ca należy 1066 dz. używalnej i 15 dz. nieużytków; własność Januarego Sulatyckiego. Berleż, Berłaż, wś, w południowowscho dniej stronie pow. ikunieńskiego, niedaleko rz. Świsłoczy, w głuchej poleskiej miejscowości, w gm. omelańskiej, w 2gim stanie policyjnym, w 3im okręgu sądowym. Al. Jel. Berlin, wieś, pow. brodzki, o milę na północny zachód od Brodów, nad rzeczką Berlinką, która, wypływając pod Brodami, formuje między Brodami a Berlinem 2 stawy jeden zwany na przedniej grobli, drugi w samym Berlinie; dalej jeszcze mały stawek, w końcu staw bołdurski we wsi Bołdurach, z którego wypływa pod nazwiskiem Bołdurki i wpada do Styru, na przeciwko wsi Hrycowola. Przestrzeni posiada obszar dworski roli ornej 259 m. , łąk i ogrodów 256 m. , pastwisk 112 m. , lasu 4, 906 m. ; włościanie posiadają roli ornej 905 m. , łąk i ogrodów 1279, pastwisk 94, lasu 5 m. Gleba licha, piasek i bagniska, las niegdyś piękny, obecnie zniszczony. Ludność rzym. kat, 189, gr. kat. 1190, izraelitów 173, razem 1552. Należy do rzym. kat. parafii w Brodach, grec. kat. parafią ma w miejscu, należącą do dekanatu brodzkiego; ma urząd celny uboczny II klasy, ponieważ leży w okręgu celnym wolnego miasta Brodów; ma i szkołę etatową. Właściciel Kazimierz Mołodecki, Berlin, folw. , pow. wejherowski, należy do Karlikowa, par. kat. w Źarnowie. Berlin, Berolinum, stolica Prus, leży wprow. brandebur. , regen. podstapińskiej, nad Sprową pod 52 30 sz. p. i 31 2 dł. w. , o 120 150 st. n. p. m. , liczy dziś, w skutek znacznego powiększenia w ostatnich czasach, do miliona ludn. ; w r. 1651 było ich zaledwie 10, 000, a jeszcze w 1803 tylko 103, 000. Od 1867 przybyło 17. Miasto dzieli się na 5 cyrkułów właściwy Berlin, Kolonia Koeln, Bedrzyskie wyspy, Neustadt, lub Dorotheenstadt i Bedrzychów. Posiada 34 mosty, 19 szpitali, 64 kościołów; kolej żelazną do Szczecina, Hamburga, Kolonii, Lipska i t. d. Najpiękniejsze ulice Fryderyka Wilhelma i pod Lipami; place Wilhelma, Lipski i BelleAlliance; park czyli ogród zoologiczny, katedra, brama brandeburska, zamek królewski, pałac Bellevue, Monbijou, statua Fryderyka W. , Schillera, Goethego. Słynny uniwersytet, szkoła wojskowa, instytut głuchoniemych; akademia królewska nauk, założona w r. 1700 przez Leibnitza, akademia sztuk pięknych, akademia nauk mechanicznych i budownictwa; towarzystwo naukowe i literackie, gabinety historyi naturalnej, medali, galerya obrazów, posągów, muzeum egipskie, obserwatoryum, biblioteka królewska. Przemysł ożywiony, fabryki sukna, porcelany, koronek, galonów złotych i srebrnych, materyj jedwabnych, bawełnianych, płótna, dywanów, zegarków, wyrobów stalowych, bronzowych, świec woskowych, kart, wyrobów chemicznych, powozów, bryczek i t. d. Od r. 1875 ma B. dobroczynne stowarzyszenie polskie p. n. Przytulisko. Wszystkich Polaków w B. liczą do 30, 000. B. miał być założony w r. 1142 przez Albrechta Niedźwiedzia, margrabiego brandeburskiego, a podług innych w 1200 przez Albrechta II. Był rezydencyą margrabiów od r. 1495, ale podniósł się znacznie dopiero za wielkiego elektora Fryderyka Wilhelma 1650. B. zajęty był przez Austryaków w r. 1757, przez Rossyan w r. 1760, przez Francuzów 1806 po bitwie pod Jeną. Berlinek, folw. , pow. inowrocławski, ob. Lenartowo. Berlinek, niem. Berlinchen, folw. , pow. świecki, st. p. Kotomierz, par. Chełmno. Berlinka, ob. Berlin. Berlińce, ob. Burlińce. Berlińce lasowe, wś, pow. mohylowski, gub. podolska, 361 dusz męz. , 641 dz. ziemi włośc; 956 dzies. używalnej i 31 nieużyt należało do Uruskich dziś Sobańskich. Dr. M. Berlińce polowe, wś, pow. mohylowski, gub. podolska, nad rz. Ladawą, 293 dusz męz. ; 546 dz. ziemi włośc. Ziemi dworskiej 368 dzies. Miała przywilej na miasto przez Sta nisława Augusta dany Dzieduszyckiemu w r. 1767; pozostała jednak wsią. Należała do Dzierzków. dziś Iżyckich. Dr. M. Berlisze, po łotew. Bierliszy, wś, pow. dyneburski, parafia birzagolska, własność Józefa Łabuńskiego. Berładynka, rz. , właściwie Bernadynka ob. . Berłaż, wś, pow. ihumeński, nad Świsłoczą, od B. spławną, ob. Berleż. Berłohy, ob. Perłohy. Berłówka albo Berłowce, wś, pow. olhopolski, 684 dusz męz. , 1, 590 dzies. ziemi wła ściciela, a 1366 włościan, należy do Juryewiczów. Dr. M. Berłowski, potok, wypływa z pod wzgó rza Babiną zwanego 355 m. , w obr. gm, Słobódki, w pow. kałuskim w lesie; płynie w kie runku południowowschodnim, zrazu wądołem a potem łąkami i błoniami; odgranicza gm. Słobódkę i Przewoziec od Babina. Uchodzi po 5 kilometrach biegu do Łomnicy z lewego brzegu. Br. G. Bernacice, ob. Bernatyce. Bernadówka, wś, pow. trębowelski, oddalona o pół mili na południowy zachód od Strusowa, majątku Włodzimierza hr. Baworowskiego. Przestrzeni ma roli ornej 587 m. , łąk i ogrodów 63 m. , pastwisk 16; cały ten obszar należy do mniejszej posiadłości, tylko jeden mórg ogrodu do większej posiadłości. Osada ta leży w bardzo urodzajnej okolicy, w dziewiczej ziemi, na stepach strusowskich, które dopiero w ostatnich latach poorane zostały. Ludności ma 431, z tego rzym. kat. 233, gr. kat. 162, izraelitów 36. Należy do rzym. kat. i grec. kat. parafii w Strusowie. Jest lilią parafii gr; kat. Bernadówka, potok, wypływa w obr. gm. Nowej Zazdrości, na stepie Zazdrości, w pow. trębowelskim. Płynie przeważnie na wschód wądołem przez Zazdrość, następnie lichemi łą kami Bernadówki i po 9 kilometrach biegu uchodzi z pr. brzegu do Seretu w obr. gm. Ruzdwian. Br. G. Bernadynka, Bernardynka, Berszadka, rz. , z prawej strony dopływ Bohu, nastaje przy wsi Szarapanówce, płynie z zach. na wschód, na przestrzeni 9 mil. , pomija Obodówkę, Berszadę i poniżej Uścia wpada do Bohu; odlewa 22 stawów; od prawego brzegu przyjmuje naprzód jeden potok, potem rzeczkę Dochnę, która odlewa 7 stawów, a poniżej Berszadkę, która i odlewa 5 stawów. Od lewego zaś brzegu przyjmuje jeden potok i odlewa trzy stawy. Według W. Pola. Bernarda, osada, pow. wejherowski, st. p. Chylonia. Bernardowo, osada, pow. wejherowski, st. p. Copoty, inaczej Chylońskie pustkowie. Bernardshof, folw. założony w 1857 r. , ob. Wrzosy. Bernaszówka, wś, pow. mohylowski, u zbiegu Żwanu z Dniestrem, z przysiołkiem Teklówką, 211 dusz męz. Ziemi włośc. 465 dzies. a wraz ze Żwanem i Teklówką 991 dz. używalnej i 311 dz. nieużytków. Należała do Komarów, dziś Leopolda Sulatyckiego. Dr. M. Bernatany, wś, pow. poniewieski, niedaleko Poniewieża, nad Ławeną, byłe starostwo, które w XVIII w. płaciło kwarty 943 zł. pol. i było w emfiteutycznem posiadaniu Puzynów. Bernatyce. Bernacice, Barzdorf, gmina pow. jawornickiego na Szl. austr. , par. katol. , st. p. , st. telegr. , fabr. cukru, towarzystwo rolnicze, leśne, muzyczne, spożywcze, szkoła ludowa, ludn. 3057. Bernawa, rz. , dopływ Hnyłopiatu, poczyna się przed wsią Nizgurcami w pow. berdyczowskim, wpada pod Berdyczowem. E. R. Berndau, wś, pow. głupczycki, par. Kazimierz. Sernica, niem. Barnitz, wś, pow. mielicki, par. żuławska. Bernice, po węg. Bernicze wś w hr. liptowskiem Węgry, 88 mieszk. Berniki, wś, pow. sokolski, gub. grodzieńskiej, o 22 w. od Sokółki. Berno po czesku Brno, po niemiecku Brünn, stolica Morawy. Leży pomiędzy Czerniejewem i Świtawą, niedaleko ich spływu, na wschodniem podnóżu Szpilbergu, w przyjemnej i urodzajnej okolicy. Składa się z właściwego miasta, po części murem, wałem i rowem otoczonego, i z 14 przedmieść, oraz miasteczka Bema starego AltBrünn na zachodzie. Ludność wynosiła 1859 roku 48, 500 mieszkańców 758 ewangelików, 1160 izraelitów, z resztą wszyscy katolicy. Ale doliczyć wypada do 10, 000 robotników fabrycznych, z okolicy codzień na robotę przybywających. Obecnie do 80000 mk. Miasto dobrze zabudowane i gazem oświetlone. Katedra ś. Piotra stoi na skalistem wzgórzu. Gotycki kościół ś. Jakóba ma wieżę 276 stóp wysoką i uwagi godny zbiór książek z pierwszych czasów wynalazku sztuki drukarskiej. Klasztor augustyanów w Starem Bernie ma bogatą bibliotekę. W pałacu namiestnictwa zachowują pług, którym cesarz Józef II, przejeżdzając r. 1769 przez Morawy, orał zagon pod wsią Sławikowicami. Na zachód od miasta leży góra Szpilberg Spielberg, 816 stóp wysoka, której zamek, niegdyś margrabski, zamieniony był później na osławione więzienie stanu opisane, prócz innych, przez Silvia Pellico. Od r. 1854 więzienie to przeistoczone na cytadellę. Wzgórza na południowym zachodzie, daleko bliżej leżące, zowią się Petersberg i Franzensberg. To ostatnie zamienione jest w ogród tarasowy do przechadzki, w którym stoi obelisk na cześć cesarza Franciszka I. Ogród Augarten leży na wschodniej stronie miasta. Na cmentarzu widzieć można grobowiec Józefa Dobrowskiego, ojca nowoczesnej literatury starosłowiańskiej i czeskiej, zmarłego r. 1829. Na drodze ku Ołomuńcowi wznosi się gotycki słup wodza Zderada, najdawniejszy z pomników morawskich. Berno jest stolicą namiestnictwa, biskupa, superintendenta, wyższego sądu krajowego, krajowej dyrekcyi skarbowej i generalnej komendy. Z wyższych zakładów naukowych ma Berno szkołę techniczną, akademią stanów morawskich z 4 profesorami, gimnazyum, wyższą szkołę realną i główną szkołę ewangelickoaugsburską. Jest tu lilia narodowego banku austryackiego, filia zakładu kredytowego dla handlu i przemysłu, kassa oszczędności, towarzystwo geologiczne Wernera, Matica Morawska towarzystwo celem wydawania dzieł czeskich, liczące 1859 roku 161 członków, towarzystwo dziedzictwa ŚŚ. Kiryla i Strahoty Metodyusza, założone r. 1850 celem wydawania katolickich książek czeskich liczące 1858 roku 6, 761 członków, 57, 626 zł. reń. zakładowego kapitału, a 24, 714 złr. rocznego dochodu. Istnieje tu towarzystwo ku dźwignieniu rolnictwa, nauk przyrodzonych i pszczolnictwa 1859 r. było 449 członków. Towarzystwo to założyło roku 1818 muzeum Franciszka

Berleż

Berleż

Berlin

Berlinek

Berlinka

Berlińce

Berlińce lasowe

Berlińce polowe

Berlisze

Berładynka

Berłaż

Berłohy

Berłówka

Berłowski

Bernacice

Bernadówka

Bernadynka

Bernarda

Bernardowo

Bernardshof

Bernaszówka

Bernatany

Bernatyce

Bernawa

Berndau

Bernice

Berniki

Berno