nimis curioso a nonnemine sive mago sive astrologo fuisset significatum, eum per vim fratrum suorum Regno privandum et in custodia moriturum, ut fati vim eluderet, Ioannem certe aetate sibi proximum odio prosecutus est, cui iam sorte haereditatis Magnus Ducatus Finlandiae cesserat. Alterum fratrem Magnum dictum, tanquam parum mentis motae virum et Carolum adhuc impuberem minus verebatur; seu potius clam altum celabat odium, occasionem quaerens, quae in Ioannem iam et potentia et aetate et auctoritate maturum sese ultro dabat, sed maxime, cum is viceversa crudelitatem fratris et animum minus propitium merito suspectum et ob tam egregios Senatores tirannice oppressos detestatum habens sibi suisque etiam prospiceret et inconsulto Rege fratre (cum quo iam Augusto Poloniae Regi propter invasam Estoniam parum conveniebat) Wilnam est 15591) vel aliquanto post in Lituaniam profectus, ibique Catharinam natu minorem, sed forma praestantiorem sororem Augusti Regis in matrimonium accepit. Cum qua, gente Iagellonia, religione catholica, moribus eximia, observantia in maritum summa in Finlandiam reversus, ab Erico Rege et illam affinitatem cum inimico Augusto suspectam habente, captus et in squalidam cellulam monasterii Gripsholmensis2, sed iam post monachos et religionem Romanam eiectos in arcem conversi, iniectus, septem annis gravissima quaeque pertulit. Cum vero ad superiorem ereptae Estoniae iniuriam novam belli occasionem se dedisse videret Augusto Ericus, quod affinem cum sorore eius carceribus immancipasset, suis rebus et futuro ut sperabat bello iniustiore adhuc compendio consultum esse volebat. Scilicet rescivit, inter alios candidatos...3) quibus praefata Serenissima Catharina, iam vero glos sua, denegata fuit etiam Basilidem4) famosissimum Moschorum tyrannum fuisse, secretis mternuntiis cum ipso amicitiam et mutua contra Augustum foedera inire voluit, propinata ipsi Catharina fratris sui uxore. Quia tamen plus quam barbarum facinus fore et toti mundo damnandum praevideret, si uxorem fratris sui Moscho elocaret, vulpino animo ad ipsam misit, certas, easque summas subesse rationes causatus, quae Ioannem maritum eius perpetuis carceribus includi aut violenta morte tolli iuberent, proinde illa, tali fato propter splendorem familiae indigna, ad Augustum iterum fratrem suum remearet, et hoc inauspicatum connubium abrenunciaret eiuraretque, re vera vero, ut structis in via insidiis Moschus eam sibi arriperet. Quod mulier heroina presentiscens annulum e digito connubialem Efico ostendi curavit, ita suum animum cum marito iunctum 1) W roku 1562. 2) W Rp wolne miejsce. 3) W Rp nieczytelne słowo. 4) Iwana Wasilevvicza tj. Iwana Groznego.