się który albo między senatory albo między rycerstwem znajdują, któ­rzyby Panu Chrystusowi i ojczyźnie miłości swej teraz otworzyć nie chcieli, tym i ja tak powiadam, że zaś krew Chrześcijan, braciej naszej, poddanych naszych i gardła ich dla niedbalstwa naszego oddaleni, także rzeki, pola, lasy, zwierzęta przeciw naszemu niedbalstwu i przeciw ta­kiej niezbożności i przeciw bluźniercom i przeciw świętokradztwu, prze­ciw stanowi starożytnej wiary i przeciw prowadzeniu Mahometskiego prawa w kraje chrześcijańskie na sądnym dniu skarżyć będą i świad­czyć, żeśmy nie zadzierzywali ojczyzny naszej, żeśmy opuszczali jej 1), czasy do obrony mając. Na ostatek jeżeli was te rzeczy nie ruszą, niechże przynajmniej to ostatnie poruszy, że u Boga, u aniołów i wszech narodów będziecie wiecznie wzgardzeni, a nie tylko na tym świecie w ciężką Turecką nie­wolą, ale też i w piekło na wieczne męki, na wieczny ogień i na wie­czne karanie wprowadzeni będziecie za te wasze niezgody i niemiłości przeciw ojczyźnie swojej. Boże wszechmogący i Ty Chryste Panie nasz, zmiłuj się nad nami, jakoś się zmiłował nad owym ludem Izraelskim, tak się też zmiłuj nad nami, którzy Cię chwalemy, którzy Twoje Najświęt­sze Imię wyznajemy, daj nam pomoc przeciwko nieprzyjaciołom Imienia Twego Świętego, daj nam zgodę i miłość wspólną przeciw temu pohań-cowi. Nie dopuszczaj Ty na nas i dusze nasze zarazy Mahometańskiej, ale z łaski i dobroci Twojej Świętej racz nam to dac, abyśmy jako na początku, tak i do końca Ciebie Pana naszego wyznawali. JMć p. Kanclerz W. Ks. Litewskiego2). Dziękował Królowi JMci za złożenie sejmu strony ligi, simile exordium Kanclerzowi koronnemu; dla naruszenia sejmowego postanowie­nia poenas et executiones w trybunałach ukazował. Dalej zgodny, skła­niając się na mowę przeszłego. JMć p. Podkanclerzy W. Ks. Litewskiego3). Exordium podobne inszym, na przymierze mówiąc niepewność onego ukazywał, dlaczego żołnierza potrzebnego być rozumiał, na któ­rego za takiemi niebezpieczeństwy koronnemi kilka poborów razem po­stępować. JMć p. Podskarbi W. Ks. Litewskiego4). Za złożenie sejmu dziękował, a na obronę dwojaką kwartę w Pol­sce i W. Ks. Litewskiem radził. 1) Ma tylko T. Nar. 2) Lew Sapieha. 3) Gabryel Wojna. 4) Dymitr Chalecki.