Białogrondy, wś, pow. szczuczyński, gm. Ruda, par. Białaszewo. Białogród, ob. Akerman, Białogródka, Białohrud, Biełgorod, Biłhorod. Białogród, Białagarda, po niem. Belgard, m. pow. w okr. reg. koszalińskim na Pomorzu, nad rz. Persantą i rz. Leitznitz, ma 7081 mk. Powiat białogrodzki rozl. 20 mil kw. , 36 tys. mk. ; głównie rolnictwo i hodowla bydła kwitną tu. Białogród, niem. Stulhweissenburg, węg. Szekes Féhérvar, m. stoł. hrabstwa białogródzkiego na Węgrzech, 25 tys. mk. ; zwany też B. wielki lub królewski. Białogródka, Białogród, ross. Biełohorodka, Biłohorodka, mko w połudn. części pow. zasławskiego, schludne, nad strumykiem Wydawą, o 20 w. na płd. zach. od Zasławia, ma do 400 dm. i 4000 mk. , 2 cerkwie, kościół, kaplicę, szpital, gorzelnię, 14 jarmarkow, garbarnię. Na wzgórzu ruiny zamku, w pobliżu okopy i szańce. R. 1618 tatarzy pod dowództwem Gałgi napadli na B. i zniszczyli ją. Paraf. kościół katol. pod wezw. Przem. Pańsk. z r 1805. Parafia katol. dek. zasławskiego dusz 4046. Ma kaplicę w Załużu. Dobra B. stanowią osobny wydział dóbr sławuckich ks. Sanguszków; do B. należą folwarki B. , Bieleżyńce, Pokoszczówka, Kornica, Dworzec, Teleżyńce, Podlisce, Kropiwna, Piłki, Czyżówka, Bisówka, Sosnówka, Siniutki, Suchożyńce, Chrestówka, Tarnawka, Kuźmińce, Polachowa, Romanów, Smorszczki, Krzyworudka, Waśkowczyki, Kuczmanówka, Trusiłówka. Białogrodzkie księstwo i biskupstwo, ob. Biłhorod i Kijowska gub. Białohorszcze, ob. Biłohorszcze. Białohrud, mko, pow. lidzki, o 3 m. od Lidy, w okolicy wzgórzystej, przeciętej rzekami Dzitwą i Niecieczą. Ma paraf. kośc. katol. M. B. , z drzewa wzniesiony 1609 przez wojewodę Jana Zawiszę. Parafia katol. B. dekanatu lidzkiego liczy dusz 1922. Białohuta, wś, pow. piński, nad Horyniem. Białojany, Białojania, Białajonia, niem Biallojahnen lub Bietllen, wś, pow. ełcki, niedaleko st. p. Bajtkowy. Białojezierze. ob. Białozierze. Białokiernica, Białakrynica, 1. wieś, pow. podhajecki, o milę na wschód od Podhajec odległa. Przestrzeni posiadłość większa zajmuje roli ornej 1007, łąk i ogrodów 28, pastwisk 16, lasu 36 morg. ; posiadłość mniejsza roli ornej 1944, łąk i ogrod. 122, past. 415 morg. Grunt zimny, położenie wysokie. Ludność rzym. kat. 825, gr. kat. 493, izraelitów 17, razem 1355. Wieś ta należy do rz. kat. paraf. w Podhajcach, do grec. kat. parafii Nowosiółka; posiada szkołę trywialną. Właściciel większej posiadłości Emil Torosiewicz. 2. B. , wś, pow. złoczowski, o 4 milo na wschód od Złoczowa, o 2 kil. od st. p. Olejów; leży nad potokiem bez nazwiska, który tworzy stawy mniejsze i większe w Olejowie, Białokiernicy, Białogłowach, Neterpińcach, Nosowcach i Horodyszczu, i pod tą ostatnią wsią wpada do Seretu. Przestrzeni posiadłość większa obejmuje roli ornej 267, łąk i ogrodów 133, pastwisk 71, lasu 175 morg; posiadłość mniejsza roli ornej 406, łąk i ogrod. 179, pastwisk 18, lasu 6 morg. Co do położenia da się zastosować dosłownie co powiedziano powyżej o Białogłowach. Ludność rzym. kat. 214, gr. kat. 253, izrael. 13 razem 480. Należy do obudwu parafi do wsi Olejów. Właściciel większej posiadłości Kazimierz hr. Wodzicki. 3. B. , Fontina alba, przysiołek wsi Woronetz i na Bukowinie, w pow. suczawskim, o 7 kil. od Gurahumory, własność funduszu religijnego. B. należy do parafii greckiej nieunickiej Woronetz i jest osadą filiponów czyli starowierów, przybyłych tu za Józefa II. Tutejsza gmina starowierów uważa się za najczystszą i najdokładniejszą przedstawicielkę tej sekty a wpływ jej daleko sięga. Białokiernicki, potok, wypływa po wscho dniej stronie wsi Białokiernicy, pow. podhaje cki, u stóp wzgórza Okopu 380 m. ; płynie przez samą wieś w kierunku północnowscho dnim i po krótkim biegu uchodzi z lew. brz. do Koropca, przy ujściu tegoż do stawu zahajeckiego. Br. G. Białokosz, wieś, pow. międzychodzki; 3 dm. , 29 mk. , 16 ew. , 13 kat. , 8 analf. 2. B. , olędry, pow, międzychodzki, 12 dm. , 88 mk. , 46 ew. , 42 kat. , 8 analf. 3. B. , wś szl. , pow. międzychodzki, 3634 morg. rozl. , 3 miejsc. 1 B. , 2 folw. Polko, 3 Stutenhof; 16 dm. , 252 mk. , 142 ew. , 110 kat. , 65 analf. , stac. poczt. w Pniewach o 7 kil. , stac. kol. żel. Wronki o 18 kil. 4. B. Mały, wieś, pow. międzychodzki, 6 dm. , 63 mk. , 32 ew. , 31 kat. , 13 analf. Białokrynica, pod Krzemieńcem, posiada zamek dawny książąt Zbaraskich, odnowiony stosownie przez Czosnoskiego. Władysław, syn Zygmunta III, idąc na wojnę przeciw Rossyi, bawił tu. Enc. Org. Białolesie, okrąg wiejski, gm. Ewie, pow. trocki, liczy w obrębie swym wsie B. , Podalesie, Korsiliszki, Jacieluny, Kazimirówka, Łozdziany; zaśc Abiekryta, Mielnica, Żyrnowołka. F. O. Białołęka, wś, pow. warszawski, gm. Brudno, par. Tarchomin, jedna z dawniejszych osad śród puszczy zawislańskiej, przy linii dr. żel. nadwiślańskiej, o 7 w. od st. Praga. Pamiętna bitwą w 1831 r. W 1827 r. było tu 27 dm. i 429 mk. Białoniszki, wś, pow. trocki. Białołówka, Biłołowka, niewłaściwie Biliłowka i Bieliłowka, mko, pow. berdyczowski, nad rz. Bastawicą i Sitnią, o 25 w. od Berdyczowa, o 180 w. od Kijowa, o 7 w. od Koziatyna, ma 3282 mk. prawosł. , 200 katol. , 1460 izraelitów, 2tygodniowe jarmarki, garbarnię, browar, gorzelnię, zarząd gminny i policyjny. Od gliny białej, która się znajduje na jej gruntach, prawdopodobnie swoje otrzymała nazwisko. Jestto starożytna wielce osada. Wieść głucha niesie, że za bardzo dawnych czasów istniał tu gród Bieliłów, mieszczący w sobie sorok soroków cerkwi i liczne rycerstwo, ale orda często napadająca zniszczyła go. W cerkwiach Tatarzy trzymali konie. Kiedy to było, niewiadomo, ale być może, że najazd ów Tatarów mógł się zdarzyć w 1483 r. , kiedy Mengligirej han perekopski, zapuściwszy mordercze zagony po całej kijowszczyznie, zniszczył ją ze szczętem i w jednę wielką zamienił pustynię. Dopiero przy końcu 16 wieku Bieliłów na miejscu dawnego zgładzonego grodu zaczął się osiedlać na nowo pod nazwą Biłołowki czyli Rastawicy. Zatarł się ślad Mengligirejowego najazdu ale blizkie sąsiedztwo nie przestawało i nadal zagrażać jak całemu krajowi tak i tej mieścinie. Jakoż w 1607 r. jeden z najazdów tatarskich został wymierzony na B. Wojska koronne zwiodły tu z nimi bitwę, ale zostały rozgromione, a B. z całą okolicą powtórnie zniszczona. Poległ w tej bitwie Jarosz Wilga Godzimirski, doświadczony mąż w boju, rycerz poślubiony obronie kraju. Nie mogliśmy się dowiedzieć z akt czyją w te czasy B. była posiadłością, ale musiała należeć z pewnością do jednej z tych rodzin tego kraju, które w tej dobie tyle razy ponawianych kolejno napadów tatarskich, zniszczone i ogołocone z mienia i dostatków, musiały się wyprzedawać z dóbr gniazdowych. Jakoż wiemy już z akt, że w 1608 r. nabywa te dobra Anna z Chodkiewiczów ks. Joachimowa Korecka, dziedziczka na Korcu, rodzona siostra wielkiego Karola Chodkiewicza. Zaledwie jednak nabyła te dobra, gdy w 1612 r. Tatarzy znów tu wpadli i B. , tylko co na nowo zasiedloną, obrócili w perzynę. Pomimo to jednak pani ta można, gospodarna i zabiegliwa, znów staraniem swojem wkrótce puste te dobra zaludniła i urządziła i oprócz B. jeszcze inne wioski w bliskości zasiedliła jak Sestrenówkę, Macharzyńce, Ohijówkę i Hołubówkę. Osadzicielami tych wiosek była szlachta w służbie ks. Koreckich będąca Siestrzeniec, Macharzyński, Ohij i Hołub. W B. zaś wzniosła zamek, tudzież monaster wschodniego obrządku i drugi białogłowski niedomurowany. Nadto zbudowała tu dom dla podróżnych, w którym czerncy doglądać mają, aby ubodzy i przychodzący z niewoli tatarskiej pożywienie słuszne mogli mieć testament jej z 1626 r. . Jako matka rycerskiego rodu Koreckich, o których mówi spółczesny pisarz, że oni do boju i konia tak składni jakby się na nim rodzili, hodowała w dobrach swoich białołowskich liczne stadniny koni, i rycerskich swoich synów obdarzała końmi swego chowu. Wiadoma jest śmierć bohaterska i męczeńska syna jej, Samuela ks. Koreckiego, który, wzięty pod Cecorą, w Stambule był uduszony w wieży. Matka go przeżyła. Po jej śmierci mająteność B. spadła na wnukę jej a jedynaczkę córkę Samuela, Annę, która była za Andrzejem Leszczyńskim, starostą derpskim, i na syna jej a brata Samuela, ks. Karola Koreckiego. Ale Leszczyńska zrzekła się swojej części na B. na stryja Karola. Książę Karol Korecki fundował w B. kościół rzymskiego obrządku, o którym w testamencie mówi żeby ten kościół fundacyi jego, a drugi w Kalniku bez księdza nie bywały. Umarł on w 1623, i po jego śmierci tak dobra wołyńskie jak i ukraińskie przeszły na jego syna jedynego ks. Samuela Karola. Ten zaś czarami przez niewiasty zgładzony, umarł w 1651, ostatni potomek rycerskiego domu Koreckich ultimus bellatricis familiae haeres, i cała znakomita fortuna tej wygasłej a możnej rodżiny zlała się na potomków sióstr ks. Samuela i Karola a córek ks. Joachima Koreckiego t. j. Czartoryskich, Sapiehów, Radziwiłłów i Sanguszków. Ale książę Samuel Karol Korecki znacznie był B. długami obarczył, a więc jeszcze za życia swego rozdał ją był pomiędzy zastawników. I tak samą B. już w 1644 r. trzymał niejaki Paweł Jankowski. Ale nadeszły czasy wojen kozackich i do B. ani dziedzice, ani zastawnicy, przez czas długi nie zgłaszali się; wszakże gdy się pokój rozświecił, wróciła do B. córka już zastawnika Jankowskiego Katarzyna Floryanowa Potocka z Narodycz h. Lubicz. Od tej zaś w następstwie zawsze sposobem zastawu przeszła ta majętność do jej córki Maryanny Laskowej. Tymczasem dziedzice B. , sporząc z sobą wciąż o sukcesyą po ks. Koreckich, nie spłacali na prawie zastawnem siedzących zastawników B. Aż w 1701 r. książę Jerzy Lubomirski, jeden z sukcesorów po ks. Koreckich idący z linii Izabeli z ks. Koreckich ks. Czartoryskiej a również z innymi posiadający swoje prawa do B. , w sam dzień Wielkanocny z własną siłą zbrojną, na ktorej czele był wójt z Międzyrzecza, z pomocą kozaków Semena Paleja, zajechał to miasteczko. Zastawniczka Łaskowa o najazd zaniosła protestacyą. Ale nareszcie po długich korowodach prawnych B. i inne dobra w 1751 r. zostały przysądzone sukcesorom Stefana Mikołaja Branickiego, h. Gryff, wojewody podlaskiego jako idącego z linii Marcybelli z ks. Koreckich Hlebowiczowej. Białogrondy Białogrondy Białogród Białogródka Białogrodzkie księstwo Białohorszcze Białohrud Białohuta Białojany Białojezierze Białokiernica Białokiernicki Białokosz Białokrynica Białolesie Białołęka Białoniszki Białołówka