niemiec. We wsi jest oddawna kościół filialny, tytułu Niepok. Poczęcia N. M. Panny, przyłączony do Buczka, patronatu prywatnego; budowany jest 1712. Do kościoła należą wsie dominialne Dybrzno, Hütten, Scholastykowo, Bługowo i Kapa. W czasie reformacyi zabrali go luteranie. Ale gorliwy w wierze katolickiej Jakób Wejher, wojewoda malborski, nabywszy dobra dybrzyńskie, także i kościół dla katolików uratował. R. 1650 fundował przy tym kościele osobną prebendę dla jednego z kanoników pobliskiej kolegiaty kamieńskiej, którą o ile można miał otrzymywać każdoczesny proboszcz miasta Frydlandu. Szkoła teraz jest niemiecka w D. Poczta Pr. Frydland. Kś. F. Dybrzyca, rz. , ob. Człuchowo, t. I, str. 865 Dyburyszki, okolica szlachecka, pow. szawelski, par. szawkiańska, o milę od Szawkian, ma 5 włók ziemi, należącej do Kowzanów Dybyjabłonowo, wś, pow. mławski, gm, Mława, par. Wieczfnia Dychtarka, potok, prawy dopływ Gniłej Lipy; wypływa w obr. gm. Kimirza, w pow. przemyślańskim, ze źródeł leśnych, Płynie lasem na południowy wschód, poczem łąkami międzypolnemi, tworząc na małej przestrzeni, bo 2 kil. , granice między Kimirzem a Krościenkiem; poczem przechodzi w obręb wsi Czupernosowa, którą przepływa. Tutaj zwraca się na południe aż do Uszkowic, gdzie z pr. brz. łączy się z pot. Hutą i zwraca na wschód; zabrawszy wody potoku Zawadówki z tegoż samego brz. , przerzyna gościniec przemyślańskoroha tyński i wpada na gr. gmin Wołkowa, Meryszczowa i Uszkowic do Gniłej Lipy. Długość biegu 10 kil. ; 1 i pół kil poniżej źródłowisk wzniesienie npm. czyni 338 m. ; połączenie się z pot. Hutą 284. m. ; ujście 274 m. Br. G. Dychtenica, Dichtenitz, wś, pow. wiżnicki na Bukowinie, o 5 kil. od Putilli, z parafią grecką nieunicką w miejscu Dychtenica, także Dichtenitz, potok buko wiński, Wypływa w obr. gm. Koniatyna, w po łudniowej jej stronie, na granicy z Jabłonicą, z pod działu górskiego, tworzącego dział wod ny między dopływami Białego Czeremoszu a dopływami Purylli, w lesie Maksymcu, pokry wającym północnowschodnie stoki Maksymca, szczytu tego wododziału 344 m. pom. wojsk, . Potok płynie krętem łożyskiem, jużto lasami, już też łąkami, ku północnemu wschodowi, przez obr. gmin Koniatyna, Putylli a wreszcie wsi Dychtenicy, w której uchodzi z lew. brz. do Putylli. Zabiera liczne strugi obustronnie; między nimi najznaczniejszy Manczuliwski po tok. Długość biegu 12 kil. Br. G. Dyck niem. , ob. Dykowo. Dyczków z Podsmykowcami, wś, pow. tarnopolski, leży nad rzeczką Chodorówką, która tu formuje stawek; oddalona na wschód od Dyd Tarnopola o 10 kil. , od Skałata na północny zachód o 19 kil, od Borek wielkich na połud nie o 4 kil. Po pod samą wsią przechodzi kolej żelazna Karola Ludwika, prowadząca a Tarno pola do Podwołoczysk. Wieś sama leży w głę bokim i stromym parowie, którego środkiem Chodorówką przepływa; okolica czysto podol ska falowate, długie, dosyć wysokie i przykre pagórki, gleba dobra. Przestrzeń pos. wiek. roli or. 576, łąk i ogr. 147, past. 43, lasu 6; pos. mniej. roli or. 634, łąk i ogr. 73, w to wliczony jest staw, past. 63 mor. austr. Lud ność rzym. kat. 124, gr. kat. 465, izrael. 30; razem 619; dm. 121 Należy do rzym. kat. parafii w Tarnopolu, a greck. kat, parafii w Bor kach wielkich, gdzie się znajduje też stacya kolei żelaznej Karola Ludwika TarnopolPod wołoczyska i urząd telegraficzny. Jest tu szkoła filialna o 1 nauczycielu i kasa poi. gm. z kapitałem 546 złr. Właściciel wiek. pos, Józef hr. Baworowski. B. R. Dyczuny, wś i folw. , pow. wiłkomierski, par. Uciany, należy do dóbr uciańskich Aleksandra Bolcewicza. Folw. od m. Uciany odległy w. 6, od szose W. P. w. 2, ma parową gorzelnię; wś składa się z 12 gospodarzy i ma w gruncie nadanym ziemi 263 dzies. J. M. Dydeliszki, wś, pow. nowoaleksandrowski, gub. kowieńskiej, par. Abele, o 5 w. od Abel Dobra D. są własnościa Napoleona Klimańskiego, męża i p. Zofii ż Brzozówki, autorki Cudownego kapelusza. Jest tu duży ogród owocowy, umiejętnie utrzymywany. J. G. Dydiatycze, wś, pow. Mościska, oddalona na południowy wschód od Mościsk o 14 kil, od Sądowej Wiszni na połud. o 7 kil. , od Dmytro wic na połud. o 4 kil. Przestrzeń pos. wiek. roli or. 470, łąk i ogr. 107, past. 13, lasu 525; pos. mn. roli or. 343, łąk i ogr. 112, past. 8, lasu 1 mr. austr. Ludność rzym. kat, 16, gr. kat. 530, izrael. 26; razem 572; dm. 85. Na leży do rzym. kat. par. w Sądowej Włośni, gdzie jest stacya kolei żelaznej Karola Ludwi ka Kraków Lwów i urząd telegraficzny na dworcu kolej. ; gr. kat. par. w Dmytrowi cach. W tej wsi jest szkoła etatowa o 1 na uczycielu. Właściciel wiek. pos. Nowaczyń ski Edward. B. R. Dydiowa, dawniej Didiawa lub Didowa, dolna i górna wś, pow. Turka, w górach położona, oddalona od st. poczt. Lutowiska o 11, 3 kil. , od parafii łacin. w Polanie o 3 mile austr. ; ludności ma 742 z tego 8 rzym. kai, 9 izrael. , 725 gr. kat. . Dwór posiada roli or. 325, łąk i ogr. 135, past. 244, lasu 2326; włościanie posiad. roli or. 1084, łąk i ogr. 251, past. 342 mr. austr. Gr. kat. par. w Dydiowie dolnej, należąca do dekanatu zatwarnickiego, obejmuje także wś Łokieć, w której dawniej była siedziba proboszcza, jak to się okazuje z aktu pre zenty, danej 27 lipca 1751 r. przez Michała, Wielookiego, chorążego bielgowskiego, dziedzi ca na Malawie, Zastawiu i Łokciu, dla Bazyle go Milczakowskiego, o którego nominacyą na proboszcza tenże Wisłocki w tej prezencie uprasza księdza Onufrego na Szumlanach Szum lańskiego, gr. kat. biskupa przemyskiego, sa nockiego i Samborskiego; dopiero 20 maja 1788 r. przyłączono Łokieć do par. w Didiowie. Na półn. stronie wsi jest las zwany Huczne, gdzie wedle podania miała dawniej istnieć wś, którą tatarzy zniszczyli, a mieszkańców wy mordowawszy wrzucili do potoku tamtędy przepływającego i również Muczne zwanego, od męczeństwa pomordowanych mieszkańców tej pierwotnej włości; zagony i skiby, których ślady dotychczas w tym lesie się znajdują, do wodzą, że to miejsce było dawniej uprawiane. Właściciele wiek. pos. Wiktor Błażowski i Antoni Kawecki, B. M. Dydkiemie, wś i dwór, pow. rossieński, par. Żwingie Dydkowce, wś, gub. wołyńska, pow żytomierski, nad Teterowem, Olemką i Bohinem. Mk. około 500. W okolicy znajdują się wały Dydławki, wś, pow. rossieński, par. Kroże Dydnia górna I dolna z Wolą, niegdyś Dednia, wś, pow. brzozowski, o 15 kil. na zach. od Brzozowa, o 8 kil. na płd, od st. poczt. w Niewistce. Parafia rzym. kat. w miejscu. Z D. idzie gościniec na płn. do Dynowa ponad doliną Sanu, a na zach. do Brzozowa. Dm. i 65, mk. 1011, z tego przypada na Wolę 17 dm. a 96 mk. Własność większa obejmuje roli or. 432, łąk i ogr. 53, past. 17, lasu 690 mr. ; wł. mniej. roli or. 1048, łąk i ogr. 81, pastw. 105, lasu 37 mr. We wsi szkoła niezorganizowana i gorzelnia. Pierwsza wzmianka o par. w D. znajduje się w aktach z 1487 r. W r. 1624 miejsce to spustoszyli tatarzy i proboszcza Za jąca zabili. Kościół drewniany, wybudowany 1600 r. , konsekrowany 1610 r. pod wezw. św. MichałaArchanioła, w 1873 r. został zburzony i buduje się obecnie nowy kościół murowany. We wsi Jurowce był kościół filialny. Mieszk. katol. 1049, Do par. należy wsi 10 Falejówka, Jabłonka, Jabłonicą, Końskie, Krzemienna, Krzywe, Raczkowa, Temeszów, Witryłów, Wydrna. Razem katol. w par. 4893, akat. 1, żyd. 84; szkół 7 w parafii. W pałacu teme szowskim jest kaplica. B. R. Dydów, Dydowo, Dydowszczyzna ob. Didowszczyzna. Dydowa, ob. Dydiowa. Dydwcie, dwór i wś, pow. rossieński, par. Widukle Dydwiskie, ob. Didwischken. Dydwiże, wś i folw. , pow. wyłkowyski, gm. Zielonka, par. Wyłkowyszki. Starannie prowadzone gospodarstwo folwarczne. W 1827 Dyk. 243 r. liczono tu 22 dm. , 274 mk. ; obecnie D. wś liczy 5 dm. , 61 mk. , zaś D. folw. 10 dm. i 166 mk. Odl. od Wyłkowyszek 8 w. Dobra D. składają się z folw. D. i Pracopól, tudzież wsi D. , Łujsze i Pracopól. Podług opisu z r. 1868 rozległość dworska wynosi m. 1139, a mianowicie folw. Dydwiże m. 691, folw. Pracopol m. 448. Wś Dydwiże osad 6, gruntu m. 11; wś Łujsze osad 11, gruntu m. 23; wś Pracopol osad 6, gruntu m. 5. 2. D. , wś, pow. władysławowski, gm. i par. Gryszkabuda. Jest tu 5 dm. , 66 mk. Odl. od Władysławowa 19 w Dydzule, wś, pow. rossieński, par. Ejragoła Dygadaj, młyn, pow. noworadomski, gm. i par. Sulmierzyce Dygry, wś, pow. maryampolski, gm. Freda, par. Grodlewo. W 1827 r. liczono tu 12 dm. i 85 mk. , obecnie 37 dm. i 271 mk. Odl. od Maryampola 45 w Dygacie, 1. os. szlachecka, pow. szawelski, gm. skiemska, par. bejsagolska, rozl. 1 włókę, należy do Adolfa Bądzyńskiego. Tamże os. mająca pół włóki z okolic Lawdy, należy do Domaszewicza. 2. D. , por. Degucie. J. Godl. Dyhernfurth, Dyhrnfurth, mylnie Dyhren furth, małe mko szląskie, w okr. reg. wrocław skim, pow. wołowskim, nazywało się aż do XVII w. Brzeg, Brzig, 1660 od barona von Dyhern przezwane, 1663 otrzymało prawa miejskie, należało do par. katol. Wahren, ma kaplicę św. Jadwigi, bardzo piękny zameczek wiejski, park nad Odrą, zwierzyniec, synagogę i paraf. kościół ewang. od r. 1742. Bocznie 4 jarmarki. F. S. Dyhrnfeld niem. , ob. Dyrskie Pole. Dyhrngrund niem. , ob. Marusz. Dykory, mała wioseczka nad rz. Kalną, w pow. bałckim, gm. Nestoida, par. Rybnica dusz męz. 94, osiedlona przez jednodworców. R. 1868 miała 28 dm. Por. Gawinosy. Dykowo, niem. Dyck, 1. wś ryc. , pow. wałecki, nad bitym traktem berlińskobydgoskim, par. Nakielno, poczta Gostomia Arnsfelde. We wsi gorzelnia. Obszaru 9339 mórg, budynków 62, domów mieszk, 21, katol. 159, ewang. 100. R. 1807 rząd pruski szacował dobra D. na 71, 000 tal. Jeszcze r. 1859 były w posiadaniu Żychlińskich. Oddawna istniał tu kościół katolicki, przyłączony jako filia do Nakielna, budowany z drzewa, o jednym ołtarzu. W r. 1641 znajdował się w dość dobrym stanie. Wizyta Kierskiego z r. 1738 tak pisze Kaplicę we wsi Dykowie wiatr całkiem rozrzucił. Nową zamierza wystawić nakładem swoim hrabina Karolina z Małachowskich Mycielska, stolnikowa w. koronna, wdowa. Kaplica ta będzie miała taki sam kształt jak kościół w Nakielnie, z tą różnicą, że będzie cała z drzewa. O szkole pisze także wizytacya W tej wsi Dykowie jest dom stary, dawniej

Dybrzyca

Dydiowa

Dybrzyca

Dyburyszki

Dyby

Dychtarka

Dychtenica

Dyck

Dyczków

Dyczuny

Dydiatycze

Dydkiemie

Dydkowce

Dydławki

Dydów

Dydowa

Dydwcie

Dydwiskie

Dydwiże

Dydzule

Dygadaj

Dygry

Dygacie

Dyhernfurth

Dyhrnfeld

Dyhrngrund

Dykory

Dykowo