nadgraniczna. Przed najściem Szwedów za I Jana Kazimierza GL miało być miastem. Dziś ma 16 chat i 2 karczmy. Kościół parafialny św. Jana Chrzciciela z jedną wieżyczką, gontami kryty, wybudowany 1784 przez Aleks, hr. Ossolińskiego. Przewóz na Bugu. R. 1877 iirządzony na tej rzece wodomierz czyli rejka dla obserwacyi. Dziś G. jest własnością Pieńkowskich. Parania dek. bielskiego ma 1013 dusz. Granopoł, czyli Gronopol, dziś folwark do dóbr Dowgierdziszek należący, w po w. trockim, par. Sumiliszki, w dokumentach XVI i XVII w. od położenia nad rz. Strawą, zwany jest z litewska Strawinniki Bakowskie lub Bakiszki. Nazwa Granopoł występuje później. Zawiązek tej majętności stworzył w r. 1534 d. 3 czerwca Iwanowi Pawłowiczowi Bace dworzaninowi J. K. M. wydany przywilej Zygmunta I, nadający mu w miejsce dóbr uj traconych w Smoleńskiem, które kniaź moskiewski zabrał pięć służb, t. j. pięó rodzin nie wolnych roboczych i 10 pustowszczyzn t. j. dziesięć opustoszałych siedzib bojarskich nad Strawą w pow. trockim. Iwan Baka przez przy kupienie majątek powiększył, toż samo czynili i jego następcy. Byli nimi najprzód syn Iwana Baki także Iwan, namiestnik czyli podstarości upicki 1572 r. i synowie tegoż Iwana Jerzy, Jan, Teodor i Wasil Bąkowie 1619 r. . Sąsiadami Baków w Strawinnikach, w XVI w. okolicę bojarską stanowiących, byli w XVII w. szlachta od tychże bojarów pochodząca Miglinowie, Strawińscy i inni. W pierwszej połowie XVII obok Baków zjawia się w Strawinnikach, w osobie Albrychta Rojeckiego, sędziego ziemskiego trockiego, inny czynnik skupiający i zlewający pojedyncze udziały w jedne większą całość. Albrycht Rojecki d. 10 marca 1625 r. nabywa za 800 kóp groszy litewskich udział od Wacława i Barbaj ry z Kruniewiczów Miglinów; w r. 1627 za i 100 kóp groszy kupuje udział, który Adamowi Mieszkowskiemu zapisała jego żona Dorota Pacewiczówna; d. 13 maja 1630 r. płaci 1400 kóp groszy litewskich za udział, który Fedor Kolęda nabył od Adama i Maryny Tymofejówny z Baków Jeleńskich. Po śmierci Albrychta Rojeckiego rozpoczęte przezeń dzieło prowadzi dalej jego żona Regina z Druckich Sokolińskich Rojecka, sędzina ziemska trocka, i z niemniejszem od męża powodzeniem, bo oto w r. 1637 lutego 4, Bazyli Iwanowicz Baka wraz z żoną Krystyną z Podbereskich sprzedają jej Strawinniki Bakowskie. Udział zaś w Strawinnikach, który brat Bazylego Jan Iwanowicz Baka w r. 1629 za 8000 zł sprzedał Reginie Hryhorewnie z Wołowiczów Bohdanowej Ogińskiej, podkomorzynie trockiej, który taż Ogińska d. 4 sierpnia 1633 r. legowała monasterowi krońskiemu, przechodzi także na własność wdowy Rojeckiej. Dnia 7 lipca roku 1637 Metrofan Zeniewicz, ihumen monasteru krońskiego, za pozwoleniem Samuela Szycika Zaleskiego, namiestnika metropolii kijowskiej, archimandryty słuckiego a starszego monaste ru wileńskiego cerkwi św. Ducha, sprzedaje Rojeckiej zapisane monasterowi przez Ogińską imienicze strawinniekie za 7500 zł. W roku 1647 dnia 24 czerwca Regina z Sokolińskich Rojecka całość swych posiadłości w Strawin nikach Bakowskich sprzedaje za 18000 zł. Ja nowi Gabryelowi Grotowskiemu, sędziemu ziemskiemu wendeńskiemu, który we 4 lata potem dnia 9 czerwca 1651 r. , nabywając za 4000 zł. pozostałe jeszcze w ręku Bazylego Baki nabyte niegdyś przezeń od Stanisława Wojciechowicza Chełstowskiego, Strawinniki Chełstowskie, ostatecznie zaokrąglił obszar Granopola. Po śmierci Gabryela Grotowskie go, obszar ten idzie w podział pomiędzy jego potomstwo. W roku 1672 dnia 19 sierpnia Adam i Konstancya z Grotowskich Kuszelewscy, podczaszostwo rzeczyccy, sprzedają swój udział za 8000 zł. Samuelowi i Eufrozynie z Kuczborskich Turłajom, podwojewodzim troc kim. Turlaj o wie powiększają obszar przykupując grunta; oni to prawdopodobnie nadają Strawinnikom nazwę Granopoł. W r. 1698 w październiku Eufrozyna Turłajowa i synowie jej Władysław, Andrzej, Karol i Michał Turłajowie sprzedają Granopoł za 18000 zł. Ma teuszowi i Helenie z Kierdejów Romerom, sę dziom ziemskim trockim. W ręku potomków Mateusza Romera, Granopoł aż do ostatnich czasów pozostał. Stefan Dominik Romer, pod komorzy trocki, wnuk Mateusza, żyjący w drugiej połowie XVIII w. , przez przykupienia od Turłajów, Estków, Ilcewiczów, Hrydziewiczów i wreszcie od odwiecznych dziedziców gruntów strawinnickich Strawińskich, obszar rozszerzył. R. 1863 folw. G. został z rozkazu j władzy zburzony do szczętu. W roku 1867 przez sprzedaż, w skutek ukazu z d. 10 grud. 1865 r. dokonaną, G. wraz z Dowgierdziszkami przeszedł na własność Jozefa hr. Tyszkie wicza. JST. B. Granów 1. folw. , pow. miechowski, gm. Kacice, par. Prandocin. Należy do dóbr Kacice. 2. G. , dawna nazwa Gronowa, powiat sieradzki. Granów, mko, pow. hajsyński, nad rzeką WerbLczem, 4100 mk. , 8004 dz. ziemi włość, zarząd gminny, kościół parafialny Przemienienia Pańskiego, dekanatu bracławskiego, wystawiony przez Adama Sieniąwskiego w 1723 a wykończony przez ks. Adama Czartoryskiego; w latach 1828 49 nowy murowany wzniesiony; liczy parafian 1778; do nietgo należy filialna kaplica w Ziatkowcaoh. Cerkiew pod wezwaniem św. Mikołaja liczy 3218 parafian i 88 dz. ziemi; oprócz tego jest tu nadetatowy klasztor mnichów prawosław nych, mieszczący w sobie 3 cerkwie główną Wniebowzięcia, 2gą Przemienienia i 3cią ogrzewaną św. Onufrego. Mnichów jest 14, ziemi cerkiewnej 135 dz. Ziemia częścią glinkowata, częścią piaszczysta. Jest tu szkoła lu dowa, garbarnia, targów 26, rzemieślników 30, sklepów 10. G. od czasu swego istnienia zostawał w posiadaniu 3 rodzin Granowskich, Sieniawskich i Czartoryskich, przechodząc od jednej do drugiej po kądzieli. W 1735 roku hajdamacy go zniszczyli. August III przywi lejem z 21 listopada 1744 r. nadał miastu pra wo magdeburskie i herb Leliwę. W 1775 roku było w mieście 179 domów a w przedmie ściach 153; do klucza tego należało 25 wsi, zamieszkałych przez lud dorodny i więcej roz winięty od innych. Pułkt z nich utworzony, kozaków granowskich, dla posług Rzeczypo spolitej, przez ks. Adama Czartoryskiego ge nerała ziem podolskich, odznaczał się urodą, ubiorem i dzielnością. Po 1831 r. klucz granowski, do którego należały oprócz m. Granowa wsie Adamówka, Czartoryjka, Duchy, Michałowka, Rossoehowata i Słobodyszcze został skonfiskowany ks. Adamowi Czartoryskiemu. R. 1868 miał G. 654 dm. Dr. M. Granowce, ob. Hranownica. Granowe niem. , folw. dóbr Zielonka, powiat sycowski. Granowicz, ob. Grunowice. Granowiec, wś i gm. , pow. odolanowski; 2 miejsc 1 Gr. ; 2 pustkowie Krzyżno, 152 dm. , 1224 mk. , 808 ew. , 403 kat. , 13 żydów, 241 analf. Poczta i gośo. w Odalanowie Adelnau o 10 kil. , st. kol. żel. Antonin o 15 kil. Od Granowca wzdłuż wzgórz prowadzi droga na południe od błot nad Baryczą do Mielić Mlitsch w Szląsku; była to jedna z dróg dochodzących do Odolanowa, ważnego miejsca pod względem komunikacyi w starożytności. Granowko 1. wś, pow. kościański, 24 dm. , 216 mk. ; wszyscy katol. , 61 analf. Poczta w Granowie o 3 kil. , st. kol. żel. Opalenica o 15 kil. 2. G. , dom. i gm. , pow. kościański; 2900 mórg. rozl. ; 2 miejsc 1 Gr. ; 2 folw. Dalekie; 17 dm. , 259 mk. , wszycy kat, 93 analf. Własność Ńieżychowskich. Granowo 1. wś, pow. bukowski, 45 dm. , 425 mk. , 6 ew. , 413 kat. , 6 żydów, 99 analf. Poczta na miejscu, stacya kolei żel. Opalenica o 12 kil. 2. G. , dom. i gm. , pow. bukowski, 8300 mórg. rozl. ; 5 miejsc Gr. ; folw. Kubaczyn, Kąkolewo, Strzępin, Biemierzyce; 39 dm. , 610 mk. , wszyscy kat. , 274 analf. Własność hrabianki Cecylii Działyńskiej. Granowo, niem. Granau, wieś włość, pow. chojnicki, na bitym trakcie tucholskochojnic kim, pół mili od Chojnic Obszaru ziemi zajmuje mr. 2053, budynk. 78, dom. mieszk. 28, katol. 225, ewang. 6. Parafia Lichnowy, szkoła w miejscu, poczta Silno Frankenhagen. R. 1356 Zygfryd von Gerlachsheim, komtur tucholski, potwierdza, jako uczciwemu Janowi sołtysowi granowskiemu stary przywilej z; pieniędzmi i wielu innemi rzeczami skradziony został. Zaczem dajemy jemu i jego potomkom nowy przywilej na włók 26, które prawem chełmińskiem są obsadzone. Roku 1347 Jan von Streifen, komtur tucholski, wystawia dokument, jako dał wymierzyć grunta granówskie i znalazł w ich granicach więcej, niż przywileje okazywały. Za ten nadmiarek nieoznaczony zresztą płacić nam będą czynszu wiardunki 3. A jeżeliby później znowu mierzyli i więcej znaleźli, mają to otrzymać; a jeżeli mniej, to od tego czynszu, wszelkich usług i szarwarku wolnymi być mają. Roku 1570 donosi wizytacya starostwa tucholskiego, jako w Granowie znajdowało sięł włók osiadłych 25, dzierżawcą był Jerzy Żaliński, we wsi była karczma, czopowego płacono zł. 40. R. 1640 pisze nowa wizytacya, źe ta wieś jest niemiecka, sołtyskich włók liczono wtedy 3 i pół, wybranieckiej pół włóki, gburów 6. Czynszu dawano ztąd na tucholski zamek zł. 52. Granowszczyzna, wś rządowa, pow. wilejski, o 66 w. od Wilejki, 3 okr. adm. , gm. wołkołacka, 4 dm. , 38 mk. kat. 1866, Gransche niem. , ob. Grązawy. Granteln niem. , dobra w Kurlandyi, pow. bowski, par. Ekawa. Granzin niem. , ob. Grosino. Granzino, nazywała się kiedyś wieś położona w najbliższem sąsiedztwie dzisiejszej wsi Łęgnowy Langenau, pow. gdański. Wspominana była r. 1103, kiedy ówczesny wojewoda pomorski Święcą i synowie Piotr, Jan i Wawrzyniec Święcą zapisali Łęgnowy jako i Granzino oo. cystersom w Oliwie. Następnie ta wieś jak się zdaje zaginęła, ponieważ pod tą nazwą nigdzie nie jest znana. Grapa, ob. Gropa, Grapce, ob. Grabce. Grapendorf niem. , folw. , pow. olecki, st. p. Ciche. Grapitz niem. , ob. Grabce. Grapke niem. , ob. Zessel niem. . Graschkau niem. , ob. Graszkowo. Graschwitz niem. 1. , r. 1334 Gorascha witz, r. 1368 Goraczlcowitz, r. 1379 Goraanowicz i Grzenewicz, wś królewska, pow. grotkowski na Szląsku, o 1. 1 mili od Odmachowa, par. W. Karłowice, ma 13 osad, 1158 m. rozl. 2. G. niem. , ob. Graduszowice. Grase niem. , ob. Grasz. Graskau niem. , wś i leśnictwo, pow. olsztyński, ob. Graszkowo.

Granopol

Granowo

Graskau