732 Gór. zmuszona w końcu siłą oręża, po długiej i wa lecznej obronie swego kastelu, otworzyła bra my i po wpuszczeniu Szwedów wysadziła mury w powietrze. Ludność całej gminy wy nosi mężczyzn 2146, kobiet 2169, z tych. ewan gelików męż. 182, kobiet 185, żydów męż. 187, kob. 178. Szlachty męż. 25, kob. 32; kupców męż. 30, kob. 33; mieszczan męż. 26, kob. 29; urzędników 22 i jeden ksiądz. Gorzkowicka gmina ma rozl. 12837 mr. ; do niej należą Bo rzęcin wś i folw, , Bujniczki wś, Cieszanowioe dobra i wś, CzemoWieś wś, Dąbrowa kolonia, Daniszewice wś, Gorzko wiczki dobra i wś, Go ścinna dobra i wś, Grabostów wś, Jelica wś i folw. , Leszczyna osada, Michałów wś, Niwy folw. , Norbertów kol, Pieńki os. jeden dom, Plucice dobra i wś, Porosłe os. , Ryszardów fol. , Sobaków dobra i wś, Szczepanowice dobra i wś, Szczukocice dobra i wś, Teklin wś, Trościeniec folw, Wilkoszewice dobra i wś i Żuohowice dobra i wś. Par. Gorzkowice posiada dusz 3502 a 23 wsie razem z koloniami i fol warkami, jako to Borzęcin, Białek, Bujnice, Bujniczki należy do Gorzkowic, 14 osad, 256 mk. , Cieślów, Czernów, Dąbrowa, Gorzkowiczki, Grabostów, Józefiny, Kopanina, Kotków, Krzemieniewice, Michałów, Norbertów, Pieńki, Plucice, Porosłe, Sobaków, Sobako wek, Szczu kocice, WolaKotkowa i Żuchowice. Włościa nie zajmują się uprawą roli, zwózką drzewa, między którem kolejowe podkłady grają zna czną rolę. W skutek dostawy tych przedmio tów ruch towarowy na stacyi jest zwiększony, do czego przyczynia się także fabryka drożdży prasowanych we wsi Niechcicach. Kryś. j Gorzkowiczki, wś i folw. , pow. piotrkowski, gm. i par. Gorzkowice. W 1827 r. było tu 15 dm. i 114 mk. Folw. G. z wsią G. , Józefin, kolonią Norbertów, PieókiNurki i osadą Porosłe, od Piotrkowa w. 20, od Gorzkowic w. 2. Rozl. wynosi m. 906, grunta orne i ogrody m. 437, łąk m. 40, pastw. m. 72, lasu m. 328, nieużytki i place m. 29, bud. drew. 13, płodozmian 12polowy. Wieś GL, Józefin, kolonia Norbertów, PieókiNurki i osada Porosłe składają się z osad 39, gruntu m. 363. Górzna al. Górzno, niem. Gursen, na bitym trakcie między m. Złotowem a Jastrowiem, około 1 milę od obydwóch, pow. złotowski. Za raz przy wsi leży jezioro, z którego struga młyn tu pędząca wypływa i uchodzi do rzeki Gwdy. Pod nazwą G, zachodzą 3 osobne osady 1 włość, wieś, zawiera obszaru ziemi mr. 2367, razem z folwarkiem liczy bud. 176, dm. mieszk. 67; katol. 150, ewang. 440. 2 dobra szlach. należą do wsi włość, jako gminy, obszaru ziemi mają 2624 mr. , reszta ob. wieś. 3 leśnictwo, liczy obszaru lasów mr. 5889, bud. 4, dom mieszk. 1, ewang 6. Parafia wszystkim trzem osadom wspólna Radawnica szkoła I Gór. Iw miejscu, poczta Jastrowie. G. należała zdawna do szerokich włości złotowskich, z kolei mieli ją Kościeleccy, Potuliccy, Grudzińscy, Działyńscy. Po nich r. 1790 księżna Sułkowska, 1805 Komierowscy, wreszcie żyd Meyer Wulff Liepmaimssohn, od którego r. 1820 nabyła je królewska rodzina pruska. O kaplicy donosi wizytacya kościelna zr. 1766, że istniała tu dla wygody duchownej polskiego wtedy państwa; stawiana była na kształt małej wieży okrągłej. Msza św. jednak podówczas nie odprawiała się. R. 1859 jest posiadaczem książę pruski Karol, dzierżawcą Zeden. Liczni teraz lutersoy mieszkańcy urządzili sobie osobny dom modlitwy erang. Bethaus, w którym im pastor niekiedy odprawia nabożeństwo. Górznica lub Gumka, rzeka w pow. włodawskim. Wypływa z jez. Wielkiego, na za chód Sosnowic, płynie ku płn. pod Sójką, na stępnie ku zachodowi i przyjąwszy z lew. brz. odnogę Jedlonki, wpada do jez. Talnickiego, czyli jest przytokiem Tyśmienicy z praw. brz. Długa 15 w. J. BI. Górzno, wś i folw. , pow. garwoliński, gm. i par. Górzno. Posiada kościół par. murowany i szkołę. Kościół i parafią erygowali tu 1485 r. małżonkowie Kośmierowscy, dziedzice GL Obecny kość. z r. 1780 murowany. Pa rafia G. byłego dekanatu łaskarzewskiego 3229 dusz liczy. Koku 1664 G. w pow. stężyckim miało kilka części Magnuszewskiego, Sułowskiego, Leżeńskiego, Ochockiej poprzednio Bogusza, Krzeskich, razem 26 dm. , 150 mk. W 1827 r. było tu 61 dm. , 512 mk. ; obecnie liczy 60 dm. , 230 mk. Gmina Gr. graniczy z gm. Żelechów i Sobolew, ma 6150 mk. , rozl. 32506 mr. , sąd gm. okr. I Aleksandrów, st. p. i urząd pow. w Garwolinie o 9 w. W skład gm. wchodzą Chęciny, Chotynin młyn parowy, Czyszków browar, gorzelnia, Dudka, ułosków, Goździk, Górki, Górzno, Henryczyn, Jeleniec, Kobyla wola, Lontów, Łączki, Mierzączka, Ostrożeńska wólka, Paliszew, Reducin, Rowy, Rowska wola, Samorządki, Sliz, Słabiny, Sulbiny dolne, S. górne, Taluba, Talubska ruda, Mn, Wilkta i Zawady. Dobra G. składają się z folwarku G. niższe, G. wyższe i realności po probostwie amp; ., tudzież wsi G. , Reducin, Piasek i Mierzączka. Rozl. wynosi mr. 3355; folw. G. niższe grunta orne i ogrody mr. 817, łąk mr. 251, pastwisk mr. 12, wody mr. 6, zarośli mr. 298, lasu mr. 1346, nieużytki i place mr. 62, razem mr. 2803. Bud. mur. 4, drew. 35, płodozmian 13polowy. Folw. G. wyźsze grunta orne i ogrody mr. 292, łąk mr. 39, nieużytki i place mr. 80, razem mr. 381. Bud. drew. 10, płodozmian 12polowy. Realnośó po probostwie Górzno, grunta orne i ogrody mr. 135, łąk mr. 19, pastwisk mr. 8, nieużytki i place mr, 8, Gór. razem mr. 170. Gorzelnia, browar, cegielnia, I dwa młyny wodne i wiatrak. Wieś G. osad 42, gruntu mórg. 988; wś Reducin osad 24, gruntu mr, 482; wś Piasek osad 15, gruntu mr. 292; wś Mierzączka osad 8, gruntu mor. 136. f Br. Gh. Górzno 1. wś, pow. pleszewski, 8 dm. , 73 mk. , wszyscy kat. , 34 anałf. Poczta w Sobótce o 4 kil. St, kol. żel. Biniew o 1 kil. 2. G. , kolonia, pow. pleszewski, 17 dm. , 110 mk. , 86 ew. , 24 kat. , 46 analf. 3. G. , dom, , pow. pleszewski, 2164 mr. rozl. ; 2 miejsc 1 G. ; 2 folw. Wrotycz; 17 dm. , 255 mk. , 13 ew. , 242 kat. , 122 analf. Własność dra Józefa Lipskiego z Bieganinem 3904 m. . 4. G. , wś, pow. wschowski, 24 dm. , 261 mk. , 33 ew. , 228 kat. , 18 analf. Poczta w Garzynie o 3 kil. ; st. kol. żel. Leszno Lissa o 17 kil. 5. G. , domin, , pow. wschowski, 2756 mr. rozl. , 9 dm. , 149 mk. , 24 ew. , 125 kat. , 22 analf. Niegdyś własność ordynacyi Sułkowskich. Górzno 1. niem. Gurschno, Gortzen, mko i wś, pow. brodnicki, nad granicą, przy dwóch jeziorach, z których wypływa struga Kaliczka, łączy się z Bartniczką i wpada do Drwęcy, 3 3 mili od bitego traktu lidzbarskobrodnickiego, nieco na wzgórzu położone. 1 G. , mko, obszaru ziemi ma mórg 4273, budynk. 417, domów mieszk. 203; katol. 1069, ewang. 464. W miejscu jest kościół katol. parafialny, szkoła kiikuklasowa, poczta. W pewne przeznaczone dni Gericht8tage zjeżdża tu sąd z Brodnicy na terminy. Jarmarki odbywają się 4 razy w roku kramne, na konie i na bydło. G. stanowi osobny obwód królewskiego nadleśnictwa górznieńskiego a w kościelnym względzie dekanat górznieński i parafią. W skład nadleśnictwa tutejszego Forstrevier Gurschno wchodzą podlesnictwa Schutzbetzirke Bryńsk, Górzno, Nowy dwór, Klonowo, Buczkowo, Eichhorst, Borek, Kosten, Kiełpin, Słupy i Długi most; kasa leśnicza znajduje się w Brodnicy. Dekanat górznieński należał przedtem do dyecezyi płockiej ziemia dobrzyńska; dopiero po rozbiorze Polski mocą bulli papieskiej de salute animarum z r. 1822 przyłączony został do teraźniejszej znacznie powiększonej dyecezyi chełmińskiej. Obejmuje parafij 5 Pol. Brzozie, Górzno, Grązawy, Jastrzębie i Szczuka; filie 2 Cielęta i Gorczenica; liczba dusz katol. wynosiła r. 1867 ogółem 8534, szkółek katol. parafialnych istniało 11. Parafia górznieńska liczy dusz 3058; kościół tytułu św. Krzyża, patronatu przedtem kanoników chórowych stróżów grobu św. jerozolimskiego w Miechowie, fundowany r. 1325; przy nim szpital dla 4 osób. Wsie parafialne Górzno, Ostrowy, Gaj, Borek, Zdroje, Zaborowo, Ruda, Kozie błotko, Rzeźnica, szlach. Bryńsk, Neuwelt, Czarny Bryńsk, Miesiączkowo, Fijałki, król 733 Gor. Bryńsk i Wapienko. Za polskich czasów nale żał do Górzna kościół filialny w Szczutowie. Szkółki istniały r. 1867 w parafii 3 w Górz nie 2 klas. szkoła katol. , dzieci katol. 200, w Miesiąezkowie dzieci katol. 75 i we wsi Neuwelt. W nowszym czasie luteranie tutejsi za łożyli sobie kościół w Górznie, który jako fi lt; lialny przyłączony jest do Lidzbarka. Miedzy G. i Szczutowem była stoczoną 1628 r. bitwa ze Szwedami. 2. G. . wieś, zaraz przy mieście położona, liczy obszaru ziemi mr. 1851, bud. 50, dom. mieszk. 16, katol. 76, ew. 82. Para fia, szkoła, poczta Górzno. 2. G. , niem. Gur sen, pow. złotowski, ob. Górzna. Kś. F. Górzno, niem, Gohren, wś w pow. słupskim na Pomorzu. Gorzów z Pustynią, wś u zbiegu Przemszy z Wisłą w pow. chrzanowskim, leży w okręgu celnym pogranicznym i należy do parafii rzym. kat. w Bobrku a urzędu pocztów, w Oświęcimiu, zkąd jest o 6 kil. oddalona. Ma 719 mieszk, rzym. kat. wyznania i szkołę lu lt; dową jednoklasową filialną. Większa pos. wynosi 90 m. n. a. pastwisk; mniejsza pos. 319 mr. roli, 109 mr. łąk i ogr. i 93 mr. pastwisk. Niegdyś własność korony Lib. ben. Długosza, II, 223; Gorzów 1. , niem. Landsberg miasto, pow. olesiński na Śląsku, w okolicy bagnistej, 614 stóp par, npm. , nad strugą Brynicą i Prosną, o pół mili od Praszki, zajmuje 1741 mr, rozl. z przynależnemi doń gruntami. Roku 1840 miał G. 986, 1850 r. 1019, 1864 r. 1105 mk. Domów mieszk. ma 125. Paraf, kościół katolicki św. Trójcy jest odwieczny, 1706 odnowiony; prócz tego drugi kościół kat, św. Krzyża z r. 1692. Kościół ewang. stanął 1855 57. Dwie szkoły początkowe i prywatna żydowska. Bocznie 6 jarmarków. Do Olesna i Praszki idą stąd szosy. Miasto G. miało być wzniesione r. 1241 jako warownia przeciw mongołom. Roku 1729 było własnością Adama Ossorowskiego z W. Piotrowic. 2. G. , niem Schlo Land3 plusmn; berg, dobra tamże, tuż pod miastem, nad Prosną, mają 3546 mr. rozl. , w tern 1426 roli or. , 1550 lasu. Dwa folwarki; Brody i Leśnik. Pustkowia Kociborek, Szczotki, Libiąż, Struga, Biała; osada Huta Gorzowska z wysokim piecem; kolonie Carisberg, Sophienberg i Nieder Paulsdorf. 3. G. niem. Landsberg, wś tamże, o 2. 4 mil od Olesna, ma 363 mr. rozl. , 33 osad, browar i wodny młyn do mielenia kości. Gorzówka, ob. Polska wieś Gorzowy, ob. Poznowice, Gorzueha, ob. Kopalina. Gorzuchów, ob. Gorzuchowo. Długosz, Lib. benef. t. II, 482, tak nazywa Gorzakiew. Gorzuchówko al. Gorzechówkot od r, 1875 niem. przezwane Hochheim, rycer. dobra, pow brodnicki, ponad jeziorem, ówteró mili od st.

Gorzkowiczki

732

Gór

733

Gor