Grasmark niem. , dobra, pow. frydlądzki, st. p. Schoenbruch. GrasnHz niem. , dobra ryc, pow. ostródzki, st. p. Biesale. 2. G. lub JDorotkeenthal folw. , pow ostródzki, st. p. Rychnowy. 3. G. , ob. Grazymowo. Grasno, wś pry w. , pow. dziśnieński, o 13 w. od Dzisny, 1 okr. adm. , 6 dm. , 45 mk. , 1866 r. . Grasz, niem. Graase, wś i dom. , pow. nie modliński, o 9 kil. na płn. zach. od Niemodli na, między Mssą i szosą z Niemodlina do Loewen, ma piękny murowany kość. paraf, ewan gelicki; katolicki zaś jest filią niemodlińskiego. Dom. oddawna należy do klucza niemodliń skiego, ma 2507 mr. rozl. i słynną cienkowełnistą owczarnię. Ws ma 64 osad, 2027 mr. rozl. , szkołę 2klasową ewangelicką i 1klaso wą katolicką. F. amp; Graszgirren niem. , folw. , pow. darkiejmski, st. p. Darkiejmy. Graszkowo, niem. Grasohhau, wś, pow. olsztyński, na polskiej Warmii, należała oddawna do warmińskiej kapituły. Lusfcracya z r. 1656 donosi We wsi G. jest włók 7, wolni preussFreyen 2, pełnią na wojnie służbę wojenną 1, płużnego dają łasztów pszenicy 2 i tyleż żyta, 1 funt wosku i 1 fenig chełmiński. Graszten niem. , wś, pow. szyłokarczemski, st. poczt. Kallningken. Gratki, niem. Grathen, wś, pow. olsztyński, blizko granicy liebarskiego powiatu, należała oddawna do dóbr stołowych warmińskich biskupów, wydawana zazwyczaj szlachcie za wojskową służbą i czynszem. R. 1656 czytamy w lustracyi Wieś biskupia G. w pow. liebarskim, prawa szlacheckiego adlich, włók 40, trzyma Michałowicz, za co pełni służbę wojenną na koniu zbrojno i daje corok płużnego pszenicy łasztów 10 i żyta łasztów 10. Późniejszy jego następca wybudował we wsi obszerną kaplicę, w której odprawiało się nabożeństwo od r. 1743 i782. Po sekularyzacyi dóbr duchownych, rząd pruski wydał tę wieś na prywatną własność. St. p. Dobre miasto. Gratowszczyzna, wś szl. , nad jez. Giełuszą, 6 w. od Trok, 1 ok. , 5 dm. , 43 mk. katol. 1866. Grauden niem. , ob. Grudynia. Grauden niem. , dobra, pow. ragnecki, st. p. Lengwethen. Graudenz niem. , ob. Grudziądz. Graudenz niem. , os. j pow. welawski, st. p. Goldadler. Graud amp; zen niem. , wś, pow. ragnecki, st. p. Kranpischken. GraudszenArgeningken niem. , wś, pow. tylżycki, st. p. NeuArgeningken. Graaduppen niem. , dobra w Kurlandyi, pow. kuldycki, par. Kuldyga. Grauduszen niem. 1. , wś, pow. kłajpedzki, st. p. Kłajpeda. 2. G. Bartel, wś, pow. kłajpedzki, st. p. Immersatt. Grauenburg niem. , ob. Grawenburg. Graumen niem. , wś, pow. kłajpedzki, st. p. Plicken. Graumena, rz, ob. Grawmiena. Graupenmfthle niem. , młyn w Gołkowicach, pow. kluczborski. Grauschienen niem. , pow. iławski Pr. Eylau. 1 wś, st. p. Landsberg; 2 dobra, st. p. Reddenau. Grausden niem. , dobra wKurlandyi, pow. dobleński, par. Doblena. Grauszden niem. , wś, pow. kłajpedzki, st. p. Dawillen, Grauszyszki, ob. GrauzyszhL Graustipis, ob. Mereczanka. Grauze 1. , wś. i folw. , pow. sejneński, gm. i par. Metele. Odl. od Sejn 35 w. , liczy 3 dm. i 22 mk. 2. G. nowe i G. stare, wsie, pow. suwalski, gm. Zaboryszki, par. dla wsi G. nowe Kaletnik, a dla G. stare Puńsk. W 1827 r. G. stare liczyły 7 dm. i 67 mk. ; obecnie 8 dm. , 74 mk. G. nowe zaś liczyły 24 dm. i 144 mk. , obecnie zaś 27 dm. i 262 mk. Odl. 15 w. od Suwałk. Grauze, jezioro przy wsi t. n. , w pow. su walskim, na prawo od drogi bitej z Suwałk do Maryampola, o 15 w. od Suwałk. Przepływa przez nie rz. Potopka. Brzegi jeziora niskie i bezleśne. Br. Ch Grauze 1. , zaśc. szlach. nad jez. Graużys, pow wileński, 3 okr. adm. , o 82 w. od Wilna, 1 dom, 3 mk. katol. 2. G. , zaśc. szlach. nad jez. Mussa, pow. wileński, 2 okr. adm. , o 39 w. od Wilna, 1 dom, 5 mk. katol. 3. G. , zaścianek włość, nad jez. Gajminką, ,pow. święciański, 2 okr. adm. o 52 w. od Swięcian, 2 dm. , 21 mk. katol. 4. G. , zaśc. px y w. , pow. dzisieński, o 66 w. od Dzisny, 2 okr. adm. , 1 dom, 5 mk, katol 5. G. , wś pry w. , nad rz. Małonką, pow. dzisieński, o 66 w. od Dzisny, 5 dm. , 67 mk. 6. G. , zaśc. szlach. , pow. oszmiański, 1 okr. adm. , 12 w. od Oszmiany, 1 dom, 6 mk. katol. 1866. 7. G. , folw, , pow. kowieński, par. Kroki, Jeży w okolicy leśnej i bagnistej, 20 włók rozl. , grunta słabe, własność RaUmskich. 8. G. , wś, pow. rossieński, par. girtakolska. 9. G. , Grawze, dwór, pow. rossieński, par. kielmeńska, własność 1862 r. Grużewskich. 10. G. , wś i folw. , pow. rossieński, par. pogromoncka. R. 1862 folw. należał do Ohodkiewiczowej. 11. G. , wś, pow. rossieński, par. widuklewska. Graużecie, wieś uwłaszczona, pow. wiłkomierski, par. nidocka, do dóbr wojtkuakioh wprzódy należąca. Grauźyki, GrawzyMl. , dwór i wieś, pow. rossieński, par. kielmeńska. Dwór był 1862 r. własnością Grużewskich. 2. G. , wieś, pow. rossieński, par. rossieńska. Graużyna, wś włość, pow. wileński, 3 okr. adm. , o 50 w. od Wilna, 12 dm. , 97 mk. , z tego 91 katol. , 6 żydów 1866. Graućyny, wieś, pow. wyłkowyski, gmina Wojtkobole. par. Graźyszki. W 1827 r. było tu 22 dm. , 164 mk. , obecnie liczą 57 dm. , 352 mk. , odl. 24 w. od Wyłkowyszek. Graużyszki v. Grażeniszki t. Marynka, folw. , pow. maryampolski, gm. PoniemońPo zajście, par. Pokojnie, 1 dom, 39 mk. Graużyszki 1. , mko i dobra w pow. oszmiańskim, leżą pod 54 20 szer. i 43 30ł dług. wschód. , w dość podniosłej miejscowości, stanowiącej wododział kotlin dopływów Niemna Mereczanki, Wilii i Berezyny; odległe o 50 w. od Wilna, a o 11 w. na płd. zach. od Oszmiany, w 1 okręgu administracyjnym stan, należą do 2 sądu pokoju 5 smorgońskiego okręgu. Mko posiada zarząd gm. włość, szkółkę wiejską, drew. paraf, kościół katol. św. Jerzego i liczy 211 mieszk. 98 męż. i 113 kobiet, z tej liczby 23 izrael. 9 męż; i 14 kob. . G. gm. włość, dzieli się na 6 wiejskich okręgów G. , Giedejski, Buniański, Klewicki, Wojtnaryski i Horodnicki, w których 63 wsie i 4 zaścianki, liczących 508 dymów i 4150 mieszkańców, mówiących białoruskopolskiem narzeczem, rz. katol. wyznania, należących do 2 katol. parafij G. i MurowanoOszmiańskiej. G. paraf, katol. 4 klasy, oszmiańskiego dek, liczy 3009 wiernych. Kronikarze litewscy poj czątek G. odnoszą do połowy XI w. , do czasów i podaniowego bohatera Litwy, Kunigasa Erdziwiłła, którego wódz Grauźa na otrzymanym wydziale za spółudział w uwolnieniu ziem litewskich z pod zawisłości Rusi, był założy1 cielem tego gródka por. Ejszyszki. Za istnie1 niem tu warowni przemawia samo położenie G. , dominujące nad otaczającemi okolicami. W każdym razie jestto bardzo dawna osada, starożytność której potwierdza i nazwa czystoli tewska, pochodząca albo od słowa grauźu co znaczy gryzę, albo od graużas piękny. Kościół tutejszy fundowany był przez niejakiego j Ostafiusza Kordeja, niewiadomo w którym roku. Właścicielami G. byli kolejno Karuszewicze, Bietrymscy, Kierdeje, Rudominowie, Roemerowie, w końcu Korsakowie, z których Jan Mikołaj, sędzia ziemski oszmiański, zapisał w r. 1618 znaczny fundusz, bo składający się z dóbr Jasiew w pow. zawilejskim, domu w Wilnie i 800 kóp groszy litewskich, opartych na Grauźyszkach i Słowieńsku zwań. dziś Konwaliszkami w celu utworzenia przy akademii wileńskiej funduszu bursy korsakowskiej na utrzymanie w ciągu 10 szkolnych miesięcy 20 uczniów z narodu litewskiego 10 z familii Korsaków i 10 z obcych domów ubogich. Z funduszu tego i dziś korzysta 20 biednych wychowańcó w wileńskiego gimnazyum. Po r. 1865 mko G. przeszło na własność miejscowych włościan i plebanii, a dobra, których rozległość zawiera 887 dz. ziemi uprawnej, oprócz dostatecznej ilości lasów, nabył Połozow. 2. G. , folw. szlach. , nad rz. Grauźyszką, pow. oszmiański, 1 okr. adm. , o 14 w. od Oszmiany, 1 dom, 18 mk. katol. 3. G. , młyn szlach. , pow. oszmiański, l okr. adm. , o 12 w. od Oszmiany, 1 dom, 13 mk. żydów 1866; .. W. Graventhien niem. , dobra, pow. iławski, st. p. Pr. Eylau. Grawdusze, wś, pow. szawelski, gm. kurszańska; uwłaszczono tu 11 osad na 67 dzies. ziemi 3go gat. . Godl. Grawenburg, folw. , pow. nowoaleksandrowski, par. dusiacka, do dóbr dusiackich należący, własność Anny Korobkowej, obecnie roz kolonizowany pomiędzy włościan. Grawenorth niem. , wieś, pow. wystrucki, st. p. JBokellen. Grawern niem. , dobra, pow. hazenpocki w Kurlandyi, par. Alszwang. Grawery, łot. Grawteri, dobra rządowe w Inflantach polskich, pow. dyneburskim, parafii aulańskiej, stanowiły niegdyś tak jak Szkiltkof i Lipiniszki starostwo, będące najczęściej w rękach starostów dyneburskieh. W ciągu lat 130 aż sześciu z rzędu Platerów posiadało to starostwo. Julian Bartoszewicz w dziele swojem Znakomici mężowie XVIII w. t. II, str. 216 i in. Konstantego Platera nazywa stale grawerowskim starostą. Dla licznie tu nagromadzonych kolonistów rossyjskich istnie je w G. cerkiewka prawosławna. G M. Grawiele, wś, pow. rossieński, par. żwingowska. Grawiszki, folwark, pow. wiłkomierski, par. swiadoska, do dóbr Soły hr. Tyzenhauza należący. Grawmiena, rz. , dopływ Jury z prawej strony, przyjmuje Glewiją. Grawże, Grawżyki, ob. Grauze, GrauzyH. Graywen niem. , ob. Grajtao. Graźnica, zaśc. pry w. nad rz. Beryźą, pow. wilejski, o 43 w. od m. Wilejki, 1 okr. adm. , 1 dom, 5 mk. wyzn. rz. kat. Grazymowo, niem. Grasnitz, dobra, pow. suski, nad jeziorem zwanem Matczyne, niem. Muttersee, z którego struga płynie do Liwny i młyn tu pędzi, blisko lasu, pół mili od Prabut, 1 milę od Susza. Obszaru ziemi obejmuje mr. 1063, bud. 12, dm. mieszk. 6, ewang. 77. Parafia Prabuty, poczta tamże, szkoła Stańko Riesenwalde. I Grazymy, niem. Gramitz, wś, pow. ostródz

Grasmark

Grasmark

GrasnHz

Grasno

Grasz

Graszgirren

Graszkowo

Graszten

Gratki

Gratowszczyzna

Grauden

Graudenz

Graud

Graudszen

Graaduppen

Grauduszen

Grauenburg

Graumen

Graumena

Graupenmfthle

Grauschienen

Grausden

Grauszden

Grauszyszki

Graustipis

Grauze 1

Grauze

Graużecie

Grauźyki

Graużyna

Graućyny

Graużyszki v

Graużyszki

Graventhien

Grawdusze

Grawenburg

Grawenorth

Grawern

Grawery

Grawiele

Grawiszki

Grawmiena

Grawże

Graywen

Graźnica

Grazymowo

Gramitz