obrót naftą, która otrzymała obywatelstwo jako środek oświetlania nawet i u prostego ludu. Ze względow topograficznych powiat ten dzieli się na dwie części na północnowschodnią która jest początkiem Podola, ta jest zimną wystawioną na wiatry północne i wschodnie, leży bardzo wysoko po nad powierzchnią morza; początek jej bowiem jest oraz najwyższym punktem podolskiej wysoczyzny i działem wód między Baltyckiem a Czarnem morzem. Od tych najwyższych szczytów po rzeczkę Strypę, grunt jest zimny, wilgotny, pomimo głębokiego czarnoziemu, gdyż podkład ma gliniasty; to też w tym pasie zboże rodzi się więcej na słomę niż na ziarno; za to grunt tej natury daje dobrą paszę dla koni, rodzi się bowiem na nim i rośnie dzika biała koniczyna, zwana tu orzeszkiem. Za Strypą zaczyna się prawdziwe Podole, rozciągające się na wschód i południe; im bardziej na wschód tern cieplejsze i urodzajniejsze. Lasów tu nie ma, już od samego początku Podola zacząwszy, z wyjątkiem nieznacznych gaików dębowych. Druga część powiatu zachodniopołudniowa górzysta, porosła gęsto lasami, leżąca niżej od początków Podola nad powierzchnią morza, przerznięta Złotą Lipą i innemi mniejszemi rzeczkami, które wszystkie są dopływami Dniestru, jest cieplejszą; tu bowiem częściej południowe panują wiatry. Tu uprawiają kukurydzę, a na południe od Złotej Lipy tytuń dla rządowej fabryki tytuniu i cygar w Monasterzyskach. Różnica klimatu między początkiem Podola a zachodniopołudniowa stroną jest tak znaczna, że gdy w tej ostatniej nie ma śladu śniegu, na Podolu bywa jeszcze doskonała sanna i łokciowe śniegi. Lud, szczególniej w podolskiej części, leniwy, nieopatrzny, niedbający ani o swoje a tern mniej o cudze dobro, nie mający jasnego wyobrażenia o konieczności szanowania cudzej własności; to też biedny, chociaż posiada znaczne obszary ziemi; najlepszym dowodem jego biedy, pochodzącej z nieopatrzności. jest, że w każdym gorszym roku wpada w nędzę, tak że z funduszów publicznych i drogą dobrowolnych składek musi być ratowany od śmierci głodowej. W lesistej, , i górzystej okolicy południowej a szczególniej w bliskości B. lud jest pracowitszy i przemyślniejszy oraz więcej zapobiegliwy i myślący; więc też zamożniejszy, choć ma mniej roli i gorszą glebę od podolskiego. Nawet zaprowadzenie bractwa wstrzemięźliwości nie działa skutecznie na podolskiego włościanina; ponieważ w takim razie wstrzemięźliwość ogranicza się na unikaniu wódki, a nie przeszkadza jednakże zbytecznemu używaniu innych napojów. Pijaństwo i nieopatrznośó wpędziły włościanina podolskiego w ręce lichwiarzy, którzy częścią ponabywali jego ojcowiznę, częścią zostawiają go nominalnie przy niej, aby mieć niewolnika, któryby na nich cały rok pracował. Grunta więc uprawiane licho, z powodu braku zakładowych kapitałów, pustoszeją i coraz gorszy plon wydają. Lepiej się dzieje na większych obszarach, których właściciele przyszli do przekonania, że gospodarstwo tylko przy odpowiednim nakładzie dobre daje rezultaty; szczególniej chów bydła ogromnie wzrósł od lat kilkunastu. B. R. Brzęczek, 1. niem. Brenschek, folw. , pow. kościerski, st p. i par. Pogutki, ma 48 ha. rozl. Hodowla bydła rasy ostfryskiej i krajowej na tuczenie i sprzedaż. li. 1866 nie było ani jednego katolika. 2. B. , niem. Brenzig, pustkowie, pow. człuchowski, par. , gm i urz. st. cyw. Hamersztyn, st. p. Stegers, ma 1271 morg. rozl. , 19 dm. , 211 mk. , 11 kat 3. B. , niem. Falkenhorst, folw. dóbr Jastrzemb, pow. świecki, par. Drzycim, gm. i urz. st. cyw. Wiry, st. p. Szwarzkop, ma 3 dm. , 82 mk. , 80 katol. R. 1782 własność Pawłowskiego. Brzęczkowice, niem. Brzenkowitz, wieś, pow. bytomski, nad Przemszą, par. i st. poczt. Mysłowice; posiada kilka hut cynkowych i węglowych kopalń, zwanych Aleksander, Leopoldyna, Justyna, Stanisław, Idzi, Friedrichsglück, Teodor, Lukrecya; niektóre już nieczynne. Brzękowice, wś rządowa, pow. będziński, gm. Wojkowice kościelne, par. Siemonia. Koku 1827 r. było tu l3 dm. , 108 mk. Brzinno, Bzin, ob. Brzyn. Brzonzowice, ob. Brzązowice. Brzoska, ob. Brzózka. Brzoska, niem. Broska, leśnictwo, pow. starogardzki, st. p. Lubichów. Brzóski, wieś i folwark, pow. szczuczyński, gm. Grabowo, par. Lachowo. Odległe od Łomży wiorst 37, od Szczuczyna w. 21, od stacyi pocztowej Kolno w. 9, od komory celnej Wincenta w. 7. B. leżą nad samą granicą Prus Wschodnich, nad strugą graniczną zwaną Wincentą lub Łabną, odległe od miasta pruskiego Białej Bialla w, 11, od m. Jańsborka w. 15. Ludność w większej części wyznania rz. kat. , mniejszość ewang. Glebę przeważnie posiadają żytnią, łąk wiele. Niegdyś gniazdo rodziny Wagow. Dziś własność Białsukni. Brzóski, niem. Birken, wieś, pow. szubiń ski, nad Notecią, 17 dm. , 148 mk. , wszyscy ew. , 85 analf. Stacya poczt. i kol. żel Nakło o 10 kil. M. St. Brzoski, niem. Brzosken, wielkie i małe wś, pow. jańsborski, st, p. Biała. Brzoskowo i Brzoskówko, niem. Gross i Klein Brüskow, wieś, pow. słupski na Pomorzu. Brzoskwinia, wś, pow. krakowski, 1039 m. rozl. , w tern 745 m. roli ornej, 65 dm. , 419 mk. Parafia w Morawicy, szkoła ludowa filialna, położenie pagórkowate w glebie żytniej. Obszar dworski należy do majoratu krzeszowickiego Artura hr. Potockiego. Brzoskwinka, potok, także Morawiczką zwa ny. Wytryska śród piaszczystej drogi z pod północnego stoku wzgórza Baczynem zwanego 364 m. , w zachodniej części gminy Brzoskwi ni w powiecie krakowskim. Wzgórze to za wiera pokłady wapienia jurasowego, liczne skamieliny, przedewszystkiem amonity i terebratule, a rzadziej belemnity. Potok Brzo skwinka płynie przez wieś Brzoskwinie na wschód, zabierając niestałe strugi, obustronnie spływające z sąsiednich wzgórz. Tutaj two rzy koryto namuliste. Poza wsią zwraca się na południe i wypływa na obszerną dolinkę, zwartą dość znacznemi, romantycznemi wzgó rzami skalistemi, a zwłaszcza od południowego zachodu wzgórzami chrośnieńskiemi, a od pół nocnego wschodu wzgórzem na pół lesistem, Popówką zwanem 339 m. , stanowiącem tutaj jedno z bardzo uroczych a mało zwiedzanych miejsc okolicy Krakowa. Na tej to przestrze ni tworzy on granicę gminy Chrosny z Mora wicą. Poczem dostawszy się w obręb gminy Morawicy, zwraca się na wschód, opłukując południowe skaliste wapienne stoki Popówki, a zabrawszy od prawego brzegu strugę od Chrosny napływającą i opuściwszy skały, przechodzi między domostwa Małej Morawicy. Zwróciwszy się na południowy wschód, który to kierunek zachowuje w całym dalszym swym biegu, przedziera się pod kościołem przez wą ski skalisty parów, a zostawiwszy Wielką Morawicę na zachód, dostaje się na obszerne błonia, płynąc po zachodniej stronie drogi wio dącej z Morawicy do Cholerzyna, korytem wąskiem a wysokiem śród ilastych brzegów. Na południe wsi Morawicy, na obszernych bło niach i mokrych polach, przyjmuje z lewego brzegu potoczek Kleszczówkę. Od Morawicy począwszy zwie się ten potok u ludu Morawiczką; następnie śród obszernych mokrych łąk opływa od zachodu Cholerzyn, obejmuje dwoma ramionami Budzyn, a dostawszy się w obręb gminy Śmierdzącej, przerzyna bity gościniec i w południowozachodniej stronie od lewego brzegu wpada do potoku. Zalaską zwanego, który w obrębie Piekar pod nazwą Lachy wpada do Starego Wiśliska Wisły. Długość biegu 10 kil Ujście 212 m. npm. Ob. Franc. Marczykiewicza, Hidrografia miasta Krakowa i jego okręgu; w Krakowie 1847 r. Br. G. Brzosowken niem. , ob. Brożówka i Brzozówko, Brzostek, wś, pow. włoszczowski, gm. Secemin, par. Przyłęg. Wspominana u Długosza T. I, str. 18. Dziedzicami jej w XV w. byli Prandota Szreniawita i Goworek h. Rawa. W 1827 r. było tu 10 dm. i 87 mk. Brzostek, mko, pow. pilzenski, w Galicyi, położenie pod 39 2 dł. wsch. , a 49 11 szer. półn. , o milę od Kołaczyc, zajmuje 720 m. gruntu, w tern 639 m. roli ornej; 150 dm. , 1121 mk. a mianowicie 513 męż. , 608 kob. ; rz. katolików 763, a izraelitów 358. Siedziba c. k. sądu pow. , notaryatu, urzędu pocztowego, telegraficznego, posterunku żandarmeryi, dekanatu i rz. kat. urzędu paraf. Dawniej parafia była w Kleczycach, lecz już Starowolski w r. 1655 zamiesza B. pomiedzy samoistnemi parafiami. Kościół parafialny 1326 już istniał, obecny murowany pod wezwaniem Znalezienia św. Krzyża, zbudowany w r. 1816, poświęcony w r. 1826. Oprócz tego w kaplicy na cmentarzu odbywają się msze św. Fundusz ubogich niewiadomo przez kogo, kiedy i na mocy jakiej fundacyi założony celem utrzymania 7 ubogich. Majątek zakładowy tego funduszu składa się z 6 m. gruntu i obligacyj wartości 1260 złr. . Szkoła ludowa 4klasowa z 4 nauczycielami, lekarz i apteka. B. leży na pagórku niedaleko Wisłoki, przy gościńcu rządowym łączącym Tarnów z Jasłem, o 38 kil. od Tarnowa. Z wyjątkiem kilku murowanych kamienic, domy drewniane bezpiętrowe. Gmina miejska posiada 30000 złr. ; dochód miejski w r. 1877 wynosił 3250 złr. Ludność trudni się przeważnie rolnictwem, po części tylko przemysłem garncarskim i handlem. W B. odbywa się rocznie 12 jarmarków a co drugi wtorek targ. Na obszarze dworskim, który jest własnością funduszu religijnego, znajduje się tartak parowy. B. był spustoszony przez Węgrów w r. 1474. W B. urodził się 1833 słynny malarz A. Gryglewski. Dekanat rz. kat brzostecki dyecezyi przemyskiej liczy 9 parafij a 24612 wiernych; parafia brzostecka ma 3839 wiernych. F. S. Brzostek, domin. , pow. średzki, 616 m. rozl. , 4 dm. , 56 mk. , 11 ew. , 45 kat. , 29 analf. St poczt. Zaniemyśl o 4 kil. , stacya kol. żel Środa o 8 kil. Brzostek, rzeka, wypływa ze źródeł górnych za wsią Tropiszów w pow. miechowskim, płynie ku południowi i ubiegłszy wiorst 6, wpada do Wisły pomiędzy wsiami Zofipole i Pobiednik mały. Brzostków, wś nad Wisłą, z lewego brzegu, pow. stopnicki, gm. Pawłów, par. Ostrowce. Leży o 6 w. nazach. od Korczyna. B. 1827 B. liczył 113 dm. , 700 mk. Obecnie ma 137 dm. Posiada szkołę gminną. Brzóstkowo, Brzostków, domin. , pow. wrzesiński, 1574 m. rozl. , 3 miejsc 1 B. , 2 folw. Konstancin, 3 Góry; 20 dm. , 223 mk. , 2 ew. , 221 kat. , 88 analf. Kościół parafialny dek. nowomiejskiego; kościół filialny w Lgowie, Brzinno Brzęczek Brzęczkowice Brzękowice Brzinno Brzonzowice Brzoska Brzóski Brzoski Brzoskowo Brzoskówko Brzoskwinia Brzoskwinka Brzosowken Brzostek Brzostków Brzóstkowo