ryum i tworzy stawy; 4 młyny wodne i tartak. Wś Cz. ma osad 56, gruntu m. 830; wś Zdun ków osad 10, gruntu m. 247; wś Gródek osad 18, gruntu m. 525. Grunta poduchowne wy noszą m. 114. Opisy Cz. w różnych czasach kreślili Krasicki Podróż z Warsz. na wieś, Niemcewicz Podróże po ziemiach polskich, Hofmanowa Jan Kochanowski w Cz. . Rysun ki pamiątek podał Tyg. Illustr. z r. 1868 Nr. 32. i Kłosy T. XV, str. 143. Historyczne szczegóły wyjaśnił najlepiej ks. Gacki Bibl. Warszaw. 1869, III, str. 406, tudzież o Rodzinie Jana Kochanowskiego, Warszawa, 1869. Najświeższą pracą jest dziełko prof. Rymarkiewicza Kolebka, dom i grób Jana Kochanowskiego. Poznań, 1880 r. 2. Cz. , pow. błoński, gm. i par. Grodzisk, ob. Chlewnia. 3. Cz. , ob. Czarnylas. Br. Ch. Czarnolas, folwark, pow. wschowski, ob. Bojanice. Ciarnołom al. Czartołom, niem. Sawüst Kętrz, Zawiść, folw. w pow. chojnickim, pół mili od Chojnic, nad małą strugą, która upły wa do wielkiego Charzykowskiego jeziora, par. Chojnice. Obszaru ma 2, 880 mórg, dm. miesz kalnych 13, kat. 70, ew. 73. Kś. F. Czarnołośce, wś, pow. Tłumacz, leży nad rzeką Woroną, o 1 milę na płd. od Tyśmienicy, a od Tłumacza na płd. zach. również o 1 milę. Przestrzeń posiadł. wiek. roli or. 505, łąk i ogr. 66, past. 55, lasu 741, posiadł, mn. roli or. 1, 435, łąk i ogr. 505, past. 55 mórg austr. Ludność rz. kat. 32, gr. kat. 1, 59. , izrael. 14, razem 1, 636. Należy do rz. kat. par. w Tyśmienicy, gr. kat. ma parafię w miejscu, należącą do dekanatu tyśmienickiego. W tej wsi jest kasa pożyczkowa z funduszem zakła dowym 525 złr. a, w. B. R. Czarnołozy, wś, pow. chełmski, gm. Rakołupy, par. Wojsławice. W 1827 r. było tu 9 dm. i 36 mk. Czarnomin, duża wieś w pow. olhopolskim, 480 dusz, męz. , 735 dz. ziemi włośc. , a 814 dwor. Fabr. cukru z rafineryą, własność Czarnomskich. Fabr. założona 1859 r. Bo klucza tego należą wsie Kozłówka. Rybki i Pirożna, razem 2, 700 dz. ziemi właściciela. Na grun tach wsi Cz. leży st. dr. żel. odeskiej, zwana Popieluchy od wsi sąsiedniej, gdzie zbudowa ną być miała. Wieś Cz. zwała się niedawno jeszcze Rozbójną. F. S. Czarnomino wielkie lub kmiece, Czarnominko i Czarnomin rynki, wsie, pow. sierpecki, gm. Liszewo, par. Gozdowo; W 1827 roku wszystkie te trzy miejscowości liczyły 14 dm. i 98 mk. Obecnie Cz. wielkie ma 4 dm. , 38 mk. , 242 mórg ziemi dwor, a 14 włośc. Cz. rynki folw. i Czarnominek 3 dm. , 46 mk. , 208 mórg; drobna szlachta. Br. Ch. Czarnorudka, Czernorudka, 1. st. dr. żel. brzeskokijow. , między Browkami a Koziatynem, o 128 w. od Kijowa, o 19 w. od Koziatyna, w pow. berdyczowskim. Ma kaplicę kat. parafii Białopol. 2. Cz. , wś, pow. skwirski, ma kaplicę katol. parafii Wczorajsze. F. S. Czarnorzeki, wś, pow. krośnieński, 1, 042 mórg rozl. , w tern 417 m. lasu, 89 dm. , 520 mk. narodowości polskiej i ruskiej, par. łac. w Korczynie, grecka w miejscu. Cerkiew drew. pod wezwaniem św. Damiana, kasa poż. gminna, położenie niedostępne, górzyste. Kamieniołomy, wyrób żarn, bruseł, osełek. Ciarnosień, w r. 1485 Czamoziem, niem. Czarnosin, wś i folw. , pow. wielkostrzelecki, i par. Leśnica, o 1, 15 mil od W. Strzelców, wś, ma 307 m. roli ornej i 20 m. ogrodów. Dobra Cz. z folw. Annahof 1, 227 m. gruntu i 1, 800 m, pięknego lasu bukowego, jako park urządzone go. Gospodarstwo wzorowe. Gleba gliniasta, lekka. F. S. Czarnostocka Wólka, wś, pow. zamojski, gm. Rodecznica, par. Szczebrzeszyn. Czarnostowo, wś i fol. nad rz. Soną, pow. makowski, gmina Karniewo, par. Szwelice. W 1827 r. było tu 28 dm. , 209 mk. Dobra Cz. składają się z fol. Cz. i wsi Cz. , Dzierżąnowo i Szwelice; od Łomży w. 77, od Makowa w. 8, od Pułtuska w. 13, od rzeki Narwi w. 9. Rozl. wynosi m. 3, 282, a mianowicie grunta orne i ogr. m. 853, łąk m. 182, lasu m. 2, 209, nieużytki i place m. 38. Płodozmian 4polowy. Bud. murów. 4, drew. 20. Młyn parowy, przerabiający zboża rocznie oko ło 12, 000 korcy; tartak, młocarnia i sieczkar nia, poruszane siłą pary; wiatrak tudzież po kłady marglu i kamienia wapiennego. Wś Cz. osad 44, gruntu m. 341; wś Dzierżanowo osad 12 gruntu m. 252; wś Szwelice osad 36, gruntu m. 779. A. Pal. Czarnotki, wś, pow. nieszawski, gm. i par. Piotrków. Czarnotki, 1. wś nad rz. Maskawą, pow. średzki, 21 dm. , 149 mk. , wszyscy kat. , 38 analf. 2. Cz. , olędry, pow. średzki, 3 dm, 25 mk. , wszyscy ew. , 7 analf. 3. Cz. , gm. domin. , pow. średzki, 3, 673 mórg rozl. , 4 miejsc 1 Cz. wieś szlachecka. ; 2 Wielka Kę pa; 3 Konstantynów; 4 Wyszakowo, folwar ki, 26 dm. , 373 mk. , 6 ew. , 367 kat. , 175 analf. Stac. poczt. w Zaniemyślu o 4 kil. ; st. kol. żel. Sulęcin o 6 kil. Własność Ludwika Karczewskiego. M. St. Czarnotki, niem. Klein Zähren, KleinTsche ren, folw. ryc. dóbr Klecewo w pow. kwi dzyńskim, nad jeziorem, około 1 i pół mili od Kwidzyna, w dawniejszej dyecezyi pomezań skiej, teraz chełmińskiej, par. Szynwałd, do my mieszk. 2, mk. ew. 10. Kś. F. Czarnotrzew, wś nad rz. Omulew, powiat ostrołęcki, gm. Dylewo, par. Baranowo. Posiadała fabrykę żelaza w XVII w. W 1827 r. było tu 23 dm. , 143 mk. , obecnie liczy 31 dm. , 237 mk. , 936 mórg obszaru. Czarnotschin niem. , ob. Czarnocin. Czarnotul, 1. lit. A, gm. domin. , pow. mogilnicki, 1, 152 mórg rozl, 2 miejsc 1 Cz. domin. 2 Osikowo osada; 5 dm. , 130 mk. , 13 ew. , 117 kat, 54 analf. Własność A. Bętkowskiego. Stac, poczt, w Kwieciszewie o 4 kil. , st. kol. żel. Mogilno o 7 kil 2. Cz. lit. B, domin. , pow. mogilnicki, 1, 064 mórg rozl. , 8 dm. , 130 mk. , wszyscy kat. , 10 analf. , 58 wątpliwych co do wykształcenia szkolnego; niegdyś własność Wł. Majera. Stac. poczt, w Kwieciszewie o 4 kil. , st. dr. żel. Mogilno o 7 kil. M. St. Czarnoty, 1. wś, pow. siedlecki, gm. Tarków wielki, par. Paprotnia. W 1827 r. było tu 28 dm. , 144 mk; obecnie liczy 34 dm. , 269 mk. i 1, 016 mórg obszaru, 2. Cz. Gosie, wś drobnej szlachty, nad rz. Soną, pow. płoński, gm. Modzele, par. Nowe Miasto, o 4 w. od urzędu gminnego, ma 11 dm. , 94 mk. , 210 m. rozl. , 119 m. roli ornej. R. 1827 było tu 10 dm. , 70 mk. 3. Cz. Łętownica, wś szlachecka, pow. łomżyński, gm. i par. Zambrowo, liczy 724 mórg obszaru. Czarnotycze, Czernotycze, powiat sośnicki, gub. czernihowska, st. poczt. w pobl. Nowogrodu Siewierskiego i Sośnicy. Czarnów, 1. wś, pow. warszawski, gmina NowoIwiczna, par. StaroIwiczna, ob. Chylice. 2. Cz. , wś, pow błoński, gra. Radzików, par. Leszno, odległa od m. powiat. Błonia w. 8, od Warszawy w. 36. W aktach kościoła w Lesznie znajdujących się od r. 1719, jest dowód, że wieś ta składała się z dwóch części, t. j. Cz. duży i mały; w małym Cz. mieszkali włościanie, Cz. zaś duży był własnością szlacheckiej rodziny Czarnowskich pisali się bowiem nobiles et haeredes de Czarnowo. W roku pomienionym 1719 był właścicielem Czarnowa Mikołaj z przydomkiem Wilk, a następnie i inni z tejże familii z przydomkami Golendzina, Jastrząb i t. p. Włościanie małego Czarnowa byli poddani, subditi, do dużego t. j. odrabiali pańszczyznę. W posiadaniu familii Czarnowskich były te wsie prawie do roku 1806, lecz już rozdrobnione, na bardzo małe cząstki szlacheckie, a nawet, jak widać z akt ślubnych przed rokiem 1806, wchodzili w związki małżeńskie z synami i córkami laboriosorum, to jest włościan. Po tym roku zaledwie zostało parę części szlacheckich, w których mieszkali jeszcze Czarnowscy, inne zaś jak niemniej i Cz. mały nabył od sukcesorów b. podtenczas właściciel dóbr Grądy Franciszek Szymanowski, osadził włościanami, którzy odrabiali pańszczyznę do dworu w Grądach, aż do roku 1860. W tym roku wieś tę rozkolonizował były właściciciel Grądów, Ignacy Radoszewski; osadników kolonistów jest 16, każdy ma po 30 morg gruntu miary nowopolskiej, grunta wszystkie w glebie prawie pszennej, wszyscy zamożni; z posiadanych gruntów opłacali czynsz dworowi aż do czasów uwłaszczenia; koloniści wszyscy pochodzenia polskiego. Szkoły nie mają, dzieci swe posyłają do szkoły w Lesznie, ale w małej bardzo liczbie; przez wyżej pomienionego b. właściciela dóbr Grądy Ignacego Radoszewskiego, mają wydzielone na własność szkoły 3 morgi gruntu, lecz dotychczas nie postarali się o jej założenie. Wś Czarnów liczy ludności 258 dusz. R. 1827 Cz. miał 15 dm. , 129 mk. Folw. Cz. Wilkowo, lub Wilkowa wieś, z wsią Wilkowa, ma rozl. m. 372, a mianowicie grunta orne i ogrody m. 338, łąk m. 10, pastwisk m. 5, wody m. 2, nieużytki i place m. 10, osady karczemne m. 7. Płodozmian 9polowy, budowli mur. 6, drewn. 18, wiatrak; wś Wilkowa osad 12, gruntu m. 7. 3. Cz. , wś, pow. radzymiński, gm. Małopole, par. Dąbrówka. W 1827 r. było tu 29 dm. i 212 mk. Dobra Cz. składają się z folw. Cz. , Czarnówek i Łąki zwanej Chajęckie, tudzież wsi Cz. , Stasiopol lub Młynisko, Emilin lub, Ostrowy, Rudwieców, Józefów lub Wola Czarnowska i Kowalewszczyzna; od Warszawy w. 30, od Radzymina w. 10, od Tłuszcza w. 15; rzeka Bug przepływa przez terytoryum. Rozległość wynosi morg. 2179, a mianowicie folw. Czarnów grunta orne i ogrody m. 381, łąk m. 224, pastwisk m. 378, wody m. 270, lasu m. 420, zarośli m. 190, nieużytki i place morg. 331, osady karczemne m. 3 razem m. 1997; bud. mur. 3, drewn. 10; folw. Czarnówek grunta orne i ogrody m. 49, łąk m, 42, pastwisk m. 90, nieużytki i place m. 1 razem m. 182; bud. drew. 5, pokłady torfu. Wś Cz, osad 18, gruntu m. 131; wś Stasiopol lub Młynisko osad 6, gruntu m. 144; wś Emilin lub Ostrowy osad 8, gruntu m. 211; wś Ludwinów osad 12, gruntu m. 337; wś Józefów lub Wola Czarnowska osad 12, gruntu m. 311, Kowalewszczyzna osada 1, gruntu m. 3. 4. Cz. , folw, , pow. gostyński, gm. i par. Pacyna, oddzielony od dóbr Kąty pod Pacyną lit. A. B. C. E. Rozl. wynosi m. 420, a mianowicie grunta orne i ogrody m. 215, łąk m. 160, past. m. 32, wody m. 2, nieużytki i place m. 11; bud. mur. 4, drew. 8, dwa stawy, kanał między łąkami, Przysową zwany, i pokłady torfu. 5. Cz. , wś rząd. , pow. kielecki, gm. Niewachlów, par. Kielce. Posiada szkołę wiejską i kopalnie marmuru ciemnobrunatnego. W 1827 r. było tu 41 dm. , 222 mk. 6. Cz. , ob. Czarnowo. Br. Ch. i A. Pal. Czarnowanz, ob. Czarnowąs. Czarnowąs, niem. Czarnowanz 1228 r. Bosidom, Bożydom, 1381 Crzynowans, wś i dobra, pow. opolski, o milę od Opola, u zbiegu rz. Czarnolas Czarnolas Czartołom Czarnołośce Czarnołozy Czarnomin Czarnomino wielkie Czarnorudka Czarnorzeki Czarnostocka Wólka Czarnostowo Czarnotki Czarnotrzew Czarnotschin Czarnotul Czarnoty Czarnotycze Czarnów Czarnowanz Czarnowąs