lidzki, 2 okr. adm. , o 36 w. od Lidy, 41 dm. , 341 mk. 1866. Giętkie, niem. Gentken, wś, pow. jańsborski, ludność mazurskopolska. Pierwszy znany przywilej lokacyjny ma z r. 1445 od komtura krzyżackiego z Balgi Eberarda von Wesentau. Giętkowizna, kol. , pow. częstochowski, gm. Lipie, par. Parzymiechy. Gigały, wś rząd. , pow. wilejski, 3 okr. adm, j o 67 w. od Wilejki, 3 dm. , 25 mk. katol. Wiatrak 1866. Gigarren lub Gygarren niem. , wieś, pow. ragnecki, st. p. Kellminen. GigarrenSkerswethen niem. lub Kerschen, wś, pow. ragnecki, st. p. Szillen. Gigtila, ob. Łysahora. Gikany, dobra, pow. nowoaleksandrowski gub. kowieńskiej, 874 dzies. rozl. , były własnością Jana Komorowskiego. Por. Wobolniki. Gil lub Giel, dawne imię czy przezwisko, stanowi źródlosłów nazw Gilów, Gilowice, Grielnia, Gielniów a. zapewne i takich jak Glina, Glinno, Gilino. Br. Ch. Gil, niem. Gehlfeld, wś, pow. ostródzki, nad jez. Gil Gehlsee. Gila i Opusza, dwa jeziorka między jeziorom Gawstwiną a Cytowianami. Gilarowa, Gidlarowa, Giedlarowa, wieś nad Błotną, poboczną Sanu, w pow. łańcuckim, należąca do sądu powiat. i urzędu pocztowego w Leżajsku, liczy 2177 mieszk. , między którymi jest 38 żydów. Większa pos. wynosi 97 m. lasu, mniejsza pos. 550 m. roli; w ogóle 1627 m. lasu. Giedlarową założył z rozkazu Władysława Jagiełły mieszczanin z Leżajska Mikołaj Giedlar, który był pierwszym sołtysem tej wsi i w r. 1439 zbudował drewniany kościół a za pozwoleniem króla Władysława Warneńczyka go uposażył. Obecnie stojący murowany kościół zbudował proboszcz w Giedlarowy Mateusz Pietruszowski w r. 1667. Gilawa al. też Rgilewo; podług akt starych klasztoru pp. benedyktynek w Toruniu była kiedyś wieś obszerna w lesistej okolicy położona w pow. toruńskim, ciągnąca się od granic wsi Młyńca do Elgiszewa. Przez G. wiódł stary trakt do Golubia. Około połowy XV w. rz. Drwęca oderwała tu znaczną łąkę, zwaną Przerytka, którą dlatego pp. benedyktynki podarowały kościołowi w Ciechocinie r. 1480. Wieś G. oddawna należała do klasztoru pp. benedyktynek. Dokument z r. 1415 wyliczający klasztorne wioski nie wspomina jej. Zato księga klasztorna czynszowa z XVI wieku pisze Przy wsi Młyńcu jest majętność Gilawa, pustkami leży, która przyłączona do Młyńca mogłaby być pożyteczną. W czasie upadku toruńskiego klasztoru pp. benedyktynek przywłaszczyli sobie tę wieś starostowie kowalewski i golubski. Ksieni Zofia Dulska jednak wytoczyła im proces, którego pomyślne skutki zapisuje kronika. Zdaje się, że mimo wygranej panny toruńskie starej wsi Rgilewa czyli Gilawy na nowo nie wskrzesiły, ponieważ akta późniejsze nic o niej nie piszą. Największa część tego obszaru pozostała lasem porosła aż do dziś dnia. Ob. ks. Pankidejski Klasztory żeńskie w dyecezyi chełmińskiej, rękopis do druku przysposobiony. Kś. F. Gilbde, jezioro, zachodzi w dokumencie z r. 1352, pow. olsztyński, w pobliźu wsi Gietrzwałdu położone; sołtys gietrzwałdzki miał prawo łowić w niem ryby; zapewne struga Gilbing przechodziła przez to jezioro. Podług tego samego dokumentu znajdowało się przy Gietrzwałdzie drugie jeszcze jezioro zwane tirbelaws. Gilbiec, jez. w dobrach Bułhakowsk, pow. kalwaryjski, gm. Urdomin. Liczy 12 m. obszaru; odl. 12 w. od Kalwaryi. Gilbing, mały strumień w pow. olsztyńskim, wpada do Pasaryi pod Isągiem. Gildon niem. , pow. chojnicki, ob. Giełdon. Gile 1. , folw. , pow. rossieński, par. widuklewska. R. 1862 był własnością Giedgowda. 2, G. , Gili, wś, pow. szawelski, gm. podubiska; na 72 dzies. ziemi 2go gatunku uwłaszczono dusz 19. 3. G. , wś, pow. sieński, gm. Łukoml. Dobra G. z folwarkami Słobódką, Kisielami i Szczaplewszczyzną. dawne dziedzictwo Zdrojewskich, zalecają się żyznością ziemi używalnej 619 dzies. , nieużytków 63 dz. . Gilershof niem. , kolon. niem. nad Błotną, dopływem Sanu, w pow. łańcuckim, w okolicy lesistej na płn. od Gilarowy. Mieszkańcy wyzn. ewangelickiego w liczbie 345 posiadają roli w ogóle 318 mr. i szkołę ludową niezorganizowaną. Jest tu od r. 1783 filiał parafii ewang. reformowanej Koenigsberg, o 2 mile odległej, i kościół kalwiński drewniany z r. 1838. Gilga, niem. Gilge, ob. Gilia. Gilgehnen niem. , folw. , pow. morąski, st. p. Libsztat. Gilgenau niem. , ob. Elganowo i Elgnówko. Gilgenau niem. 1. , folw. , pow. frydlądzki, st. p. Schoenbruch. 2. G. , os. , pow. frydlądzki, st. p. Sępopol. Gilgenauer Mühle niem. , ob. Elganowski Młyn. Gilgenauer Mühle niem. , ob. Landau, na Śląsku. Gilgenburg niem. , ob. Dąbrówno. Gilgi, przysiołek, pow. wieluński, gm. Mierzyce. Gilginie, zaśc. rząd. , pow. trocki. 4 okr. adm. , 100 wiorst od Trok, 1 dom, 7 mk, katol. 1866. Gili, ob. Gile. Gilia, niem. Gilge, wieś kościelna, o 26 kil. od miasta pow. Labiawy, przy ujściu rzeki Gilii do zatoki kurońskiej, w głębokiej bagnistej okolicy, zwykle na jesień i wiosnę tak zalanej, że cała osada przez kilka dni otoczona ze wszech stron wodą, a komunikacya na dobre przerwana. Mieszk. 1673 ewang. po litewsku mówiących; uprawiają włoszczyznę, sprzedają dużo siana i trudnią się rybołówstwem na za toce, na której mają 110. mniejszych i większych łodzi. Ryby rozchodzą się w Prusach i zagranicę. Agentura pocztowa, z której listy odwożą i przywożą łódkami na zatoce kuroń skiej i rzece Nemonien. W pobliżu leży leśni ctwo Nowa Gilia, NeuGrilge. J. B. Gilia al. Gilga, niem. Gilge, rzeka w Prusach wschodnich, pow. nizinny, stanowi główną po łudniową odnogę Niemna, uchodzi do zatoki kurońskiej. Odłącza się od Niemna poniżej m. Tylży przy wsi Jurgiszkach. Zrazu jest dość wąska i cicha, ubiegłszy jednak pewną prze strzeń, znacznie się rozszerza, rozdziela na kil ka koryt, odsypuje mielizny i staje się prawie tak wielką, jak sam Niemen. Przez Niemenicę i 2 kanały Timmer Kanał i Friedrichsgraben jest połączona z rz. Dejmą Deime i Preglem od r. 1688, a temsamem z Królewcem i z zato ką Świeżą; dlatego bardziej bywa używana, aniżeli przeciwna północna odnoga Eusa. Mnó stwo tu statków różnego rodzaju i tratew snu je się po tej odnodze; jedne zdążają do najbliż szej kurońskiej zatoki, inne Niemenicą i kana łami do Królewca i do zatoki Świeżej. Długość Gilii w kierunku do zatoki kurońskiej wynosi około 5 mil. Brzegi są tu niskie, po obu stro nach groblami otoczone. Poczciwi litewscy fli sacy nie uważają Gilii za swoję rodzinną tak jak Niemen. Dlatego każdy się z nim żegna przed rozstaniem w Jurgiszkach; z ciężkiem sercem zdejmują czapkę, odkrawają kawał chleba, posypują solą i wrzucają do wody. Porówn. Łucyan Tatomir Geografia fizyczna Polski, 204. Wina Pol nazywa też G. Lilią i pisze, że do niej uchodzi rz. Szabbel z rz. Szalteik. Kś. F. Gilina, zaśc. szl. , pow. święciański, 2 okr. adm. , o 12 w. od Święcian, 1 dom, 11 mk. kat. 1866. Gilino, wś i folw. , pow. płocki, gm. Kleniewo, par. Bielsk, odl. o 15 w. od Płocka, o 2 w. od Bielska, posiadają cegielnię, liczą 5 dm. , mk, 204; 432 mr. gruntu dobrego, 11 nieużyt. W 1827 r. było tu 12 dm. i 96 mk. Dobra prywatne G. składają się z folw. G. i Pęczyno wraz. z os. karcz. Koziołki, liczą 120 mieszk. , 6 dm. mieszk. , z tych 1 mur. , powierz. 1055 mr. , w tern 592 m. gruntu ornego. Wsie włośc. G. i Pęczyno, 143 mk. , 6 dm. mieszk. , z tych 1 mur. , 29 osad włośc. , powierz, zajmują 45 mr. Według danych Tow. kred. ziem. folw. G. ma 700 m. rozl. Giliszki, wś rząd. , pow. Władysławowski, gm. Szyłgale, par. Słowiki. W 1827 r. było tu 7 dm. i 59 mk. ; obecnie liczy 9 dm. , 79 mk. , odl. 17 w. od Maryampola. Giliszki, wś rządowa nad jez. Konciarzyn, pow. święciański, 1 okr. polic, mk. kat. 17, dm. 2 1866. Gilkendorf niem. , wś, pow. nizinny, st. p. Neukirch. Tuż obok leżą dobra zwane Gilkendorfsche Wiese. Gillanden niem. , wś, pow. tylżycki, st. p. Laugszargen. Gillandwirgszen niem. , wś, pow. tylżycki, st. p. Wilkiszki. Gillau niem. , ob. Giławy. Gillershof niem. , ob. Gilershof. Gillet niem. , folw. , pow. fyszhuski, st. p. Fyszhuzy. Gilling niem. , ob. Ilonka, rzeczka w pow. złotowskim, i Ilonko, jezioro tamże. Gillischken niem. , wś, pow. wystrucki, st. p. Georgenburg. Gillmaniisriih niem. , os. , pow. frydlądzki, st. p. Frydląd. Gillnitz niem. lub Illownitza, ob. Jałownica. Gillowitz niena. , ob. Gilowice. Gillwalde niem. , folw. , pow. morąski, st. p. Libsztat. Gilm; nazywa się mała wysepka w jeziorze dobskiem Dobensee, stanowiącem część zachodnią wielkiego jeziora Śniardowego Spirdingsee, niedaleko od wsi Doba, pow. węgoborski, w Prusach ws. chodnich, na t. zw. praskich Mazurach. Pamięci godna jest góra na tej wysepce, niezbyt wysoka, dość stroma, zaokrąglona, na której inny jeszcze znajduje się odrębny pagórek, jak wszyscy sądzą, widocznie sztucznie ręką ludzką usypany. Ze strony jeziora jest on około 6 prętów wysoki, zasypanym już rowem czyli fosą na dwie części podzielony; większa połowa zawiera około 300 kroków obwodu, mniejsza 120 kroków. Obie połowy, jak teraz jeszcze widać, były z sobą za pomocą napoprzek usypanej grobli połączone. Na szczycie góry znajdował się niegdyś zamek obronny; znaczne ruiny zachowały się po nim aż do połowy niemal XVII wieku. R. 1634 freiher Wolf von Schenk, posiadacz tych dóbr i wyspy, rozebrał owe stare szczątki i powywoził ztąd wiele tysięcy użytecznej cegły, z której dwór sobie we wsi Dobie pobudował. Także natrafiano na górze w wielkiej ilości stare narzędzia wojenne z kamienia robione Streithämmer von Stein, resztki strzałów Pfeilbolzen, zamki, lance, żelazne gwoździe itd. Teraz jeszcze niejakie resztki w fundamentach i murach można oglądać. Lud mazurski także sobie opowiada, że tu za dawnych czasów gród istniał na tej górze. Wiedzą i o różnych widzeniach, o pannie zaklętej, skarbach ukrytych itd. Mówią, że niedawno przejeżdżali tu ludzie drogą z Węgoborka i wi Giętkie Giętkie Giętkowizna Gigały Gigarren Gigtila Gikany Gil Gila Gilarowa Gilawa Gilbde Gilbiec Gilbing Gildon Gile Gilershof Gilga Gilgehnen Gilgenau Gilgenauer M Gilgenburg Gilgi Gilginie Gili Gilia Gilina Gilino Giliszki Gilkendorf Gillanden Gillandwirgszen Gillau Gillershof Gillet Gilling Gillischken Gillmaniisriih Gillnitz Gillowitz Gillwalde Gilm