Tawsołą, o 8 w. od Telsz. Kościół katol. Opatrzności Boskiej z r. 1795, filialny telszewski. Ejgiszki, ob. Ejginy. Ejgule 1. wsi fol wrządowy, pow. ko wieński, par. kormiałowska, o 4 w. od Kow na, o 1 w. od Wilii Wś ma 10 dm. 2. E. , folw. , pow. kowieński, par. opitołocka, okr. polic. i st. dr. żel. lipawskiej Kiejdany o 10 wiorst, na lewym brzegu Niewiaży, 10 włók rozl. Do r. 1863 własność Gieysztora. 3. E. , wieś, niegdyś kościelna, pow. kowieński, par. kiejdańska. J. D. Ejkszta Ewifszta, jez. skarbowe, pow. dyneburski, w gm. jasmujskiej, w dobrach nidermujskich, zajmuje 52 dzies. rozl Ejłakiszki, wś włośc. , pow. wileński, 2 okr, polic, mk. kat. 45, dm. 5 1866, od Wilna 33 w. Ejmiłancy, wieś rząd. , pow. trocki, 1 okr. adm. , 50 w. od Trok, 11 dm. , 165 mk. , z tego 158 katol. , 7 żydów 1866. Ejmoncie, wś, pow. rossieński, parafia Kielmy. Ejmonciszki, dobra, pow. wiłkomierski. R. 1788 własność Sangowiczowej. Ejmonty, wś, pow. rossieński, par. gawrańskiej. Ejmunie, zaśc. rządowy, pow. święciański, 3 okr. polic, mk. kat. 25, dm. 3 1866. Ejnarowicze 1. wieś, gm. oławs. pow. trocki, 4 okr. adm. , 70 w. od Trok, 10 domów, 101 mk. , z tego 89 katol. , 12 żydów. 2. E. , fol. szlach. , pow. trocki, 4 okr. adm. , 70 w. od Trok, 1 dm. , 10 katol. 3. E. , folw. szlach. , pow. trocki, 4 okr. adm. , 78 w. od Trok, 1 dom, 28 katol. 4. E. , folw. szlach. , pow. trocki, 4 okr. adm. , 70 w. od Trok, 1 dom, 34 mk. , z tego 24 katol. , 6 żydów, 4 prawosł. 1866. R. 1850 właścicielem E. w par. niemonajckiej był Łyko. Ejniki, wś i okolica szlach. , pow. rossieński, par. Lale. Ejnowta, rz. , prawy dopływ rzeki Muszy. Ejny, wś włośc, nad jez. Szwakszty, pow, święciański, 3 okr. polic, rak. kat. 84, żydów 9, dra. 10 66 r. , od Święcian 35 w. Ejperańcy, okol. szlach. , pow. trocki, 4 okr. adm. , 37 w. od Trok, 13 domów, 231 mk. , z tego 217 katolików, 14 żydów 1866. Ejragoła, mko pow. kowieńskiego, na lewym brzegu Dubissy, o 53 w. od Rossien, o 60 w. od Kowna, przy trakcie pocztowym kowieńsko rossieńskim, st. poczt. od r. 1880, rezydencya stanu, szkoły początkowe, 3 jarm. , targi czwartkowe. Kościół katolicki św. Michała Arch. , parafialny, wzniesiony 1416 z drzewa przez w. ks. lit. Witolda. Parafia katolicka dekanatu wielońskiego, dusz 7895. Filia w Jodzach i Leszczach. W E. kaplica śś. Szymona i Tadeusza, wzniesiona 1750 przez Dowgirda. Mko E. , niegdyś powiatowe czy li ciwuństwo, jest zabudowane porządniej niż inne miasteczka żmudzkie. Rynek i główna ulica mają bruk kamienny a domy około stu niektóre są murowane, i chociaż kościół drew niany kryje się w ustroniu, jednak porządnie opatrzony wygląda nieźle. Na mogiłach przed miasteczkiem stoi murowana w stylu gotyc kim kaplica, w której mieszczą się zwłoki ro dziny Dowgirdów. E. jest osadą równie dawną jak Betygoła lub jak następujące tuż po niej mieściny naddubiskie jako to Czekiszki i Sre dnik. Krzyżacy w pismach swoich zwali ją Ergale lub Eroglen i Egolen a w krajowym języku zowie się Ejragała, co oznacza okolicę Ejra. Już pod r. 1253 wspominają dzieje kra jowe o ziemi ejragolskiej jako darze uczynio nym przez Mondoga rycerzom inflanckim. W 1262 r. mieszkał w Ejragole Lutaworas król Litwy i tu się urodził syn jego Witenes; po którym tu przebywał Gredymin nim wstąpił na tron wielkoksiążęcy. Krzyżacy zwiedzili tę mieścinę raz pierwszy 1322 roku. Drugi raz ukazali się, wracając z pod Pernarowa, od ległego ztąd na milę, lecz ani w pierwszym ani w drugim razie nie szturmowali zamku. Musiał on być mocno obwarowany, gdy go krzyżacy ciągle napastując zaledwo 1382 r. zdobyli pod dowództwem marszałka zakonu Kunov, Hatensztejn i zapewne do szczętu znisczyli, bo już więcej nic o nim nie wspominają dzieje. Po zaprowadzeniu chrześciaństwa, Witold i Jagiełło fundowali tu kościół a plebania ejragolska do r. 1832 miała funduszu ziemnego 29 włók i 27 morgów, oraz kapitału 1200 r. sr. Jak wiadomo z ustawy Zygmunta I, nada nej dla Żmudzi 1529 r. E. należała do dóbr sto łowych w. książąt lit. Władysław IV przy wilejem 1640 r. nadał jej targi oraz jarmarki, a StanisławAugust 1792 r. obdarzył prawem miejskiem i herbem wyobrażającym dwa mie cze na krzyż złożone w polu czerwonem. Sta rostwo ejragolskie za rządu polskiego płaciło kwarty 765 zł. i w ostatnich czasach zostawa ło we władaniu Białłozorów. 1732 r. liczyło 91 dymów hybernowych. Na dawnej posadzie zamkowej stoi dwór, koło którego są jeszcze znaczne fosy. Gmina E. liczy dusz 2262. Na zachód od E. są źródła rz. Imstry. F. S. Ejragołka, wieś rząd. , pow. trocki, 2 okr. adm. , 35 w. od Trok, 10 dom. , 124 mk. , z tego 123 katol. , 1 żyd 1866. Ejropa, ob. Europa. Ejrymajcie, wś, pow. szawelski, gm. radziwiliska, przed uwłaszczeniem należała do Jagminów. Osadnikow 66 uwłaszczono na 443 dzies. ziemi 2go gat. J. Godl. Ejrymajcie albo Ryle, jez. w pow. poniewieskim, między Radziwiliszkami a Szadowem; przez nie przepływa rz. Jeziorka, do Muszy wpadająca. Ejsaki, folw. w Inflantach polskich, pow. rzeżycki, par. bukmujska, 164 dzies. obszaru mający, własność Ejsaka. Ejsbachowa, Ejsbachowo, nazywane też Starym dworem. , po łotewsku Ajzbakowa, po niemiecku Althof, majątek, niegdyś bardziej znaczący, położony w powiecie dyneburskim, należy do parafii birżagolskiej i od półtora wieku stanowi wieczyste dziedzictwo Oskierków. W pierwszej połowie bieżącego stulecia oddzielono od niego część większą i utworzono z niej osobną piękną majętność Hieronimowo, z okazałą rezydencya, w położeniu nader malowniczem. Samo zaś Ejsbachowo 1352 dzies. rozl. odtąd Starym dworem przezwano. Stanowi ono obecnie dziedziczną posiadłość Anieli z Oskierków Platerowej. Grunta piaszczyste nie odznaczają się wcale urodzajnością. Natomiast majątek ten obfituje w piękne sosnowe lasy i dostatek ma rybnych jeziór, z których najznaczniejszem jest jezioro Ejsbachowskie, sławne na całą okolicę z powodu poławiającej się w niem nader smakowitego gatunku sielawy. Ejściszki, wś, pow. wyłkowyski, gm. Wojtkobole, par. Grażyszki. W 1827 r. było tu 13 dm. , 121 mk. ; obecnie liczy 28 dm. , 229 mieszkańców, odległe od Władysławowa 24 wiorst. Ejsiata, jezioro, pow. święciański, par. kukuciska, na dwie mile długie, w puszczy łabonarskiej położone; w wązkiem miejscu jest przewóz na trakcie z Kukuciszek do Łabonar i Święcian. Ejskaja, ob. Jejskaja. Ejsmany, ob. Jesmany. Ejsymonty Wielkie, wś, pow. grodzieński. Paraf. kościół katol. M. B. i ś. Jana Nepomucena, z muru 1849 wzniesiony. Parafia katol. dekanatu grodzieńskiego, dusz 2293. Filia w Kraśniku; dawniej i kaplica w Masalanach. Ejszeryszek, jezioro przy wsi t. n. w pow. suwalskim, ma 10 morg, obszaru. Ejszeryszki, wś, pow. suwalski, gm. Kadaryszki, par. Lubowo. W 1827 r. było tu 20 dm. , 109 mk. ; obecnie liczy 7 dm. , 83 mk. Ejszyszki, mko rządowe w pow. lidzkim, o wiorstę na połud. od rz. Wersoki, dopływu Mereczanki, pod 54 11 szerok. geograf. i 42 39 dług. wsch. , o 35 w. na półn. wsch. od Lidy, a 80 od Wilna, liczy 2616 mieszkańców, przeważnie izraelitów, i trzysta domów. Mieści się w niem 2gi urząd stan policyjny z 1 ucząstkiem takowego, 3 sąd pokoju 2go lidzkiego okręgu, zarząd gm. włośc. , szkółka wiejska, st. poczt. , załatwiająca wszelkie korespondencye, i mur. paraf. kośc. katol. , odległy od mka o pół w. R. 1866 mko miało 135 dm. , 715 mk. , w tern 610 izr. , 89 kat. , 16 prawosł. , 4 browary, 2 garbarnie, młyn wodny. E. słynne są ze swych czwartkowych targów i z dwóch do roku czterodniowych jarmarków na Wniebowstąpienie pańskie, zwany przez lud szosniakiem, z powodu, iż jest w 6ym tygodniu po Wielkanocy, i na Boże Ciało dziewiętnikiem że przypada w dziewiątym. Główny przedmiot handlu na targach i jarmarkach świnie i konie. Jeżeli wierzyć urzędowemu sprawozdaniu, to w r. 1877 sprzedano w ogóle towarów na obudwu jarmarkach za 13947 rubli, a przywiezione było na summę 22395 rub. Oprócz żydów, w ręku których zostaje handel miasteczka i propinacya, liczna szlachta, zamieszkująca poblizkie okolice i zaścianki, cieszy się dobrobytem dzięki powyżej wspomnianemu handlowi nierogacizną, a w części i końmi. Włośc. gm. E. dzieli się na 6 wiejskich okręgów, składających się z 87 wsi, liczących 453 dymów i 5533 włościan. Katol. parafia klasy 2, dek. raduńskiego, posiada kaplicę w Podzitwie dawniej i w Koleśnikach i 10460 wiernych O założeniu E. takie mamy podanie w kronikach litewskich. Erdziwił, kunigas litewski, z trzema mniejszymi wodzami wpadł w r. 1065 na podbite przez Ruś ziemie litewskie i uwolniwszy je z pod zawisłości sąsiada i dani, opłacanej Jarosławowi, rozdzielił pomiędzy towarzyszami wyprawy, z których Ejsa, albo Eiksis, czy też Ejszius, rodem Żmudzin, był założycielem gródka E. na gruncie otrzymanym. Miejscem pobytu pierwszych izraelitów karaimów, przybyłych z Rusi do Litwy w. r. 1171, były E. Świadczył o tem kamień grobowy, widziany w tem miasteczku jeszcze w r. 1798. W drugiej połowie XIV w. posiadał E. bojar Sudymund; potwierdził on w Królewcu, razem z innymi panami litewskimi, zapis w. ks. Witolda z d. 30 stycznia 1384 r. , ustępującego krzyżakom całe swoje dziedzictwo za posiłki w ludziach i broni przeciw Jagielle, co było przyczyną że ten ostatni pozbawił Sudymunta Ejszyszek, które nim się stały starostwem po utworzeniu w. r. 1413 województwa wileńskiego, były głównym grodem powiatu czyli ciwuństwa tegoż nazwiska. E. leżą na najbardziej uczęszczanym dawniej trakcie z Wilna do Krakowa, który dziś nosi nazwę raduńskiego gościńca. O pół w. od miasteczka, na gruncie folwarku Hornostaiszek, jest przestrzeń ziemi, około 2 dz. zawierająca, otoczona wielkim wałem i rowem, w dawnych miejscowych dokumentach nazwana Horodyszczem. Mieściła się w tych okopach przed dwudziestu kilku laty stacya optycznego telegrafu; dziś jest tu kancelarya sędziego pokoju. Paraf. kośc. kat, w E. fundowany był przez w, Ejgiszki Ejgiszki Ejgule Ejkszta Ejłakiszki Ejmiłancy Ejmoncie Ejmonciszki Ejmonty Ejmunie Ejnarowicze Ejniki Ejnowta Ejny Ejperańcy Ejragoła Ejragołka Ejropa Ejrymajcie Ejsaki Ejsbachowa Ejsiata Ejskaja Ejsmany Ejsymonty Ejszeryszek Ejszeryszki Ejszyszki