przestrzeniach idzie granica lądowa, a w jednym punkcie Petryło, schodzą się granice B. , Mołdawii i Siedmiogrodu. Na zachodzie granice Teszna impuzita, Parani, Barkului, Bystrzyca, Cybawa i Czeremosz, aż do ujścia do Prutu, następnie na krótkim przebiegu Prut wraz z dopływem Turecka; aż do Babina idzie od strony Galicyi granica polityczna. W pobliżu Kirlibaby schodzą się granice, B. , Siemiogrodu i Węgier, a w pobliży Saraty granice B. , Węgier i Galicyi. Powierzchnia B. wynosi 181, 6 mil kw. austr. czyli 189, 91 mil kw. geogr. Najdłuższa linia od Repużyńca na Dniestrem, aż do źródeł Paraunegru wynosi 23 mile, najkrótsza od granicy galicyjskiej na zachodzie przez Werenczankę na północ do Onutu 4 mile. Znaczniejsze rzeki B. następujące Dniestr wypływa z sąsiedniej Galicyi i tworzy północną granicę kraju już jako rzeka spławna. Po wyjściu z B. pod Onutem, przepływa przez Rossyą i wpada do morza Czarnego. Na B. płynie w kierunku wschodnim, ze znacznemi jednak krzywiznami na północ i południe; długość przebiegu przez B. wynosi 8 mil; Prut, zwany niekiedy Myją przez górali, wypływa również z Galicyi, na Czarnej Horze pod cypliskiem nazwanym Howerlą; na B. jest już rzeką ważną i płynie od Niepołokowiec do Nowosielicy na długość 9 i pół mili, przeważnie w kierunku wschodnim, z małem zboczeniem na południe; wpada zaś do Dunaju w Mołdawii pomiędzy Roni i Gałaczem. Biały Czeremosz tworzy się początkowo z dwóch strumieni na potrójnej granicy B. , Węgier i Galicyi, i całym przebiegiem swoim tworzy granicę od strony Galicyi, W górnym biegu płynie na północ, następnie zawraca na półn. wschód, aż do ujścia; długość przebiegu wynosi mil 16 7 8; jest to jedna z najbystrzejszych rzek B. Seret Siretele wypływa z góry Lungul, tworzącej przełom wodostoków Seretu, Czeremosza i Suczawy, zasilający wodami swojemi wszystkie te trzy rzeki, Nazwę Seret utrzymuje dopiero nieco powyżej wsi Szipot, po złączeniu się trzech strumieni Bursukau, Czornisz i Zwaracz, W samym Szipocie tworzy wodospad na 6 stóp wysoki, od szmeru którego szyp poszła i nazwa wioski. Seret pod Borhometem płynie na północ, dalej łukowato na półn, wschód; wreszcie od Komaresti na połud. wschód i tak ciągle aż do wyjścia z granic B. ; wpada do Dunaju pod Brajłowem. Mały Seret Siretele mic wypływa pod Holalzki i pod Banillą po zlaniu się potoków Hilcza, Komaresti i Dymitryca, nazwę swą otrzymuje; wpada do Wielkiego Seretu pod Suczaweni; rzeka ta płynie równolegle do Wielkiego Seretu i tylko przed ujściem zawraca ku wschodowi; długość przebiegu mil 10 i pół. Suczawa ma źródło tok Sarysza. Od połud, strony B. na dłuższych w węźle górskim Łuczyna i Hreben Grzebień lasu, 46 dm. , 242 mk, parafia w Bielinach, położenie równe, gleba piaszczysta żytnia. Obszar dworski należy do państwa Ulanowskiego hrabiów z Wielkich Kończyc Mniszchów. 3. B. , wś, pow. Nisko, par. rz. kat. Pysznica, o 8 kil. od Niska. 4. B. , ob. Hrebenne i Milno. Bukowina, niem. Bukowin, wś, pow. lęborski, na Pomorzu. Bukowina, niem. Bukowine 1. wś, pow. sycowski, par. Drołtowice; dobra słynne z gospodarstwa przemysłowego i z zakładu zdrojowego oraz kąpielowego woda żelazista. Do B. należy kol. Wydzierzno, zwana też Antal, niem. Annathal. Ma szkołę począt. katolicką. Leży śród gór trzebnickich. 2. B. , kol. , pow. pszczyński, do dóbr Orzesze należąca. 3. B. , wś. pow. trzebnicki, mieszkańcy głównie ewangielicy, w par. kat. i ewang. Lossen. 4. B. , kol. , pow. kładzki, do dóbr DeutschTscherbe ney należąca. Bukowina, 1. wieś w hr. liptowskiem Węgry; w tej okolicy miał stać dawniej na wysokiej skale zamek Liptovar, także Vasvar i Nagyvar zwany, z którego dziś niema ani śladu, 119 mk. 2. B. , Bukovina, z przysioł kami Podeskle i Danielki, wś w hr. orawskiem Węg. , nad granicą Galicyi, kościół ka tolicki paraf. Pośród ludności jest 878 Po laków. H. M. Bukowina, rz. w pow. kartuskim, powstaje pod Bącką Hutą, na wyżynie wzniesionej 250 m. nad powierzchnię morza, wpada do rzeki Lupow ob. . Bukowina, księstwo B. , leży we wschodniej części cesarstwa austryackiego; nazwę jego wywodzą od lasów bukowych, zalegających niegdyś gęsto kraj cały, ograniczony początkowo tylko do obszarów pomiędzy Dniestrem i Prutem. B. leży pomiędzy 47 3 38 i 48 40 58 szer. półn. i pomiędzy 42 34 40 i 44 1 25 dług. wsch. , i graniczy na północ z Galicyą, na wschód z Rossyą i Mołdawią, na południe z Mołdawią i Siedmiogrodem, na zachód z Siedmiogrodem, Węgrami Marmaros i Galicyą. Z północy granicę od Galicyi stanowi Dniestr, począwszy od Babina, aż do Onutu, gdzie zaczyna się granica rossyjska; na wschód od Rossyi linią graniczną zamyka naprzód potok Onut, następnie Rokitna, dopływ Prutu, U ujścia Rokitny pod Nowosielicą schodzą się trzy granice Austryi, Rossyi i Rumunii. Dalszą granicę od od strony Mołdawii stanowią Prut, Łukawica i Molnica, aż do jej ujścia do Seretu; następnie tenże Seret do miejscowości Sinoutz Synowce; odtąd graniczą strumienie Negriczina, Mitokul i rzeka Suczawa. Od południa linią graniczną tworzą małe strumyki Rakowa, Somusz wielki i mały, Slatina, Walea, Kolbului; dalej Bystrzyca i po rozdzielającym wodostoki Suczawy i Mołdawy. Suczawa płynie w kierunku północnym aż do Ruska, dalej półn. wschodnim do Fratautz, potem zatacza łuk na połud. wschód i płynie ciągle w tym kierunku od Badautz aż do ujścia z granic B. pod Chelischeni; wpada zaś do Seretu pod Paskani w Mołdawii. Suczawa, tak samo jak Seret, otrzymuje właściwą nazwę swoją dopiero od wsi Szipot, po zlaniu się trzech strumieni Izwor, Kolelioara i Szipot; długość przebiegu mil 23. Suczawica, dopływ Suczawy, wypływa pod Dealumarului, płynie w kierunku północ. wschodnim i wschodnim; ujście pod Badautz, długość przebiegu mil 4 i pół. Mołdawa powstaje z połączenia potoków Smidesti i Łukawa. wypływających z gór Łuczyna i Hreben; Mołdawa aż do Fundul mołdawi płynie na południe, następnie do Gurahumory na wschód i nakoniec, aż do wystąpienia z granic B. pod Kornu lunczii, na połud. wschód; pod Romanem wpada do Seretu; długość przebiegu mil 7. Bystrzyca złota, nazwana B. od wartkiego prądu, a złotą od przemywalni złota, eksploatowanych niegdyś nad jej brzegami przez cyganów, wypływa z Alp Rodnajskich w Siedmiogrodzie i pod ujściem Cybawy, wypływającej również ze Siedmiogrodu, wkracza w granice B. Na krótkiej linii przebiegu odgranicza Mołdawią od B. i następnie opuszcza kraj i pod Bakową wpada do Seretu; linia przebiegu wynosi mil 8 3 4 Borna wypływa z Siedmiogrodu i płynie początkowo w kierunku północnym, następnie wschodnim, pod Borną wpada do Bystrzycy. Dolina Dorny rozszerza się miejscami, i w tych miejscach rzeka tworzy liczne moczary. Ważniejszych wód stojących, oprócz szeregu stawów pomiędzy Prutem i Dniestrem, oraz nieznacznego jeziorka górskiego pod Mołdawicą Ruską, na B. nie ma. Dawniej stawy i moczary były liczniejsze, ale podpuszczano je i osuszono na korzyść rolnictwa. Cała, zajęta pod wodą, przestrzeń wynosi niespełna 4 mile kw. Pod względem orograficznym B. nie tworzy także całości samodzielnej, albowiem góry tutejsze stanowią tylko przedłużenie i wyskoki głównego łańcucha Karpat w krajach ościennych; doliny zaś rzek, kotliny i równiny zaczynają się tylko w B. i rozszerzają dopiero poza granicami tejże. Co do układu gruntu, podziału wyżyn i dolin, kraj cały można podzielić na dwie całkiem różne i nierówne sobie części. Granicę ich stanowi Prut. Część północna pomiędzy Prutem i Dniestrem, Galicyą i Rossyą, należy do wielkiego płaskowzgórza podolskiego, granicę którego można nakreślić linią od Przemyśla przez Lwów na Brody do granicy rossyjskiej; z południa zaś granicę od stoków Karpat stanowi Dniestr, a począwszy od Wojniłowa Prut. Równina podolska zniża się coSłownik Geograficzny Zeszyt VI. raz więcej ku Dniestrowi, następnie zaś podnosi znowu w stronę Prutu. Średnią wyniosłość tej części B. można oznaczyć na 800. Tm właśnie leżą owe wielkie stawy, rozsiane gruppami i połączone wzajemnie odpływami. Okolice tutejsze i pod względem wydajności gleby są dalszym ciągiem wielkiej równiny podolskiej. Udają się tu wybornie wszelkie gatunki zboża, mianowicie zaś kukurydza, główna podstawa wyżywienia ludności; to też widzimy tu zaludnienie bardzo gęste, a lasy, niegdyś tak obfite, że oddziały wojska, przeznaczone do zajęcia kraju, musiały torować sobie drogę siekierą, dziś tak już wyniszczono, że zaledwie jeszcze zajmują 2 i pół mili kw. powierzchnia Druga część B. , na południe od Prutu, dzieli się na okolice górzyste i wzgórkowate. Granicę pomiędzy nimi można oznaczyć linią idącą do Wyżnicy nad Czeremoszem przed Berhomet nad Seretem, Budeniz, Krasną, Karlsberg aż do Kapukodrului nad Mołdawą. Góry leżą na zachód i południe od tej linii; z północy zaś i wschodu okalają je wzgórza. Góry B. należą do górskiego systemu Karpat. Są to rozgałęzienia w części lesistych wyżyn karpackich, odgraniczających Galicyą od Węgier, a w części północnych skrajnych stoków siedmiogrodzkich. Kierunek pasm B. idzie z północozachodu na połud. wschód. Wreszcie, jakkolwiek góry te nie dosięgają granicy wiecznych śniegów, przewyższają jednak linią lasów. Najwyższe szczyty znajdują się w pasmie ciągnącem się pomiędzy dolinami Bystrzycy i Mołdawy aż po za granice kraju, mianowicie Dżumalawa 5863, PrelucaKeczeli 5820, Alunul 5264, Rarawa 5209, Munte lung 4472; szczyty w paśmie pomiędzy dolinami Mołdawy i Suczawy Feredeu 4655, Paszkan 4663, Magura 4282 i inne; w pasmie pomiędzy Czeremoszem z jednej, a górnym biegiem Suczawy i Seretu z drugiej strony Tomnatik 4915 i Stara Obczyna 4600. Inne szczyty Lukacz 5074, Xungul 4345, Petruszka 3570, Boczkiu 3960. Klimat B. odznacza się rozmaitością, stosownie do różnego wzniesienia miejscowości, W okolicach położonych niżej wyrównywa klimatowi połud. granicy strefy umiarkowanej; dla Czerniowiec średnia temperatura roczna 6, 66 R. , co też i odbija się na roślinności kraju. W północnej i południowowschodniej części B. znajdujemy przeważnie tylko drzewa liściaste, gdy w środkowej, gdzie góry głównie dotykają do granicy wschodniej, lasy liściaste pomieszane są z iglastemi; w górach zaś przeważnie występują te ostatnie. Kukurydza udaje się wybornie w części północnej i połud. wschodniej; w dolinach zaś Seretu i Suczawy wczesne przymrozki jesienne szkodzą dojrzewaniu, tak że na dziesięć lat 30 Bukowina Bukowina