tu ma przystanek nieotwarty dotąd, w odleI głości 10 w. od st. i fortecy Iwangrodu i 10 w. od Puław Nowej Aleksandryi. Od Wisły odl. 1 wiorstę i zasłonięta od jej wylewów przez wał ochronny, długi na 11 wiorst i wzniesiony w 1840 r. Posiada kościół paraf, murowany, szkołę gminną, urząd gminny. Kościół i par. niewiadomej erekcyi, ale 1170 r. już istniały i wtedy G. był królewszczyzną. Obecny kościół wystawił ks. Szymon Grzybowski w latach 1626 36. Par. G. dawniej dek. kazimierskiego liczy dusz 3398. W 1861 r. G. miał 118 dm. i 700 mk. ,; obecnie 132 osad, 178 dm. i 1093 mk. Dnia 18 lutego 1656 r. liczne zastępy Szwedów pobiły pod Gr. Stefana Czarnieckiego. Gdy Mahomet IV na początku sierpnia 1672 r. stanął pod Chocimem, dążąc pod i Kamieniec Podolski, a 27 tenże zdobył, król Michał wobec ściągania się pospolitego ruszenia, któremu punkt zbierania się był wskazał na Wołyniu, zamiast osłaniać Lwów, 11 września wysłał posłów o pokój do najeźdźcy, za warty w Buczaczu 18 października. Lwów i Ruś okupiona nim za 80, 000 tal, Ukrainę i Podole odstąpiono Turcyi. Tymczasem na rozkaz króla Michała, Sobieski stanął w Bełzie, Haneńko ob. z kozakami w Zamościu; 7 października Dymitr Wiśniowiecki odbył przegląd wojska, w którem była i piechota kurfirsta brandenbursk. 9go zażądały województwa osobno obradujące, koła generalnego w obozie pod marszałkiem Stef. Czarnieckim, pisarzem polnym, i zamiast iśó przeciw Turkom, zawiązały konfederacyą pod Gołębiem 16 paźdz. , do której już na sejmie majowym gotowano się, pod wodzą Paców litewskich i Szczęsnego Potockiego, a wymierzoną przeciw Turkom i stronnictwu franćus. , które przez Olizara zerwało sejm koronac, przez Zabokrzyckiego marcowy 1670, Grudzińskiego styczniowy pominięto TTbysza, który zerwał czerwcowy 1672. Konfederaci żądali destytucyi prymasa Praźmowskiego i jego 2 braci, głów francuskiej partyi, i konfiskaty mienia, Czarniecki regimentarstwa i starostw po Praźmowskich itd. Obawiano się destytuowaó Sobieskiego, że miał wojsko, którem zasłaniał kraj od czambułów tatarskich, ale wezwano go na sąd. W odpowiedzi tej konfederacyi gołąbskiej, którą potwierdził reces lubelski 10 list. ., zawieszający jej obrady do Warszawy 4 stycznia, z królem na czele, wojsko Sobieskiego pod Szczebrzeszynem zawiązało konfederacyą 23 24 List. przy wolnościach zachwianych tamtą konfederacyą, i władzy hetmańskiej, zagrożonej przez Stef. Czarnieckiego. Podpisali ją hetman polny a stryj króla i w. in. i chorągwie królewskie. Tak stanęły 2 partye austryackokrólewsko gołąbska, z hańbą dopuszczenia do pokoju buczackiego i żołnierskich pretensyj, i szczebrzeszyńska Sobieskiego i francuskich stronników oraz prymasa. Po bitwach obu partyj pod Zwoleniem i Rawą, w Łowiczu Sobieski i Prażmowski odbyli konwokacyą, a król zresztą reasumpcja 4 stycznia. Za wpływem nuncyusza Buonvisiego, Andrzeja Trzebrckiego, bisk. krak. który uważał, że co prymasowi dziś, to nam jutro i Chrapowickiego, woj. witebskiego, przyszło do zgody w Ujazdowie 10 marca r. 1673, która wszystko umarzała, 100, 000 dając Czarnieckiemu źe skarbu, 40, 000 Szczepanowi Potockiemu, dyfamatorowi Sobieskiego, i każden 3 sejm w Grodnie. Sobieski przeparł na sejmie wojnę zaczepną z Turkiem. Co do znaczenia konfederacyi gołąbskiej ona równa się z wojną kokoszą i jest skutkiem fatalnej zasady J. Zamojskiego z konwokacyi 1573 r. , osobistego głosowania całej szlachty, która, powiększej części ciemna, była ślepem narzędziem moźnowładzców. Teraz Pacowie tak sa, mo stronnicy Francyi jak Sobieski, ale mu nieprzychylni, podobnie jak Szczęsny Potocki, marszałek sejmu elekcyjnego i woj. sieradzki, Wierzbowski St. , bisk. poznań, i Krzysztof Żegocki bisk. chełmski partyzant z 1655 r. , użyli szlacheckiej demagogii dla steroryzowania prze ciwników przez konfederacyą gołębską i podkopanie znaczenia Olszowskiego podkanclerza ob. Konf. gołąb, przez Wyrwicza. Gołąbskie starostwo nicgrodowe leżało w wdztwie sędomierskiem, w ziemi stęźyckiej, powiecie chęcińskim. Historyczne to starostwo, po zajęciu go przez rząd austryacki, składało się wedle lustracyi z r. 1789 z wsi i dóbr następujących Gołąb, Wólka Gołąbska, Nieciecza, Skoki, Bonów, Bałtów i folwark Bałtowski. W roku 1770 posiadała je Katarzyna z Zamojskich Mniszchowa, podkomorzyna w. ks. lit. , następnie zaś dzierży toż starostwo Jacek Ogrodzki, pisarz w. kor. , opłacając z niego kwarty złp. 2, 647 gr. 23, a hyberny złp. 809 gr. 26. G, miał w r. 1661 mk. 182, dm. 17. Część rządową trzymał Andrzej Tyzenhaus ststa uświacki a roku 1605 Jerzy Grudziński. R. 1654 należała do ststwa Ryki. Po śmierci Andrzeja Tyzenhauza dobra gołąbskie, składające się z wiosek Gołąb, Bałutów, Nieciecza, Skoki, Gromki, Gołębia Wola, przywilejem króla Michała z 19 lut. 1673 nadane zostały Marcinowi Oborskiemu stście liwskiemu. Gmina G. rozciąga się od północy ku południowi wzdłuż rzeki Wisły, stanowiącej jej zacholnią granicę od ujścia rzeki Wieprza do rz. Kurówki, oddzielającej pomienioną gminę od gin. nowoaleksan dryjskiej puławskiej. Przestrzeń ogólna gm. jest morgów nowopolskich 16297, w tej liczbie lasów po większej części iglastych mr. 7556; wsi należących do tej gminy jest dziesięć, os. 326 z ludnością stałą 3014, mężczyzn 1480, kobiet 1534, ludności niestałej dusz 128. Gleba ziemi od strony rz. Wisły dobra, urodzaj na, w stronie wschodniej piaszczysta; w gra nicach gminy są dwa jeziora, z tych jedno zwane Wspólne, przeszło 50 mr. powierzchni zajmujące, nie bardzo w ryby obfite. Ludność składa się prawie wyłącznie z chrześcian kat. rolników żydów około głów 50. Zajęcie głó wne, uprawa roli staranna; przemysł ogranicza się przewozem drzewa do spławu nad Wisłą i opałowego do bliskiej twierdzy iwangrodzkiej. Pod względem dróg komunikacyjnych, gmina ta oprócz drogi bitej, szosę Igo i 2go rzędu od ujścia Wieprza do granicy ościennej gminy nowoaleksandryjskiej, ciągnącej się przez w. 15, od lat dwóch posiada linią kolei żelaznej Nadwiślańskiej, przerzynającą od strony wsch. na długość; wiorst 14, z przystankiem zwanym Gcłąb. Lasy dominialne należące do głównych dó gt; r IwanowskieSioło stanowiących majorat fanilijny ordynacyą książąt warszavYskich, u rządzone są wedle zasad prztz To w. kredytowe wikazanych. W gminie tej istnieje jedna szko ła elementarna; mieszkańcy wsi G. własnym kasztem pobudowali obszerny dom szkolny, w zelkie wydatki na utrzymanie tego zakładu b z spółudziału tak rządu, jak i ościennych imi ponoszą; uczniów zaś tak chłopców jak diiewcząt uczęszcza około stu. Zajęcie głów ni mieszkańców, jak całej gminy, rolnictwo, fcórem się starannie i z korzyścią zajmują, za prowadziwszy znaczne ulepszenia, tak przez zjstąpienie dawniejszych płuźyc pługami, jak t przez zasiewanie roślin pastew. , jako to ko njczyny, lucerny itp. Skutkiem zamiłowania gospodarzy tej wsi do ogrodnictwa, większa cfęść domów otoczona jest sadami drzew owo cowych, z których ciągną niemałe dochody. . Dęblin. 2. G. , wś i folw. , pow. lubarto wski, gm. i par. Rudno. W 1827 r. było tu 20 on. i 203 mk. Folw. G. z przyległością Wymicha, od Lubartowa w. 18, od Michowa w. 2. łozl. wynosiła m. 1106, grunta orne i ogrody i 514, łąk m. 123, past. m. 41, lasu m. 404, eużytki i place m. 24; bud. mur. 2, drewn, 17. Wiatrak. Folwark ten w r. 1876 oddzie lony został od dóbr Lubartów. W r. 1878 od gadło m. 411 jako wynagrodzenie za służebno ści włościan, przeto i ogólna rozległość uległa zmniejszeniu. A. M. P. i Br. Ch. Gołąb i Gołąbski powiat, ob. Gołdap, Gołuń, Gołąb, niem. Golomb, młyn wodny w Szczedrzyku, pow. opolski. Gołąbczyki, zaśc. pry w. , pow. dzisieński, o 48 w. od Dzisny, 2 okr. adm. , 3 dm. , 33 mk. 1866. . Gołąbek, wś, pow. siedlecki, gm. i parafia Skurzec. W 1827 r. było tu 22 dm. i 168 mk. ; obecnie liczy 30 dm. , 222 mk. i 668 morgów obszaru. Gołąbek, kolon. , pow. ostrzeszpwski, należy do wsi i gm. Łęka opatowska, 6 dm. , 41 mk. Stać. poczt, i kol. żel. w Opasowie Louisenhof o kilka kil. ; blisko granicy Król. Polskiego, komory Podzamcze Wilhelmsbriick. Gołąbek, niem. Golombeh, karczma do Okierska przyłączona, powiat tucholski, liczy budynków 3, domy mieszk. 2, katol. 11, ewang. 9. Parafia Pol. Cekcyn, szkoła Gkiersk, poczta Tuchola. Gołąbek, niem. Gohmbek, młyn wodny pod Pacyną, pow. toszeckogliwicki. Gołąbki 1. wś i folw. , pow. warszawski, gm. Blizne, par. Żbików. Leży o 9 w. od Warszawy, na prawo od linii dr. żel. warszaw. wiedeńskiej. Folw. G. lit. A. z przyległośoiami Mory, Kolisze i Niecki tudzież wsi G. od Pruszkowa w. 5, nabyty w roku 1873 za rs. 36000. Rozl. wynosi mr. 443, grunta orne i ogrody mr. 425, łąk mr. 5, nieużytki i place mr. 13. Bud. mur. 1, drew. 22; płodozmian 12polowy. Wieś G. osad 15, gruntu mórg. 138. 2. G. , wś i folw. , pow. łukowski, gm. Gołąbki, par. Luków, o 4 w. od Łukowa. W 1827 r. było tu 14 dm. i 104 mk. , obecnie liczy 21 dm. , 199 mk. Folw. G. z wsiami G. i Jeziory rozl. wynosi mr. 843, grunta orne i ogrody mr. 290, lasu mr. 322, nieużytki i place mr. 152. Bud. drewń. 15, wiatrak, pokłady torfu. Wieś G. osad 16, gruntu mr. 96; wś Jeziory osad 14, gruntu m. 66. Gmina GL należy do sądu gm. okr. IV w Łukowie i graniczy na północ z gm. Trzebieszów i Dębowicą, na zachód z miastem powiatowem Łuków, gm. Łuków i Ulan, na wschód gm. Skrzyszew i Kąkolewnica radzyńskiego powiatu. Powierzchnia gm. Gołąbki wynosi około 10672 mórg. , gleba prawie wszędzie pszenna, znacznych wyniosłości niema, z zachodniej strony znajdują się łagodne wzgórza piaskowe, a zresztą równina pokryta w połowie lasami, które 10 lat temu stanowiły większą przestrzeń od gruntów ornych, lecz teraz w niektórych miejscowościach np. koloniach Aleksandrów, Łazy zupełnie wytrzebione. Znacznych wód niema z wyjątkiem błotnistej rzeczki Krzny, przepływającej przez grunta wsi Cieszkowizna, Łazy, Zarzyc Łukowski i Strzyżew, i głębokiej wpadliny około 0. 567 wiorst w obrębie wsi Jeziory i Gołąbki, która to miejscowość, jak się zdaje, musiała stanowić jezioro, gdyż i sama nazwa wsi położonej na jego brzegach to wskazuje. Oprócz obfitości lasów gm. G. posiada znaczną ilość torfiastych łąk. Wielkich zmian geologicznych nie widać na powierzchni i nic nie oznajmia bytności jakichkolwiek ciał kopalnych. W gminie G. niema żadnych przemysłowych zakładów, i główne zajęcie jej mieszkańców stanowi rolniotwo, które najlepiej popłaca z powodu blizkości miasta Łuko

Gołąb

Gołąb

Gołąbczyki

Gołąbek