które ad subiectam materiam tego sejmu należą; jednali przecie i teraz JKMci stąd się zdało te rzeczy zacząć, skąd wszystkie swe i Rzpltej sprawy zaczynać zwykł to jest 1)... Przy tym prosił, aby były miano­wane dobra na oprawę Królowej JMci; sprawiedliwość na tych, co zbu­rzyli zbór w Krakowie, aby namówiona była, Ukrainne swawoleństwo Kozackie aby pohamowane było. A mimo insze rzeczy, iż jest na ten czas inkwizycya najpotrzeb­niejsza, JKMć WM. prosi i napomina, abyście WM. do niej się jak najpilniej przywiązali, do czego Król JMć sam WM. powodem będzie raczył być. Dnia 14 Septembris gdy się zeszli IchM. PP. Senatorowie antiquo ordine zaczęli wotować. Ks. Arcybiskup Gnieźnieński Karnkowski3). Dissidia civilia, odia intestina przyczyną zawsze bywały zginienia i zniszczenia państw. Omne Regnum in se divisum desolabitur, Pismo Sentencya Stanisława Karnkowskiego Arcybiskupa Gnieznieńskiego o inkwizycyej. Jakom na każdym miescu dyecezyi swoi wespół z duchowieństwem Pana Boga prosieł, i teraz przyjachawszy tu na miesce sejmowe nie ustawam prosić, aby ten sejm w zgodzie i miłości spólnej począć i do­konać raczył, ażebym ja to z miesca swego radzieł i mówił, coby było z dobrym Rzpltej i z sławą WKMci i ku czci i chwale Bożej. Kto się pilnie przypatrzy artykułom podanym PP. Posłom od Braci doma pozostałych, najdzie i obaczy, iż nawięci Braci swych pro­szą i żadają, aby serce WKMci przeciw niektórym Braci obrażone ukojeli, praktyki wnętrzne i postronne aby z Korony wykorzenili, rozróż­nienia wszelakie między Bracią, suspiciones, simultates, odia moderatis consiliis aby do zgody przywodzieli; pokój pospolity interne et externe aby stanowieli i twierdzieli; tego od nas oczekiwają i do tego celu rady i starania zmierzać zlecieli i rozkazali: święte, pobożne, mądre i chrze­ściańskie pieczołowanie, staranie i żądanie Braciej naszych miełych, o zgodzie i spólnej miełości nas wszech. Wiedząc, że Zbawiciel nasz Pan Jezus Chrystus na niestworność i niezgodę dekret srogi i nieodmienny wydał, mówiąc: Omne Regnum in se divisum desolabitur, wiedząc, co pogański człek napisał: Concor- 1) Ta propozycya jest zupełnie równobrzmiąca z Instrukcyą Królewską na sejmiki, wydrukowaną powyżej na str. 87, aź do str. 96, wiersz 8 od dołu. 2) Te samą mowę Karnkowskiego znajdujemy w odmiennej, a znacznie obszerniejszej wersyi w Rp. Rg. (str. 279—283) i Rp. Kr. W Rp. Rg. mowa ta nie zupełna, bo sięga tylko do ustępu »Przestroga i kondycye do tego należące« — zresztą nie ma ważniejszych, godnych uwidocznienia różnic miedzy obu rękopisami. Mowę tę obszerniejszą podajemy tu­taj także nieco ściślejszym drukiem, poniżej tamtej krótszej z Rp. Bibl. Racz.