Białybród, folw. , pow. wągrowiecki, ob. Danabórz. Białybrzeg, Biełyjbiereh, niewielka wio ska w pow. radomyskim, nad rz. Irszą, wpa dającą do Teterowa; o 13 w. od m. Malina. Mieszk. 43 praw. , cerkiew we wsi Zarudziu, gdzie i zarz. gm. Ziemi 603 dz. , prawie zupeł nie pokrytej lasem. Mieszkańcy trudnią się leśnym przemysłem. Zarząd policyjny w Ma linie. Kl. Przed. Biały Dunajec, wieś na Podhalu nowotarskiem, pow. nowotarski, nad Białym Dunajcem. Osada ta legła w dolinie Białego Dunajca, na trzy czwarte mili długości. Wzniesienie zabudowań, niespełna 500 m. poniżej granicy poronińskiej, 722 m. ; mostek na Szyposzowym potoku po drodze z Szaflar do Poronina 702 m. Obecnie liczy 340 domów a 1852 mieszkańców; z tych 911 mężczyzn, 941 kob. Biały Dunajec, potok górski, powstaje z po łączenia dwóch potoków górskich Zakopianki i Porońca w obrębie gminy Poronina na Pod halu nowotarskiem. Niektórzy piszący o Ta trach przenieśli mylnie źródło jego na polanę Kalatówek w Tatrach polskich, gdzie właści wie potok Bystre ma swoje źródło. Tenże po niżej wsi Zakopanego na Krupówkach łączy się z potokiem CichąWodą; oba razem tworzą potok Zakopiankę, który dopiero w połączeniu z Porońcem daje Biały Dunajec. Płynie tenże na północ przez gminy Poronin, Biały Dunajec, Szaflary i Nowytarg, gdzie po północnowscho dniej stronie miasta Nowegotargu, łączy się od lewego brzegu z Czarnym Dunajcem, tworząc właściwy Dunajec. Połączenie to wznosi się 577, 3 m. npm. Przybiera liczne strugi z obu stron, między któremi potok Floren. Długość biegu, począwszy od połączenia poniżej kościoła w Poroninie, wynosi 2 i jedna trzecia mili. Ob. Dra E. Janoty Przewodnik na Babią górę, do Tatr i Pienin, w Krakowie, 1860; W. El iasza Ilustrowany Przewodnik do Tatr, Pie nin i Szczawnic. Poznań, 1870; Br. Gustawicza Kilka wspomnień z Tatr w Wędrowcu 1879 r. Nr. 142. Br. G. Białydwór, ob Białodworska puszcza. Białydwór, folw. , pow. mławski, gm. Rozwozin, par. Lubowidz, nad Działdówką, do dóbr Poniatowo należy. Białydwór, okrąg wiejski w gm. Stefanopolu, pow. dziśnieński, gub. wileńska; liczy w swoim obrębie wsie Dzikiewo, Wasilkowo, Strzelica, Ciereszki. Biały dwór, niem. Weisshof, osada, pow. krotoszyński, ob. Koźmin. Biały dwór, niem. Weisshof, wś, pow. grudziąski, pod Trzebieluchem. Białygrąd, właściwie Mateuszki, niem. Bialigrund, wś, pow. szczycieński, niedaleko st. p. Chochół. Białykał, niem. Weisskehle, wieś, pow. krobski; 37 dm. ; 241 mk, ; 152 ew. , 89 kat. ; 76 analf. Biały Kamień, wieś, pow. olhopolski, 409 dusz męz. , ziemi włościańskiej 1, 181 dz. ; było wraz z folwarkiem Gierbinem oddzielnem starostwem. Białykamień z Gawroszczyzną, miasteczko, pow. złoczowski, na lewym brzegu Bugu, o 1 i pół mili na północny zachód od Złoczowa a o milę na południe od Oleska. Przestrzeni posiadłość większa obejmuje roli ornej 140, łąk i ogrodów 57, pastwisk 29, lasu 1228 m. austr. ; posiadłość mniejsza obejmuje roli ornej 178, łąk i ogrodów 100, pastwisk 81, lasu 1 mórg austr. Miasteczko leży w miejscu, w którym się schodzą trzy gatunki gleby, mianowicie od południa żyzne doliny złoczowskie z tłustą, ciężką urodzajną ziemią; czarnoziem tu niezgłębiony, trudny do obrobienia; od zachodu i północy zaczynają się piaski ciągnące się na zachód ku Buskowi, Kamionce Strumiłowej, Mostom, Cieszanowowi i idące do województwa lubelskiego, na północ ku Brodom; zaś od wschodu leży to miasteczko pod samemi górami, stanowiącemi dział wód między morzem Czarnem i Baltyckiem. Z tych powodów grunt tu bardzo rozmaity, więcej jednakze piaszczysty i kamienisty niż urodzajny. Ludność rz. kat. 420, gr. kat. 1090, izraelitów 1634 razem 3, 144; obiedwie parafie ma w miejscu. W tej miejscowości znajduje się szkoła etatowa 3kla sowa męzka; posiada kasę pożyczkową z kapitałem 2552 złr. Do rzymskokatolickiej parafii należą wsie Bełżec, Czeremosznia, Poczapy, Skwarzawa, Usznia i Źulice razem jest w tej parafii rzym. kat. 2190, izraelitów 1950 głów. Parafia ta została ufundowaną i datowaną w 1613 roku, przez Jerzego Wiszniowieckiego, kasztelana kijowskiego, i tegoż małżonkę Teodorę ze Szpanów Czaplicównę; powiększoną została przez Jeremiego Wiszniowieckiego i tegoż żonę Gryzeldę Konstancyą z Zamojskich w 1640 roku, należy do dekanatu złoczowskiego. Do gr. kat. parafii należy wieś Czeremosznia z 260 parafianami; cała zatem parafia liczy 1350 greckokatolickiego wyznania. Na pobliskiej górze znajdują się ślady zwalisk starożytnej budowy niewiadomego pochodzenia i czasu, a pod tą piękny ogród i ruiny niegdyś obronnego zamku, w którym mieszkała żona księcia Radziwiłła Panie Kochanku, ordynata na Nieświeżu i Ołyce i wojewody wileńskiego; księstwo Radziwiłłowie nie żyli ze sobą, księżna mieszkała w Białymkamieniu i tu umarła; do niedawna żyli tu ludzie, którzy ją pamiętali. W B. ur. się król Michał Wiszniowiecki. Była tu dawniej fabryka cukru, od dłuższego już czasu przerobiona na gorzelnię. Właściciele większej posiadłości Bogusz Felix i spadkobiercy Schneidera. B. R. Biały Klusek, wś, pow. gostyński, gm. Duninów, par. Gostynin, kolonie włościańskie; ornej ziemi 364 m. , 22 domy, 247 mk. Biały kościół, wś, pow. olkuski, gm. Korzkiew, par. Biały kościół, na samej granicy od Galicyi, na drodze z Olkusza i Ojcowa do Kra kowa. Piękny stąd widok na Kraków i jego okolice. Kościół parafialny założono tu w 15 wieku Długosz I 260; obecnie wzniesiono nowy poświęcony w 1878 r. W 1827 r. było tu 22 dm. i 181. Par. B. dek. olkuskiego ma 2341 dusz. Br. Ch. Biały ług, 1. wś, pow. Końskie, gm. Pijanów, par. Lipa. 2. B. , wś, pow. kozienicki, gm. i par. Policzna. 3. B. , wś, pow. częstochowski, gmina Opatów, parafia Wielkowiecko. Biały ług, 1. os, we wsi Kochcice, pow. lubliniecki. 2. B. , niem. Weisswiese, wś, pow. kozielski reg. opolskiej. Białyn, wś, pow. koniński, gm. Dąbroszyn, par. Królikowo. Białymia, było imieniem Albina staropolskiem i zarazem nazwą, herbu według Paprockie go a prędzej może hasłem wojennem zawoła niem. Br. Ch. Bałynia, młyn, powiat odolanowski, ob. Będzieszyn. Białynicze, miasto, pow. i gub. mohilewska, nad rz. Drucią, o 45 w. na płn. zach. od Mohilewa, własność najpierw Sapiehów, Ogińskich, w końcu Radziwiłłów i Wittgensteina. Sławny Lew Sapieha fundował tu karmelitów i wzniósł dla nich drewniany kościół. W roku 1760 karmelici zbudowali wielki murowany kościół w kształcie krzyża, na wzór fary w Nieświeżu. B. zwano białoruską Częstochową. Obraz ukoronował biskup inflancki Hylzen. Były też w B. maryawitki, które utrzymywały pensyonat naukowy dla cór szlacheckich. Za miastem park zdziczały i ruiny pałacu Ogińskich. Bialynin, 1. wś rządowa, pow. skierniewicki, gm. Głuchów, par. Białynin. Posiada kościół par. drewniany modrzewiowy, wspominany już przez Łaskiego 1521 r. W 1827 r. było tu 53 dm. i 378 mk. Par. B. dek. skierniewickiego ma 1120 dusz. 2. B. , wś, pow. sochaczewski, gm. Kozłow Biskupi, par. Mikołajow. W 1827 r. było tu 23 dm. i 167 mieszk. Biały potok, wieś, pow. czortkowski nad potokiem zwanym Biały, dopływem Seretu, oddaloną jest na zachód od Czortkowa o 1 i pół mili. Przestrzeni ma posiadłość większa roli ornej 365, łąk i ogrodów 1, pastwisk 50, lasu 595 mórg austr. ; posiadłość mniejsza roli ornej 799, łąk i ogrodów 68, pastwisk 60 m. austr. Wieś ta leży w bardzo urodzajnej części Podola galicyjskiego. Ludności rzym. kat. 515, gr. kat. 231, izraelitów 109 razem 855. Należy do rz. kat. parafii w Chomiakówce, oddalonej o ćwierć mili od greckokatolickiej parafii w Romanówce; posiada kasę pożyczkową z funduszem 374 złr. Właściciel większej posiadłości Waleryan Podlewski. Białyrękaw, wś, pow. lityński, 306 dusz męz. , ziemi włośc. 612 dz. Ziemi dwor. 612 dzies. Wieś bezleśna, należy do 5 obywateli; największa część Łychowskiego 233 dz. Biały Solc, ob. Biały. Biały staw, niem. Weisser See, węg. Fehertó, w Tatrach Spiskich, po wschodniej stronie głównego grzbietu w wielkiej dolinie zimnowodzkiej, w południowym ramieniu tejże. Wznosi się na 1650 m. Pauliny. Drugi wyż szy zwie się u Pauliny ego Podługowatym; trzeci zaś w północnem ramieniu tej doliny zwie się Niebieskim. Według Kolbenheyera wzniesienie Białego stawu 1846 m. Por. Białe stawy. Br. G. Białystok, błędnie Białostok, ross. Biełostok, m. pow. gub grodzieńskiej, leży pod 53 8 i szerok. geogr. i 40 49 dług. wschod. , o 74 wiorsty na połud. zach. od Grodna, nad rz. Białą, dopływem Supraśli, 78 wiorst od Grajewa, 120 od Brześcia, stacya dr. żel. warsz. petersb. , na przestrzeni WarszawaWilno, między Łapami a Czarną Wsią, o 163 w. od Warszawy, 882 w. od Petersburga. B. zbudowany był nad rzeczką Białą przez Giedymina w r. 1320. Jan Kazimierz nadał go jako wieś wraz z innemi dobrami Stefanowi Czarnieckiemu, po zgonie którego przeszedł w drodze sukcesyi do wnuka jego po córce, to jest do Klemensa Branickiego. Branicki w połowie XVIII wieku obrał tu sobie rezydencyą, odbudował pałac i wś zamienił w mko. Niegdyś rezydencya ta musiała być bardzo świetną. Plany pałacu i ogrodów dotąd przechowują się w Luwrze w Paryżu w oddziale architektonicznym. Dziś pozostał jeszcze główny gmach piętrowy, z wyskokami w kształcie podkowy, przerobiony do niepoznania; wjazd przez bramę piętrową, murowaną i przez dwa dziedzińce; obok murowane piętrowe oficyny, dawna oranżerya i t. p. ; z tyłu rozciąga się niegdyś świetny i duży ogród z prastaremi drzewami, stawami, zrujnowanemi mostami, altanami i t. d. Łączył się dawniej z bogatym zwierzyńcem, a dzisiejszy las, pozostały po zwierzyńcu, obecnie jeszcze etanowi ulubiony cel wycieczek. Było to jedno z najporządniejszych miast polskich i byłego województwa podlaskiego; z powodu wspaniałego pałacu, rozkosznych ogrodów, wielkich i pięknych domów, zwane Wersalem podlaskim. Do rzędu miast wyniesiony został B. w r. 1749 przez Augusta III na skutek wstawiennictwa Bra Białybród Białybród Białybrzeg Biały Dunajec Białydwór Biały Biały dwór Białygrąd Białykał Biały Kamień Białykamień Biały Klusek Biały kościół Biały ług Białyn Białymia Białynicze Bialynin Biały potok Biały Solc Biały staw Białystok