do Potockich, dziś Feliksa Sobańskiego. Cerkiew parafialna pod wezw. N. P. Róż. , parafian 1717, ziemi cerkiewnej 112 dzies. R. 1868 D. miały 284 dm. M. D. , L. R, i Dr. M. Demkówka, ob. Demkowce, Demlin, ob. Dęblin, pow. kościerski. Demmin niem. , ob. Demninek. Demmin, Dymin starożytne miasto okręgowe w regencyi szczecińskiej, prowicyi Pomeranii w Prusiech, położone w nizinie rzeki Peene, wzgórzami otoczonej i odtąd dla małych statków spławnej. Ma 9111 mieszkańców, trudniących się tkactwem, garbarstwem, rybołóstwem i handlem zbożowym i drzewnym. Zbudowane przez Słowian, nosiło w średnich wiekach nazwę Timin czyli Dymin, albo Dammin i już za czasów Karola W. wspominają o niem kroniki. Oblężone przez Niemców w r. 1148, wzięte i zburzone zostało przez Henryka Lwa w r. 1164 po pokonaniu Przybysława. Później zabrał je duński Waldemar II i utrzymał się przy niem aż do r. 1227. Od tego czasu stało ono się z pogańskiego miastem chrześciańskiem i dzieliło losy całej Pomeranii; w trzydziestoletniej wojnie Szwedzi i cesarscy wydzierali je sobie; ucierpiało nadto w latach 1659 i 1676, stając się łupem to Szwedów, to Brandenburczyków. Od r. 1720 należy do Prus, a w 1759 zniesiono tameczne fortyfikacye i zamek obronny. W r. 1807 zajęli je na czas krótki Francuzi. Demnia, 1. wś, pow. brzeżański, o 14 kil. na płd. zach. od st. p w Brzeżanach. Par. gr. w miejscu, rzym. kat. w Podwysokiem. Dm. 38, mk. 164. Obszar dworski ma grun. orn. 137, łąk i ogr. 128, past 56; włościanie gr. orn. 1329, łąk i ogr. 421, pastw. 380 morg. Własność Józefa Jakubowicza. 2. D. , wś, pow. żydaczowski, nad potokiem Zubne, o 26 kil. na płn. zach. od Żydaczowa, o 6 kil, na płn. od st. p. i par. rzym. kat. w Mikołajowie; par. gr. kat. w miejscu. Dm. 247, mk. 1395, Szkoła etat. jednoklas. , kasa pożyczk, gm. z kapitałem 2768 złr. , łomy kamienia pospolitego, huta szklana, cegielnia pospolita. Własność fundacyi hr. Skarbka. 3. D. , przysiołek do Cieniawy ob. , pow. doliniański, na płd. wsch. od Doliny, nad potokiem Duba, szkoła niezorganizowana. 4. D. niżna, nad Oporem, hamernia żelaza, przys. do Synowucka wyźnego ob. . 5. D. wyżna, nad Oporem tartak wodny, przys do Skolego ob. . 6. D. , ob. Pobuk 8. D. sulatycka, przys. Sulatycz ob. . Demninek, niem. Demmin, wś ryc. i włośc, pow. człuchowski. Parafia Ekfir, poczta Czarne, szkoła w miejscu. Osada ta istniała od dawnych czasów, urządzona początkowo na prawie polskiem. R, 1385 Konrad Czolner mistrz w. krzyżacki wydał ją prawem chełmińskiem na własność jakiemuś Janowi, zwanemu wielki. Włók było wtedy 40, do których należały obszerne łąki i torfowisko. W sąsiedniem jeziorze Dolgen Długiem łowili ryby mniejszemi narzędziami dla własnej potrzeby. Dla bydła mieli wolny paśnik na gruncie krzyżackim. Za to miał obowiązek pomieniony Jan Wielki, służyć w wojnie zbrojno na koniu, pomagać około budowy zamku, od włóki dawał po korcu owsa 1 funt wosku i jeden chełmiński albo 5 pruskich fenigów. Obecnie zajmują obszaru ziemi dobra 2824 morg. , wieś 1580 morg. ; budynków jest pospołu 52, domów mieszk. 20; mk. ew. 228. Demówka, Demowce, ob. Dymówka, Demowszczyzna, wś, pow. kaniowski, położona przy granicy pow. kijowskiego, rozciągnięta po parowach lub jarach, śród stepowej, górzystej i mało wodnej miejscowości, rozdzielona jest na dwie części t. j. na I część, należącą do Zenona Hołowińskiego, posiadającą 981 dz. ziemi majątkowej, z której odeszło do 350 dz. ziemi włośc, i na II część należącą do Wł. Wojszyckiego, posiadającą 948 dz. ziemi majątkowej, z której odeszło do 340 dz. ziemi włośc Ma cerkiew prawosł, i liczy mieszk. prawosł, ob. pł. 1684, katolików 16. Zarząd gminny w D. , policyjny w Korsuniu. Demptau niem. , Demptowo, ob. Dętowo. Demsze, wś, pow. władysławowski, gm. Szyłgale, par. Syntowty, odl. 13 w. od Władysławowa, liczy 4 dm. , 46 mk. Br. Ch. Demszyn, wś, przy ujściu Tarnawy do Dniestru, pow. kamieniecki, gm. Wróblowce, par. Kitajgród, 268 dusz męż. , 389 dz. ziemi włośc, 628 ziemi dwor. Należała niegdyś do znanego komendanta Kamieńca generała Zło tnickiego, później do Witta, następnie do Ma kowieckich z których Andrzej dotąd część lasu posiada, od r. 1875 do Kietlińskich. Po siada magazyny zbożowe dla spławiania do Odessy i kamień ciosowy. Jest w D. cer kiew św. Michała, do której należy 865 para fian i 36 dzies, ziemi. R. 1868 D. miał 78 dm. Por. Dniestr. Dr. M. Demtau niem, ob. Dętowo. Demytcze, ob. Demicze. Dena, ob. Dejma. Denesze, wś, pow. żytomierski, śród lasów nad Teterowem, przy trakcie pocztowym z Lubaru do Żytomierza, o 20 w. od Żytomierza, par. Trojanów. Własność dawniej Bilińskich, dziś hr. Stadnickiej z Działyńskich. Znajduje się tu najważniejsza na Wołyniu hamernia. Założono ją przed 30 laty. Pochłonęła ona przeszło 200 tys. rs. przed rozpoczęciem produkowania; nareszcie zaczęła wydawać sztaby żelaza i proste odlewy. Nie szczędzono pieniędzy, sprowadzano ulepszone machiny z Anglii, z różnych stron rzemieślników i modelistów, chcąc odrazu ogromne wyciągnąć zyski. Wkrótce jednak pokazało się, iż ruda mająca 80 wydawać, zaledwie połowę tego dała; olbrzymie zaś rozmiary fabryki zaczęły grozić zbyt rychłem wyczerpaniem pokładów. Wzięto się więc do oszczędności, a że fabryka stać nie mogła, sprowadzono o mil 20, z Chotynia nad Słuczą pow. rówieńskiego 1, 400, 000 pudów starego surowcu na materyał. Lecz po bliższem rozpatrzeniu, materył ten uznano za niezdatny, i wymoszczono nim groblę. Po tak licznych stratach, fabryka oczewiście ostatecznie upadać zaczęła. Drogą spadku przeszły D. do hr. Działyńskiego. Ten przez lat kilka prowadził fabrykę na niewielką skalę, sprzedając corocznie zaledwie po 6, 700 pudów surowcu, na sumę 7, 000. W r. 1860 wziął zakład ten w 20letnią dzierżawę p. A. Bobrownicki, kierujący b. fabr. górnictwa polskiego na Solcu. Odtąd rozpoczęto tu produkcya żelaza lanego i walcowanego, a nawet maszyny i narzędzia rolnicze wyrabiano. Denhofówka, Denichówka, wś, pow. tarasz czański, par. Tytyjów, nad rz. Mołociną, wpa dającą do rz. Rosi. Mieszk. 541 wyzn. praw. , należą do paraf. Żydowczyka. Ziemi 1019 dz. , wybornego czarnoz. Założona w zeszłym wieku przez ks. Konstancyą Sanguszko z domu Denhofównę, należy obecnie do Rohozińskiego. R, 1868 miała 62 dm. KI Przed. Denichówka, ob. Denhofówka, Deniskowicze, 1. wś i wielkie dobra w ordynacyi nieświeskiej, w połud. poleskiej stronie pow. słuckiego, w gm. krugowickiej, w 2 okr, polic. kleckim, w 3 okr. sądowym, w 4 okr. wojskowym lachowickimi; dobra mają obsz. przeszło 28, 000 morg. 2. D. , por. Daszów i Denisowicze, Deniskowszczyzna, dobra w zach. stronie pow. słuckiego, w okolicach mstka Lachowicz, w 2 okr. polic, kleckim, w 3 okr. sądowym, w 4 okr. wojskowym lachowickim, dziedzi ctwo Kobylińskich, gleba urodzajna, obszar około 1820 morg. Tu się kopie i wypala wapno i cegła. Al, Jel Denisów, ob. Denysów. Denisowicze, 1. inaczej eniskowicze, wś poleska, we wschod, połud. stronie pow. borysowskiego, w gm. wielatyckiej, w 1 okr. polic. chołopienickim. Al, Jel. 2. D. , wś, pow. radomyski, nad bezimienną rzeczką, wpadającą do rz. Prypeci; jest to najwięcej wysunięta na północ wioska w gub. kijowskiej, leży tuż na granicy pow. rzeczyckiego. Mieszk. 223, wyznania prawosł. Cerkiew paraf. zbudowana w 1762 r. , piękny las masztowy, którym zupełnie otoczona wioska, należąca niegdyś z kilku innemi do owruckiego klasztoru bazyliańskiego; od 1832 r. należy do rządu. Mieszk, po większej części trudnią się leśnym przemysłem. Zarząd gm. we wsi Szepeliczach, polic. w m. Czarnobylu. Kl. Przed. Denisówka, ob. Daniłówka. Denisowo, gub. władymirska, st. dr. żel. niżegorodzkiej. Denków, os. , przedtem mko, nad rz. Kamienną, pow. opatowski, gm. Częstocice, par. Denków, odl. 18 w. od Opatowa, na płd. wsch. od os. Ostrowiec. Posiada kościół par. murowany; erygował go 1581 r. dziedzic D. Stanisław Miechowski. Tenże Stanisław Miechowski dziedzic D. i Bodzechowa uzyskał w 1564 r. przywilej na założenie miasta, które od swego nazwiska Miechowem wielkim nazwał. Syn jego Kalikst, skupiwszy od nielicznych osa dników ich prawa, miasto przez ojca założone przeniósł nad rzekę, gdzie istniała wieś D. , którą na miasto zamienił i prawem niemieckiem obdarzył. W 17 w. nabyli D. Siemianowscy, którzy zbudowali tu murowany kościół para fialny; od nich nabyli D. Małachowscy i wre szcie Kotkowscy. W 1827 r. było tu 114 dm. i 625 mk. , obecnie liczy 98 dm. , 659 mk. i 1826 morg. ziemi do mieszczan należącej. Mieszkańcy zdawna trudnią się garncarstwem i wyrobem kafli; wyroby swe spławiali Wisłą do Gdańska. R. 1851 założono tu fabrykę naczyń kamiennych, fajansowych oraz kafli porcelanowych. Dziś mieszkańcy trudnią się przeważnie wyrobem kafli piecowych do ku chni angielskich, oraz garnków, z których lepsze gatunki w odleglejsze rozchodzą się okolice, W podglebiu osady Denków znajduje się glin ka ogniotrwała, której używają do zakładów fabrycznych żelaznych w osadzie Ostrowiec Par. D. dek. opatowskiego, dawniej kunowskiego, liczy dusz 2682. Br. Ch. Denkówek, wś i folw. nad rz. Kamienną, pow. opatowski, gm. Bodzechów, par. Denków, o 15 w. od Opatowa. R. 1827 było tu 19 dm, i 143 mk. ; obecnie liczy 31 dm. , 235 mk. , 198 morg. ziemi dworsk. i 260 ziemi włość. Denkówka, zaśc pryw. , pow. wileński, 3 okr. adm. , mk. kat. 12, dm. 2 1866. Denkowski staw, folw. , nad rzeką Kamienną, pow. opatowski, gm. Częstocice, par. Denków, ziemi dwor. 1700 morg. Leży tuż przy osadzie D. Denkwitz niem. , ob. Dzienikecy. Denneinoerse niem. , ob. Donimierz, mierz. Denowacze, wś włość. , pow. wileński, 3 okr. adm. , mk. 17 1866. Denowgi, wś włośc, pow. wileński, 3 okr. adm. , mk. kat. 28, dm. 3 1866, od Wilna 60 w. Denysów, wielki i mały, wieś, pow. tarnopolski, o 27 kil. na połud. zachód od tego miasta, na prawym brzegu rzeki Strypy, oddalona od Chodaczkowa wielkiego na pol zach. Demidów Demkówka Demlin Demmin Demnia Demninek Demówka Demowszczyzna Demptau Demsze Demszyn Demtau Demytcze Dena Denesze Denhofówka Denichówka Deniskowicze Deniskowszczyzna Denisów Denisowicze Denisówka Denisowo Denków Denkówek Denkówka Denkowski Denkwitz Denneinoerse Denowacze Denowgi Denysów