kowaty i pochłania z łatwością wilgoć, a ztąd do rytowania nieprzydatny, zaniechał więc jego eksploatacyi, jako nieprzedstawiającej wielkiego interesu i folw. Brzozówko sprzedał Wilhelmowi Hermanowi Lehman, który z wydobywanego tu kamienia wybudował browar piwny, podług nowego systemu, wydawszy na ten cel około 40, 000 rs. Browar ten od marca 1878 r. jest czynny. Obecnie fabryka zatrudnia 8 ludzi i przerabia na jeden raz 20 korcy słodu, produkuje piwo bawarskie i porter. Zakład ten dotąd jeszcze nie jest w pełnym rozwoju i dlatego o wysokości produkcyi wiadomości podać nie możemy. 2. B. , wieś, pow. stopnicki, gm. Tuczępy, par. Kargów. Leży na lewo od drogi ze Stopnicy do Szydłowa. 3. wś, pow. olkuski, gm. i par. Korzkiew. W 1827 r. było tu 13 dm. i 80 mk. W 15 w. dziedzicom tu był Wąż ze Smogorzewa h. Łabędź Długosz I 148. 5. B. , wś, pow. kozienicki, gm. i par. Grabów nad Pilicą, Ma rozległości ziemi włośc. 1030 m. 6. B. , wś i folw. , pow. janowski, gm. Brzozówka, par. Blinów. W 1827 r. było tu 43 dm. , 276 mk. Gmina B. należy do s, gm. okr. III w Potoku Wielkim, st. poczt. w Kraśniku, od Janowa 16 wiorst. Liczy 5968 mk. Składa się z 16 wsi, 7 folw. Położona między Janowem a Kraśnikiem. Urząd gm. we wsi Polichna górna. Wsie Polichna górna i dolna, Wojciechów, Moszydła, Błasik, Blinów i Brzozówka nie mają najmniejszego strumyka, studnie niewystarczająco i włościanie przywożą nieraz wodę o milę odległości z rzeki Sanny. Grunta po większej części należą do ordynacyi Zamojskich, ziemia rozmaita, mianowicie sap, gliniasta, piaskowata. Napotykają się gospodarstwa postępowe; 3, 6 i 9polowe. W tej gm. we wsi Wojciecliów uprawiają wiele drzew owocowych. Gorzelni woale niema; lud przeważnie używa piwa nie wódki. We wsi Struża, nad rzeczką Strużą, jest browar, do ordynacyi Zamojskich należący, i fabryka terpentyny w osadzie Rudki, także do Zamojskich należąca. Drugi browar we wsi Wierzchowiska. 7. B. , wś, pow. nowomiński, gm, i par. Jakubów. 8. B. , wś, pow. sochaczewski, gm. Kampinos, par. Kazuń. W 1827 r. B. miała 27 dm. , 246 mk. 9. B. , os. młynarska, pow. gostyński, gm. Skrzany, par. Trębki. Młyn wodny; 1 dm. , 16 mk. , 60 m. obszaru. 10. B. , wieś i folw. , pow. rawski, gm. Gortatowice, par. Sierzchowy, ziemi włośc. 176, dwor. 500 m. Liczy 16 dm. , 152 mk. 11. B. , kol nad rz. Wartą, pow. turecki, gm. Skotniki, par. Wilamów, w połowie przez niemców zaludniona; ma 550 m. rozl. , osad 16. 12. B. , wś, pow. lipnowski, gm. i par. Dobrzejewice, par. ewangielicka w Ossówce. Gruntów włośc. 408 m. 401 ornych, 18 dm. mieszk. , 186 mk. We wsi znajduje się ewang. dom modlitwy, ewan gelicka szkoła elementarna i karczma. 13. B. , wś nad rz. Piasecznicą, pow. ostrołęcki, gm. Nasiadki, par. Kadzidło. R. 1827 r. było tu 32 dm. , 200 mk. ; obecnie 266 mk. , rozle głości 1025 m. 14. B. , wś, pow. augustow ski, gm. i par. Bargłów. R. 1827 r. było tu 40 dm. , 208 mk. ; obecnie ma 50 dm. , 537 mieszk. Br. Ch. Brzozówka, 1. wś i dobra ziemskie, pow. rzeczycki, niedaleko od gościńca z Chojnik do Surewicz i Barbarowa wiodącego, w gm. jurewickiej, w 2 stanie policyjnym jurewickim, w 3 okręgu sądowym narowlańskim. Folwark B. jest dziedzictwem Przyborów, ma obszaru 2, 920 m. , położenie w pobliżu Prypeci daje wyborne warunki zbytu; gleba dobra; łąki obfite. Była tu lilia rz. kat. par. Rzeczyca. 2. B. , okrąg wiejski w gm. Parafianowie, pow. wilejski, liczy w swym obrębie wsie Worony, Krypnie, Matwiejewce, Gliniszcze, Anisówka, Dziegciary. 3. B. , por. Berezóka. Brzozówka, 1. wś, pow. rzeszowski, ma 1021 m. rozl, , wtem 633 m. roli ornej, 71 dm. , 421 mk. , parafia w Tyczynie, położenie pagórkowate, gleba żytnia. 2. B. Ropczycka, wś, pow. kolbuszowski, ma 1808 m. rozl, w tern 953 m. roli ornej, 83 dm. , 430 mk. , parafia w Kolbuszowy; leży w glebie piaszczystej. Obszar dworski należy do majoratu krzeszo wickiego Artura itr. Potockiego. 3. B. Lub czyńska, wś, pow. ropczycki, o 7 kil. od Dembicy, w par. rz. kat. Lubczyna. F. S. Brzozówka, niem. Birkenbruch, kol, pow, wyrzyski, 33 dm. , 219 mk. , 218 ew. , 1 kat. , 38 analf. St. poczt. Osiek o 5 kil, st. . kol. żel Nakło o 25 kil. M. St. Brzozówka, 1. niem. Brosowke, wś szlach. , pow. sztumski, gm. i urz. st. cyw. Trupy, par. Kalwa, st. p. Pozylia; należy od wieków do klucza buchwałckiego, ma 3 dm. , 24 mk. , 21 kat. , właściciel Jan Donimirski. Rozl. 103 ha. , w tern 91 roli ornej. 2. B. , lub. Brzozówko, niem. Birkhof, wś, pow. wejhorowski, par. i st. p. Kielno. Brzozówka, leśnictwo, pow. olesiński, należy do dóbr Psurów. Brzozówka, 1. i Bugirda, dwie małe rzeczki, płyną obok siebie około wsi Bugirdy, powyżej Warwiszek, w pow. augustowskim i połączywszy się ze sobą, płyną razem jednę wiorstę i wpadają złączone do Niemna z lewego brzegu pod Szłapikami Józ. Bliz. . 2. B. , rzeczka, bierze początek z błot pod wsią Komparzów, w pow. włoszczowskim, i upłynąwszy milę wpada do rzeki Pilicy z prawego jej brzegu o 1 4 mili od ujścia rzeki Kurzelówki Szerokość jej stóp 3 do 8, głębokość cali 6 do 18, dno błotniste. 3. B. , rzka, ob. Czarna, Brzozówka, rz. , dopływ Biebrzy w gub. grodzieńskiej, ma źródło w błotach wsi Niemczyn, pow. sokolski, mija Karpowicza, długa 35 w. , uchodzi o 4 w. powyżej ujścia Netty; przyjmuje 3 dopływy zwane Kumiałki, a do jednej z nich wpada Kamionka. Brzozówko, ob. Brzożowo i Brzozówka. Brzozówko, Brozówka, niem. Gansenstein lub Brzosowken, wś i folw. , pow. węgoborski, pod Kruklankami. Brzozownica, ob. Brzozowica. Brzozowo, 1. okolica szlachecka, pow. przasnyski, gm. i par. Dzierzgowo. W obrębie jej leżą wsie; B. Dąbrówka, B. Łęg, B. Nowe, B. Stare, B. Utraty, B. Czary, B. Maje, tudzież folw. Brzozowski Barak i Brzozowska Wólka. Leżą one w lesistej podmokłej nizinie, przerzniętej przez. rz. Orzyc, która tworzy tu rozległe mokradle. 2. B. Nowe, wś włośc. i folw. , pow. przasnyski; wieś liczy 6 dm. i 66 mk. , 14 morg. obsianych. Folw. posiada młyn wodny, kuźnię i karczmę, 6 dm. i 51 mk. ; powierzchni zajmuje 1, 710 morgów wraz z folw. Brzozowską Wólką i Brzozowskim Barakiem, należą do jednego właściciela Liehtensteina. 3. B. Stare, wś drobnej szlachty, tamże. Posiada szkółkę elementarną, 15 dm. , 127 mk. , powierzchni zajmuje 440 morgów 222 gr. ornego. 4. B. Utraty, wś włośc, i drobnej szlachty tamże, posiada 4 dm. , 42 mk. , powierz. 57 m. 5. B. Czary, wś tamże, leży przy rzece Orzycu, wraz ze wsią Maje, ogółem zajmują powierzchni 257 morg. 161 gruntu ornego, liczą 11 dm. , 167 mk. 6. B. Dąbrówka, wś i fol. tamże. Wieś posiada 7 dm. i 62 mk. , 82 morg. obszaru. Folw. liczy 2 dm. , 16 mk. , 274 morg obszaru. 7. B. Łęg, wś włośc, i drobnej szlachty tamże; część szlachecka liczy 16 dm. i 105 mk. , powierzchni zajmuje 379 morg. 159 gruntu ornego. Wieś włośc. , liczy 13 dm. i 97 mk. , ziemi 115 morg. Wś ta leży niedaleko miejscowości nazwanej Grudzie. 8 B. Maje, wś włośc, i drobnej szlachty tamże; wieś drobnej szlachty leży przy rz. Orzycu, posiada 31 dm. , wiatrak, 182 mk. , powierzchni 745 morgów 225 gruntu ornego. Br. Chu. 9. B, Wielkie i B. Małe czyli Brzozówko, dwie wsie drobnych właścicieli, pow. ciechanowski, gm. Bartołdy, parafia Zielona, położone nad rzeczką Soną, liczą mieszkańców 177 89 męż. , 88 kob. , domów mieszk. 18, powierzchni 351 morg. 10, B. , okolica szlachecka, pow. mazowiecki, gm. i par. Poświętne. W obrębie jej leżą wsie Antonie, Chabdy, Chrzczony, Chrzczonki, Korabie, Murzyły, Pańki, Salniki, i Stare; wsie salach. Jest to gniazdo Brzozowskich. Wsie powyższe wspominane są już w dokumentach z 1525 roku. W 1827 r. B. Antonie liczyły 23 dm. i 131 mk. , B. Chabdy 9 dm. i 50 mk. , B. Chrzczony, 24 dm. i 129 mk. ; B. Chrzczonki, 3 dm. , 18 mk. . B Korabie, 19 dm. , 114 mk. ; B. Murzyły 12 dm. , 69 mk. ; B. Pańki 17 dm. i 89 mk. ; B. Stare 31 dm. , 183 mk. 11. B. , wś szlach. , pow. szczuczyń ski, gm. i par. Białaszewo. 12. B. , wś, pow. szczuczyński, gm. i par. Lachowo. 13. B. , wś, pow. kolneński, gm. Gawrychy, par. Li pniki. Br. Ch. Brzozowo, 1. ross. Berezowo, wś, pow. białostocki, ma kościół katol. św. Jana Chrzciciela, z muru wzniesiony 1863 przez włościan wsi Bobrówki Brzozowej, filialny parafii Kalinówka. 2. B. , wś w pow. bielskim, gub. grodz. , na lewo od rz. Lizy. Brzozowo, niem. Birkenthal, domin. , pow. bydgoski, 1 dm. , 7 mk. , 5 ew. , 2 kat. , 2 analf. Brzozowo, 1. Wielkie i Małe, niem. Bronowo, wś włośc, i folw. , pow. chełmiński, par. i st. p. Chełmno, ma urz. gm. i st. cyw. , oraz szkołę, 2580 m. rozl. , 88 dm. , 804 mk. , 55 kat. Mieszkańcy ubodzy. Fryderyk W. osadził tu kolonistów niemieckich. 2. B. , niem. Brosowen, wś, pow. węgoborski, st. p. Engielsztyn. Brzozowy kąt, 1. wś, pow. radzyński, gm. Brzozowy kąt, par. Komarówka. Posiada urząd gminny. W 1827 r. B. liczyła 63 dm. , 402 mk. , obecnie ma 72 dm. , 532 mk. , rozległości 1459 morg. Gm. B. graniczy z gm. Jabłoń, Lisiawólka, Milanów i Żelizna, ludn. 3340, rozl. 14652 m. Zarząd gm. we wsi Rudno, od Konstantynowa 22 w. , s. gm. okr. II Szóstka, st. p. Międzyrzec. W skład gm. wchodzą Brzozowy kąt, Elizin, Derewiczna, Planta, Rudno, Walina, Wiski i Woroniec. 2. B. , wś, pow. ostrołęcki, gm. Wach, par. Myszyniec. W 1827 r. było tn 26 dm. , 149 mk. ; obecnie ma 224 mk. i 681 morg. obszaru. Brzozowy most, część kolonii Birkenbrück ob. , pow. świecki, par. Jeżewo. Brzuchania, wś, pow. miechowski, gm. WielkoZagórze, par. Miechów, od miasta Miechowa odl. 8 w. Wielce starożytna ta wieś składała się z tak nazwanych chodaczkowoszlacheckich osad; było tu czternastu takich dziedziców, przecież żaden z nich, nie miał się za gorszego od pana krakowskiego, a jeden z nich Jakób, od przypowieści, że wojewoda sobie a on sobie był panem, miał przydomek sobie pan. Od tych to dziedziców Miechowici skupowali częściami ich posiadłości; i tak Tomasz sprzedał swą część Stanisławowi, proboszczowi miechowskiemu, jakowy akt sprzedaży zatwierdzili Dragomir, sędzia i Krzesław podsędek ziemi krakowskiej 29 listopada 1389 r. ; Michał i Dziejszec, bracia, również sprzedali temuż proboszczowi swe części na Brzuchani, co potwierdza Dragomir, sędzia i Michał podsędek ziemi krakowskiej, dyplomem danym w Książu 16 marca 1392 r. oryginały tych dokumentów w zbiorach ks. Czartoryskich Brzozówka Brzozówka Brzozówko Brzozownica Brzozowo Brzozowy kąt Brzozowy mos Brzuchania