37? [Die 19 Octobris]. Gdy dzień konkluzyi przyszedł 1), PP. Senatorowie eksorbitancye wszystkie i warunek w ryzę swą wprawiwszy, do PP. Posłów posłali, prosząc, aby na to zezwolić raczyli, czego tenor in constitutione est po niemałej części expressus. Ale jednym PP. Posłom się podobały, że prawnie są uczynione, tylko o niezgodę szło PP. Senatorów; drudzy tak udawali, że radzić o R. P., niebezpieczeństwom jej zabiegać, o czym największa jest kwe­stya, jest rzecz dobra, ale dobrze radzić, rozumiemy, gdy rady do ob­myślawania R. P. potrzebne praescripto et observato modo, porządnemi konsultacyami odprawione bywają i bądźby do poprawy należało, bądźby nową potrzebnie wymysłów było to2) bez trzeciego, to jest wszystkiej Rzpltej stanu, jako bez nas być nie może; które to konsultacye tak się w sobie mają, że jeden stan bez drugiego w należnych deliberacyach nic stanowić nie może, a porządek tu przedtem taki bywał, że nie PP. Senatorowie do nas, ale my do PP. Senatorów słali konstytucye; zaczym się nam potrzeba obawiać, aby to Koło nasze nie zginęło. Do tego już ten czas wieczór był, namawiać o tym praescripto modo nie mogli, jednak w tej niezgodzie konstytucye nie­które były uczynione ex re et occasione temporum, circumstantiarum ex eventibus pendentium. Eodem ferme die tertia hora noctis Pan Orzelski, Starosta Ra­dziejowski 3) żegnając już Króla JMci powiedział: Wiemy, że to WKMć dobrze wiedzieć raczysz, na czym ten tak długi czas się stracił, a nic się k temu nie przywiodło, żeby co potrze­bnego mówić i uczynić się mogło, ku czemu i ten sejm i te wszystkie inne składane bywają, i dobrze temu rozumiemy, że tego tak czasu tra­wienia WKMć wdzięcznie od nas przyjmować nie raczysz; znamy to N. M. Królu, że nie tylko czas, ale zabieżenie Rzpltej niebezpieczeństw, które na sobie musi odnosić, marnie się opuściło i bez żadnego posta­nowienia rozjechać się musimy. Łatwie i to porozumiewamy, że to po­dobno nam niełaskę od WKMci ponosi, czego z nas każdy powinien żałować, gdyż na łasce WKMci N. M. Pana nam należy wiele i wszy­stko dobre polega. Wszakoż przecię nie wątpiemy, że o nas WKMć staranie czynić będziesz raczył, aby w rządzie i w dobrej sprawie i w sprawiedliwości wszytko w Rzpltej się sprawowało, aby już negli- 1) T. j. 19 października. 2) Tu coś pobałamucono. 3) Por mowę tegoż wydrukowana powyżej na str. 338.