dzki, 3 okr. adm. , o 46 w. od Lidy, 1 dm. , 11 mk. 1866. Dawluny, wieś rządowa, pow. nowoaleksandrowski, par. komajska, stanowiła osobne czynszowe starostwo. Dawmontyszki, ob. Dowmontyszki i Pobojsk. Dawnory, wś, pow. szawelski, gm. i par. ligumska, dusz rew. 32, ziemi uwłaszczonej 297 dzies. J. Godl. Dawtory, ob. Łusza. Dawydhorodok, ob. Dawidgródek. Dawydki, wieś, pow. owrucki, nad potokiem wpadającym pod wsią Mogilnem z lewe go brzegu do Uża; potok ten płynie przez wsie Wyhów i Krasnopol. Wieś o 13 kilom. od mka Iskorościa odległa. A. L. Br. Dawydowka, gub. woroneska, ob. Dawidowska st. poczt. Dazda, wś przy trakcie z Newla do Wieliża, w gub. witebskiej. Dazdyca, rz. , dopływ Uświaczy w gub. witebskiej. Dazin, wielky Dażin, niem. Gross Dehsa, wieś na Saskich Łużycach, w pow. lubijskim, para fii ewang. ketlickiej. Domów 100, mieszkań ców 498, w tern Serbów 299. Szkoła elemen tarna. D. Mały, po niem. Klein Dehsa, w tym że powiecie, ma ludność z małym wyjątkiem niemiecką. A. J. P. Dażwa, wś, pow. włodzimierski, gub. wo łyńskiej, włas. Hulowiczów. M. D. Dąb, jako nazwa drzewa i dawne nazwisko stanowi źródłosłów bardzo wielu nazw miejscowych jak Dębowo, Dębsk, Dębe, Dębiny, Dębice, Dębowiec, Dębnik, Dęblin, Dąbek, Dąbie, Dąbkowice. Niezmiernie rozpowszechnione nazwy Dąbrowa, Dąbrówka, tudzież Dąbrowo, Dąbrówno, pochodzą prawdopodobnie od dawniejszej zaginionej formy Dąber. Spotykamy bowiem to końcowe r w nazwach zwierzątsamców, odznaczających się siłą i dzielnością, jak Żubr Ząbr ztąd Zambrów, tur, ogier, u ptaków nawet jak kaczor, gąsior, kur. Ta dawna forma Dąber służyła nietylko za nazwisko drzewie ale i za imię i nazwisko ludziom, szczególniej w żeńskiej formie Dąbrowa i Dąbrówka, Co do ruskich nazw pokrewnych, te powstały od źródłosłowu Dub ob. . Br. Ch. Dąb, 1, wś, pow. słupecki, gm. Skulska wieś, par. Skulsk. 2, D. mały i D. borowy, wieś w pobliżu Wisły, pow. włocławski, gm. Dobiegniewo, par. Nowa wieś. W 1827 r. D. mały miał 16 dm. , 115 mk. 3, D. polski, wś, pow. włocławski, gm. Dobiegniewo, par. Duninów. W 1827 r. było ta 16 dm. , 115 mk. 4, D. wielki, wś, pow. włocławski, gm, Dobiegniewo, par. Nowa wieś. W 1827 r. było tu 37 dm. , 341 mk. 5, D. , ob. Ćwikły i Czarnowo. Br. CL Dąb, 1. wś nad Przemszą, pow. chrzanowski, o 10 kil. na zach. od Chrzanowa, st. p. Chrzanów, par. rzym. kat. Libiąż wielki. Ma dm. 39, mk. 223. Obszar dworski posiada gruntów ornych 25, łąk i ogrodów 25, pastw. 47, lasu 340 m. ; włościanie gr. orn. 65, łąk i ogr. 28, pastw. 65 m. Własność Kazimierza hr. Potulickiego. 2. D. , przysiołek Reklińca. Dąb, folw. , pow. pleszewski, ob Miniszew. Dąb, 1. niem. Dembenofen, wś, pow. ostródzki, st. p. Kurki 2. D. , niem. Domb, Domp, dobra, pow. ządzborski, st. p. Sorkwity. F. S. Dąb, niem. Damb, Domb, wś, folw. i trzy kopalnie, pow. katowicki, par. Chorzów, o ćwierć mili od Katowic, przy szosie do Król Huty. Folw. należał niegdyś do klasztoru bożogrobców w Miechowie, dziś do bisk. wrocł. , ma 430 m. rozl. Wś ma 38 osad, 549 m. rozl. , kopalnie węgla, walcownię żelaza, hutę cynkową i szkołę początkową. F. S. Dąb, rzeczka, wpada do Gaci czyli Jabłoni a z nią do Narwi. Br. Ch. Dąbe, ob. Dąbie. Dąbek, 1. al DąbekStok, wś i folw. , pow. włocławski, gm. Falbórz, par. Dąbie. Folw. D. od Włocławka w. 2, od Osięcin w. 5, od drogi bitej w. 7, od rzeki Wisły w. 21. Rozl wynosi m. 339 a mianowicie; grunta orne i ogrody m. 318, łąk m. 11, nieużytki i place m. 10. Płodozmian 12polowy. Bud. mur. 5, drew. 1. Folw. powyższy oddzielony w r. 1875 od dóbr Stok. 2. D. , wś włośc. nad rz. Wiercicą, pow. noworadomski, gm. Garnek, par. Dąbrowa. E. 1827 było tu 12 dm. i 120 mk. , obecnie liczy 46 dm. , 280 mk. i 467 morg. ziemi włośc. Młyn i osada leśna nale żą do dóbr Garnek. 3. D. , wś i folw. , pow. mławski, gm. Stupsk, par. Wyszyny. R. 1827 D. liczył 28 dm. , 196 mk. Dobra D. Gąsioro wizna składają się z folw. D. , attynencyi Bromirek, wsi D. Gąsiorowizna i Gąsiorowizna; od Płocka w. 56, od Mławy w. 12, od drogi bitej w. 2, od Konopek w. 8. Rozl. wynosi m. 1517 a mianowicie grunta orne i ogrody m. 821, łąk m. 192, lasu m. 411, place i nieuży tki m. 64; płodozmian 4polowy. Bud. mur. 3, drew. 12, pokłady. marglu i torfu w niektó rych miejscowościach, pokłady gliny niewy czerpane, cegielnia. Wś D. Gąsiorowizna osad 53, gruntu m. 534; wś Gąsiorowizna osad 2, gruntu m. 20. Osada młynarska odłączona od dóbr. 4. D. Milan, wś szlach. nad rz. Orz, pow. ostrołęcki, gm. Piski, par. Czerwin. Jestto gniazdo Dąbkowskich, wspominane w doku mentach z 1440 r. 5. D. Podkowa, wś szlach, pow. ostrołęcki, gm. Troszyn, par. Kłeczków. Ma ziemi 550 morg. Br. Ch. i A. Pal Dąbek, cegielnia, pow. inowrocławski, ob. Strzelno. Dąbia nowa i D. stara, dwie wsie i folw. , pow. garwoliński, gm. i par. Ryki. E. 1827 D. stara liczyła 24 dm. i 154 mk. , D. nowa zaś 15 dm. i 80 mk, ; obecnie D. stara ma 24 dm. i 182 mk. , D. nowa 24 dm. , 113 mk. , D. folw. 3 dm. , 69 mk. Dobra D. Nowa składają się z folw. D. Nowa i wsi D. Nowa, I. Stara i Edwardów; od Garwolina w. 35, od Żelechowa w. 21, od Moszczanki w. 8, droga bita przechodzi przez terytoryum, od Rossosza w. 7, od rzeki Wieprza w. 8. Rozl. wy nosi m. 1124 a mianowicie grunta orne i ogro dy m. 697, łąk m. 48, pastwisk m. 78, wody m. 19, lasu m. 257, nieużytki i place m. 25. Bud. mur. 5, drew. 2, pokłady torfu. Wieś D. Nowa osad 23, gruntu m. 325; wś Dąbia Stara osad 31, gruntu m. 381; wś Edwardów osad 6, gruntu m. 122. A. Pal i Br. Ch. Dąbie, 1. miasto nad rz. Nerem, pow. kolski. Leży przy drodze bitej, odl. od Warszawy 168 w. , od Łęczycy 28 w. Posiada kościół par. katolicki i par. ewangelicki, 3 szkoły początkowe katolickie i ewangelicką, dom przytułku dla starców i kalek, wystawiony w 1878 r. z zapisu prywatnego i stacyą pocztową. R. 1803 miało 978 mk. R. 1824 liczyło 156 dm. i 1642 mk. ; w 1860 liczyło 206 dm. i 2996 mk. , w tej liczbie 894 niemców, 706 żydów; obecnie liczy przeszło 4, 000 mk. R. 1860 było tu 43 fabryk sukiennych, wyrabiających do 100, 000 arszynów sukna. W Banku Polskim miasto to posiada 5000 rs. kapitału żelaznego. Początkiem swoim odległej sięga starożytności; król Władysław Jagiełło w r. 1423 nadał mu prawo niemieckie, a należąc zawsze do dóbr królewskich, wypuszczanych w dzierżawę, otrzymywało rozmaite przywileje. Zygmunt I w roku 1528 zaprowadził tu pierwsze jarmarki. Zygmunt III w r. 1602 przeniósł jarmarki na inne dogodniejsze dni. Władysław IV potwierdził w r. 1633 dawniejsze przywileje. Po pierwszej wojnie szwedzkiej, lustracya r. 1651 znalazła D. bardzo podupadłem. August II i III starali się podźwignąć D. , udzielając nowe swobody lub załatwiając spory, wynikłe pomiędzy mieszczanami a dzierżawcami w latach 1724, 1754 i 1758. Król Stanisław August, pragnąc podnieść ubogą tę mieścinę, w której znajdowało się tylko 28 domów zamieszkałych płaciło kwarty 246 złp. , zaprowadził w r. 1774 nowe targi i siedm jarmarków. Niewiele to jednak pomogło, a Dąbie dopiero za czasów pruskich, to jest od roku 1798, wzrastać poczęło; wtedy bowiem zaczęli się tu sprowadzać z zagranicy fabrykanci sukna, którzy, znajdując dla siebie miasto dogodnem, dość licznie się osiedlili; odtąd datuje się wzrost miasta, rozwój fabryk, handlu, rzemiosł i rolnictwa, bo mieszczanierolnicy, mając sposobność zbywania swych płodów, odłogami po większej części leżące pola zaczęli uprawiać. Fabryki tutejsze sukienne kwitnęły do roku 1830, potem znacznie upadły. Główny sposób utrzymania mieszkańców jest rolnictwo, rzemiosła, fa bryki i handel. Do znaczniejszych budowli należy; kościół rzymskokatolicki parafialny, erekcyi niewiadomej, pod wezwaniem św, Mikołaja, murowany; wystawiony przez Celestyna Dunina, podczaszego brzezińskiego, 1793 spłonął, poczem wzniesiony, nie zawiera w sobie żadnych osobliwości. Kościół ewangelicki murowany, piętrowy, z dwoma pawilonami w kształcie pałacu, nader ozdobny. 2. D. , wś, folw. i kol, pow. włocławski, gm. Falbórz, par. Dąbie. Posiada kościół par. drewniany i dom schronienia dla 4 starców i kalek. a. 1827 było tu 21 dm. i 194mk. Wioska ta miała dawniej kościół podtytułem Wszystkich ŚŚ; drewniany, lecz ponieważ często nie było tu proboszcza, dla tego zaniedbany kościół chylił się do upadku. Gdy zupełnie powyższy kościół podległ ruinie, urodzony Piotr Dębski inny wystawił około r. 1630 p. tyt. Wsz. ŚŚ. , przy kościele znajdowała się szkoła. W kościele tym były trzy ołtarze. Gdy i ten drugi kościół blizkim był upadku około r. 1780, że nawet niebezpiecznie odprawiać nabożeństwo w niem było, dziedzice miejscowi Ignacy i Janina Zagajewscy, stolnikowstwo kowalscy, po raz trzeci odbudowali go w r. 1790. Ten ostatni dotąd istnieje i ma, zdaje się, ołtarze z poprzedniego wzięte. Parafia Dąbie dekanatu włocławskiego, dawniej brzeskokujawskiego, liczy dusz 910. Folw. D. z wsią D. i Redecz Krukowy, od Włocławka w. 20, od Lubrańca w. 6, od Brześcia w. 7, od rzeki Wisły w. 20, od granicy pruskiej komory Bronisław w. 15. Rozl. wynosi m. 1168 a mianowicie grunta orne i ogrody m. 653, łąk m. 154, pastwisk m. 325, nieużytki i place m. 38; płodozmian 14polowy; bud. mur. 10; drewn. 4; w niektórych miejscowościach pokłady marglu wapiennego i torfu. Wieś D. osad 17, gruntu m. 13; wś Redecz Krukowy osad 32, gruntu m. 163. 3, D. , wś i folw. , pow. łęczycki, gm. Topola, par. Sielec. W 1827 r. było tu 17 dm. i 194 mk. ; obecnie 16 dm. , 230 mk. , 24 osad, 190 m. gruntu. Folw. D. z częścią na Błoniu, łąką zwaną Topola, z dezertą Ruszków i Karłów, tudzież z wsią D. , od Kalisza w. . 84, od Łęczycy w. 5, droga bita przechodzi przez terrytoryum, od Kutna w. 21, od rz. Warty w. 22. Nabyty wr. 1876 za rs. 28, 000, własność Morawskiej. Rozl. wynosi m. 423 a mianowicie grunta orne i ogrody m. 350, łąk m. 21, pastwisk m. 36, nieużytki i place m. 16, bud. drewn. 15; obfite są pokłady torfu na części Błonie; wiatrak. W. W. 4. D. , ob. Chełmno. 5, D. , pustkowie i młyn, pow. częstochowski, gm. Huta stara, par. Częstochowa, o 3 w. na płd. od Częstochowy. 6. D. , os. , pow. częstochowski, gm. Popów, par. Wąsosz. 7. D. , przysiołek dworski, pow. wieluński, gm. Galewice, par. Cieszęcin, o 3 m. od Wielunia, o 1 m. od Lututowa, ma 6 dm. , 30 mk. , 406 m. roli dwor. , 13 m. roli włośc. 8. D. , wś i folw. , pow. łukowski, gm. Dąbie, par. Łuków, przy trak

Dawluny

Dawluny

Dawmontyszki

Dawnory

Dawtory

Dawydhorodok

Dawydki

Dawydowka

Dazda

Dazdyca

Dazin

Dażwa

Dąb

Dąbe

Dąbek

Dąbia

Dąbie