warcznemi. Wieś DmochyG linki osad 24, gran. m. 184. 2. D. Mingosy, wś, pow. siedlecki, gm. Skupie, par. Rozbity kamień. R. 1827 było tu 5 dm. , 25 mk. ; obecnie liczą 8 dm. , 51 mk. i 103 morg. ziemi. 3. D. Rogale i D. Rętki, wsie, pow. sokołowski, gm. Kowiesy, par. Rozbitykamień. W 1827 r. D. rogale liczyły 23 dm. i 141 mk. , obecnie mają 21 dm. , 150 mk. i 869 mrg. obszaru D. rętki w 1827 r. liczyły 12 dm. i 80 mk. , obecnie mają 10 dm. , 66 mk. , 302 morg. obszaru. L. Ch. Dmosice, wś i folw. , pow. sandomierski, gm. Koprzywnica, par. Sulisławice. Są tu kopalnie kamienia budowlanego, piaskowca. W r. 1827 I. liczyły 14 dm. , 66 mk. , obecnie zaś liczą 12 dm. , 100 mk. Folw. D. od Radomia w. 91, od Sandomirza w. 21, od Klimontowa w. 6, od drogi bitej w. 14, od rzeki Wisły w. 12. Rozl. wynosi m. 339 a mianowicie grunta orne i ogr. m. 245, łąk m. 35, pastwisk m. 18. , zarośli m. 10, nieużytki i place m. 30. Bud. mur. 4, drew. 5. Wieś D. osad 9, gruntu m. 65. Dmosin, wś i folw. rząd. , dawniej inko, pow. brzeziński, gm. i par. Dmosin. Posiada kościół par. murowany, erygowany 1521 r. przez Jana Łaskiego prymasa. R. 1609 był drewniany a prawo patronatu mieli dziedzice mka Dmosińscy. Dzisiejszy kościół wystawiony 1728 r. ; od r. 1781 oddany pod zarząd misyonarzom. Par. D. dek. brzezińskiego, dawniej strykowskiego, liczy dusz 2647. W r. 1827 było tu 47 domów, 409 mieszkańców; obecnie liczy 35 domów, 600 mieszkańców. Folw. D. z attynencyami Hamernia i Olejarnia, tudzież wsią D. i Gozd, od Piotrkowa w. 63, od Brzezin w. 14, od drogi bitej i st. poczt. Główno w. 3, od Łowicza w. 21, od Rogowa w. 14. Rozl. wynosi m. 730 a mianowicie grunta orne i ogrody m. 394, łąk m. 47, pastwisk m. 210, lasu m. 34, nieużytki i place m. 42. Rud. mur. 3, drew. 15; w niektórych miejscowościach są pokłady torfu; attynencya Hamernia z gruntem m. 49, oddzielona i do osobnej księgi hypotecznej przeniesiona została. Wieś D. osad 39, gruntu m. 597; wś Gozd osad 7, gruntu m. 240. Dmoszki, ob. DrewnowoDmoszhi. Dmuchawiec, wieś, pow. brzeżański, jest właściwie przedmieściem miasteczka Kozłowa, ma 976 mieszkańców w 214 rodzinach, 502 mężczyzn, 474 kobiet. , 494 rzym. kat. , 442, gr. kat. , 40 izrael. Przestrzeni 2808 morgów austr. , mianowicie 2271 m. roli ornych, 125 sianożęci, 72 m. ogrodów, 32 pastwisk, 244 lasu, 45 m. dróg, 6 m. wody, 13 m. innych przestrzeni. Tak rzym. jak i grec. kat. są zaliczeni do odpowiednich parafij w Kozłowie; należy do dóbr etatowych rzym. kat. arcybiskupstwa we Lwowie. B. B. Dmusy, niem, Dmussen, wś, pow. jańsborski, st. p. Drygały. Dmytr. .. , por. Dmttr. .. Dmytrów, wieś, pow. Kamionka strumiłowa, nad potokiem Berezówka, śród lasów, piasków i bagien, o 23 kii na półn. wschód od Kamionki strumiłowej, o 4 kil na południowy wschód od Chołojowa a o 7. 5 kii na południe od Radziechowa. Przes, pos. wiek. roli ora. 714, łąk i ogrod. 159, past 5, lasu 1834; pos. mniej, roli orn, 1230, łąk i ogrod. 619, past. 477, lasu 53 morg. Ludność rzym. kat. 40, gr. kat. 1338, izrael. 152 razem 1630, Należy do rzym. kat. parafii w Badziechowie, grec. kat. parafią ma w miejscu, należącą do dekanatu chołojowekiego. W tej wsi jest szkoła etatowa o 1 nauczycielu i kasa pożyczkowa z funduszem zakładowym 448 złr. Właściciel większej posiadłości Leontyna z hr. Baworowskich hrabina Starzyńska. B. . R. Dmytrowice, 1. wieś, pow. przemyski, oddalona od Przemyśla o 12 kii na północ, od Radymna na połud. zach o 0. 4 kii, od Ko zienic na północny wschód o 2 kii Przes. pos. wiek. roli orn. 846, łąk i ogrod, 70, past. 6, lasu 143; posiadł. mniej. roli orn. 284, łąk i ogrod. 30, past. 12, lasu 1 morg. Ludność rzym. kat. 50, gr. kat. 228, izrael 70 razem 348. Należy do rzym. kat, parafii w Komo nicach, gr. kat. parafii w Zamiechowie. Wieś to bardzo stara, o której w węgierskich donatywach z 1383 już jest wzmianka. Właściciel posiadłości większej Salomea z Rozborskieh Runge. 2. D. , wś, pow, lwowski, o 14 kii na płd. w. od Lwowa, 272 m. npm. , o 5 kii na płd. w. od st. p. Winniki. Parafia rzym, kat. w Czyszkach, gr. kat. w miejscu. Dm. 87, mk. 469. Obszar dworski posiada roli ornej 381, łąk i ogr. 114, past. 68, włościanie roli orn. 494, łąk i ogr. 158, pastw. 76 morg. We wsi szkoła etat. jednokl i kasa pożyezk, gm. z kapit. 1605 złp. Własność spad, Wła dysława hr. Borkowskiego. 3. D. Łoś, wieś, pow. Mościska, nad potokiem Wisznią, o 3. 8 kii na południe od SądowejWiszni, o 18 kii na połudn. wschód od Mościsk. Przestrzeń posiadł. więk. roli orn. 293, łąk i ogr. 167, past. 47, lasu 393; posiadł. mniej, roli orn. 764, łąk i ogród. 102, past. 70, lasu 30. Ludność rzym. kat. 120, gr. kat. wraz z przysiółkami Koniuszki, Zarzecze, Kąt i Zagrody 862, izrael. 47 razem 1029. Należy do rzym. kat. parafii w Sądowej Wiszni, gr. kat. par. ma w miejscu; należącą do dekanatu SądowaWisznia; do tej parafii zaliczone są filie; Dydiatycze z 530 i Kułmatyce z 223 duszami gr. kat. obrządku. W tej wsi jest szkoła eta towa o 1 nauczycielu. Właściciel większej posiadłości Walerya z hrabiów Łosiów hrabina Łączyńska. b, R, Dmytrze z Adwokacyą, wś, pow. lwow ski, nad potokiem Szczerzec dopł. Dniestru, o 30 kii na płd. w. od Lwowa, przy kolei Al brechta, niedaleko stacyi Szczerzec a przystan ku Czerkasy, o 6. 6 kii na płd, od st. p. i par. rzym. kat. w Szczercu. Parafia gr. kat. w miej scu. Dm. 222, mk. 1187. Obszar dworski posiada roli ornej 23, łąk i ogrod. 2 morg. ; włościanie roli orn. 1467, łąk i ogr. 214, past. 302 m. We wsi szkoła etat. jednokl Wła sność Heleny Branickiej. Lu. Dz. Dniepr. Prastarem mianem Dniepru było Boristenes. Pod tą nazwą wspomina go ojciec historyi, Herodot. Nazwa ta północną siłę ma oznaczać po grecku; po słowiańsku ścianę borów, jak chce Kleczowski. U anonima piszącego około 330 naszej ery poraz pierwszy spotykamy nazwę Danapris. Na tablicy pentagerińskiej Dniepr, jak się domyśla Potocki, jest nazwany Nusacus, co ma znaczyć niezdrowy. Wenecyanin Barbaro zowie tę rzekę Edrisa a Kontaryni mianuje Lerissą. Edrisi arab znał ją dokładnie i nazywa Dnabrus. Narody zaś tureckie nazywały Dniepr Uzu; jakoby od narodu Uzów czyli Pławców Kumarów, powiada Szafarzyk; i stąd Dniepr jest pierwszą rzeką na wschodzie Europy, która ma osobne tureckie nazwisko. U Abulfeda 1328 nazwana jest ta rzeka Ozu, Uzom. W sagach skandynawskich jest znaną pod imieniem Tana s quil to jest woda Wandów. Rusini zaś nazywali ją Dnieprem a kozacy przez omówienie poetyckie mianowali ją Sławatą, Sławatyczem synem sławy. Podług miejscowej definicyi rzeka ta była Dnieprem nazwana stąd, że płynie jakoby dnem, spodem Dnempre. Jest on trzecią co do wielkości rzeką w Europie po Wołdze i Dunaju, wypływa pod 55 52 szer. i 51 21 dług. geogr. , w jeziornej i błotnistej krainie lasu wołkońskiego, niedaleko źródeł Dźwiny, Wołgi i Łowati, w pow. bielskim, gub. smoleńskiej, między wsiami Kostino i Michajłowo, pod wsią Iwaszkowem według innych źródeł z jez. Mszara we wsi Zabołocie. Przebiegłszy większą część gub. smoleńskiej 214 w. i mohilewskiej, Dniepr prawym swoim brzegiem odgranicza gub. mińską, kijowską i chersońską od gub. czernihowskiej i półtawskiej, na lewym brzegu jego leżących, i przy ujściu swem do morza Czarnego służy za naturalną granicę dwu także guberniom taurydzkiej z chersońską. Przy samej granicy mińskiej gub. z kijowską, połączywszy się z hołdowniczką swoją Prypecią, w samej już gubernii kijowskiej przebiega przestrzeni 388 wiorst 57 w. w pow. radomyskim, 143 w kijowskim, 44 w kaniowskim, 126 w czerkaskim, 19 w czehryńskim i nareszcie w miejscu gdzie do niego wpada rz. Taśmin wkracza do gub. chersońskiej. W górnym biegu do miasta Orszy D. płynie w kierunku południewo zachodnim, w łożysku szerokiem do 450 I pod Smoleńskiem, głębokiem do 20 Brzegi z początku są nizkie, następnie od ujścia rzęki Żerdź z prawej wyniosłe. Od Dorohobuża Dniepr zaczyna być żeglowny, mimo to, że między Smoleńskiem i Orszą w łożysku jego napotykają się skały, tworzące małe katarakty; są to pierwsze porogi, będące miniaturą owych sławnych porogów dnieprowych, które rzeka tworzy przy końcu swego średniego biegu, przerzynając się przez wyżynę Ukrainy. Bieg średni od Orszy do Aleksandrowska, odpowiednio do dwóch kierunków i odpowiadających im charakterów miejscowości, można, podobnie jak średni bieg Renu, podzielić na dwie części; wyższą i niższą. W pierwszej części średniego biegu od Orszy do ujścia Desny albo do Kijowa wyższy Dniepr rzeka płynie w południowym kierunku; szerokość łożyska do 1750, głębokość do 42. Brzeg lewy jest nizki, błotnisty, prawy wyższy wyjąwszy okolic ujścia Prypeci i Teterewa i w kijowskopieczerskiej górze dosięga 630 nad powierzchnią rzeki. Z tego powodu drogi, wsie i miasta leżą na prawym brzegu. W tym biegu Dniepr otrzymuje z błotnistej i lesistej niziny środkowej swe największe i najobfitsze w wodę dopływy Druć, Berezynę, Prypeć, Teterew z prawej; Soż i Desnę z lewej. Główna potęga dopływów leży po stronie prawej, tak z przyczyny ich liczby i obfitości wód, jakoteź ze względu na komunikacyjne znaczenie; albowiem dwa najważniejsze z tych dopływów, Berezyna i Prypeć, które dla ich ważności Ptolemeusz uważał na równi z rzeką główną za ramiona Borystenu, podchodząc bardzo blisko do systematów Dźwiny zachodniej, Niemna i Wisły, ułatwiły połączenie tych rzek kanałami z systematem Dniepru a przez to morza Bałtyckiego z Czarnem. Poniżej ujścia Desny, od Kijowa zaczyna się druga część średniego biegu Dniepru, w której rzeka ta do Aleksandrowska czyli do wyspy Chortycy przerzyna, w południowowschodnim kierunku, czarnoziemną, stepową wyżynę Ukrainy Niższy czyli przerzynający się Dniepr, podobnie jak Ren poniżej ujścia Menu przeżyna góry Reńskie. Szerokość dochodzi tu 7000, głębokość niewiele większa jak w części poprzedniej i tylko przy końcu tego biegu pod Kiczkasem sięga blisko 100. Oba brzegi na tej przestrzeni są wysokie szczególniej prawy i skaliste; tylko około m. Moszny góry prawego brzegu na chwilę oddalają się i przechodzą na prawy brzeg rzeki Taśminy, dnieprowego dopływu, którego bieg na pewnej przestrzeni jest równoległy do rzeki głównej. Tutaj, według wszelkiego prawdo Dmosice Dmosice Dmosin Dmoszki Dmuchawiec Dmusy Dmytrów Dmytrowice Dmytrze