grodzie, czyli ogółem na przestrzeni 2, 668 mil kw. Do Cissy wpadają od strony prawej rze ki następujące Bodrog pod Tokajem, 14 mil długa, do 200 stóp szeroka, ale nie spławna; Hernad poniżej Tokaju, 33 mile długa, 200 stóp szeroka i spławna od ujścia rzeki Saja pod Onod; nakoniec Zagywa pod Szolnok. Od stro ny lewej wpadają w nią znaczniejsze rzeki sie dmiogrodzkie Szamos pod Olesva, 64 mil dłu ga, do 300 stóp szeroka, ale niespławna; Körös pod Csongradem, 74 mil długa, 300 stóp szeroka, niespławna; Maros pod Szegedynem, 104 mile długa, do 600 stóp szeroka i spła wna, począwszy od Karlsburga; naostatek Bega pod Titel em, 36 mil długa, 300 stóp szeroka i kanalizowana Z Enc. Orgelbranda. Cisse, ob. Cisze. Cissewo, ob. Cisowo. Cissów, wieś, pow. doliński, leży w górach nad rzeką Sukiel o 7 kil. na połud. zachód od Bolechowa a o 2 i pół mili na półn. zachód od doliny. Przestrzeń pos. dwor. roli orn. 20, łąk i ogr. 7, past. 24, lasu 4354; pos. mniej, roli orn. 1646, łąk i ogr. 1183, pastwisk 845, lasu 718 morg. Ludność rzym. kat. 50, gr. kat. 1265, izrael. 326 razem 641. Należy do rzym. kat. parafii w Bolechowie, gr. kat. paraf. ma w miejscu, należącą do dekanatu bolechowskiego; parafia ta obejmuje filie Pola nica z 445 i Bubniszcze z 215 duszami gr. kat. obrządku. W tej wsi jest szkoła filialna 1klasowa. Były tu niegdyś warzelnie soli, 1791 r. zaniechane. B. R. Cissowa, wieś, pow. przemyski, leży nad potokiem Głęboką, który w tej wsi ma swe źródła. C. odległą jest na połud. zachód od Przemyśla o 2 mile, od Krasiczyna na połud. o 1 milę. Przestrzeń posiadł. dwór. roli orn. 188, łąk i ogr. 9, past. 42, lasu 1729; pos. mniej. roli orn. 1042, łąk i ogr. 158, pastw. 141, lasu 1729 morg. Leży w górzystej i leśnej okoliby. Ludność gr. kat. 782, izrael. 3; razem 785. Należy do rzym. kat. par. w Krasiczynie, gr. kat. parafią ma w miejscu, która obejmuje wsie Brylińce z 522 i Rokszyce z 351 duszami gr. kat. obrządku. Cissownik, ob. Cisownik. Ciswice, 1. wieś, pow. pleszewski, 42 dm. , 358 mk. , 6 ew. , 352 kat. , 124 analf. Stac. poczt. i kol. żel. Jarocin o 4 kil. 2. C. , folw. , pow. pleszewski, ob. Bogusław. M. St. Cisz, niem. Czisz, pow. kościerski, ob. Cis. Cisza, 1. wieś, pow. piotrkowski, gm. Klu ki, par. Parzno. 2. C. , os. leśna, pow. ostrow ski, gm. i par. Długosiodło. Br. Ch. Cisze, Cisie, Cisse, wś rząd. , pow. rypiński, gm. Szczutowo, par. Gujsk. W 1827 r. było tu 12 dm. i 123 mk. , obecnie liczy 19 dm. , 206 mk. a z osadami Grabal, Hermany, Jeleniec 39 dm. , 328 mk. , 959 m. obszaru, w tern 605 m. roli ornej. Os. leśna C. ma 119 m. rozl. B. Chu. Cisze, niem. Czyszen, gm. , pow. chodzieski, 2 miejsc 1 C. królewskie, wś; 2 C. szlache ckie, wieś; 8 dm. , 64 mk. , 34 ew. , 30 kat. , 22 analf. Najbliższa stac. poczt. i kol. żel. w Chodzieżu. M. St. Ciszewie, ob. Cisewie. Ciszewo, wś i folw. , pow. szczuczyński, gm. Bełda, par. Rajgród. Leży śród rozległych lasow i błot, przystępna tylko od strony północy, od drogi bitej ze Szczuczyna do Rajgrodu. Posiada browar i gorzelnię. W 1827 r. było tu 11 dm, i 61 mk. Wspominane w dokumentach z 1547 r. Folw. C. z wsią C. i Kuligi, od Łomży w. 80, od Szczuczyna w. 29, od Rajgrodu w. 8, od rzeki Jegrzni w. 1. Nabyte w r. 1868 za rs. 30, 000. Rozl. wynosi m. 2664 a mianowicie grunta orne i ogrody m. 175, łąk m. 430, pastw. m. 40, w zaroślach m. 1870, nieużytki i place ml 149; budowli mur. 6, drewn. 13. Wś C. osad 34, gruntu m. 250; wś Kuligi osad 3, gruntu m. 42. Ciszewo, ob. Czeszewo. Ciszki, ob. Czyszki. Ciszkiewicze, zaścianek nad Wilią; na pr. brz. , poniżej Wilejki, w bardzo malowniczem położeniu, wł. Lubańskiego. Ciszkowo, 1. wieś, pow. czarnkowski, 20 dm. , 173 mk. , 41 ew. ,. 132 kat. , 40 analf. 3. C. , domin. , pow. czarnkowski, 36, 310 m. rozl. , posiadłość księcia pszczyńskiego; 22 dm. , 344 mk. , 54 ew. , 286 kat. , 4 żydów, 160 analf. Stac. poczt. Czarnków o 7 kil. , st. kol. żel. Wieleń Filehne o 18 kil. Pod wsią od kopano cmentarzysko z całym szeregiem gro bów. M. St. Ciszowa, ob. Cisownica. Ciszówka, wś i folw. do dóbr Żarki należący, nad rz. Wartą, pow. będziński, gm. Żarki, par. Mrzygłód. W 1827 r. było tu 16 dm. i 144 mk. , obecnie jest 24 dm. i 193 mk. , ziemi włośc. 191 morg. Ciszyca, 1. górna, dolna i przewozowa, wś i folw. , nad rz. Wisłą, pow. iłżecki, gm. Ciszy ca górna, par. Tarłów. C. górna posiada szkołę elem. i urząd gminny. W 1827 r. było tu 28 dm. i 207 mk. , obecnie liczy 45 dm. i 298 mk. , 409 morg. ziemi dworsk. i 663 morg. ziemi włość. C. dolna wraz z C. przewozową liczyły w 1827 r. 44 dm. i 330 mk. , obecnie zaś C. dolna liczy 38 dm. , 303 mk. , 447 morg. ziemi dworsk. i 579 morg. włośc. ; C. przewozowa zaś 18 dm. , 156 mk. , 119 morg. ziemi włośc. Gm. C. liczy 3808 mk. , rozległości 11502 morg. , w tern ziemi dwor. 5433 morg. , s. gm. okr. V w os. Tarłów, st. p. w Ożarowie. W skład gm. wchodzą Aleksandrów, Ciszyca dolna, C. górna, C. przewozowa, Czekarzewice, Dorotka, Hermanów, Kilianowka, Koszary, Leśne chałupy, Ożarów, Sulejów, Tarłów i Zemborzyn kościelny. W gm. tej jest młyn wodny i są dwie szkółki. 2. C. duchowna, wś rządowa, nad rz. Wisłą, pow. sandomierski, gm. i par. Koprzywnica. Jest tu jezioro 10 morg. rozległe, przez które przepływa rz. Koprzywianka. W 1827 r. było tu 13 dm. , 117 mk. ; obecnie C. liczy 15 dm. , 114 mk. , 202 morg. ziemi dworsk. i 114 morg. włośc. 3. C. , wś, pow. warszawski, gm. Jeziorna, par. Słomczyn. Br. Ch. Citewka, Citwa, niewielka rzeka w pow. ihumeńskim, bierze początek w błotach citewskich i busakowickich, przepływa około wsi Nowosiołek, Błonia i za tą wsią o 4 w. niżej, pod miasteczkiem Puchowiczami, wpada do Swisłoczy. Al. Jel. Citwa, wieś z zarządem gminnym i obszerne dobra ziemskie, w pow. ihumeńskim, nad rzeką Ptyczą, w gminie citewskiej, w 1ym okr. policyjnym, w 3im okręgu sądowym, o 50 w. od Mińska i tyleż od Ihumenia; od stacyi libaworomeńskiej drogi żelaznej o 3 wiorsty odległe. Jest to starodawne dziedzictwo Janiszewskich, którzy w tern gnieździe rodowem przeszło lat 400 siedzą i piękne posiadają archiwum. Tak długie władanie jednej rodziny jest niezmiernie rzadkiem zjawiskiem w Mińszczyźnie. Całego obszaru dobra citewskie wraz z folwarkami Lipsk, Woronicze, Adampole, Źołądź i Onufrów mają około 15, 000 morgów; w tern wielka obfitość łąk i żyznej ziemi. Gmina citewska obejmuje wioski okoliczne w liczbie 50 i liczy przeszło 2, 000 mieszkańców płci męzkiej; przy zarządzie gminnym jest szkółka wiejska. Ludność prawosławna ma tu cerkiew fundacyi Janiszewskich, katolicy zaś należeli do roku 1865 do parafii dukorskiej, lecz po skasowaniu kościoła w Dukorze dołączeni do parafii koroliszczewickiej; przemysł tu żaden nie istnieje, rolnictwo tylko stanowi główne zatrudnienie ludu. Ciućkowo, Cióćkowo, wś i folw. , pow. płocki, gm. Święcice, parafia Orszymowo, liczą 167 mk. , 18 dm. R. 1827 miały 14 dm. , 35 mk. Dobra C. składające się z folw. C. z kolonią Marcyanowo, tudzież wsi C. i Marcyanów, od Płocka w. 31, od Wyszogrodu w. 4, od Modlina w. 38, od rz. Wisły w. 2. Nabyte w r. 1878 za rs. 60, 000, Rozl. wynosi m. 1061 a mianowicie grunta orne i ogrody m. 588, pastwiska m. 11, lasu m. 425, nieużytki i place m. 37. Bud. mur. 3, drewn. 18, cegielnia. Wś C. osad 21, gruntu m. 27; wś Marcyanowo osad 19, gruntu m. 405 A. Pal. Ciudzieniszki, ob. Cudzeniszki. Ciuła, wś, pow. olkuski, gm. Jangrot, par. Gołaczowy. Ciupki, wś, pow. sieradzki, gm. i par. Godynice. Ma 69 morg. obszaru, 18 mk. Żdż. Ciuślice, wś i folw. , pow. pińczowski, gm. Czarnocin, par. Stradów. W 1827 r. było tu 16 dm. , 105 mk. Dobra C. składają się z fol. C. i Turnawiec, tudzież wsi C. i Turnawiec, od Kielc w. 63, od Pińczowa w. 21, od Działo szyc w. 7, od Szkalbmierza w. 6, Zawiercia w. 63. Nabyte w. r. 1879 za rs. 47000. Rozl. wynosi m. 486 a mianowicie folw. C. grunta orne i ogrody m. 260, łąk m. 21, past. m. 3, nieużytki i place m. 20, razem m. 305. Fol. Turnawiec grunta orne i ogrody m. 142, łąk m. 8. lasu m. 21, nieużytki i place m. 9, razem m. 181. Budowli mur. 2, drewn. 12, pokłady kamienia budowlanego i gipsu, fa bryka gipsu nawozowago. Wś C. osad 26, gruntu m. 78; wś Turnawiec osad 8, grantu m. 36. Br. Ch. i A. Pal. Ciwoniszki, wś, pow. sejneński, gm. i par. Sereje. Liczy 4 dm. , 51 mk. Br. Ch. Ciżwica, nowa i stara, zwane też C. wielka i mała, wś, pow. słupecki, gm. Grodziec, par. Królików. C. Nowa liczy 120 mk. i 327 m. ziemi włośc. C. stara ma 430 mk. ,. włościańskich gruntów 596 morg. Cla. .. niem. , ob. Kla. .. Clarahuette niem. , ob. Klarahuta. Clarashof niem. , ob. Nadborówko. Clarashöhe niem. , ob. Konstantowo. Clarheim niem. , ob. Kotomirz. Clastawe niem. , ob. Chlastawa. Claudia niem. , ob. Ornontowice. Clausdorf niem. , ob. Kłażewo. Claussen niem. , ob. Klusy. Clementinenhof niem. , ob. Klementynowo. Clitten niem. , Klecin, Kletno ob. . Clodtken niem. , ob. Kłódka. Clotildenhof niem. , ob. Klotyldów. Cło, wś, pow. pińczowski, gm. Kazimierza Wielka, par, Kazimierza Mała. W 1827 r. były tu 29 dm. , 162 mk. Br. Ch. Cło, wś, pow. krakowski, ze stacyą pocztową, należy do par. rz. kat. Górka kościelna. Ćmiel, Smiel, Smił, Szmiel, różne formy imienia Samuel, które dały początek nazwom miejscowości Cmielów. Cmiłów, Smiłów, Smiłowie. Dzisiejsze mko Ćmielów w dawnych dokumentach ma nazwę Szmyelów lub Szczmyelów. Br. Ch. Ćmielów, os, przedtem mko, nad rz. Kamienną, pow. opatowski, gm. i par. Cmielów. Leży w błotnistej dolinie, otoczonej górami z północy i południa, odl. od Opatowa 14 w. Posiada kościół par. murowany z XVI w. , sąd gminny okr. V, urząd gminny, dom schronienia dla starców i kalek, szkołę początkową. Istnieje tu głośna dawniej fabryka fajansów, zatrudniająca 52 robotników i produkująca za 10, 000 rs. rocznie. Założył ją Jacek Małachowski w 1809 r. Prócz tego 39 drobnych zakładów garncarskich z produkcyą na 8, 900 rs. W 1827 r. 0. liczył 144 dm. i 1273 mk. , w 1860 r. 79 dm. , 704 mk. , w tej liczbie 262

Cisse

Cisse

Cissewo

Cissów

Cissowa

Cissownik

Ciswice

Cisz

Cisza

Cisze

Ciszewie

Ciszewo

Ciszki

Ciszkiewicze

Ciszkowo

Ciszowa

Ciszówka

Ciszyca

Citewka

Citwa

Ciućkowo

Ciudzieniszki

Ciuła

Ciupki

Ciuślice

Ciwoniszki

Ciżwica

Cla

Clarahuette

Clarashof

Clarash

Clarheim

Clastawe

Claudia

Clausdorf

Claussen

Clementinenhof

Clitten

Clodtken

Clotildenhof

Cło