dyki czyli Włódarstwa; 67 dm. , 510 mk. ; 106 ew. , 404 kat. ; 137 analf. Ma kościół paraf. dek. krotoszyńskiego, wystawiony w części Włodyką nazwanej. 2. B. , dobra, pow. kro toszyński; niedaleko Kobylina, 17 miejsc 1 B. ; 2 folw. Maryniu, 3 Brygitka; 4 Kubowo; 5 Borownica; 6 Lilia; 7 Stary Koby lin; 8 Perzyce; 9 Rembachów; 10 Rochy; 11 Piaski; 12 Traffary; 13 Trzaski; 14 osada Grüneiche; 15 Katarzynowo; 16 Le śnictwo Helenopol; 17 Ostatni Grosz; 19227 morg rozl. ; 65 dm. ; 960 mk. ; 404 ew. , 557 kat. ; 331 analf. ; st p. , kol. żel. i gośc. Zduny o 6 kil. Na początku XV w. wś. B. należy do ro dziny, która przybrała od wsi nazwisko Baszkowskich. Ku końcowi XVI w. B. przeszedł do rąk burzliwej rodziny Zborowskich, a nastę pnie do rodu Leszczyńskich. Po Stanisławie królu polskim, nabyli go około r. 1730 Suł kowscy. W ręku tej rodziny B. pozostał do końca XVIII wieku. Odtąd nabył te dobra Ma ksymilian Mielżyński, pisarz wielki koronny. W wieku dziewiętnastym utracił je Aleksan der Mielżyński, obecnie należą do księcia Reuss. W dzisiejszym pięknym parku angiel skim, założonym przed 40 laty przez hr. z Potulickich Aleksandrową Mielżyńską, pokazują piwnicę, na której się wznosił dawniej obszer ny, drewniany zamek, wystawiony przez Zbo rowskich. O B. utrzymuje się mylna tradycya, że się tam urodziła Marya Leszczyńska, późniejsza królowa francuzka; Marya bowiem w Poznaniu przyszła na świat, i zapewne ni gdy B. nie widziała; Stanisław Leszczyński tylko rzadko z Rydzyny do B. przybywał i zwykle sam. Kościół był w r. 1527 drew niany pod tytułem Wniebowzięcia Najśw. Ma ryi Panny; stał na miejscu, gdzie teraz jest szkoła; w r. 1644 jeszcze jest wiadomość o tym kościele. W r. 1728 stanął nowy ko ściół drewniany z kapliczką murowaną. Ku schyłkowi XVIII grożąc już znowu upadkiem dotrwał do r. 1828, poczem wystawiono piękny kościół murowany nakładem Mikołaja Mielżyńskiego. M. St. Baszłyk, wś w pow. pińskim, nad rz. Styrem, na granicy gub. wołyńskiej. Basznia dolna i górna z Borową, Górą, Dąbrową, Czerwińkami, Kurytki, Orzyszczaki, Reichau, Sieniaka, Sołotwina, Tymce, Duchwicz, Malce i Gwozd, wieś, pow. cieszanowski, oddalona o 1 milę od miasteczka Lubaczowa. Obszar dworski posiada roli ornej 472 m. a. , łąk i ogrodów 186 m. a. ; pastwisk 41 m. a. , lasu 1106 m. a. , włościanie posiadają roli ornej 4026 m. a. , łąk i ogrodów 1109 m. a. , pastwisk 590 m. a. , lasu 98 morg. Wieś ta leży w płaskiej, niskiej, piaszczystej, bagnistej i lesistej okolicy. Ludności ma rz. kat. 348, gr. kat. 2118, izraelit. 31 razem 2497. Należy do Lubaczowa, gr. kat. parafią ma w miejscu, należącą do dek. łubaczowskiego. Posiada szkołę etatową. Wieś ta pamiętną jest z powodu zawarcia tamże ugody w roku 1668 między konfederatami i koroną polską. Własność spadkobierców Jakóba Herza Bernsteina. B. R. Basznia, wś, gub. witebska, nad jez. Nieporoty. Baszowice, wś i folw. poduchowny, pow. opatowski, gm. i par. Słupianowa. W 1827 r. liczył 22 dm. i 163 mieszk. Baszta, Baszty, ob. Basta. Basztanków, ob. Besztanków. Baszteczki, wś, pow. taraszczański, nad rzeczką Mokrą Bahwą, o 11 w. od Stawiszoz i w takiej samej odległości od Łaszkowa. Mieszk. prawosł. 783, katol. 11, razem 794, a także w Korolówce, odległej o 1 wiorstę i stanowiącej z B. jedne parafią 380. Ziemi razem 3420 dzies. , wyborny czarnoziem. Należała dawniej do starostwa białocerkiewskiego, później do krasiłowieckiego klucza hr. Branickich, obecnie wraz z całym kluczem została sprzedaną udziałom. Zarząd gminny we wsi Biesiedzie, policyjny w Stawiszczach. Kl. Przed. Baszty, ob. Basta. Baszyn, folw. , pow. krotoszyński, ob. Krotoszyn. Baszyn, niem. Beschine, wś, pow. wołowski, z parafią ewang. w miejscu, w par. katol. Smogorów. Baszyna, wś, pow. ostrogski, na wschód od Buhryna i za rz. Horyniem. Na górze porasta las a za lasem na pochyłości góry rozrzucona wioska B. W lesie na górze od południa dotąd istnieją ziemne wały, porośnięte drzewami; musiał tu być zamek, bo wiele gruzów z kar mienia i cegły rozrzuconych świadczy o tern. Kś. Hołowiński w Tece Rozmaitości umieścił balladę o B. , osnutą na tle podania gmin. W tutejszym zamku miał być uwięziony młody basza turecki, od którego i wioska wzięła nazwę. Grunt wapienny i piaszczysty; wypala się tu wapno. Włościanie żyją tylko z uprawy roli. B. należała pierwej do Bohaczyńskich, później do Hulewiczów, Czarneckich, a obecnie jest dziedzicem ks. Czetwertyński. Bataki, ob. Botoki Batiaczka, potok, także Batuczka zwany, powstaje z kilku źródłowisk we wsi Batiatyczach, pomiędzy domostwami; spływają one strugami ku północy na rozległe pastwiska i łąki mokre tejże gminy, zwane Wołowemi pasiekami, gdzie zaraz za wsią łączą się w jedno koryto i w kierunku północnowschodnim zdążają granicą gminy Batiatycz z gm. Żubowmostem, gdzie B. zwraca się na wschód, a przeszedłszy w obręb gm. Łapajówki, płynie łąkami i pastwiskami w kierunku południowowschodnim i zabrawszy potoczek Jagunią zwany z prawego brzegu, uchodzi w tejże wsi z lewego brzegu do Bugu, po 1 1 4 milowym biegu. W swym całym biegu okrąża bezleśną wysoczyznę batiatycką od północnego wschodu, która w Lipowej dochodzi 284 m. a w Kamiennej górze 258 m. wysokości npm. Br. G. Batiatycze z Tłumaszem, Stanisławówkiem, Zbaniowem, Lipnikami, Gruszkami i Zdeszowem, wieś, pow. żółkiewski, o pół mili od mia sta Kamionka strumiłowa, leży w okolicy pła skiej, lesistej i piaszczystej. Obszar dwor. posiada roli ornej 1346 m. , łąk i ogrodów 1850 m. , pastwisk 374 m. , lasu 2045 m. Wło ścianie ról ornych 2144 m. , łąk i ogrod. 3264 m. , pastwisk 171 m. , lasu 3 m. Ludności ma rzym. kat. 398, gr. kat. 2059, izrael. 136, razem 2593. Należy do parafiii rzym. kat. w Ka mionce strumiłowej, grecko kat. ma w miejscu, należącą do dekanatu żółkiewskiego. Ma szko łę etatową 1no klasową. Właściciele rodzina Łączyńskich. W XV wieku była ta włość przez królów polskich często odwiedzana, i chwilowo zamieszkiwana. B. R. Batiszfalva, ob. Batyzowce. Batiuszkowo, wś, pow. gżacki, gub. smoleńska, st. p. i st. dr. ż. moskiewskobrzeskiej. Batiżowce, ob Batyzowce. Batki, przysiołek do Nieznanowa ob. . Batki, przeszkoda próg żeglugi na Dźwinie Zachodniej, między Jakobstadtem i Rommelem, jedna z większych między temi progami Dźwiny, które są znane pod ogólną nazwą Ruby kokenhuskiej. Batków, wieś, pow. żółkiewski, nad potokiem Wyatyna zwanym, mającym swoje źródło o 2 mile na zachód od Batkowa, na gruntach wsi Huta werhobuska; na tym potoku istnieje w Batkowie staw około 90 mórg obejmujący; w okolicy płaskiej, bagnistej, lesistej i piaszczystej; rola tu niewdzięczna, łąki i las są głównemi źródłami dochodu, oraz rybołówstwo w licznych wodach. Okolicę tę możnaby nazwać galicyjskiem Polesiem. Obszar dworski posiada roli ornej 3 m. , łąk i ogrodów 96 m. , stawu około 90 m. , pastwisk 1 m. , lasu 251 m. Włościanie posiadają roli ornej 710 n. , łąk i ogrodów 227 m. , pastwisk 113 m. , lasu 38 m. Ludności ma rzym. kat. 9, gr. kat. 516, izr. 40; razem 565. Rzym. kat. parafią ma w oddalonych o 2 mile Pieniakach, gr. kat. parafią ma w miejscu, do której należą wsie Żukowice i Hnidawa; parafia ta należy do dekanatu załozieckiego. Ma szkołę filialną. Był nie gdyś w B zakład hydroterapeutyczny. Pisał o nim Dz. Lwowski 1858, II, 700. Właściciel Aleksander Jastrzembowski. B. R. . Batkowo, wieś, pow. inowrocławski, 31 dm. , 230 mk. , wszyscy kat. , 82 analf. Batniałąka, przysiołek do Bąkowa. Batnowo, okrąg wiejski w gm. Stefanopolu, pow. dziśnieński, liczy w swoim obrębie wsie Budy i Łazowiki Batóg, albo Batoh, Batów, wś, pow. bracławski, dawne województwo i powiat bracławski, smutnej pamięci w dziejach. Tu Bohdan Chmielnicki w 1652 r. d. 1 i 2 czerw ca, wiodąc syna swego na swaty do hospodara wołoskiego, uderzył na stojącego mu na dro dze Marcina Kalinowskiego, hetmana polnego, z 6, 000 kawaleryi i 3, 000 piechoty. Kozacy z tatarami wszystkich w pień wycięli. Zginął tu hetman Kalinowski, syn jego Samuel Odrzy wolski kasztelan ozernihowski, Marek Sobieski brat króla, Zygmunt Przyjemski, Kossakowski, i wielu innych. W r. 1666 znowu tu Polacy klęskę ponieśli regimentarz Małachowski, ma jąc tylko 6000 wojska, uderzył na 40, 000 tatarów i 20000 kozaków, pod wodzą Doroszenki, i został pobity. B. należał do Potockich, dziś rządowy; leży na płaszczyźnie równej, bezleśnej; na polach są ślady dawnych okopów i kilka mogił. Dr. M. Batogowo Flasze i B. Biernaty, dwie wsie szlach. przyległe, nad rz. Ruż, pow. makowski, gm. Perzanowo, par. Gąsewo. W 1827 r. liczyły obie 12 dom. i 56 mieszkańców. Bator, właśc. NyirB. , m. na Węgrzech, w dorzeczu Samosza, w hr. satmarskiem, starożytne gniazdo rodziny Batorych; kopalnie złota, i srebra i ołowiu w pobliżu. Batorego góra, niedalelo Białowieży, w puszczy białowieskiej. Batorowo, niem. Battrow, wś, folw. i leśnictwo, pow. złotowski; miało dawniej kościół katol. , który w czasie reformacyi zaginął; posiada 5440 morg. rozl. i 733 mk. , z których 101 katol. , niedaleko st. poczt. Lipka. Kś. F. Batoryn, jez. , pow. wilejski, ma 13 w. kw. rozl. Batorz, wś i folw. , pow. janowski, gm. Chrzanów, par. Batorz. W 1827 r. liczył 111 dom. i 539 mieszk. Kościół tutejszy parafial ny spalił się, na to miejsce wznoszą murowany. Poprzedni kościół założył i poświęcił 1445 r. Zbigniew Oleśnicki. W XV w. B. przeszedł z rąk Andrzeja z Tęczyna do Rabsztyńskich. W pobliżu znajduje się stare zgrodzisko mające 62 sąż. obwodu, a 150 stóp wysokości. Batorska Wola, wś, niedaleko Batorza, ma 28 dm. , 156 mk. B. Ch. Batów, ob. Batóg. Batowice, wś, pow. krakowski, o 9 kil. od Krakowa, w par. rz. kat. Raciborowice. Był tu niegdyś dwór biskupi, gdy B. należały do bispupstwa krakowskiego Długosz L. B. I, 46. Batowy kanał, pow. kowelski, na płn. zachód od Kowla, 50 w. dł. , przeprowadzony przez okolicę błbtnistą, jezioro Ługowe i dwa inne jeziora, z jeziora Tur do Małej Ryty, kto

Baszłyk

Baszłyk

Basznia dolna i górna

Basznia

Baszowice

Baszta

Basztanków

Baszteczki

Baszty

Baszyn

Baszyna

Bataki

Batiaczka

Batiatycze

Batiszfalva

Batiuszkowo

Batiżowce

Batki

Batków

Batkowo

Batniałąka

Batnowo

Batóg

Batogowo

Bator

Batorego góra

Batorowo

Batoryn

Batorz

Batów

Batowice

Batowy kanał