grunta tej wsi przechodzi kolej żel. Karola Ludwika, idąca ze Lwowa do Brodów, a w Zabłotcach jest dworzec kolejowy. Wieś ta oddalo ną jest od Oleska na płc. wsch. o 1 milę, od Brodów na płd. zach o 2 mile. Przestrzeń pos. wiek. roli or. 562, łąk i ogr. 199, past. 59, lasu 1, 308; pos. mn. roli or. 1, 282, łąk i ogr. 1, 122, past. 262, lasu 20 mórg austr. Ludność rzym. kat. 20, gr. kat. 1, 204, izrael 135, razem 1, 359. Należy do rz. kat. parafii w Olesku, urzędu poczt. w Zabłotcach; gr. kat. par. ma w miejscu, należącą do dek. oleskiego. W Cz. jest szkoła etatowa o 1 nauczycielu i kasa pożyczkowa z funduszem zakładowym 400 złr. w. a. Właściciel wiek. pos. Ignacy Krajewski. B. R. Czechy, wś i domin. , pow. gnieźnieński, domin. 979 mórg rozl. ; 10 dm. , 144 mk. , wszy scy kat. , 67 analf. St. poczt Kłecko o 3 kil. , st. kol. żel. Gniezno o 14 kil. M. St. Czechy, 1. niem. Czechau, wś włośc w pow. wejherowskim, zawiera włók 7; katol. 19, ewan. 18, dm. mieszk. 3, par. Mechowo; odle głość od Wejherowa 2 i pół mili. 2. Cz. , niem. Tsehechendorf al. Zechendorf, wś włośc. w pow. wałeckim, obszaru 6. 452 mórg, dm. mieszk. 35, kat. 101, ew. 267, par. Sypniewo Zippnow, szkoła w miejscu. 3. Cz. , M. i W. dwie wsie w pow. leckim. Kś. F. Czechy, kraj należący do Austryi, 900 mil kw. , ludności około 5 milionów, w tej liczbie 3 mil. właściwych Czechów, a 2 mil. Niemców. Cz. są otoczone dokoła wysokiemi górami, które ku środkowi się zniżają, tworząc kotlinę. Wzdłuż północnej granicy ciągną góry Kruszcowe i Olbrzymie; wzdłuż wschodniej Morawskie; wzdłuż zachodniej Czeskie. Powietrze Cz. jest w ogóle łagodne, w górach tylko ostrzejsze i burzliwe. Rzeka Laba przepływa kraj, zabierając z sobą Wełtawę i Oherkę i staje się spławną dla okrętów. Lasy gór zaopatrują mieszkańców w drzewo, a dobrze uprawna rola wydaje obficie zboża wszelkiego rodzaju, len, konopie i t. d. Winnic w Cz. niewiele, ale za to dużo wyborowych chmielników, rozległych sadów i łąk wilgotnych. Ztąd kwitnie piwowarstwo, handel fruktami i chów zwierząt domowych, osobliwie owiec, koni, świń i drobiu bażanty czeskie. W górach kopalnie srebra, żelaza, cynku, ołowiu, węgla kamiennego i marmurołomy; prócz tego drogie kamienie, mianowicie granaty i liczne źródła uzdrawiające, Soli kamiennej Cz. nie mają. Lud czeski pracowity i przemyślny. Liczne wszędzie fabryki szkła, porcelany i warsztaty tkackie. Szkło z hut czeskich słynie na całej kuli ziemskiej. Główne miasto Praga ob. . W pobliżu Pragi Bubmiec z letnim zamkiem królewskim. Kała góra 379, 52 m. 1, 201 wysoka, na zachód od miasta, pamiętna bitwą dla Czechów nieszczęśliwą z listopada r. 1620. Nad Labą aż do połączenia się z nią Wełtawy lub nieopodal od niej Kralowy dwór Königinhof, gdzie w wieży odkryto słynny pomnik starożytnej literatury czeskiej, królodworski rękopis. Józefów nad ujściem rzeki Metawy i Kralowy Hradec Königgrätz nad ujściem rzeki Orlicy do Laby, dwie twierdze. Pola okoliczne po prawej stronie Laby nadzwyczaj urodzajne, mianowicie koło Śmierzyc Goldene Rute, dla tego też złotą rószczką nazwane; pamiętne nieszczęśliwą bitwą z Prusakami r. 1866. Kladrub z stadniną cesarską. Kolin pamiętny zwycięztwem generała Dauna nad Prusakami r. 1757. Podiebrad z starym zamkiem królewskim. Stara Bolesława AltBunzlau ma tum z r. 1, 036. Tutaj w kaplicy zabity został św. Wacław. Mielnik śród winnic. W dorzeczu Laby po jej stronie północnej Chlumiec nad Cydlinką, wyrabia cukier burakowy. Fabryki te ciągną się ztąd wzdłuż Laby aż do Mielnika. Jiczyn z zamkiem Wallensteina z r. 1630, należącym dziś do rodziny Trautmannsdorfów, i z kościołem wystawionym przez tego wodza, na wzór hiszpańskiego kościoła św. Jakóba w Kompostelli. Dawny klasztor kartuzów fundowany przez Wallensteina, przeistoczono w dom karny. Miejscem urodzenia Wallensteina są Herzmanice w tych stronach. Mnichowe Grodziszcze Münchengratz nad Izerą, dopływem Laby, z pięknym zamkiem i kościołem św. Anny, w którym złożone są zwłoki Wallensteina, Nowa Bolesława z fabrykami wyrobów wełnianych. W dorzeczu Laby po stronie wschodniej i południowej tej rzeki Wysokie Myto Hohenmaut z pięknym kościołem z 14 wieku. Pardubice, miasto przemysłowe, jeden z środkowych punktów sieci kolejowej w Czechach. Chrudym nad Chrudymką, w bardzo żyznej okolicy. Opodal Laby, lecz w jej dorzeczu Czasława, pamiętna bitwą z roku 1742, z kościołem w stylu ostrołukowym, w całych Czechach największym, w którym spoczywają zwłoki przywódzcy Husytów Jana Żyżki. Kutna Hora Kuttenberg, z najgłębszą dotąd znaną kopalnią. Z srebra tutaj wydobywanego bito pierwsze czeskie monety. W pobliżu Sedlec z największą fabryką tytuniu w całej Austryi. Nad Labą poniżej połączenia się z nią Wełtawy Budulce z zamkiem Lobkowicza, zkąd najstarszy syn tej rodziny ma tytuł księcia. Litomierzyce na wzgórzu w okolicy przepysznej, dla tego czeskim rajem zwanej; stolica biskupia ze starożytnym kościołem z r. 1034, liczy 10, 000 mk. Dzieczyn Tetschen z zamkiem Thunów. Nad Policą Polzen wpadającą do Laby na wschodnim jej brzegu Czeska Lipa BöhmischLippa, ze znakomitym handlem płodami rolniczemu W pobliżu Reichstadt i Hajda w okolicy z znakomitą industryą szklanych wyrobów. W dorzeczu Nisy, w pobliżu granicy pruskiej i saskiej, Rumburg i Georgswalde z płóciennictwem. Mirów Friedland z wielkiemi przędzalniami wełny, od którego Wallenstein używał tytułu księcia. Liberzec, liczący 22, 400 mk. , ma fabryki wyrobów wełnianych i bawełnianych. Nixdorf z fabrykami norymberskich wyrobów stalowych. Nad Wełtawą Budziejowice, miasto bardzo regularnie zbudowane, liczy 17, 400 mk. , piękny kościół ostrołukowy, jest stolicą biskupa. Krumłów Krummau z zamkiem Szwarcembergów. Najstarszy członek tej rodziny używa tytułu księcia krumłowskiego. Wyższy Bród Hohenfurt na granicy austryackiej, z opactwem cystersów z wieku 13. W dorzeczu Wełtawy i nad jej dopływami po stronie wschodniej, mianowicie nad Sazawą lub nieopodal niej Eule, miasteczko górnicze, posiadało w 12 w. bogate kopalnie złota. Nad Łuźnicą Tabor, założony przez Taborytów, pierwotnie tabor obóz Husytów, w okolicy ożywionej przemysłem górniczym i rolniczym. Trzeboń z archiwum wygasłej już rodziny Rozembergów, teraz własność Szwarcembergów, z jedyną bobrownią w monarchii. Nad Strobnicą Nowe Hrady Gratzen z zamkiem rodziny Buquoy. Koło Borowan Forbes folwark Trocnów, miejsce urodzenia przywódzcy Husytów Jana Źyżki, w okolicy wyrabiającej wiele szkła. W dorzeczu Wełtawy i nad jej dopływami po stronie zachodniej, mianowicie na płc. zach. od Pragi Buścihrad i Kładno z niewyczerpanemi pokładami węgla kamiennego. Horzowice i Komarów z wielkiemi hutami żelaznemi. Nad Berunką i jej dopływami Karolów Tyn Karlstadt, zbudowany przez Karola IV, z kaplicą św. Katarzyny, ozdobiony mozaiką z drogich i półdrogich kamieni. W pobliżu Hudlice, rodzinna wieś patryarchy czeskiej literatury Jungmana 1772 1847. Krzykoklat Pürglitz, stary gród. Rakowice z wielkiemi pokładami węgla kamiennego. Pilzno nad ujściem Mży Mies do Bieruniu, miasto po Pradze najludniejsze w Czechach, liczące 23, 700 mk. , między sadami, z pięknym kościołem ostrołukowym, posiadało pierwszą w Czechach drukarnię z r. 1468. Strzybro Mies, miasto przemysłowe z kopalniami ołowiu. Nad dopływem Mży na brzegu północnym Zdroje Maryackie Marienbad. Domażlice w okolicy wyrabiającej wiele szkła i zwierciadeł. Klatów Klattau z kościołem ostrołukowym. Nepomuk przy drodze z Pilzna do Pisku, miejsce urodzenia św. Jana, z kościółkiem tegoż świętego. Przybram, miasto górnicze, wytapia 50, 000 grzywien srebra rocznie. Nad Wotawą Pisek z zwaliskami starożytnego zamku królewskiego. Nad Błanicą wpadającą do Wotawy Husyniec, rodzinne miejsce Jana Husa, nr. 1369 r. Nad Ohrzą i w pobliżu tej rzeki Cheb Eger. Okolica tego miasta należała do r. 1193 do Bawaryi i dopiero od r. 1322 trwale z Czechami złączo ną została. Tu zabito Wallensteina r. 1634. Opodal Karolowe wary. Forteca Terezyn Theresienstadt. Stadyce, wioska, miejsce urodzenia pierwszego księcia czeskiego Prze mysława. Żatec Saaz w okolicy słynnej z uprawy chmielu. W dorzeczu Ohrzy, po stronie południowej rzeki, Königswart, posiad łość książąt Metternichów. Po stronie północ nej Zdroje Franciszkowe. Nad Białą i w jej dorzeczu Bylany Püllna. Zajeczyce Seidschitz, Zedlice Sedlitz, Bielany Bilin ze zdrojami mineralnemi. W pobliżu Osiek Osseg z klasztorem cystersów z wieku 12. Duchców Dux z zamkiem Wallensteina. Cieplice. W Rudawach czeskich Jachimów Joachimstal z ko palniami srebra, zkąd wzięły nazwę talary. W pobliżu Boże Dary Gottesgab, Krupce Graupen i Zinnwald z kopalniami cyny. Chlumiec Kulm, pamiętny zwycięztwem woj ska austryackiego nad oddziałem Francuzów r. 1813. W Czechach 2 miasta posiadają wła sną ustawę miejską Praga i Liberzec; we względzie politycznoadministracyjnym podzie lone są Cz. na 89 obwodów, obejmują 51, 955 kil. kwad. , czyli 943. 5 mil kwad. , a według obli czenia z roku 1869, liczą 5, 140, 000 mk. w 372 miastach, 226 miasteczkach i 12, 557 wsiach. Historya Czech najlepsza Palackiego, geografia Riegera. F. S. Czecza, potok, wypływa z obr. gminy Po piela w pow. drohobyckim, na granicy tej gm. z gm. Jasienicą solną, ze źródlisk leśnych z pod Ratoczyny 720 m. ; płynie na płc. przez las Radyczów w obr. Jasienicy solnej, poczem zwraca się na wschód przez las Dąbrowę, a przyjąwszy z pr. brz. potok Ratoczynę i So lony i przerżnąwszy gm. Dereżyce i odnogę kolei żel. drohobyckiej, wiodącą do Borysławia, wpada do Tyśmienicy z lew. brz. Długość biegu 13 kil. Br. G. Czeczau, ob. Cieciszewo. Czeczawa, ob. Czeczwa. Czeczelnickie berezki, ob. Berezki czeczelnickie. Czeczelnik, 1. miasteczko w pow. olhopolskim, mk. 2, 615, nad rz. Sawrańką, do Bohu wpadającą. Mko założone przez Czeczela, po tatarsku nazywało się Czaczanłyk i miało duży skład wina i miodu; później należało do Lubomirskich i do skarbu, następnie do feldmarszałka Gudowicza, a dziś Katarzyny hr. Orłowej. Cz. jakiś czas był stolicą powiatu i zwał się Olhopolem. Jest tu fabryka cukru mączka na akcyach, gorzelnia; ziemi włośc. 1, 888 dzies. , dworskiej wraz z wsiami do tego klucza należącemi jest 18, 000 dz. R. 1868 Czechy Czechy Czecza Czeczau Czeczawa Czeczelnickie Czeczelnik