Grabińskie pola, Grabiniec, niem. Grebiner1 feldf wś włość, pow. gdański, na żuławach gdań skich, przy trakcie bitym, o 2 y2 m od Gdańska, niedaleko rz. Motławy. ifależala przedtem do cystersów w Oliwie. Z osadą zwaną po niem Stobzu zajmuje obszaru ziemi 2003 mr. , 11 włościan. , 238 ink. , w tern 66 katol. , 17 dm. Par. Łęgnowy, st. p. W. Cedry, szkoła Grabi ny Zameczek. Kś. F. Grabiński Las, niem. Grebiner Wald, ob. Głębiny Zameczek. Grabiny 1. , wieś, pow. węgrowski, gm. i par. Sadowno. Liczy 23 dm. , 156 mk. i 374 mr. obszaru. 2. G. , ws, pow. lipnowski, gm. Kłokock, par. Ostrowite, odl. o 8 w. od Lipna, liczy 22 dm. , 211 mk. , 982 mr. grunta. W tej liczbie 278 mr. gruntu włość, a folwarcznego m. 706; grunta orne i ogrody m. 397, łąk m 63, past. m. 26, łasa m. 192, nieużytki i place m. 28, bud. drew. 7. Folwark ten oddzielony od dóbr Ostrowite. 3. G. , os. , ob. DzikowoA 4. G. , ob. Grabina. 5. G. budy. wieś, pow. węgrowski, gm. i par. Stoczek. Liczą 7 dm. , 61 mk. i 52 mr. obszaru. Grabiny 1. , przys. do wsi Dęba w powiecie tarnobrzeskim, należy do parani rzym. kat. w Maydanie. 2. G. , wś w pobliżu ujścia potoku Grabiny do Wisłoki i stacyi kolei Karola Ludwika w Derabicy, w pow. pilzneńskim, parafii rzym. kat. w Straszęcinie, 443 mieszk. Większa pos. ma 447 m. n. a. roli, 26 m. ogr. i łąk i 39 m. past. ; mniejsza pos. 610 m. roli, 46 m. ogr. i łąk i 154 m. past. Wspomina ją Długosz, Lib. benef. , II, 261. Grabiny, niem. Mónchengrebm, wieś włość. , pow. gdański, na żyznych żuławach gdańskich, ponad traktem bitym gdańskim i rz. Motławą Motlau. Istniała już za książąt i nosiła nazwę czysto polską Sydow al. Sitów dla niskiego i mokrego położenia, gdzie sitowie rośnie. Potem w zamian za inne dobra mistrz w. krzyżacki Karol z Trewiru darował ją cystersom z Oliwy. Zakonnicy ci, jako wzorowi gospodarze, wieś rowami okopali i osuszyli, a że kopać zowie się po niem. graben, wieś ta z niemiecka Grebin przezwaną została. Inni powiadają, że nazwa nasza Giłabiny jest pierwotna i czystopolska, bo od pobliskiego lasu grabińskiego który aż do ostatnich czasów się zachował wzięta. Nazwa Sydów zaś później nie zachodzi. Obecnie dzieli się ta wieś na 2 odrębne gminy 1 wś włość, obejmuje mr. 1857, wło ścian 12, zagroda. 30, katol. 33, ewang. 169, dom. mieszk. 19. Za czasów klasztornych włościanie tutejsi płacili czynsz podług kontraktu i odrabiali szarwarki na pobliskim folwarku. 2 fol. obejmuje teraz włościan 3 i zagrodn. 3, obszaru ziemi mr. 469, kat. 12, ewan. 86, dm. mieszk. 8. Za rządów klasztornych był to rzeczywisty folwark Zakonnicy utrzymywali tu osobnego prokuratora, który kilku poblizs2emi dobrami, czyli tak zw. kluczem grabińskim zarządzał. Dla duchownej wygody zbudowali kaplice, przy dworze, w której codzień mażę św. odprawiali prokuratorem zawsze bywał jeden z ojców. Także miał z Rzymu przywilej że i w niedzielę i święto mógł odprawić dla ludu nabożeństwo i sakramenta udzielać, ponieważ kościół parafialny w Łęgnowach daleko był odległy. Zaraz po okupacyi pruskiej roku 1772 Fryderyk król zabrał tę posiadłość i przyłączył do amtu swojego w Subkowach. Od r. 1807 1829 znajdowała się w posiadaniu Gdańszczan. Następnie na własność wydana włościanom. Obudwu gminom wspólna jest parafia w Łęgnowach, szkoła w Grrabinachza meczku, poczta w Pruszczu. Odległość od Gdańska 2 i pół mili. Grabiny, znaczna rzeka, w średnim biegu także Czarną zwana, nastaje na moczarowatych łąkach na granicy gmin Lisiej góry a Zaczarnia, w pow. tarnowskim; płynie granicą tychże gmin na wschód; przechodzi w obr. gm. Żukowic starych i nowych, gdzie z lew. brz. zabiera potok Jabłoniec z Jastrzębskim pot. ; poczem tworząc gr. gm. Jawornika i Katar z jednej, a Zdziarów z drugiej strony, płynie w niezmiennym kierunku wschodnim, śródleśnemi łąkami, i dostaje się w obr. gm. Czarnej, od której przybiera nazwę rzeki Czarnej; przechodzi gminy Głowaczowa, Grabiny i Stra szęcin, w obrębie którego uchodzi z lew. brz. do Wisłoki. Długość biegu 21 kii. Ze znaczniejszych dopływów z lew. brz. są Jabłoniec, Borowy p. i Wolski p. Wzniesienia zwierciadła wody tej rzeki wskazują liczby następujące 223 m. źródła, 219 m. ujście strugi od Żukowic starych płynącej, 218 m. ujście strugi od Wałek idącej, 208 m. młyn w Grłowaczowej, 194 m. ujście do Wisłoki. Br. lt; . Grabiny zameczek, niem. Bermgrebin albo SeMo amp; Grebin, szlach. dobra z starym zamkiem I pokrzyżackim i luterską kaplicą Bethaus, i pow. gdański, niemal w środku gdańskich żuław nad rz. Motławą Motlau, do której tu kanałem przeprowadzili rz. Kłodawę Kladau FI. , blisko bitego traktu wiodącego do Gdańska. Podług statystyki z r. 1867 obejmuje 2 posiadł. , obszaru ziemi mr. 1428, kat. 63, ew. 93, dm. mieszk. 16. Szkoła w miejscu, parafia Giemlin, poczta Pruszcz Praust, gdzie i stacya kolei żelaznej. Odległość od Gdańska 2 4 mili. O jakie l i mili w stronę do Trutnów znajduje się las grabiński Grebiner Wald osobnem leśnictwem, pewnie jedyny teraz w żuławach; jest po tylu zniszczeniach i wojnach mały, ale zawsze jeszcze donośny, biorą ztąd naokół drzewo, osobliwie kołodzieje itd, ; las ten jest własnością Gdańszczan i przynosi czystego zysku co rok około tal 500 do 800, Zamek tutejszy zbudowali krzyżacy zapewne niedługo 1 po swojem przybyciu. Utrzymywali na nim swoich wójtów Yogte kilku rycerzami. Także kaplicę mieli na zamku, w której ich kapelan codzień odprawiał nabożeństwo. Oprócz obrony kraju głównem zadaniem braci było tu, jak się zdaje, hodowanie koni, któreby w razie potrzeby gotowe były. Liczba ich przechodziła zwykle sto, na tutejszych łęgach dobre miały wyżywienie. Stajnie dla tych koni nie wiedzieć dla czego zbudowane były pod ziemią unterirdisohe Stalle. Wójtów, którzy zamkiem grabińskim, końmi i całą okolicą czyli powiatem zarządzali, znamy dosyć licznych, jako tor. 1347 Henryk ron Kranichsburn przybył, r. 1374 Jan Schonhals odszedł r. 1381, Zygfryd Graus 1381 1387, Barthold von Bessę 1387 1393, Zygfryd Graus 1393 1404, Eberard Katzendorfer 1404 1408, Baldewin Stal 1408 1409, Fryderyk von Schotte 1409 1410, Jan von Tech witz 1410 1411, Mikołaj von Bergau 1411 1414, Mikołaj von Bergau 1415 1417, Mikołaj von Gorlitz 1417 1418, Konrad von Erliehshausen 1418 1421, Jerzy von Seckendorf 1421 1423, Konrad von Erliehshausen 1423 1425, Henryk von Sebenrode 1425 1427, Wacław von Bladicheim 1433 1437, Ludwik von Erliehshausen 1441 przyszedł, Hartman v. Windhausen 1447 odszedł, Wilhelm von Weyssen 1447 1448, Wilhelm von Schonenberg 1448 1449. Niektóre szczegóły o grabińskim zamku wiadome są nam z różnych wojen. I tak r. 1411, niedługo po szczęśliwej bitwie grunwaldzkiej, nadciągnął tu oddział Polaków i zamek zabrali na krótki czas, bo potem znowu krzyżacy go wzięli. Zamek stał pusty przez długi czas. Potem go jeszcze odnowili krzyżacy, ale tylko w części. B. 1565 został spalony. B. 1577 miał tu swój obóz Stefan Batory, nim dalej pociągnął na Gdańszczan. Posłów krnąbrnego tego miasta wtrącił tu król do więzienia. Podczas pierwszej szwedzkiej wojny stała w Grabinach ku obronie załoga gdańska. Ale się wkrótce Szwedom poddała jak się zbliżyli. Także i w drugiej wojnie r. 1656 zdobyli Szwedzi zamek. Szwedzki generał Patryk Gordon opisuje z tego czasu Nie porzucając już korpusu Douglasa, służyłem w dalszym ciągu wojny w jego kompanii przybocznej. Dnia 5 stycznia 1657 polecił mi wódz eskortować 2 wozy z żywnością idącą do Grabin. Spełniłem zlecenie bez wszelkiej przeszkody i już wracałem do swoich, gdy tuż za wsią Grabiny dopędziło mnie dwóch jeźdźców. Odwiodłem kurki pytając co za jedni. Obadwaj parsknęli śmiechem i odpowiedzieli że my przecież Szwedzi i służymy w korpusie Douglasa, czy nas nie znacie Zacząłem się już wstydzić mojej bojaźliwości i począłem z nimi poufną rozmowę. Wtem nim spostrzegłem, już jeden z nich nagle pistolet z odwiedzionym kurkiem przy łożył mi do piersi i zawezwał do poddania się Nie mogąc się bronić w takiem położeniu, zło żyłem broń, a oni wzięli mnie z koniem mię dzy siebie i dalej pędzili do Gdańska. Dopiero później po drodze poznałem po ich grubych rę kach i zgrzebłych koszulach, że to prości chło pi. Wstydziłem się tego niemało i tak dosta łem się do Polaków. Tegoż r 1657 znowu zo stał oddany zamek Polakom. R. 1770 król pruski Fryderyk Wielki trzymał tu w niewoli gdańskich żołnierzy. R. 1800 czyniono zabie gi, żeby na zamku w Grabinach urządzić seminaryum dla nauczycieli; ale że były czasy zbyt niepomyślne, zamiaru nie wykonano. Dr. Toppen, Histor. Comparat. Geographie von Preussen, 358, wspomina, że w Grabinach ko ściół się znajdował przed reformacyą zapewne tylko ów mały krzyżacki czyli kaplica. Tak że i cmentarz tu istniał. R. 1640 przy rozbie raniu zwalisk przedzamcza Vorburg natrafio no na kamienie grobowe, na których umieszczone były krzyże. W ziemi pod kamieniami znale ziono mocne dębowe trumny. Loschin, Gesch. von Danzig I, 103. R. 1450 mistrz w. krzy żacki był na zamku w Grabinach, gdzie hołd odbierał. Po krzyżakach przywłaszczyli sobie zamek i fol w. grabiński Gdańszczanie, z któ rymi dlatego wiele było sporów. R. 1578 ma gistrat gdański wydał das arg mitgenommene Grebin w dzierżawę patrycyuszowi z Gdań ska Januszowi Feidstete na 10 lat, ażeby gos podarstwo lepsze zaprowadził. Las grabiński zachował się w posiadaniu Gdańszczan aż do naszych czasów. Podług obrachunku z r. 1840 zawierał obszaru mr. 570; dokoła był cały ro wem głębokim i płotem obwiedziony. W osta tnich latach kazała go komuna gdańska wyciąć i obróciła rolę na gospodarstwo. Kś. F. Grabio, nazwa rusińska dwóch wiosek nie wielkich poleskich w południowej stronie pow. bob rajskiego. Jedna vch wiosek zowie się inaczej Łomowicze zapewne nazwa Grabio po chodzi od obfitości tu niegdyś lasów grabo wych. AL Jelm Grabiomia, niem. Kaiserswalde 1. , wieś, pow, wyrzyski, nad strumykiem dopływającym do Łobźonki, 25 dm. , 348 mk. , 244 ew. , 94 kat. , 2 dysydentów, 8 żydów, 101 analf. I Poczta i kolej żel. w Białośliwiu Weissenjhóhe o 4 kil. Pod wsią cmentarzysko pogańskie. 2. G. , dom. i gm. , pow. wyrzyski, 3717 mr. rozl. , 2 miejsc. 1 G. , 2 folw. Amalienhof; 18 dm. , 287 mk. , 213 ew. , 74 kat. , 62 analf. Grabiszew 1. , wieś, pow. łęczycki, gm. Balków, par. Modina. W 1827 r. było tu 11 dm. , 85 mk. Wspomina tę wieś Lib. benefio. Łaskiego. 2. G. , wś, pow. turecki, gm. Wola Słownik Ge wanozny Zeszyt XXII, Tom TI. 49

Grabińskie pola

Grabiniec   2       Kś

Grabiszew 1