całe jezioro zajęło. Łączeń okółkowy czyli roświta, butomus umbellatus, ma piękne czer wone kwiaty przez całą jesień. Grzybień bia ły albo lilia wodna, nymphaea alba; grążel żółty, nymhaca lutea. Ożypałka szerokoli stna, typha latifolia, wierzchem pływa po wo dzie na wiosnę po większej części jeziora, tak iż trudno się łodziami przedostać. Rzęśl wio senna albo gwiazdki wodne, włośnik, calli triche verna, bardzo wodę zanieczyszcza. Rzę sa mniejsza albo wodna, dzierżęca, lemna mi nor, znana powszechnie po stawach i wodach. Osoka aloesowa, stratiotes aloides. Seżogłówka gałęzista, sparganium ramosum. Strzała strza łoliściowa albo uszyca wodna, sagittaria sagitti folia. Rdest ostrogorzki, polygonum hydropi per. Żabieniec babka wodna, alisma plantago aquatica. Szalej jadowity, cicuta virosa. Ko saciec żółty albo bociani groch, iris pseudoaco rus. Tatarak pospolity al. ajer, tatarskie zie le, acorus calamus vulgaris. Czerwień błotny, calla palustris. Okrężnica błotna, kottonia palustris. Szczaw wodny, rumax aquaticus. Kuklik wodny, geum aquaticum. Majówka bło tna, caltha palustris. Skrzyp rzeczny, oquisetum fluviatile et palustre. Wierzbówka, błotna, opilo chium palustre. Paprotka błotna, pteris the lipteris. Ostrożeń nadbrzeżny, carduus vivu laris. Bobrek trójlistny, menuanthes trifolia ta. Kościeniec wodny al. rogownica wodna, cerastium aquaticum. Firletka poszarpana, lychnis flos cuculi. Wełnianka wielokłosowa, eriophorum polystachium. Psianka słodko górz, solamen dulcamara. Siedmiopalecznik błotny, comarum palustre. Rogatek podwo dny, ceratophyllum demersum i t. d. i t. d. Dodaje się jeszcze, że jeziorem Dr. odbywa się znaczny przewóz zboża i drzewa na nie głębokich statkach, mianowicie odkąd tu no wy kanał ęlbląskomazurski oberländisch elbinger Canal otworzony został. Także z po łudnia rzeką Dzierzgonią wiele zboża przy bywa, które z całej okolicy wozami zwożą j do wsi Dollstädt, a ztąd potem wodą do Elbląga. Z historycznych względów wspo mina się, że na południe jeziora Dr. stał daw niej gród obronny pogański w r. 1236 wal cząc z Prusakami krzyżacy go zburzyli. Roku 1410 po bitwie pod Grunwaldem król Wła dysław z wojskiem, zdobywszy zamki w Mo rągu i Przezmarku, przeniósł tu nad jez. Dr. główny swój obóz d. 21 lipca; przedtem obo zował po nad jeziorem Czołpie przy Przezmar ku Pr. Mark. Już d. 22 lipca pociągnął do miasta Dzierzgoń Christburg, które mu bra my otworzyło. Ob. w Preussische Provin zialBlätter rozprawę H. Döringa, Einiges über den Drausensee, seine Bewohner und Pflanzen, tom IV rok 1844. Kś. F. Drużanki, wś, pow. radomski, gm. Kuczki, dopiero na zimę, odlatuje. Perkoz dwuczubowy, podiceps auritus; perkoz mniejszy, podiceps minor, obadwa gatunki są tu przez lato. Kokoszka zielononoga, gallinula chloropus, niebardzo pływa, woli biegać po wodnych roślinach. Chruściel wodnik, Rallus aquaticus, w ciągłym ruchu, nadzwyczaj szybko biega po wodnych roślinach. Chruściel zdrobniały al. zielonka, gallinula pussilla, trzyma się przy brzegach. Derkaczkurka, gallinula porzana. Bojownik zmienny, tringa pugnax, mięso ma przytwarde, kolor pierza u każdego inny. Nur czarnoszyi, colymbus greticus, przebywa tylko na wiosnę. Kormoran, kruk morski, cormoranus, bardzo żarłoczny na ryby. Czapla bąk albo bąk właściwy, ardea stellaris, latając czasem w powietrzu wydaje głośne a. Bąk bączek, ardea minuta, schowany w trzcinie. Z pomiędzy wodnych śpiewaków wspominają się Trzcionka właściwa, sylvia arundinacea, trzcionka wodniczka, sylvia aquatica, śpiew ich nie jest przyjemny; ostatni ptaszek jest jeszcze mniejszy niż mysi królik. Na jesień zgromadzają się nad jeziorem wielkie chmary jaskółek, najczęściej brzegówek, hirundo riparia; także dymówki czyli wieśniaczki, hirundo rustica, i jerzyki pospolite, hirundo apus al. cypselus apus. Czajka właściwa, vanellus cristatus, bekas kszyk, scolopax gallinago, źórawie i czaple także dość licznie się tu natrafiają. Rzadko które jezioro jest tak rybne jak Druzno. Strzelcy są zarazem rybakami. Trzymają się tu szczupak właściwy Hecht, okuń rzeczny Barsch, karp właściwy Karpfen, węgorz pospolity Aal, lin pospolity Schlei, leszcz właściwy Brassen, miętus pospolity Quappe, karp karaś Karausche, białoryb świnka Plötz, leszcz podleszczyk Güster, białoryb płoć Rothauge, białoryb uklej Uklei, śliz piskórz Ritziger, białoryb jaź Gesenitz Göse, koluszczka ciernik Stichling i t. d. Połów niektórych gatunków ryb wymaga szczególniejszej zmyślności. I tak na chytrego szczupaka robią szmer hałaśliwy, żeby go w sieci dostać. Także łowią go na wędkę mosiężną w postaci ryby błyszczącej; jadąc szybko po jeziorze spuszczają ją nieco w wodę na sznurku i tak za sobą ciągną szczupak żarłok myśląc, że to ryba, uchwyci i zawiśnie. Niemniej trudno jest z leszczem. Ma bowiem tę właściwość, że gdy jest w sieci, tak długo płynie w prostym kierunku do otworu aż wyleci. Dlatego biorą rybacy podwójne sieci tak złożone, iż wypłynąć nie może. W lecie są tu ryby niezwykle tłuste i nie chcą się długo ułowione w wodzie trzymać. Z powodu wielkiego szlamu w którym żyją, trącą nieco błotem. Także koloru są trochę ciemniejszego. Raz w rok kiedy jezioro zamarza odbywają prawie wszystkie ryby dziwną wędrówkę do pobliskiej Świeżej zatoki po za Elbląg i do innych dopływów, dokąd w gęstych gromadach się cisną, a zawsze według swoich gatunków. Mówią, że znieść nie mogą owego złego powietrza czyli też wody schlimmes Wasser, która się wtedy pod lodem tworzy. Rybacy, wiedząc o tej wędrówce, zastawiają sieciami wszelkie dopływy i tak wielką ilość ryb łowią. Jako pierwsze wychodzą szczupak z okuniem. Po nich następują białoryb świnka, leszcz podleszczyk, białoryb, płoć. Na ostatku idą miętus i lin, które najdłużej zamulone powietrze znoszą. Na wiosnę tym samym prawie porządkiem wszystkie napowrót przychodzą do jeziora. Rybacy i wtedy sieci przy dopływach zastawiają i niemały połów czynią. Zimową porą mianowie do Polski bardzo wiele ryb zakupują żydzi. Jak znaczne są łowy i połowy w jez. Druznie, najlepiej wynika z rocznego dochodu w r. 1844 wpłynęło do kasy rządowej z dzierżaw tutejszych nie mniej jak 24, 000 talarów. Za krzyżaków było Dr. podobno własnością pobliskiego miasta Elbląga. Pokojem toruńskim przypadło Polsce, która tak jak dawniej był zwyczaj pozwoliła po krzyżackiej wschodniej stronie osiadłym osadom ryby łowić. Osady te były naonczas Kühlborn, po pol. Rybaki, Klepin nad rz. Klepą i Altenhof. Obecnie jest właścicielem rząd pruski, który je zazwyczaj jednemu głównemu dzierżawcy Generaläpchter ustępuje, a ten znowu trzyma dzierżawców pomniejszych Afterpächter. Sieci sami sobie wyrabiają rybacy z konopi, które długo na dymie trzymają, żeby były trwalsze i czarniejsze. Jedne są bardzo wielkie, podobne do niewodów, dochodzą do 70 sążni długości, inne średnie i małe czyli ręczne. Nakoniec warto jeszcze wspomnieć o roślinach. Niektóre przynoszą znaczną korzyść, jako trzcina użyteczna bujnie krzewiąca się tak w miałkiej wodzie jak i na kępach przy brzegach; niemniej trawa żyzna na łąkach pożytek daje. Trzcinę t. zw. pospolitą, czeret, oczeret czyli kamysze, arundo phragmites, koszą śród zimy mocnemi kosami; część nieprzeliczonemi tysiącami kóp na sprzedaż wywożą, część używają na opał; łodygi pozostałe palą na wiosnę, żeby świeża lepiej wyrastała; korzenie biorą na ulubioną paszę dla bydła. Wyrastające świeże łodyżki zawierają znaczną ilość cukrowych części. Natomiast inne rośliny, tak w miałkiej wodzie jako i przy brzegach nadzwyczaj bujnie rosnące, są wielkimi nieprzyjaciołmi jeziora, wodę bowiem coraz bardziej zmniejszają i zamulają. Należą do nich między innemi Sitowie jeziorne, scirpus lacustris, wyrasta do wysokości 8 stóp; na półwyspie Nerei dają bydłu na paszę, także palą niem w piecu; korzenie wyrywają, inaczejby par. Skaryszew; liczy 18 dm. , 152 mk. i 320 morg. ziemi włość. Drużbaki dolne lub niźne, niem. UnterRausckenbach, węg. AlsöRuzsbach, i górne lub wyższe, niem. OberRauschenbach, węg. FelsöRuzsbach, dwie wsie słowiańskie w dorzeczu Popradu, w części podtatrzańskiej na Spiżu. Wieś Drużbaki dolne legły tuż nad lewym brzegiem Popradu, w miejscu gdzie tenże zwraca się na wschód, przy gościńcu wiodącym z Podolińca przez Gniazda do Lubowni. Od Podolińca na północny wschód 4. 1 kil. , a od Lubowni na połud. zachód 11. 2 kil. Drużbaki górne na północ od Drażbaków dolnych, w odległości 2 3 4 kil. w prostym kierunku nad połączeniem się potoków Żelaznego i Ryki Rzeki. Wzniesienie Drużbaków górnych 617 m. , dolnych 559 m. pom. wojsk. . W północnej stronie Drużbaków górnych rozciąga się od połud. zachodu ku półn. wschodowi połogi grzbiet zwany Widerny Wierch 110 m. pom. wojsk. i Turowa, który uważać należy za dalszo półn. wschodnie przedłużenie Magury spiskiej. Z pod Widernego Wierchu spływają oba powyżej wspomnione potoki. Po wschodniej stronie Ryki wznoszą się Skałka 929 m. pom. wojsk, Żdżary 811 m. pom. wojsk, Ubocz tuż po wschodniej stronie Drużbaków górnych 736 m. , a nad ujściem drużbackiego potoku do Popradu Kirbarg 721 m. pom. wojsk. . Między Ryką a Żelaznym potokiem rozciąga się od Widernego Wierchu na południu Przypor 1050 m. pom. wojsk. , którego południowa kończyna nad Dr. górn. wznosi się 804 m. pom. wojsk. ; na zachód od Dr. górn. po połud. zachodnim brzegu Żelaznego potoku wzgórze Kiczora 958 m. pom. wojsk. , a między obu Drużbakami wzgórze Rainz 805 i św. Anny 818 m. pom. wojsk. . Jedne z Drużbaków, prawdopodobnie dolne, istniały już w r. 1288. Albowiem w przywileju księżny Kunegundy z r. 1288, mocą którego Henrykowi, sołtysowi podolinieckiemu, nadała księżna las między Podolińcem a Gniazdami, mamy o tej osadzie wzmiankę Fejér. Cod. dipl. Hung. część 3 tomu 5 str. 425. W r. 1303 Heidenreich, sołtys podoliniecki, odstąpił tę posiadłość scultetiam seu villicationem in hereditate nostra Ruschenbach siostrze swej Hildegundzie. i jej mężowi Henningowi, uwalniając karczujących lasy na lat 15 od opłat Fejer, tom 8 część I str. 153. Ztąd wnosićby można, że Drużbaki górne powstały dopiero w 14 wieku. Drużbaki górne słynne są zdawien dawna zdrojami ciepłemi wapiennemi, o których historycy, jak Marcin Kromer i lekarze polscy jak Jan Petrycy, wspominali i obszernie opisywali. Z Drużbak dolnych wiedzie wązka drożyna ku północy między skałami tufowemi do Druż

Druzno

Drużanki

Drużbaki