St. poczt. i kol. żel. Żerków o 4 kil. ; kościół parafialny zapewne jest fundacyi Brzostkowskich. W XXII wieku dziedzicami byli Poturzyccy, Domiechowscy, Ponińscy. Antoni Poniński, starosta kopanicki, członek komisyi edukacyjnej, spoczywa na cmentarzu. Pomni ków z przeszłości w kościele niema. Kościół filialny w Lgowie tworzył do XVIII wieku oddzielną parafią. B. jest własnością A. Grab skiego. M. St. Brzostów, i t. p. , por. Brzustów. Brzostów, 1. wieś, pow. pleszewski, 6 dm. , 95 mk. , 8 ew. , 87 kat. , 43 analf, , st. p. i kol. żel. Jarocin o 4 kil. 2. B. , folw. , pow. pleszewski, ob. Góra. M. St. Brzostowa góra z Przebysławicami, Po pielowem i Stawiskami, wś, pow. Kolbuszowa, 2403 m, rozl. , w tern 984 m. lasu, 102 dm. , 727 mk. , parafia w Majdanie; kasa pożyczko wa gminna, położenie równe, gleba piasz czysta. M. M. Brzostowica, ross. Berestowica, 1. Wielka, mko, pow. grodzieński, par. Pobojsk; gmina wiejska w zarządzie policyjnym Krynki; o 56 wiorst od Grodna, o 30 w. od Sokółki, przy byłym trakcie handlowym z Grodna do Swisłoczy; miała 1 stycznia 1878 r. 1694 mk. t. j. 791 męż. , 803 kob. , w tej liczbie 1127 izraeolitów. Niegdyś była tu parafia katol. dek. grodzieńskiego z filią w Rudawie. B. Wielka była niegdyś własnością Chodkiewiczów z na dania króla Aleksandra. Chodkiewiczówna wniosła ją w dom Mniszchów. Jerzy Wandalin Mniszech, marszałek w. kor. pochowany tutaj, wyrobił dla miasta różne przywileje. Jogo córka Amelia wniosła B. wojewodzie rus kiemu Szczęsnemu Potockiemu a córka Szczę snego Józefowi hr. Kossakowskiemu. Obecnie B. należy do wnuka tego ostatniego, hr. Sta nisława Kossakowskiego. R. 1858 N. Cesarz Aleksander II dozwolił wcielić B. do ordynacyi Kossakowskich, lecz z powodu przeprowa dzania kwestyi włościańskiej formalności je szcze dotąd nieuregulowane. W B. mieszkał jakiś czas w 1831 r. w. ks. Konstanty Pawło wicz. Obecnie B. posiada 2 cerkwie murowa ne jedna dawna, druga 1866 r. przerobiona z dawniejszego kościoła katolickiego w któ rym przechowywało się serce Jana Karola Chodkiewicza. Od 1878 r. zaprowadzono tu ustawę miejską. Dobra B. składają się z 8 folwarków, ogólnej rozległości 5350 dzies. B. ma 2 młyny i kilka mniejszych fabryk. 2. B. Mała, wś i dobra, pow. grodzieński, wła sność niegdyś Jundziłłów, obecnie Sołtanów; miała też do r. 1866 parafią katol. dek. grodzieńskiego. 3. B. Murowana, wieś i dobra, pow. grodzieński, własność rodziny Wołkowickich. F. S. Brzostowice, ob. Kaniów. Brzostowiczanka, rzeka, dopływ Swisłoczy z prawej strony; przyjmuje rzeczkę Brzustówkę. Brzostowiec, 1. wś i folw. , pow. radzyński, gm. Biała, par. Radzyń. W 1827 r. było tu 24 dm. , 180 mk. , obecnie 27 dm. , 223 mk. ; rozległości 1686 m. ; w tern 1106 m. ziemi dworskiej t. j. 493 m. ornego gruntu, 93 m. łąk, 403 m. lasu, w którym od 1858 r. zaprowadzono gospodarstwo leśne z koleją 80letnią. Istnieje tu cegielnia, wyrabiająca na sprzedaż. Włośc. 24 osad mają 560 m. ziemi, A. T. 2. B. , folw. pow. rypiński, gm. Osiek, par. Rudniki. Liczy 4 dm. i 18 mk. Brzostówka lub Brzustówka 1. wś nad rz. Pilicą, pow. brzeziński, gm. Łazisko, par. Tomaszów. W 1827 r. było tu 12 dm. i HO mk. , obecnie liczy 29 dm. , 165 mk. , 259 m. ziemi. 2. B. , wieś i folwark, majorat, powiat lubartowski, gmina Syrniki, parafia Ostrów. W 1827 r. liczyła 56 dm. i 289 mk. , obecnie ma 69 dm. Brzostówko, folwark, pow. bukowski, ob. Konin. Brzostownia, domin. , pow. śremski, 1285 morg. rozl. , 4 dm. , 37 mk. , wszyscy kat. , 1, 2 analf. , st. poczt. Książ o 2 kil. , st. kol. żel. Chocicza Falkstaedt o 10 kil. M. St. Brzostownica, folwark, pow. wschowski, ob. Bojanice. Brzostowo, 1. B. Nadbory, okolica szlachecka, nad rz. Biebrzą, pow. kolneński, gm. Jedwabne, par. Burzyn. W obrębie tym powstało wiele wsi, któro potraciły wspólne nazwisko okolicy a zatrzymały swe odrębno. Tak np. Jan Siestrzanka z Karnic woj. rawski osiadł na części B. około 1472 r. i odtąd ta część zwała się B. Siostrzanki obecnie tylko Siestrzanki. Dziś jedna tylko z osad B. Nad bory utrzymała dawną nazwę. W 1827 r. było tu 24 dm. i 124 mk. 2. B. , wś, pow, lipnowski, gm. Spothal, par. Bobrowniki. 3. B. , wieś, pow. włocławski, gm. Falborz, par, Brześć. Brzóza, Brzoza, Brzuza, 1. wś nad rzeką Radomką, pow. kozienicki, gm. i par. t. n. Leży o 3 w. na połud. wschód od Głowaczowa, na krawędzi lasów kozienickich, przy drodze bitej. W 1827 r. było tu 80 dm. i 677 mk. , obecnie 99 dm. , 961 mk. ; ziemi dworskiej 4190 m, włościańskiej 2114 m. Znajduje ta się kościół par. murowany, szkoła początkowa, urząd gminny, sąd gminny okr. I, browar, gorzelnia. Na gruntach tutejszych znajduje się wydma piaszczysta, w której znaleziono w r. 1851 popielnico i t. p. zabytki. Historyą tej wsi skreślił ks. Józef Gacki Pam. Relig. Moralny, t. 19 z 1850 r. ; o wykopaliskach tutejszych pisał zaś F. M. Sobieszczański Wycieczka archeologiczna str. 219. B. była starostwem i w 18 w. płaciła 2067 zł. kwarty. Gmina B. ludności 3100, przestrzeni 11487 m. , w tern ziemi dworskiej 4228; domów 393, st. poczt. Magnuszew; od Radomia 14 wiorst. W skład gm. wchodzą Adamów, Brzoza, Brzózka Wola, Cecylówka, Maryanów, Sewerynów, Stanisławów, Trawka i Ursynów, Par. B. dek. kozienickiego 2994 dusz. 2. B. , wś, pow. piotrkowski, gm. Szydłów, o 9 w. od Piotrkowa na półn. zach. W 1827 r. B. liczy ła 21 dm. , 173 mk, 3. B. , wś, pow. wieluński, gra. Naramnice, par. Biała. W 1827 r. było tu 17 dm. , 169 mk. 4. B. , wś i folw. dóbr Borowie, pow. łukowski, gm. Miastków, par. Borowie. Liczy 15 dm. , 160 mk. i 564 morg. obszaru. 5. B. , wś i folw. rządowy, poduchowny, gm. Opoczno, pow. opoczyński, par. Libiszów; nad rz Drzewiczką. W 1827 r. było tu 21 dm. i 137 mk. ; obecnie 17 dm. , 182 mk. , 401 m. ziemi dworskiej i 566 m. włośc. 6. B. , ob. Brzuza. Br. Ch. Brzoza, 1. ze Strażnikiem, wś, pow. tarnobrzeski, ma 4854 m. rozl. , w tern 4 681 m. lasu, 16 dm. , 84 mk. , parafia w Pniowie, położenie równe, w glebie piaszczystej. 2. B. Królewska, wś, pow. łańcucki, o milę od Leżajska, ma 8710 m. rozl. , w tern 2763 m. roli ornej i 4934 m. lasu, 492 dm. , 2455 mk. ; filia parafii rz. kat. Giedlarowa, szkoła 1klasowa. Kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela wybudował swym kosztem Adam Podgórny, kanonik kapituły przemyskiej, a bisk. przemyski Paweł Piasecki udzielił mu w r. 1648 przywileju odprawiania nabożeństwa. Tartak wodny, gleba piaszczysta. Obszar dworski należy do majoratu łańcuckiego Alfreda hr. Potockiego. Lasy pięknie urządzone; rozsadniki drzew, między innemi buków i modrzewi. 3. B. Stadnicka z Wydrzem, wś, pow. łańcucki, ma 4729 m. rozl. , w tern 2568 m. lasu, 370 dm. , 2113 mk. , parafia w Żołyni, kasa pożyczkowa gminna, szkoła 1klasowa, tartak wodny, gorzelnia, gleba żytnia. Obszar dworski należy do majoratu łańcuckiego Alfreda hr. Potockiego. Gospodarstwo wzorowe, piękne lasy. O kilometr drogi od folwarku śród borów sosnowych obfite źródła wody, które umiejętnie zużytkowano, zakładając wielkim kosztem pstrągarnię, 4. B. , wś, pow. Dolina, leży w głębokich górach karpackich nad potokiem Brzoza, dopływem rzeki Sukiel; oddaloną jest o 4 mile na zachód od Doliny a o 19 kil. na południowy zachód od Bolechowa. Ludność rzym. kat. 6, gr. kat. 334, izraelitów 17 rarazem 357. Przestrzeń posiadłości większej roli ornej 11, łąk i ogrodów 57, pastwisk 91, lasu 10, 689 m. ; posiadłość mniejsza roli ornej 185, łąk i ogrodów 687, pastwisk 380, lasu 263 morg. Należy do rzym. kat. parafii w Bolechowie; gr. kat. par. ma w miejscu, do której należą wsie Sukiel i Kamionka; razem liczy ta parafia 934 dusz i należy do dekanatu bolechowskiego. Posiada szkołę niezorganizowaną. Dominium należy do dóbr kameralnych. Brzoza, 1. wieś, pow. szamotulski, 30 dm. , 212 mk. ; 25 ew. , 187 kat. , 53 analf. 2. B. , domin. , pow. szamotulski, 3438 m. rozl. ; 2 miejsc 1 B. , 2 Grodziszko; 5 dm. , 125 mk. , wszyscy kat. , 27 analf. , st. poczt. i kol. żel. Buk o 5 kil. 3. B. , wieś, pow. krotoszyński, 13 dm. , 89 mk. , 8 ew. , 81 kat. , 24 analf. St. poczt. i kol. żel. Krotoszyn o 5 kil. 4. B. , kolonia, pow. krotoszyński, ob. Henrykowo. 5. B. , folw. , pow. krotoszyński, ob. Krotoszyn. 6. B. , wieś, pow. bygdoski, nad Notecią; 27 dm 266 mk. , 83 ew. , 181 kat. , 2 żydów, 94 analf. St. poczt. Łabiszyn o 10 kil. O 4 kil. od tej wsi, w miejscu gdzie od szosy bydg. inowrocławskiej idzie w bok szosa do Łabiszy na, pobudowano stacyą dr. żel. bydg. inowro cławskiej, którą od kolonii Chmielniki, niem. Hopfengarten, znacznie dalej położonej, zowią Hopfengarten. Właściwie stacya ta powinnaby się nazywać Brzoza. M. St. Brzoza, wś, pow. toruński, st. poczt. na dworcu dr. żel. w Toruniu, gm. i par. Podgórz, leży na nizinach, na lewym brzegu Wisły, podlega zalewom; ma szkołę we wsi, 2534 m. rozl. , 18 dm. , 134 mk. , 31 kat. Brzozdowce, Brozdowce z Podhorcami, mko, pow. Bóbrka, o ćwierć mili od Dniestru w północnym kierunku; odległe jest od Bóbrki o 3 mile na południe, od stacyi kolei żelaznej w Borynicach o 3 4 mili na południowy zachód, przy linii dr. żel. czerniowieckiej. Przestrzeń posiadłości większej roli ornej 702, łąk i ogr. 186, pastwisk 181, lasu 18; posiadłość mniej sza roli ornej 1054, łąk i ogrodów 628, pa stwisk 255. lasu 97. Ludności rzym. kat. 628, gr. kat. 652, izraelitów 640 razem 1920. Rzym. katol. i gr. kat. par. ma w miejscu. Rzym. katol. parafia erygowana w 1410 r. przez Mikołaja Beńko, dziedzica na Brzozdowcach; kościół murowany postawiony w 1771 r. Cała parafia dek. świrskiego liczy katolików 1106, akat. 5, izraelitów 960. W obrębie tej parafii oprócz B. znajduje się 4 szkół ludowych a na cmętarzu w B. kaplica, w której czasami nabożeństwo odprawiane bywa. Gr. kat. pa rafia dek, Chodorowskiego liczy 1542 dusz gr. kat. obrządku. Miasteczko to posiada szkołę etatową i kasę pożyczkową z funduszem za kładowym 2912 złr. Większa posiadłość na leży do fundacyi dla sierót Stanisława hr. Skarbka w Drohowyżu. W miasteczku tern bywają targi. Na polach znajdują alaba ster. B. R. Brzozie, 1. B. Polskie, niem. Polnish Brzozie, wś włośc, pow. brodnicki, gmina i urz. Brzostów Brzostów Brzostowa góra Brzostowica Brzostowice Brzostowiczanka Brzostowiec Brzostówka Brzostówko Brzostownia Brzostownica Brzostowo Brzóza Brzoza Brzozdowce Brzozie