dów wiele ucierpiała r. 1665 Michał Cisma i Jakób Klewen Agen zeznali przed sądem By ło przedtem sąsiadów 10, a teraz 5, bo ich żoł nierze majora rozpędzili; kazali sobie dawać owsa, grochu, a odciągając 3 konie jeszcze za brali. Inne sprawozdanie powiada, źe budyn ki były popalone, zrujnowane. Później się nie co podniosła r. 1670 było gospodarzów więk szych 6, każdy płacił fi. 16, mniejszych 6, da wali po zł. 8, karczmarz zł. 6, sołtys do podwód dostarczał. R. 1724 czytamy Neu Grabou ubi scultetus catholicus, cmethones 10 partim catholici partim luterani. Po sekulary zacji dóbr klasztornych rząd pruski nadał do tychczasowym włościanom prawa własności d. 1 kwietnia 1820 r. 5. G. , niem. KleinGra bowen, wś, pow. niborski, przy granicy Król. Polskiego, około 1 milę od Janowa w króle stwie. 6. G. , niem. Graboioken, wieś, pow. ządzborski, blisko granicy pow, jańsborskiego, na pruskich Mazurach. Kś. F. Grabowna, przys. do Podzwierzyńca ob. , pow. rudecki, 20 kil. na płd. wsch. od Rudek, 3 kil. na płd. od Podzwierzyńca. Do Grabownej dochodził kanał, poprowadzony z Dniestru w kierunku płn. a stąd wraca w kierunku płd. wsch. znowu do Dniestru. Najwyższe wzniesienie nad p. m. czyni 264 m. Na wsch. od przys. leży las Grabowno Lipowski. Lu. Dz. Grabownia, os. pod Golejowem, pow rybnicki. Grabownica 1. , wieś, pow. kielecki, gm. i par. Łopuszno. Ob. Czartosowy. 2. G. , wieś kurpiowska, pow. ostrowski, gm. Poręby, par. Brok. Biskup płocki, And. Załuski, przywilejem z 4 lutego 1730 r. daje grunta na Grabownicy i Osuchowie kurpiom Jan, Wojciech i Mateusz Deptułom, Pawł. Żęgocie, Szymon. Kulasikowi i Józef. Borkowskiemu; oprócz tego nadaje im liczne prawa, jako to pozwala obierać wójta z pomiędzy siebie, wyrabiać barcie W borach biskupich, mieć starostę bartnego w I Brańszczyku, sprzedawać grunta i wynosić się zupełnie z dóbr biskupich; oswabadza od poda tków, dziesięcin i pańszczyzn. Od wójta służy mieszkańcom Grabownicy apelacya do biskupa lub jego komisarza; oprócz tego mogli sposobić ludzi do gospodarstwa w dobrach biskupich, na tych samych prawach, które im samym służą, j Od czynszu uwalnia ich do św. Marcina 1734 r. ; od tej daty do 1736 mają płacić po 30 złp. , j a od 1836 po 60 złp. rocznie z włoki chełmiń skiej czynszu kapitule płockiej, oddawać rączkę miodu z boru, płacić 1 złp. kunowego; oprócz tego mają płacić po 3 jarząbki od ruszni1 cy za prawo polowania za wyjątkiem grubego I zwierza. Przywilej ten potwierdzają biskupi płoccy Ant. Dembowski 15 lipca 1738 r. i Krzysztof Szembek 25 maja 1791 r. W 1804 r. znajdujemy 28 osad rolnych; w 1805 Grabów1 I nica z wsią Grzybowizną i sąsiednimi lasami podług pomiaru Henkla, liczyła 289 włók 23 mr. magd. W 1820 r. zuajdujemy 33 gospo darzy czynsz. , opłacających 895 złp. 21 gr. czynszu i hyberny rocznie do naddzierżawcy ekonomii Brok; oprócz tego znajdowało się 2 chałupników z ogrodami, komornik i szynk. 34 męż. , 32 kob. , 50 syn. , 30 cor. , 10 parobk. 12 dziewek, razem 194 mk. wtem 4 żydów 43 koni, 59 wołów, 48 krów, 30 jał. , 57 świń; wysiewano 105 V4 korcy jarzyny i tyleż ozi miny. Włościanie prowadzili trzypolowe go spodarstwo; każdy gospodarz opłacał po 1 i pół złp. na utrzymanie szkółki w Ostrowiu, ale dzieci z powodu odległości znacznej nie posy łają proszą więc urząd ekonomiczny o drze wo na budowlę szkółki, obowiązując się utrzy mywać nauczyciela we wsi własnym kosztem; I żądanie ich nie odniosło skutku. W 1827 r. 31 dm. , 220 mk. W 1856 r. urządzono wieś kolonialnie; przed urządzeniem było 33 gospod, i 11 chałupników, 94 męż. , 109 kob. Przy urządzeniu pod wieś wydzielono 1074 mr. i uti worzono 33 osad rolnych po 27 mr. ; 11 zagrodniczychpo 2 4m. , kowalską, 2 karczmy i osa dę leśną 15 mr. ; oprócz tego oddzielono na wspólną paśnię 104 mr. Czynsz po urządzeniu ustanowiono na 363 rs. 58 kop. rocznie, potrą cając koszta zebrania czynszu. Przy urządze niu rozdzielono wieś na dwie części Starą i Nową Grabownicę. Lud. Krz. Grabownica 1. starzeńska z Dołożycą, wś w pow. brzozowskim, leży przy gościńcu wiodącym z Brzozowa do Sanoka, ma parafią rzym. kat; ., urząd poczt, i szkołę ludową jednoklasową. Mieszkańcy w liczbie 1030 są wy znania rzym. kat. Większa pos. wynosi 543 m. roli, 94 m. ogr. i łąk, 55 m. pastw, i 553 m. lasu; mniejsza 717 m. roli, 135 m. łąk i ogr. , 110 m. pastw, i 22 m. lasu. 2. G. Sozańska, koło Dobromila, wś, pow. dobromiiski, 6 kil. na płn. od Dobromila, na wyniosłości rozście lonej między Wyrwą a Szlamówką. Najwyż sze wzniesienie 330 m. npm. Na zach. i płd. od osady Las Dibeli, ze szczytami 372 i 399 m, wysokimi. Dm. 67, mk. 427. Własn. wiek. posiada roli ornej 374, łąk i ogr. 37, past. 10, lasu 407; własn. mniej, roli ornej 387, łąk i ogr. 57, past. 12 m. Par. gr. kat. w Przedzielnicy, rzym. kat. w Nowem Mieście, urząd pocztowy w Dobromilu. Lu. Dz. Grabownica 1. , niem. Charlottenthal, wieś, kol. , pow. sycowski, par. w Goszczu. 2. , G. , niem. Grabownitze, wś, pow. mielicki na Śląsku, par. Mielice. Część wsi G. zowie się Fuchszahi. Grabowno 1. , niem. GrossGraben, wieś i dobra, pow. oleśnicki na Śląsku, par. Bukowicze, ma kościół paraf, ewangelicki z r. 1578, w którym do r. 1793 odprawiało się nabożeństwo po polsku, i stacyą dr. żel. z Jarocina do Ole śnicy, o 18 kil. od Oleśnicy. Do Gr. należą osady i młyny Dąbrowa, Eichvorwerk, Hollunderei, Sandhaeuser, Spiegelmiihle i Winkelmiihle. 2. G. , niem. KleinGraben, wś i do bra, pow. trzebnicki, par. Bukowicze, z kościo łem katol. filialnym, 1691 zbudowanym, i szko łą katol. F. S. Grabowo 1. wś, pow. wieluński, gmina Kamionka, par. Pątnów, według Zinberga. 2. G. , okolica szlachecka, w obrębie której leżą wsie G. gęsie, G. trojany i Gr. wielkie, powiat ciechanowski, gm. Bartołdy, par. Zielona, nad rz. Soną, o 15 w. od Ciechanowa, o 13 od Przasnysza. W 1827 r. G. gęsie liczyło 10 dm. , 64 mk. , G. wielkie 12 dm. , 76 mk. , G. trojany 3 dm. , 22 mk. Obecnie G. wielkie ma 8 dm. , 89 mk. , 432 mr. rozl. ; G. gęsie 6 dm. , 52 mk. , 201 mr. rozl. a G. trojany 2 dm. , 25 mk. , 174 mr. rozl. 3. G. , okolica szlach. , w obrębie której leżą wsie G. zawady, G. padaki, G. rżańce, G. siwki i G. skorupki, pow. przasnyski, gm. Bugzy płoskie, par. Krzynowłoga Wielka, leżą nad rz. Świniarką, o 23 25 w. od Przasnysza, o 7 10 w. od Chorzel. W 1827 r. G. zawady liczyło 9 dm. i 67 mk. , G. padaki 8 dm. , 56 mk. , G. skorupki 7 dm. t 53 mk. , G. rżańce 6 dm. , 29 mk. a G. siwki 3 dm. , 21 mk. Obecnie G. zawady mają 7 dm. , 61 mk. , 645 mr. rozl. w tern 115 nieużyt. . Fol. G. zawady z attyn. Kleszcze ma 503 mr. rozl, według danych Tow. Kred. Ziem. Wieś G. padaki ma 5 dm. , 41 mk. , 301 mr. rozl. i młyn wodny. Według danych Tow. Kred. Ziem. folw. G. padaki ma 197 mr. rozl. Wieś G. Rżańce 10 dm. , 83 mk. , 269 mr. rozl. ; wś G. Skorupki 6 dm. , 55 mk. , 333 mr. rozl. a G. Siwki 4 dm. , 33 mk. , 215 mr. rozl. 4. Gbagno, os. , pow. przasnyski, gm. i par. Dzierzgowo, o 30 w. od Przasnysza, liczy 1 dom, 4 mk. , 126 mr. gruntu. 5. G. , wś, pow. sierpecki, j gm. Kossemin, par. Zawidz, przy trakcie z Baj ciąża do Sierpca, o 12 w. od Sierpca, liczy 5 dm. , 49 mk. , 292 mr. gruntu. B. 1827 było 6 dm. , 42 mk. Folw. G. należy do dóbr Kosemin. 6. G. , pow. mławski, gm. Mostowo, par. Szreńsk, należy do os. Szreńsk. 7. G. nowe i G. stare, wś szlach. nad rz. Narwią, powiat łomżyński, gm. Chlebiotki, par. Zawady. Y 1827 r. G. nowe liczyło 11 dm. i 81 mk. a G. stare 8 dm. , 52 mk. 8. G. wądołowo, wieś szlach. , pow. łomżyński, gm. i par. Śniadowo. W 1827 r. było tu 14 dm. , 81 mk. 9. G. , wś szlach. , pow. ostrowski, gm. i par. Zaręby kościelne. Liczy 4 dm. i 39 mk. 10. G. trylogi, wś szlach. , pow. makowski, gm. i par. Krasnosielc. W 1827 r. było tu 14 dm. i 71 mk. 11. G. , wś i folw. , pow. ostrołęcki, gm. Nakły, par. Ostrołęka. Liczy 1039 mr. ziemi. Folw. G, lit. C z osadą młynarską Olszewo i wsią G. Rozl. wynosi mr. 221, grunta orne i ogrody mr. 124, łąk mr. 20, pastwisk mr. 25, lasu mr. 26, zarośli mr. 8, nieużytki i place m. 5; osada młynarska Olszew, gruntu mr. 13. Bud. mur. 2, drew. 12, płodozmian 14polo wy, młyn wodny; w Olszewie przerabiają rocznie zboża około 12000 korcy. Ezeka Narew i Omulew przepływają. Wieś G. osad 7, gruntu mr. 16. 12. G. , wś szlach. , pow. ostrołęcki, gm. Czerwin, par. Goworowo. W1827 r. było tu 8 dm. i 44 mk. 13. G. , wś i folw. , pow. szczuczyński, gm. i par. Grabowo, Leży o 3 w. na lewo od drogi bitej z Łomży do Szczuczyna, o 29 w. od Grajewa, o 9 od Stawisk. Posiada kościół par. murowany, browar, szkołę i urząd gm. W 1827 r. było tu 22 dm. i 154 mk. , obecnie liczy 400 mk. , 81 włók i ziemi. Par. G. dek. szczuczyńskiego, dawniej wąsoskiego, 3699 dusz liczy. Kościół i parafią erygowała Katarzyna Popielska; 1597 erekeya wznowiona. Obecny kościół murowany po r. 1843. Gmina G. liczy 5832 mk. , rozległości 10887 mr. , sąd gm. okr. 1 w Szczuczynie, st. p. Stawiski. W skład gm. wchodzą Andrychy, Bagińskie, Bialiki, Brzózki, Brzozowo, Chełchy, C emianka, Danowo, Filipki, GałązkiMi lewo, Glinki, Golanki, Górskie, Grabowo, Grabowskie, Huty, Kamińskie, Kiełcze, Konopki, Kosaki, Kowalewo, KozikiOlszyny, Kumelsk, Lachowo, Laskowiec, Łebki, Lubiany, Marki, Milewo, Obiedzino, Okurowo, Przyborowo, flydzewo, SkrodaMała, S. Wielka, Surały, Świątkirydzewo, Świdry, Tuszki, Tyszki, Wszebory, Wykowo, Wyszowate, Zabielę i Żebry. Gmina zaludniona przeważnie przez drobną szlachtę, 24 wsie posiada ludność czysto szlach. , 10 zaś mieszaną włość, i szlachecką. Według danybh Tow. Kredyt. Ziem. rozl. dóbr G. Suiimy i Przechody, tudzież wsi G Sulimy i Grabowskie, rozl. wynosi m. 1575, grunta orne i ogrody m. 954, łąk m. 127, pastwisk m. 14, lasu m. 446. Budów. mur. 13, drew. 15, płodozmian 12polowy, piękna owczarnia. Wieś G. Sulimy ma osad 52, gruntu m. 102; wś Grabowskie osad 2, gruntu m. 68. 14. G. duże i małe, wś i folw. , pow. kolneński, gm. Stawiski, par. Poryte, o 6 w. od Stawisk. W 1827 r. G. duże liczyło 5 dm. , 35 mk. , G. małe 3 dm. , 19 mk. Folw. Grabowo lub Grabówek rozl. wynosi mr. 390, grunta orne i ogrody mr. 250, łąk m. 53, pastwisk m. 11, wody m. 1, lasu m. 61, zarośli m. 8, nieużytki i place m. 5. Bud. mur. 2, drewn. 3, pokłady torfu i kamienia wapiennego. Fol. ten w r. 1872 oddzielony od dóbr Poryte. 15. G. , zwane Grabowem Hejbowicza, folw. i wieś w powiecie augustowskim, gm. Dowspuda, par. Bargłowo, od Suwałk w. 27, od Augustowa w. 12, przy gościńcu wiodącym z Augustowa do mka Raczki, najbliższy kościół we Grabowna Grabowo