nieużytki i place m. 25. Płodozmian 10 i 7 ny, od Kalisza w. 78, od Koła w. 8, od drogi z jeziora tegoż nazwiska, płynie koło Pilgówki w kierunku płd. zach. , przyjmując dwie strugi z jezior, łamie się na południe i bieży do ujścia przy wsi Przybytki. Nieszcza, źródło ma przy wsi Łukowa, przepływa w kierunku mało zach. przez trzy jeziora, z których największe jest Żylica; przyjmuje strugę z prawego brzegu z jeziora Ajbeto, a przy ujściu tejże strugi zmienia kierunek na płd. ; dalej przyjmuje strugę z jeziora leżącego przy mstku Osyna. Nieszcza przepływa koło miast Juchnowicze, Klasice i wpada poniżej wsi Czerkowiszcza do Dryssy. Z lewej strony wpada do Nieszczy kilka strug i rzeczka wypływająca z jeziorka przy wsi Starzyna, płynie w kierunku zach. przez 5 jezior. Czerepiło przy wsi Czerniszewo zwraca się na płn. i ma swe ujście poniżej miasta Juchnowicze. Z prawego brzegu wpada jeszcze do Dryssy rzeka Swołna, źródło ma w okolicy osady Drujewo, bierze dwie strugi, płynie w kierunku małego płd. przez Kotranową, Długą i wpada poniżej mka Womieńca do Dryssy. Rzeczka, źródło przy wsi Zaj, płynie na płd. , ujście poniżej wsi Tobołkina. Z lewego brzegu wpadają do Dryssy Rzeczka, źródło ma przy wsi Derlipiny, płynie na zach. , ujście przy wsi Łajewa. Rzeczka z jeziora, płynie w kierunku zach. przez dwa jeziora, ujście poniżej wsi Woronowa. Pięć mniejszych rzeczek, niektóre z jeziorek. Po Dryssie spławiają drzewo opałowe i budulec. Do sioła Dernowicz a nieraz i dalej kursują po D. tak zwane łajby ze zbożem, siemieniem lnianem i olejem. Między Borkowiczami a Swołną rzucony jest przez D. żelazny most kolejowy. Dryświata, Dryświatyca lub Kozianka, rz. , dopływ Dzisny, ma źródło w jez. t. n. , ujście pod m. Koziany. Dryświaty, po żm. Drukszos, mko i dwór w pow. nowoaleksandrowskim gub. kow. , o 36 w. od m. pow. , nad jez. i rz. t. n. Paraf. kościół katolicki śś. Piotra i Pawła 1514 wzniesiony z drzewa przez króla Zygmunta; 1725 r. przebudowany przez ks. Rudominę. Na cmentarzu kaplica ś. Jana Chrzcic. , z muru wzniesiona 1830 r. przez obyw. Koziełłę. Parafia katol. , dek. nowoaleksandrowski dusz 8840. Filie w Rymszanach i Gajdach. Kaplice w Anisimowiczach, Niurwiańcach i Luszniewie ta ostatnia zbudowana 1747 przez obyw. Kopcia. Mko ma dusz 205. D. były starostwem i do ekonomii wileńskiej należały. W 1712 r. liczyło stwo dymów hybernowych 310. Gwagnin tak pisze Dryświat, zamek nad jeziorem szerokiem, od tegoż imienia rzeczony, od Bratysławia 5 mil leży. Dryświaty były dobra królewskie, obszaru włók 1900 czyli dzies. 38000, chat zaś 552, do ekonomii wileńskiej należące. W roku 1780 za dług narodowy wynoszący dwa miliony złp. nadane zostały konstytucyą Karolowi wojewodzie wileńskiemu i Hieronimowi Radziwiłłom; roku 1790 nabywa od Karola Radziwiłła Michał Ogiński, a 1794 roku tenże Ogiński przedaje Janowi Nikodemowi Łopacińskiemu. W roku 1810 po zaszłej śmierci przeszło na dzieci, zrodzone z powtórnej żony Józefy z Ogińskich to jest na córkę Teklę i synów Ignacego i Dominika. Z tych Dominik umarł bezdzietny a Ignacy w roku 1820 odprzedaje wujowi swemu Michałowi Ogińskiemu senatorowi, ten zaś Józefowi Łopacińskiemu rotmistrzowi kaw. nar. lit. , który oddaje D. we władanie około 1840 r. synowi swemu Antoniemu; żona zaś jego Anna sprzedaje w r. 1865 Augustynowi Etingienowi, gubernatorowi ryskiemu. Dryświaty, jez. w pow. nowoaleksandrowskim, gub. kowieńskiej, 9 w. długie. , około 10 i pół w. szerokie, 41. 2 w. kw. rozl. 36 w. według Strielbickiego, dosyć rybne. Na płd. krańcu daje początek rz. t. n. albo Dryświatycy, która z lewej strony do Dzisny uchodzi. Na płd. wsch. krańcu jez. tworzy półwysep, gdzie leży mko D. Na północ od mka D. wpada do jez. D. rz. Bycza, wypływająca z jez. Rycza. Na wyspie D. był dawniej zamek królowej Bony. Dryszczów, wś i folw. , pow. chełmski, gm. Żmudź, par. Kumów. Posiada stacyą pocztową. W 1827 r. było tu 20 dm. i 140 rak. Folw. D. od lublina w. 85, od Chełma w. 19, od Dubienki w. 14, od rzeki Buga w. 14. Rozl. wynosi m. 301 a mianowicie grunta orne i ogrody m. 167, łąk m. 67, pastwisk m. 1, lasu m. 60, nieużytki i place m. 4. Bud. mur. 5, drewn. 10, pokłady marglu. Folw. ten w r. 1873 oddzielony od dóbr Żmudź. A. Pal. Dryszczów 1. wieś, pow. brzeżański, nad rz. Złotą Lipą, 579 mk. w 125 rodz. 285 męż, 294 kobiet; 101 rzym. kat. należących do rzym. kat. parafii w Buszczu, 459 gr. kat. , 19 izraelitów; przestrzeni 1538 m. a mianowicie 1001 m. roli orn. , 105 m. łąk, 62 ogr. , 104 pastw. , 218 lasu, 25 m. dróg i gościńców, 9 m. stawu, 14 m. innych przestrzeni. Leży przy gościńcu kraj. brzeżańskozłoczowskim, ma młyn wodny o kilku kamieniach z foluszem. Parafią gr. kat. ma w miejscu, do której należy także wieś Urmań, 473 dusz. Włościanie dryszczowscy są przemyślni, trzymają przedsiębiorstwo dostawy kamienia do gościńca kraj. i dzierżawią miejscowy folwark. Własność rzymsko kat. probostwa w Brzeżanach. 2. D. z Zieloną, wieś, pow. podhajecki, leży nad potoczkiem mającym swe źródła na północny zachód od tej wioski, oddaloną jest od Podhajec na południowy zachód o 21 kil. , od Bursztyna na wschód o 20 kil, o 3 kil. na płn. od Horeżanki; okolica górzysta, zimna, obfituąca w lasy; są to wyżyny leżące między Po dolem zaczynającem się od rzeczki Koropca a doliną Dniestru. Przestrzeń posiadł. więk. roli or. 490, łąk i ogr. 140, pastw. 18, lasu 279; pos. mn. roli or. 1078, łąk i ogr. 368, pastw. 38 m. austr. Ludność rzym. kat. 275, gr. kat. 616, Izrael. 74, razem 965. Należy do rzym. kat. par. w Horożance; gr. kat. par. ma w miejscu, obejmującą filią w Byszowie z 536 gr. kat. obrz. i należącą do dekanatu podhajeckiego. W tej wsi jest kasa pożyczko wa z funduszem zakładowym 747 złr. Wła ściciel większej posiadłości Elżbieta Szczurow ska. B. R. Drywiaty, jez. w pow. nowoaleksandrowskim, gub. kow. , zwane też niekiedy jeziorem brasławskiem, leży około mka Brasławia, ma według Strielbickiego 31 w. rozl. Na płd. wschodzie tworzy dwie zatoki, które okrążają półwysep Bonę. Na zachód od tegoż półwyspu ma dwie wyspy Wiaź i Czajki. Przyjmuje rzeczki Scierwicę i Zolwicę, między któremi błoto Palmo się ciągnie. Na płd. wsch. brzegu stoi dwór Belmonty. Dryza, ob. Dryssa. Dryże 1. wś rządowa, pow. święciański, 2 okr. adm. , mk. kat. 79, dm. 7 1866, od m. pow. 41 w. 2. D. , wś, pow. rossieński, par. Szyłele. . Dryżyna, niem. Attendorf, wś i gm. , pow. wschowski, na granicy pow. górskiego, 2 miejsc 1 D. , 2 Polska Karczma Polnisch Krug; 91 dm. , 516 mk. , 421 ew. , 95 kat. , 38 analf. 2. D. , domin. , 1732 m. rozl, 4 dm. , 44 mk. , 37 ew. , 7 kat. , 4 analf. Poczta w Szlichtyngowie Schlichtingsheim o 1 kil. , st. kol. żel. w Drzewcach Driebitz o 7 kil. M. St Dryżyna, potok, nastający na granicy gmin Belejowa i Czołhanów, w pow. dolińskim, z pod północnego stoku wzgórza Czułhańską zwanego 392 m. , płynie granicą ku północy, a przeszedłszy w obręb gminy Turzy wielkiej na wschód. Po 7 kil. biegu uchodzi z lew. brz. do Turzanki, dopływu Świcy. Br. G. Drzazga, wś, pow. sierpecki, gm. Stawiszyn, par. Radzanów. Drzazgi, niem. Drzasken, wś, pow. niborski, st. poczt. Kozłowo. Drzazgowa Wola, wś i folw. z młynem na rz. Wolbórce, pow. brzeziński, gm. i par. Będków. W 1827 r. było tu 11 dm. , 153 mk. , obecnie 15 dm. , 200 mk. Dobra D. Wola składają się z folw. D. wola, wieczystoczynszowego młyna wodnego zwanego Nowym i wsi D. wola, Cieniawy, Krzyżanów i Ewcin; od Piotrkowa w. 20, od Brzezin w. 28, od Wolborza w. 5, od Bab w. 7, od rzeki Pilicy w. 9. Rozl. wynosi m. 846 a mianowicie grunta orne i ogrody m. 515, łąk m. 55, pastwisk m. 66, lasu m. 185, polowy. Bud. mur. 3, drewn. 9; młyn wodny na prawach wieczystoczynszowych z gruntem m. 24, pokłady torfu eksploatowanego na potrzeby miejscowe. Wieś D. Wola osad 22, gruntu m. 49; wś Cieniawy osad 6, gruntu m 3; wś Krzyżanów osad 10, gruntu m. .161; wś Ewcin osad 25, gruntu m. 322. Drzązgowo, domin. i gm. , pow. średzki, 5784 m. rozl. , 3 miejsc 1 D. ; 2 Sokolniki; 3 Wysławice folwarki; 31 dm. , 501 mk. , wszyscy kat. , 138 analf. Poczta w Węgier skiem o 5 kil, st. kol. żel. Środa o 13 kil. Własność hr. Zygmunta Grudzińskiego wraz z Wielkiemi Jeziorami razem 12460 m. rozl. . W D. urodził się znany pedagog Ewaryst Est kowski. M. St. Drzązna, wś, pow. sieradzki, gm. Wróblew, par. Charłupia Wielka. W 1827 r. było tu 17 dm. , 135 mk. ; obecnie 181 mk. , 201 m. gruntu. Orzechowo, wś, pow. olsztyński. Drzeczkowo, niem. Retschke, wś szlach. , pow. wschowski, rozl. m. 3596, niegdyś własność Jozefa Obiezierskiego. Drzenkowice, wś, pow. opatowski, gm. Ćmielów ob. , par. Grocholice. W 1827 r. było tu 10 dm. , 84 mk. ; obecnie 12 dm. , 94 mk. , 27 m. ziemi włośc. Drzeroszno niem. , ob. Dzierzążno. Drzew. .. , por. Drew. .. , Derew. .. . Drzewce 1. os. , pow. gostyński, gm. Lucień, par. Gostynin. 2. D. , wś, pow. skierniewicki, gm. Słupia, par. Lipce. W 1827 r. było tu 36 dm. i 239 mk. W pobliżu Drzewiecka wola. 3. D. , wś i kol. , pow. kolski, gm. Drzewce, par. Umienie. W 1827 r. było tu 21 dm. i 258 mk. Gmina D. należy do s. gm. okr. II w os. Kłodawa, st. poczt. w Dąbiu. Ma obszaru 14, 594 m. i 4120 mk. Dobra D. składają się z folw. D. i Józefów lub Józefków, tudzież wsi D. , Młynik i Krzyżówka; od Kalisza w. 83, od Koła w. 19, od Dąbia w. 4; droga bita przechodzi przez terrytoryum dóbr, od Ostrów w. 32, od Kłodawy i szosy kaliskiej w. 14, od rz. Warty w. 19. Rozl. dwor. wynosi m. 1533 a mianowicie folw. Drzewce grunta orne i ogr. m. 821, łąk m. 36, pastw. m. 95, wody m. 6, lasu m. 308, do karczunku m. 14, nieużytki i place m. 55, razem m. 1335. Płodozmian 13polowy. Bud. mur. 11, drewn, 26. Folw. Józefów grunta orne i ogrody m. 193, łąk m. 5, nieużytki i place m. 3, razem m. 201. Płodozmian 10polowy. Bud. mur. 3. Gorzelnia, dwa wiatraki i stawy zarybione. Wieś Drzewce osad 48, gruntu m. 240; wś Młynik osad 8, gruntu m. 114; wś Krzyżówka osad 8, gruntu m. 72. 4. D. , folw. , pow. kolski, gm. Budzisław kolski, par. Dęby szlacheckie. W 1827 r. było tu 9 dm. i 100 mk. Folw. D. Budzisławskie z przyległością Nowi Dryświata Dryświata Dryświaty Dryszczów Drywiaty Dryza Dryże 1 Dryżyna