w Krakowie, tak, że w r. 1394 większa część B. była w posiadaniu klasztoru miechowskiego. Za czasów Długosza mniejsza część tej wsi była dziedzictwem Jakóba. Pix i Jana Sławickiego. W części klasztornej było wtedy siedm łanów kmiecych, z których czynsz wynosił 6 skojców, a od niektórych 10; nadto oddawali 30 jaj, 4 kapłony, 2 sery, odrabiali jeden dzień w tygodniu własnym sprzężajem przez rok cały i powaby na wiosnę i w zimie. Klasztor miał tu swój folwark. Z Brzuchani pochodził Brzuchański, który wysłany ze Stefanem Czarnieckim, pod Żółtemi wodami, gdy o bezpieczne przejście dla Stefana Potockiego traktował, pojmany i do Krymu zapędzony został. Wieś ta do ostatnich czasów dzieliła się na dwie części, z których jedna, po zajęciu na skarb dóbr Miechowitów, nosiła miano B. rządowa, druga zaś B. prywatna; pod temi nazwami dotąd istnieje i w pierwszej z nich jest osad włościańskich 83, domów 83 dm. i 182 mk. , gruntów morgów 543; w drugiej zaś 17 dm. , 133 mk. , osad włościańskich 15, gruntów włośc, morgów 149, dworskich morgów 493, które w zupełności włościanom rozprzedane, tak, że obie te wsie są w wyłącznem posiadaniu włościan. W r. 1827 B. rządowa liczyła 16 dm, , 74 mk. , a B. prywatna 9 dm. 63 mk Brzuchów, folw. , pow. raciborski, należy do dóbr. Ostróg. Brzuchowice, 1. wś, pow. przemyślański, przy gościńcu rząd. lwowskobrzeżańskim, od którego pod Brzuchowicami o 1 4 mili na połud oddziela się gościniec rządowy przemyślańskorohatyński. Przez wieś tę przepływa rzeka Lipa przemyślańska; od Przemyślan oddaloną jest ta wioska 9 kił, na południe. Przestrzeń pos. wiek. roli orn. 240, łąk i ogrod. 80, past. , 5; posiadł mniej. roli orn. 514, łąk i ogr. 108, past. 75. Gleba urodzajna, łąki obfite. Ludność rzym kat. 149, gr. kat. 328, izrael. 15 razem 492. Należy do rzym. kat. parafii w Przemyślanach, gr. kat, parafią ma w miejscu, która należy do dekanatu narajowskiego, posiada szkołę filialną. 2. B. , z Borkami i Małągłową, wś, pow. lwowski, o 7 kil od st. p. Zamarstynów, w par, rz. kat. lwowskiej; dominium należy do gminy m. Lwowa. B. R. Brzuchowo, niem. Bruchau, wś szlach. , pow. tucholski, gm. i urz. st. cyw. Kęsowo, par. Jeleniec. Ma 4 dm. , 57 mk. , 51 kat. Razem z folw. Annafeld ma 301 ha. rozl, w tern 216 ha. roli ornej, 35 ha. lasu. R. 1648 w liczbie posiadaczy Stanisławski. Brzumin, wś, pow. grójecki, gm. i par. Czersk. W 1827 r. B. liczył 11 dm. , 127 mk. Brzuminy, wś, pow. grójecki, gm. Komorniki, par. Rembertów. Brzuśnia, rzeka w pow. opoczyńskim, bierze początek niedaleko wsi Kamienna Wola, w okolicy leśnej, przepływa przez grunta wsi Sołtysy, Kotwin, Mroczków ślepy, Rozwady, Kraszków, Szwarki, Brzezinki, os, Gielniowa, wsi Bieliny, i poniżej Drzewicy upłynąwszy przeszło mil 2 1 4 wpada od prawego brzegu do rzeki Drzewiczki, przyjąwszy z prawej strony strumyk bez nazwiska, kilka wiorst długi, poniżej Gielniowa do niej wpadający. Brzuśnik, ob. Brzusza. Brzuska huta, Brzóska huta z Huciskiem, wś, pow. dobromilski, o 8 kil od Birczy, należy do obu parafij w Birczy. Brzuska wola, wś, pow. łukowski, gm. Miastków, par. Borowie. Liczy 13 dm. , 113 mk. i 180 morg. ziemi. Brzusna, Brzuśnik, wś, pow. żywiecki, o 12 kil. od Żywca, w parRadziechów. Brzustów lub Brzóstów, wś rządowa nad rz. Pilicą, pow. opoczyński, gm. Unewel, par. Białobrzegi. W 1827 r. było tu 22 dm. , 121 mk. , obecnie liczy 63 dm. , 504 mk. , 9, 034 morg. ziemi dworsk. i 2269 morg włośc, Brzustowa, lub Brzóstowa, wś i folw. , pow. opatowski, gm. i par. Ćmielów. W 1827 r. było tu 56 dm. , 421 mk. , obecnie liczy 38 dm, , 277 mk. , 495 morg. , ziemi dworak i 500 ziemi włość. Brzustówek, lub Brzóstowek, wś, pow. opoczyński, gm. Opoczno, par. Kunice. W 1827 r. było tu 20 dm. , 164 mk. , obecnie 21 dm. , 144 mk. , 641 morg. ziemi dworak. , 196 włośc. , Brzustowiec, lub Brzóstowiec, 1 wś i folw. , pow. grójecki, gm. Borowe, par. Michałowice. Gorzelnia. W 1827 r. było tu 14 dm. , i 75 mk. 2. B. , wś i folw. , pow. opoczyński, gm. Krzczonów, par. Drzewica. W1827 r. B. liczył 22 dm. , 121 mk. , obecnie 22 dm. , 250 mk. , 913 morg. ziemi dworskiej i 356 ziemi włośc. Br. Ch. Brzuszcz, niem. Brust, Brzusz, wś, pow. starogrodzki, par. i st. p. Subkowy. Brzusznia, rzka bierze początek około wsi Kuźmy i Zajrzew, w pow. łowickim; następnie płynie koło wsi Gozd, Palenice, Borówka; pod samem Głownem przechodzi około cmentarza, zostawiając go na lewej stronie, przerzyna drogę bitą warszawskokaliską, natępnie płynie tak, że os. Główno, zostaje na lewym brzegu, a dwór dóbr Główna zwany Zabrzusznia, po prawym; poczem skręca na zachód i wpada z prawego brzegu do rz. Mrogi, ubiegłszy 10 w. Koryto miejscami jest piaszczyste, dosyć kręte; ma szerokości pod Głównem do 30 stóp. Woda płynie dosyó szybko, szczególniej w zakrętach. Brzuza, 1. wś, pow. nowomińsk, gm. Ładzyń, par. Mińsk. W 1827 r. B. liczyła 30 dm. , 234. 2. B. , wś i folw. , pow. węgrowski, gm. i par. Kamieńczyk. W 1827 r. było tu 42 dm. 300 mk, obecnie ma 454 mk. , i 10580 morg. obszaru. 3. B. , wś, pow. janowski, gm. i par. Zaklików. 4. B. , por. Brzóza. Brzuze, 1 wielkie i małe wś szlach. i włośc. , nad rz. Narwią, pow. makowski, gm. Sielc, par. Rożan. 2. B. , lub Brzuzie, Duszoty i Lisiaki, wś włośc, pow. rypiński, gm. i par. Żałe, przy drodze z Ostrowitego do Zbójna, nad jeziorem Brzuze położone Wieś liczy 185 mk. , 41 dm. , rozl. 187 morg. ; folw. B. należy do dóbr Radzynek, liczy 5 mk. , 3 dm. Brzuzie, jezioro przy wsi t. n. , pow. rypiński. Brzegi bezleśne, mało wyniosłe, obszar niewielki. Brzyczyna, Bryczyna ob. . Brzydowo, niem. Seubersdorf, wś, pow. ostródzki, pod Berkfredą, o 9 kil na płd. zach. od Ostródy, w żyznej dolinie, otoczonej wzgórzami, z pokładami torfu i kamieni, ma st. poczt. , 224 mk. , przeważnie ewangelików ale Polaków, w pobliżu 2 gorzelnie. Brzyków, wś i folw. , pow. łaski, gm. Dąbrowa widawska, par. Brzyków. Odl. od Widawy 6 w. , leży przy trakcie widawskowieluńskim. Posiada kościół par. murowany, pokłady wapna i gliny garncarskiej, pocztę ma w Widawie. W 1827 r. B. liczył 13 dm. , 193 mk. Parafia B. dek. łaskiego, 1820 dusz liczy, w r. 1521 już istniała. Brzyn, Bzin, Brzynno, niem. dawniej Brzinno, dziś Reckendorf, dobra szlach. , pow. wejherowski, st. p. Osieki na Pomorzu, par. żarnowska, ma 2253 m. rozl. , w tern 1321 m. roli ornej, 107 łąk, 280 pastwisk, 545 lasu. R. 1782 B. należał do Przebędowskiego. Brzynicka, huta i os. hutnicza, pow. wielkostrzelecki, część dóbr Kolonowskie. Brzyście, wś, pow. jasielski, o 5 kil. od Jasła, par. rz. kat. Jasło. Brzyska z Jedlinką i Kameni, wś, pow. jasielski, ma 1785 morg. rozl. , w tem 1143 m. roli ornej i 433 m. lasu; 172 dm. , 1186 mk. Parafia kat. dek. brzosteckiego w miejscu, dusz kat. 3694, istniała już przed r. 1555. Kościół drewniany pod wezwaniem św. Maryi Magdaleny, zbudowany i poświęcony niewiadomo kiedy. W kaplicy murowanej na cmentarzu odprawiają się msze, szkoła ludowa jednoklasowa, kasa pożyczkowa gminna, znaczne ka mieniołomy. B. leży nad Wisłoka, w urodzajnych pagórkach. Na obszarze dworskim piękny pałac i ogród angielski ze staremi drze wami, założony przez teraźniejszego właściciela Stanisława Kotarskiego. M. M. BrzyskaWola z Wólkąłamaną, wś, pow. łańcucki, ma 5809 morg. rozl. , w tern 2433 m. roli ornej a 1882 m. lasu, 282 dm. , 1853 mk. , narodowości mieszanej polskiej i ruskiej; parafia łac. w Tarnowcu, parafia gr. filialna w miejscu. Kościół drewniany pod wezwaniem św. Praskowii, gleba piaszczysta. Obszar dworski należy do majoratu Alfreda hr. Potockiego. Brzyski, 1. wś, nad rz. Drzewiczką, pow. opoczyński, gm. i par. Klwów. Liczy 15 dm. , 114 mk. , 543 morg. ziemi dworsk. 200 morg. włośc. 2. B. , ob. Brzeski Brzyskostrzew lub Brzeskorzystew, niem. Birkenfelde, wieś, pow. szubiński, 2 miejsc 1 B. , wieś z probostwem, 2 osada Gogólka; 10 dm. , 111 mk. , wszyscy kat. , 30 analf. Ko ściół parafialny dekan. kcyńskiego. 2. B. , domin. , pow. szubiński, 3095 m. rozl. , 3 miejsc, 1 B. , 2 folw. Marienwalde, 3 Paułshof; 16 dm. , 293 mk. , 102 ew. , 191 kat. , 112 analf. Stac poczt. w Rąkowie o 4 kil. , stac. kol. żel. Nakło o 30 kil. M. St Brzyskorzystewko, domin. , pow. szubiński, 844 morg. rozl. , 6 dm. , 119 mk. , 1 ew. , 118 kat. , 37 analf. Stac. poczt. Retkowo o 7 kil. , stac. kol. żel. Nakło o 32 kil. M. St. Brzyszcze, 1. przysiołek Kamionki wołoskiej. 2. B. , przysiołek Żukowa. Brzyszczyca, potok górski w obr. gm. Ka mionki, pow. doliński, prawy dopływ Kamion ki, wpadającej do Oporu. Br. G. Brzyszewo, wś i dobra z folw. Sobiczewy lub Sobieszczewy, Biele i Długie, pow. włocławski, gm. i par. Chodecz, o 28 w. od Włocławka, o 10 w. od Kowala. Mają całe dobra 2291 m. rozl. 1443 roli ornej, 177 łąk, 14 ogr. , 13 pod budynkami, 310 lasu na Sobiczewach, 109 nieużytków, 225 m. ziemi włośc, t. j. 805 w. B. , 753 w Sobieczewach, 297 w Bielu, 209 w Długiem. Do dóbr tych należy też osada Horzyca 6 os. włośc i karczma Przyborów 4 os. . Wś B. ma 34 dm. , Sobieczewy 29 dm. , Długie 8 dm. , Biele 4 dm. Gospodarstwo z wyjątkiem folwarku Biele płodozmienne, owiec do 2000, torf na własną potrzebę, budynków folw. 37 a w B. pałac murowany, blachą kryty. Brzyszów, wś, pow. częstochowski, gm. Rędziny, par. Mstów. Brzywos Neu, ob. Przewóz Nowy. Brzyzawa, 1. wś, pow. dobromilski, o 10 kil. od Birczy, z par. gr. kat. w miejscu. 2. B. , górna i dolna, wś, pow. ropczycki, par. rz. kat. Ropczyce, o 2 kil. od Ropczyc Brzyzie, 1. Brzezie, wś i folw. , pow. gostyński, gm. Słubice, par. Jamno. W 1827 r. było tu 20 dm. i 169 mk. , obecnie ma 278 mk. i 894 morg. obszaru. 2. B. , por. Brzezie. Brzyzna z Łazami, wś, pow. sądecki, ma 1933 morg. rozl. , w tern 494 pastwisk i 697 m. lasu, 106 dm. , 982 mk. Parafia w Jazowsku, położenie bardzo górzyste, w glebie owsianej. Brzyźno, por. Brzeźno, Brzuchów Brzuchów Brzuchowice Brzuchowo Brzumin Brzuminy Brzuśnia Brzuśnik Brzuska Brzuska wola Brzusna Brzustów Brzustowa Brzustówek Brzustowiec Brzuszcz Brzusznia Brzuza Brzuze Brzuzie Brzyczyna Brzydowo Brzyków Brzyn Brzynicka Brzyście Brzyska Brzyski Brzyskostrzew Brzyskorzystewko Brzyszcze Brzyszczyca Brzyszewo Brzyszów Brzywos Brzyzawa Brzyzie Brzyzna Brzyźno