Dęb, siadacz Józef Koch dawał do klatztoru 21 1 2 tal. czynszu, jednę gęś, odrabiał 9 dni szarwarku, 6 dni z uprzężą i 9 dni przy przędzeniu. Dębniak z Łubianką, rzeka, wpada do Zgłowiączki. Dębniaki, wś pow. włocławski, gm. i par. Kowal. R. 1827 było tu 30 dm. , 274 mk. Debniaki, folw. na wyniosłej górze, pow. trocki. Dębniałki, 1. wś, pow. kaliski, gm. Brudzew kaliski, par. Brudzew. 2 D. , wś, pow. turecki, gm. Strzałków, par. Lisków. Dębnica, wś i folw. , pow. iłżecki, gm, Miechów, par. Tczów. Rozległość wynosi m. 267; wieś D, osad 10, gruntu m. 76. Dębnica, wś, pow. odolanowski; w pobliżu liczne jeziora, źród. Baryczy; 90 dm. , 772 mk. , 174 ew. , 583 kat. , 412 analf. Poczta w Przygodzicach o 5 kil. , st. kol. żel. Ostrowo o 12 33 dm. kil. 2. D. , wś, pow. 261 mk. ; wszyscy kat. , 74 analf. Kościół pa rafialny, należy do dekanatu gnieźnieńskiego ss. Petri et Pauli. 3. D. , domin. , pow. gnie źnieński, 2552 mor. rozl. , 2 miejsc. 1 D. , 2 folw. Birkenrode; 9 dm. , 209 mk, 32 ew. , 177 kat. , 106 analf. Stac. poczt. Kłecko o 7 kil. , st. kol. żel. Gniezno o 7 kil. M. St Dąbnica 1. niem. Damnitz, wś włość, pow. człuchowski, par. i poczta Człuchowo, szkoła w miejscu. Istniała od prastarych czasów, urządzona początkowo na prawie polskopomor skiem. R. 1352 Ludwik Hacke, komtur człu chowski, zaprowadził nowe prawo chełmińskie; włók było wtedy 62, z których sołtys miał wolne 6. Obecnie D. obejmuje obszaru 6209 mórg, budynków 147, dom. mieszk. 61, kat. 282, ewang. 270. 2. D. , niem. Dembnitz, os. należąca do Kielna, pow. wejherowski, o 3 mile od Wejherowa. Kś. F. Dębnica, al. Damnica kaszubska, RathsDam nitz. wś, pow. słupski na Pomorzu. Dębnica, niem. Dambitsch, wś w dobrach strabórskich, pow. mielicki, par, Prusice. Dębnik, 1. wś, pow. noworadomski, gm. Konary, par. Kłomnice. 2. , D. , wś pow. włoszczowski, gm. Radków, par. Kossów. 3. D. Łętownica, wś szlach. , pow. łomżyński, gm, i par. Zambrowo. Dębnik, wioska, raczej przysiołek wsi Paczołtowic, pow. chrzanowski; należy do oo. karmelitów na Czernej, a składa się 18 osad. Na gruncie tej wioski znajdują się kopalnie marmuru, twardszego niż szwedzki Rzączyński Hist. nat. 29, zbitego i piękny połysk przyjmującego, a przez swą kilkostopową miąższość ławic zdatnego do wszelkich rzeźbiarrskich robót. Głównych barw tego marmuru da się odróżnić dziesięć, nie licząc przeróżnych odcieni. Włościanie D. zręcznie wyrabiają rozmaite kształtne sprzęty i ozdoby, blaty stoDęb. łowe, z kwadracików marmurowych w naj piękniejszych barwach nakształt szachownicy składane. Łomy te marmuru odkryto w dale kiej przeszłości, albowiem Hartman Schadel, doktor z Norymbergii, opisując Kraków r. 1442 w dziele. swojem Commetariolus de Sarmatia już o tych marmurach wspomina. Zy gmunt I według Naruszewicza wspierał wszel kie kopalnie, a więc także dębnickie Dyar. podr. król II, 264. Królowa Bona oddała Włochom w zarząd te kamieniołomy. Ich staraniem stanął w kościele św. Franciszka w Wilnie z tych dębnickich marmurów, nagro bek dla Elżbiety, żony królewicza Augusta, zmarłej r. 1545. Za przywóz tych marmurów 1552 1558 zapłacono 226 złp. 5 gr. we dług Justa Decyusza. Na początku wieku 17 pozostawały łomy te pod stałym zarządem dwóch Włochów Bartłomieja Stopano i Szy mona Spadi. Trzymali oni kamieniołomy za kontraktem, płacąc właścicielom Paczołtowic olbornego po złp. 2 od łokcia sześc. marmuru i po złp. 8 od kopy posadzki; kwoty zaś przez nich płacone dochodziły rocznie 1, 000 złp. W r. 1644 objęli łomy oo. karmelici na Czer nej. W r. 1661 20 stycznia król Jan Kaź mierz osobnym przywilejem pozwolił tutej szym robotnikom około marmurów, w całym kraju wszelkich podejmować się robót, a na prze szkadzających im karę 100 czer. zł. naznaczył Najwięcej do podniesienia tych łomów przy czynił siękról Stanisław August, który od oo. karmelitów wziął je w dzierżawę za kwotę roczną 4, 000 złp. , sprowadziwszy bie głych w sztuce dobywania i odrabiania maj strów z Włoch. Marmur dębnicki zdobi wiel ki ołtarz w kościele św. Szczepana w Wiedniu, grobowiec Adama Arzata w kościele iw. Mag daleny w Wrocławiu, następnie posadzkę w kościele oo. bernardynów we Lwowie, zro bioną w r. 1738 kosztem 3754 złp, przez Józefa Potockiego, starostę szczerzeckiego. Ob, A. Grabowski, Kraków i jego okolice. Kra ków 1866. Józef Louis, ,, Paczołtowice Kra ków, 1874. Br. G. Dębnik, niem, Damnick, os, należąca do Bojami, pow. wejherowski, o 3 1 4 mili od Wejherowa. Dębnik 1. niem. Damnik, folw dóbr Borkowice, pow. olesiński 2. D. , niem. Damnik, kol. w dobrach Urbanowice, pow. kozielski 3. D. , Damnig, wś, pow. namysłowski, par. Namysłów. 4. D. , niem. Damnig, kol, i folw. dóbr Boguszyce, pow. oleśnicki. Dębniki, 1. wś szlach. , pow. łomżyński, gm. Kossaki, par. Rutki, R. 1827 było tu 25 dm. i 139 mk. 2. D. , ob. Dębinki. . Dębniki z Rybakami, wś, pow. wielicki, o 4 kil. od st. p. i par, rz, kat. w Podgórzu. Dm. 62, mk. 424. Własność większa ma grun, Dęb. ora. 126, łąk i ogr. 15, pastw. 73 mrg. ; włościanie grun. ora. 77, łąk i ogr. 12, pastw. 36 morg. Własność Ludwika Gumplowicza. Dembnitz niem, ob. Dębnica. Dębno, 1. królewskie, wś, pow. kolski, gm. Budzisław kolski, par. Osiek Wielki. Posiada kościół drewniany filialny. W 1827 było tu 28 dm. i 230 mk. 2. D. nadbrzeżne, wś i fol. , pow. opatowski, gm. i par. Lasocin. Przy drodze bitej, od Opatowa 28 w. R. 1827 było tu 30 dm. i 183 mk. , obecnie liczy 45 dm. , 359 mk. Dobra D, niegdyś dziedzictwo Sieniawskich, składają się z folw. D. , posady Lasocin, wsi D. i Biedrzychów; od Radomia w. 84, od Opatowa w. 28, od Zawichosta w. i 7, od drogi bitej w. 1. Rzeka Wisła przepływa terytoryum. Rozległość wynosi m. 1127 a mianowicie grunta orne i ogrody m. 361, łąk m. 157, past. m. 345, wody m. 31, zarośli m. 203, nieużytki i place m. 28. Bud. drew. 12; pokłady kamienia wapiennego, dwa jeziora z dochodem z rybołówstwa. Posada Lasocin z kościołem parafialnym osad 157, gruntu m. 1028; wieś D. osad 39. gruntu m. 454; wś Biedrzychów osad 37, gruntu m. 525. 3. D. , wś i folw. , pow. opatowski, gm. Rembów, par. Raków. R. 1827 było tu 38 dm. , 232 mk. , obecnie liczy 46 dm. , 324 mk. , 630 m. ziemi dwor. , 479 morg, ziemi włośc. Ludność miejscowa trudni się wyrobem sit. 4. D. , wś i folw. rząd. , pow. opatowski, gm. Słupia nowa, par. Dębno. Leży u stóp pasma Łysogór Świętokrzyskich, między Bodzentynem a Słupią Nową. Posiada kościół par. drewniany z XVIII w. , szkołę początkową. R. 1827 było tu 24 dm. i 181 mk. , obecnie liczy 59 dm. , 303 mk. , 233 mórg. ziemi dwór. i 491 morg. włośc. Par. D. dek. opatowskiego 1370 dusz liczy. Dębno, ob. Dubienka. Dębno, 1. wieś i zamek w pow. brzeskim, w Galicyi, par. w miejscu; leży u ostatnich stoków podgórskich północnych pochyłości, a na początku równiny ciągnącej się ku Wiśle, między mkami Brzeskiem a Wojniczem, przy trakcie rządowym krakowskolwowskim. o 4 kik od stacyi drogi żelazn. KarolaLudwika, poczt. i telegr. w Biadolinach, o 65 kil. od Tarnowa. Na wielkiej lecz nad płaszczyzną górującej wyniosłości, okolonej parowem i stawami, wznosi się z południowej strony, niedaleko gościńca, starożytny zamek, którego szczyty i baszty widać zdaleka ponad wierzchołki otaczających go cienistych odwiecznych drzew; zmurowany do wysokości piętra z kamienia nieciosanego, wyżej z cegły wielkiej miary, pierwotnie nietynkowany, ma zewnątrz ślady zdobnego układania cegieł ciemniejszej i barwy; kilkakrotnie przebudowywany i odnawiany, w małej zaś części w przeszłym wie ku rozebrany, pożarem w r. 1867 bardzo uszkodzony, potem przez dzisiejszego właściciela p. Edmunda Jastrzębskiego napowrót restaurowany, a chociaż restauracya nie jest jeszcze zupełnie ukończoną, jest jednak obecnie w większej części zamieszkały; część górna murów i wiązanie dachowe jest nowożytne, równie jak drewniane ganki w okół podwórza; zachowane dotąd herby, wewnątrz i zewnątrz kaplicy zamkowej, Odrowąż Dębińskich, i nad bramą wstępną zamku topor Tarłów; obok po prawej stronie A. D, 1722 a po lewej A. T. K. K. co ma znaczyć Antoni Tarło Kuchmistrz Koronny, pochodzą z czasów posiadania Dębna przez te rodziny. Ciekawe rysunki tego zamku z tekstem objaśniającym zawiera zeszyt I Zabytków dawnego budownictwa w Krakowskiem prof. Wład. Łuszczkiewieża; według niego zbudował ten zamek Jakób Odrowąż z Dębna i Szczekocin kaszt. krak. , zmarły r. 1490; atoli wiadomo skądinąd, że zamek D. istniał o wiele wcześniej jeżeli przeto dzisiejszy zamek postawiony w XV wieku, to chyba na owych starych murach z nieciosanego kamienia dolnego piętra wyższe mogły być, ówczesnym obyczajem, z drzewa, może dębowego, lub na posadach dawniejszego zamku, bo innego sposobnego na to miejsca tu nie ma Tyg. ill. 1866, 40 i 1867, 88. Według Długosza i Paprockiego dziedziczyli tu Abdankowie przed r. 1240, do którego odnosi się znana legenda że córka tego domu a dziedziczka zamku D. , pojmana była przez Tatarzy na, który z miłości do swej branki odwiózł ją napowrót do Polski i wiarę chrześciańską przyjął, za co od księcia szlachectwem nagrodzon. Dziedziczka zaślubiwszy go i wniósłszy mu w wianie zamek dała początek herbowi. , i stała się matką rodu piszącego się z D. , później z Oleśnicy, który wydał tylu znakomitych i zasłużonych ludzi i wielkiego kardynała biskupa krak. Zbigniewa. Paprocki nadmienia o nich, że od r. 1244 znacznie wielu możnych senatorów pisało się z tego D. W XV w. było już D. w posiadaniu Odrowążów ze Szczekocin, Bartosza i syna jego Jakóba podsk. kor. , później kaszt, krak. , wspomnianych r. 1462 po pierwszy raz z dodatkiem et de Debno, z czego zrobiło się później nazwisko Dębieński, i pozostała w ich rodzie aż do roku 1580, około którego kupił od nich D. z przyległemi wsiami ulubieniec króla Stefana Batorego, węgier Ferenc Wesseleny, starosta lanckoroński; potem przeszło do ks. Ostrogskich ci dziedziczyli i Melsztyn, z których dziedziczka D. , Teofila ks. Ostrogska, założyła tu r. 1634 i uposażyła przy kościele par. istniejący dotąd szpital na 7 ubogich; w drugiej połowie XVII i w pierwszej XVIII w. było D. w posiadaniu Tarłów, a następnie Lanckorońskich, od których prze Dębniak Dęb Dębniak Dębniaki Dębniałki Dębnica Dębnik Dębno