oblewa Dniestr miejscowości Babin, Prelicze, Łukę, Kostrzyżówkę, Zwiniacze, Kryszczatek, Repużyńce, Kulowiec, Wasilów, Doroszowiec, Brodok, Mitków, Mosorówkę, Samuszyn i Onut, a na gruncie Bessarabii osady Berekowce, Ruchocin, Raszków, Orestówka i Przygorodok naprzeciwko Okopów. Bukowińskie dopływy Wymuszówka Wimuzow, Doroszowiecki p. , Kiza, i Czarny Paraul negru z Białym potokiem Onutem. Tak zasilony Dniestr pod Okopami dosięga gran. rosyjskiej. Szerokość jego w tern miejscu czyni 260 m. . pod Niżniowem 200 m. , a pod Rozwadowem 40 m. ; głębokość w tern ostatniem miejscu dochodzi przy niskiej wodzie lm. ,a pod Okopami 3 m. Całe dorzecze Dniestru wynosi 71, 240 kil. kw. , z czego na Galicyą przypada 32, 400 kil. kw. , a na Bukowinę 320 kil. kw. Daty te obliczone z dokładnych map, nie zgadzają się z datami, które w geograficznych opisach Dniestru napotykamy. W geografii handlowej państw europejskich wydawana od r. 1874 a ukończona w r. 1877 długość rzeki od źródeł do ujścia w prostym kierunku wynosi 92 mil geogr. , czyli 680 kil. , długość rzeczywista biegu podana na 148 mil geogr. czyli 1120 kil. , gdy tymczasem w rzeczywistości długość Dniestru wynosi 1338 kilometrów, z czego na Galicyą przypada 608 kilometrów Od Okopów, względnie Kozaczówki, w górę do ujścia Czarnego Potoku, prawy brzeg należący do Bessarabii wynosi 55 kil. długości; stąd zaś na długości 58, 3 kii. przypada na Bukowinę. Co do dopływów Dniestru, to najznaczniejszy jest Seret z dorzeczem 3829 kil. kw. ; drugim dopływem z kolei Zbrucz z dorzeczem 3302 kil. kw. , z którego na państwo rossyjskie przypada 1257 kil. kw. W drugim rzędzie po prawym brzegu najznaczniejszym dopływem jest Stryj, którego wodozbiór wynosi 3080 kil. kw. ; dalej połączone Bystrzyce sołotwińska i nadworniańska mają razem obszar 2463 kil; następnie Łomnica 1515 kil; Świca 1447 kil. ; Tyśmienica z Bystrzycą 1158 kil. kw. i Siwka 608 kil. Po lewym zaś brzegu Strypa 1609 kil; Złota Lipa 1377 kil; Gniła Lipa 1222 kil, Strwiąż z Błożewką 949 kil. , Wereszyca 888 kil. , Szczerek z Zubrzanką 634 kil. kw. Reszta dopływów, tak po lewym jak prawym brzegu, zajmuje każdy z osobna mniejszy obszar. Ciekawą jest wysokość linii działowej wód nad p. morza adryatyckiego. Źródła Dniestru znajdują się na wysokości 900 m. ; Strwiąż ma swoje źródła na wysokości 700. ; Błożewka, która dawniej była dopływem bezpośrednim Dniestru, a nie dopływem Strwiążu, na wys. 400 m. ; Wereszyca na 350 m. ; Seret na 420 m. ; podobnież Zbrucz, Strypa, Złota i Gniła Lipa mają swoje źródła na wysokości niżej 400 m. Inaczej rzecz przddstawia się u dopływów prawego brzegu D. Tak Tyśmienica wytryska na wys. 580 m. ; Stryj na wys. 1000 m. ; Bystrzyca Nadworniańska 1500 m. , a B. Sołotwińska 1400 m. , Świca 800 m. ; Siwka 500 m. ; Tłumacz 350 m. Działy wód, położone po prawym brzegu D. , legły nierównie wyżej od działów lewego brzegu D. Co się tycze zalesienia, to największe zalesienie posiada obszar należący do dopływu Stryja wraz z Oporem, dalej dorzecze Łomnicy, Swicy, Bystrzycy i Tyśmienicy; obszar Strwiążą i obszar górnego D. jest najmniej zalesiony. Mniejsze zalesienie jest po lewym brzegu D. ; znaczniejsze przypada na Wereszynę u źródła Klucz Janowski, Lelechówka, Wiszenka, Wereszyca i t. d. ; dość znaczne zalesienie posiada Strypa, Złota Lipa, mniej Gniła Lipa, a jeszcze mniej Seret; potem cośkolwiek prawy brzeg Zbrucza. Co do spadów dopływów, to dopływy z lewego brzegu D. mają łagodny spad, bo przy stosunkowo długim biegu tych dopływów względna wysokość źródeł i ujścia nie jest wielką i w swoim biegu dopływy te w układzie tarasowym wstrzymywane są założonemi stawkami, a nawet przez spuszczenie stawisk moczarzyskami, z wyjątkiem tylko Strwiążu. Wszystkie zaś dopływy po prawej stronie D. położone, już dlatego, że źródła ich wysoko leżą ponad poziomem morza, mają nadzwyczaj silne spady, kończące się jednakże przeważnie u podnóża górskiego. Spad Dniestru w obrębie Galicyi przedstawia następujące liczby 900 m. źródła; 633 m. 2250 m. poniżej źródeł; 568 m. górny kościół w Wołczu; 550 m. dolny kościół w Wołczu; 512 m. ujście Dniestrzyka dubowego; 483 m. w połowie wyłomu Posicza; 469 m. poniżej Dniestrzyka hołowieckiego; 434 m. j zejście się drogi z Hołowieckiego z drogą z Gwoźdźca; 401 m. u południowego stoku Werbuckiego Horbu; 400 m. most powyżej Łużka górnego; 383 m. pod Busowiskiem; 373 m. zakręt poniżej Spasa; 315 m. ujście Krzemianki; 308 m. powyżej Neudorfu; 304 m. rozdwojenie się Dniestru pod Neudorfem; 298 m. most pod koleją; 283 m, pod Kalinowem; 279 m. most w Kornalowicach; 278 m. ujście Bystrzycy w Hordynce; 271 m. powyżej ujścia Strwiąża; 269 m. Czajkowce i Podolce; 267 m. na górnej granicy Susułowa; 265 m. Manasterzec; 263 m. Kołodruby 258 m. ujście Szczerka; 253 m. ujście Brydnicy; 251 m. ujście Stryja; 238 m. pod Źurawnem 235 m. Żurawienko; 233 m. Łuka 225 m. Martynów Stary; 223 m. Perłowce; 217 m. ujście Łomnicy; 215 most pod Haliczem; 203 m. Dolne; 192 m. most pod Niżniowem; 190 m. Ostra; 183 m. ujście Ko ropca; 174 m. Woziłów; 170 m. ujście Derenoka w Podwerbcach; 164 m. Uniż; 160 m. ujście Łęgu czernelickiego; 152 m. przewóz pod Michalczem; 145 m. Pieczarna; 140 m. Dobrowlany; 136 m. Gródek; 125 m. między Sinkowem a Brodokiem; 123 m. Kołodróbka; 122 m. Samuszyn; 119 m. Horoszowa; 111 m. poniżej Wołkowiec; 111 Trubczyn; 109 m. Bielowce; 107 m. ujście Zbrucza. Wykazy Izby handlowej we Lwowie podają, że przeciętnie rocznie budują na Dniestrze w Galicyi 850 sztuk galarów tj. w Żurawnie 100, w Haliczu 250, w Maryampolu 300, w Wisłowej koło Kałusza na Łomnicy 200. Ładunek stanowią deski i gonty aż do Żwańca, 3 kil. poniżej Okopów; skąd ładują zboże i kukurydzę podolską, spławiając 725 kil. aż do Majaku nad limanem dniestrzańskim. Galar jeden obejmuje przeciętnie 600 korcy zboża. Słabsze galary rozbierają, a materyał sprzedają, silniejsze restaurują i wracając holują pod wodę aż do Syroki między Jampolem a Mohylewem, gdzie ładują je zbożem i transportują wodą znowu do Majaku na prze strzeni około 460 kil. Rocznie wychodzi tratew 300 sztuk po 100 kloców, a 100 sztuk po 1000 desek tylko do Zwańca. Spławnośc tej rzeki, już na górnym jej biegu, od Kołodrub począwszy, jest znana. Liman, inaczej zatoka. akermańska, ma pół mili długości a do 1 mili szerokości 337 w. kw. rozl. , jest tak czasami płytki, że dla spławiania tratew i większych promów musiano tu kanał przekopać; od morza zaś oddziela go piaszczysty peresyp, zostawiający tylko 2 kanały, któremi uchodzą wody rzeki do morza Czarnego poniżej Akermanu Białgorod pod 46 p. sz. a 48 d. w. Koło Jampola zwęża się łożysko do 45, 5 metr. 24 i tu prawie pod 48, 20 p. sz. są znane porohy jampolskie. Jest to granitowy grzbiet, przerzynający rzekę w poprzek i zostawiający tylko jedno miejsce dla przepływu wody, nazwane bramą w której rzeka ma tylko 24 sążni szerokości. Lecz i ta przestrzeń rozdzielona jest jeszcze kamieniami podwodnemi, w czasie upałów trochą tylko wody pokrytemi, na 2 przejścia, z których jednak każda ma do 5 i pół łokci głębokości i bystry prąd wody w przejściach osadza przy niezręcznem kierowaniu tratwy na leżące poniżej mielizny lub brody, powyżej zaś bramy leży wielki kamień podwodny, nazywający się stróżem, o któren przy nieostrożnem płynięciu statki rozbić się mogą. Mielizn, tak zwanych brodów, bardzo wiele, choć one i w czasie posuch pokryte na łokieć i półtora wodą. Rozlewy bywają 1 na wiosnę, w czasie puszczania rzeki, co bywa w lutym lub w marcu, a czasem Dniestr nie zamarza zupełnie; 2 w czasie puszczania śniegów w Karpatach, zwykle w końcu czerwca, trwa do 3 tygodni 3 w jesieni we wrześniu lub październiku około św. Michała. Największe rozlewy były w 1784, w 1812 i w r. 1860. Krę znosi woda najprzód na dolnym brzegu poniżej Jampola, potem na górnym, robiąc wielkie zatory, i zatapia ogromne przestrzenie. W ciągu 12 lat dwa razy Dniestr nie zamarzł zupełnie; jeden rok był taki, że lód leżał tylko 4 dni, w innych latach rzeka była pod lodem od 27 do 70 dni, a kilka razy po dwakroć puszczała i znowu stawała. Główne przeszkody utrudniające żeglugę na Dniestrze są 1 brak dogodnego biczownika droga boczna do ciągnienia statków końmi; żegluga najczęściej odbywa się o żaglach, o wiosłach lub przez ciągnienie wołmi lub liną, 2 częste kliny, przesypy i mielizny, które utrudniają bieg statków, osobliwie w górę rzeki; w czasie nizkich wód w czerwcu lub sierpniu nieraz zdarza się, że statki zatrzymują się przed mieliznami i po tygodniu czekają na przybór wody. 3 Progi przy m. Jampolu, pomimo rozszerzenia nie przestały być niebezpiecznemi, 4 zakręty rzeki, tak np. odległość od m. Tyraspola do wsi Słobodziei wynosi w prostej linii 1 i pół mili przeszło, płynąc zaś Dniestrem 14 mil; 5 płytkie ujście rzeki przed jej wpadnięciem do limanu; 6 brak dobrze urządzonych przystani i magazynów zbożowych, brak dobrych holowników i ludzi obeznanych z tern rzemiosłem. Pomimo jednak tych przeszkód, Dniestr od najdawniejszych czasów był spławny. Tak, znajdujemy w historyi, że w czasie jeszcze napadu Czingishana na Ruś, wołynianie i haliczanie dawali jej pomoc, spuszczając się Dniestrem do Czarnego morza na 1000 statkach. W 140 lat później, mianowicie w 1360 r. , kiedy w. k. Olgierd oswobodził Podole od Tatarów wraz z pobrzeżem Czarnego morza, rzeka Dniestr wspomina się jako spławna i porty Chadżybej Odessa i Białogród Akerman. Za czasów Jagiełły cesarz wschodni Emanuel Paleolog otrzymywał z Polski zboże Dniestrem i przez polski port Chadżybej Odesa. Za Kazimierza Jagiellończyka, polskie zboże spławiane było Dniestrem do Cypru i innych miejsc, chociaż wtedy Białogród Akerman należał już do Mołdawii. Kiedy zaś Mahomed II zajął Białogród, a Tatarzy w końcu 15 wieku inne miejscowości Czarnego morza, żegluga Dniestrem została utrudniona. Legat papiezki Kommendoni podawał projekt Zygmuntowi Augustowi zawiązania stosunków handlowych z Wenecyą za pośrednictwem Dniestru. Projekt ten bardzo się podobał Zygmuntowi, lecz wojewoda podolski Mikołaj Mielecki i inni, którym zwiedzenie biegu Dniestru poruczone było, donieśli, że uregulowanie Dniestru potrzebowałoby nadzwyczajnych wydatków, skutkiem czego projekt ten upadł. Rząd polski

Dniestr