1574 przez Samuela Zborowskiego, na korona cji Henryka, wdowa, Katarzyna Maciejowska dokończyła budowę kościoła w D. r. 1604. Ta pani wykupiła od schyzmatyków cerkwie w Iz debkach, w Łubnej, zakładając tamże kościoły, jako i w Hyżnem, Nozdrcu, w Bachórzcu, a w Pawlakowie unicki W skutek działu zawar tego w r. 1644 między braćmi Wapowskiemi, wnukami Andrzeja, Mikołajem i Karolem, sprzedaje Mikołaj Bachórzec Jerzemu Kazimie rzowi Krasickiemu, podkom. sanoo, , a Karol sprzedał Dynów Marcinowi Konstantemu Kra sickiemu, tudzież Hartę, Lipnik, Wesołe, Łubnę, Kazimirówkę, Syn Marcina był Konstanty, kaszt, przem. Jerzy stol. przem, , umierając bez potomnie 1687 r. , darował te dobra swej żonie Teofili z Czartoryskich, podkom, krakowskiej, a gdy ta później wyszła za Grzegorza Ogiń skiego hetm. w, lit. , dostał się po jej zgonie Dynów córce jej z Ogińskich Pacowej, a od tej znów jej córce z Paców Piotrowej Ożarowskiej, w których imieniu jako pełnomocnik sprzedał Adam Poniński podskar. Dynów Trzecieskiemu r. 1781. Dziś jest posiadaczem Zbigniew Strzemię Trzecieski. Kościół łac. spłonął w czasach wojen ze Szwedami i Rakoczym, lecz 1663 r. został zrestaurowany i przez Stanisła wa Sarnowskiego biskupa przemyskiego był poświęcony. W Dynowie był oprócz tego ko śc iół przytułku dla biednych, pod wezw. Zwia stowania N. M. P. a także kościół św. Krzyża, obok drogi do Dubiecka, Do paraf, należy 5 wsi Bartkówka, Igioza, Ulenica, Lipnik i Chodorówka. Razem w paraf. katoL 3933. żydów 1206. W D. jest też posterunek żandarmeryi, szkoła etat. czteroklasowa. Domów 384. Własność większa obejmuje roli or. 605, łąk i ogr. 114, past. 75, lasu 12 mr. ; własn. mniej. roli orn. 1355, łąk i ogr. 112, past. 257, lasu 6 mr. Dom ubogich, założony od czasów niepamiętnych, ma 1836 zł. majątku zakłado wego. Jest tu browar wielki fabryczny, rafinerya nafty i fabryka stearyny. Z D. idzie droga państwowa na płd. do Dydni, na wsch. ponad Sanem do Dubiecka i na zach. do Do maradza. Jarmarki roczne odbywają się na towary, bydło i ziemiopłody 3 lutego, 19 mar ca, 2 maja, 9 września, 25 listopada i 6 grud nia, a każdego poniedziałku targi na ziemio płody. Hr. Kr. Dyonizów, trś, pow. sieradzki, gm. i par. Zduńska wola. Rozl. morg 180, w posiadaniu częściowych właścicieli, ludności katolików 51, ewang. 10. Cegielnia z produkcyą roczną do 8000 rs. Główne dobra Janiszewice, z któ rych wieś ta powstała. Ż. Dypułtycze albo Depułtycze ob. królewskie, dobra, należą do rządu. Podług opisu z r. 1838 rozl. wykazana 524 mr. Dyrbok, potok, wypływa z kilku żródlisk leśnych, z lasu Kiczery, w obr, gnu Bezmichowy górnej w pow. Lisko. Płynie zrazu na zachód przez wś Bezmiohową górną i dolną, a przybrawszy na granicy tej ostatniej z gin. Liska z lew. brz. potok Glinny, zwraca się ma północ Posady na łąkach zwanych Na stawisku i we wsi Łukawicy uchodzi do Sanu z praw. brzegu. Długość biegu 9 kil, Br. G. Dyrdusie, niem. Dyrdusch, Dirdusch, folw. i owczarnia, pow. oiesiński, należy do dóbr Łomnica. F. S. Dyrdy, wś i folw. , pow. warszawski, gm. , Falenty, par. Nadarzyn. W 1827 r. liczono tu 5 dm. i 46 mk. Od Warszawy w. 15, od drogi bitej i Sękocina w. 2, od Pruszkowa w. 7, od rzeki Wisły w. 18. Rozl wynosi mr. 280 a mianowicie grunta orne i ogrody m. 91, łąk m. 34, pastwisk m, 9, lasu m. 139, nieużytki i place m. 6, płodozmian 9polowy. Bud. drew. 6. Wieś D. osad 4, gruntu m. 12. Br. Ch. Dyrdy, Dyrden niem. , kol pow. lublinieoki, należy do Zielonej. Dyrdyszki 1, wś, pow, rossieński, par. gawrańska. 2. D. , wś, pow. rossieński, par. Szydłów. Dyrgańce, dwór, pow, rossieński, par. Skawdwile. Dyrgiały, wś, pow, rossieński, par. Koltyniany. Dyrgołany albo Lutanie, ws, pow. trocki, 2 okr. adm. , na wzgórzu nad rz. Strawą, o 2 w, od Strawienik i 6 w. od si dr, żel. Żośle, dawniej własnośc ks. Ogińskiego, dziś rządowa. R. 1866 miała 14 dm. , 233 mk. Młyn wodny i folusz. Dyrka, os, , pow, będziński, gm. Gzichów, par. Będzin. Dyrka, rz. , ob. Bystrzyca, Dyrksze, wś, pow. rossieński, par. Lale. Dyrłów, m. w pow. Sławińskim na Pomorzu. Dyrmany, wś włośc. nad p. Kiejmianą, pow. wileński, 2 okr, adm. , mk. kat. 85, dm. 8 1866. Dyrmejki, dobra i wś, pow, szawelski, gm. i par. Tryszki, nad rz. Żeberą, o 57 w, od Szawel. Dobra, 26 włók ziemi, należały do Sawickich. Sobiesław Sawicki sprzedał je od lat kilku Laskowskiemu, Wś ma 200 dzies. zie mi uwłaszczonej na 15 mk, J. Godl. Dyrmejty, wś włośc. , pow, wileński, 3 okr. adm. , mk. kai 46, dm. 5 1866, od Wilna 48 wiorst. Dyrniszki, zaśc. rządowy, pow, święciański, 2 okr. adm. , mk. 20, dm. 3 1866. Dyrskie Pole albo Zawada, niem, Dyhrnfeld, wś, pow. sycowski, par. kat. Drołtowice. F. S. Dyrślowice, niem. Dirschelwitz, r. 1321 Dirislawicz, 1531 Dzierzysławice, wś, pow. prądnicki, par. Leśnik, o pół mili na płd. zachód od Górnej Głogowy, dzieli się na D. baronowskie FreiherrlichD. i hrabiowskie GraeflichD. . W każdej części jest folw. i wś. W pierwszej folw. ma 160 m roli, wś. 794 mr. , 16 dm. ; w drugiej folw. razem z Mochówcem 721 m. gruntu, wś 1637 mr. gruntu, 73 dm. , 2 młyny, szkołę 2klasową. Folwarki należą do majo ratu Głogów górny. F. S. Dyrstejka, rz. , dopływ rz. Wiewirży z prawej strony. Dyrwańce, wś włośc. nad rz. Iszczołnianką, pow. lidzki, 3 okr. adm. , o 36 w. od Lidy, 26 dm. , 237 mk. 1866. Dyrwaniszki, wś, pow. rossieński, par, Erźwiłek. Dyrwany, wś i folw, , pow. kalwaryjski, gm. Balkuny, par, Mirosław, W 1827 r, liczono tu 3 dm, i 24 mk. ; obecnie D, wś liczy 7 dm. , 38 mk. ; zaś D. folw. 7 dm. , 29 mk. Dyrwany 1. wś, pow. rossieński, parafia Kielmy. 2. D. , zaścian. włośc. , pow. wileński, 2 okr, adm. , mk. 11, dm. 2 1866. 3. D. , zaśc. pry w. , pow. wileński, 3 okr. adm. , mk. kat. 11, dom 1 1866. 4. D. , ob. Byków. Dyrwiany 1. , dobra w pow, szawelskim, par. rawdziańskiej, gm. kurszańskiej, 2 okr. adm. , od st. poczt, w Kurszanach 10 w. , od st, kolei libawskiej 2 m przy trakcie handlowym z Telsz, Szawel i pruskiej granicy na libawską kolej w Kurszanach. Starożytna siedziba pańska, otoczona ślicznym ogrod. , nad jez. Neludą. Dobra nie zmieniały często właścicieli, lecz utrzymując się przez kilka wieków w jednym rodzie Nagórskich, doszły do dzisiejszego właściciela Lucyusza Nagórskiego w ilości włók 160 z folwar. Józefowem i wsiami zasiedlonemi przez szlachtę dzierżawców Medrogi, Rudziany, Repszy, Pojeziory, Kientrojcie, Kiemersy i t. d. Niegdyś dobra te stanowiły część magnackiej fortuny Kurtowian, od XVI w. w ręku rodziny Nagórskich. Lecz gdy Kajetan Nagórski, żonaty z włoszką de Neri, secundo Toto księżną Ogińską, umarł w Wiedniu 1802 r. bezpotomny, wtedy zapisał testamentem siostrom rodzonym dobra, a część kapitału stryjecznemu bratu Dominikowi, dziedzicowi dóbr Ukropiszek i Chorążyszek w pow, oszmiańskim. Ten zrobił cesyą, przyjąwszy od rodzeństwa Dyrwiany wielkie, wówczas jeszcze z majątkiem Szylanami, Swirbuciami i t. d. włók 400. Następnie brat Dominika marszałka pow, szawelskiego, Józef fundował kościół murowany z kamienia na folw, Józefowie, który dokończony był przez syna Jana, ojca obecnego dziedzica. Wielkie Dyrwiany były miastem powiatowem w księstwie żmujdzkiem. 2. D. , dobra, pow. szawelski, 1 okr. adm. , par, Łukniki, o 3 w. od Łuknik, przy bitej drodze handlowej z Kurszan na Telsze ku granicy pruskiej. W początkaoh b. wieku D. były nabyte przez wygasłą na Żmujdzi rodzinę Kownackich a po matce Kownackiej przeszły na Ludwikę Piłsudzką. Po uwłaszczeniu włościan zostało 60 włók wzorowo zagospodarowanych. Obecny właściciel Jan Hinita Piłsudzki. Do D. należą folwarki Matajcie, Sosławki, Lesiki, Lengojle, Grytki i Poupiny. 3. D. Nowiki, dobra, pow. szawelski, 1 okr. adm. , par. Łukniki, o 5 w. od Łuknik. W wieku zeszłym stanowiły one p. u. Małe Dyrwiany powiat księstwa żmujdzkiego; Nowiki zaś osobno były okolicą szlachecką, własnością Korsaków i Pietkiewiczów, zanim okolica ta przeszła w ręce Gużewskich, posiadaczy D. Małych. Obecnie dobra te zajmują włók 25 z folwarkami Nowiki i Poterele, a należą do Zygm. Gużewskiego. Dyrwiany albo Neluda, jez. w pow. szawelskim, między Upiną i Kurszanami, daje początek Okmianie, która do Żyżmy uchodzi. Dyrwoniany 1. wś, pow. szawelski, gm. Szawkiany, 106 dz. ziemi uwłaszczonej, 58 dusz rew. 2. D. , wś. , pow. szawelski, gm. i par. szawlańska, dusz 36. J. Godl. Dyrwoniszki 1. , okolica szlach. , pow, rossieński, par. Betygoła. 2. D. , wś, pow. rossieński, par. Szydłów. Dyrzkowice, mor. Drzkowice, niem. Dirschkowitz, wś, pow, głupczycki, o 24 kil. na płd. od Głupczyc, nad rz. Opą i granicą austr. , w par. Pilcz, ma 698 m. rozl. i bogate kopal nie gipsu. F. S. Dyrże, Dyrży 1. , wś, pow. szawelski, gm. i par. radziwiliska, 29 dusz rew. , 344 dz, zie mi nadanej. 2, D. , wś, pow. szawelski, gm. gruździewska, dusz rew. 52, ziemi nadanej 264 dzies. J. Godl. Dyrżławice, niem. Dirschel, mor. Drżlawice, wś i dobra, pow. głupczycki, o 19 kil. od Głup czyc, o 5 kil. od Kietrza. Wś D. ma 168 dm. , 1200 m. gruntu, kilka młynów wietrznych i wodnych, parowy młyn gipsu i kości, paraf. kościół katol. i 2 szkoły. R. 1641 Szwedzi spalili znaczną część miasta. Folw. ma 314 m, rozl. Dobra D. złożone z folw. D. i Halbarek należały w w. XIII XV do klasztoru joannitów w Kremniku, potem do różnych rodzin, dziś hrabiów Larisch. Hr. Perd. Larisch wy dał 1861 r. we Wrocławiu dokładny opis tej wsi. F. S. Dys, ob. Dyss. Dysie, os, i folw. , powstała z osad uwłasz czonych, położone w gm. Niemce, par. Dyss, od Lublina w, 6, od Lubartowa w. 20, od rzeki Wieprza w. 14. Rozl, wynosi m. 256, a mia nowicie grunta orne i ogrody m. 216, łąk m. 23, past. m. 2, wody m. 1; nieużytki i place m. 14, budowli drewn. 11. A. Pal. Dysiek, wś, pow. mogilnicki; 9 dm. , 102 mk. , wszyscy kat. , 24 analf. St. poczt, i kolei żel. Trzemeszno o 11 kil. Słownik Geograficzny Zeszyt XVI, Tom II. 17 Dyonizów Dyonizów Dypułtycze Dyrbok Dyrdusie Dyrdy Dyrdyszki Dyrgańce Dyrgiały Dyrgołany Dyrka Dyrksze Dyrłów Dyrmany Dyrmejki Dyrmejty Dyrniszki Dyrskie Dyrślowice Dyrstejka Dyrwańce Dyrwaniszki Dyrwany Dyrwiany Dyrwoniany Dyrwoniszki Dyrzkowice Dyrże Dyrżławice Dys Dysie Dysiek