uważać nam tego przymierza, które mamy z Cesarzem Tureckim, potrzeba, aby się wojna żadna i praktyka przeciw niemu nie wzruszała, gdyż tego każde przymierze potrzebuje, aby pacta foedera wcale były zachowane. Przeto do ligi nie radzę, żeby i korona Polska mając z Turkiem przy­mierze; onego wzruszać miała, czego zawsze antecessores WKMci kró­lowie Polscy obserwowali, i acz bywali ad societatem hanc wokowani, jednak przymierza z Turkiem targać nie chcieli. Pisał Ociec św. do Zygmunta pierwszego wzywając do ligi, na co Król ś. p. Ojcowi św. odpisał, że et hosti servanda est fides. Drugie exemplum mamy, kiedy Cesarz Maksymilian, Król Polski, Węgierski, Czeski acz się wespół zje­chali byli dla postanowienia związku takowego, a wzdy nic nie postanowieli. Także był uczynił Carolus Octavus 1), traktując z książęty Włoskiemi i Wen etami, a wżdy Wenetowie na to nie 2) pozwalali mając foedus z Tur kiem. Gdyż już też chciał był z Królem Stefanem ś. p. przeciw temu pohań-cowi Tureckiemu wojnę zacząć, na co Król Pan nasz odpowiedział: Miserrima conditio eorum, qui Turcam debellare conantur. Do tego moc tego pohańca jest tak wielka (bo ma z Węgier, z Azyi, z Afryki, z Europy ludu mocność), zaczymby samym gwałtem wielkość wojska przypuściwszy, łacnie zwycięstwa mógł nad nami otrzymać. Z tych tedy przyczyn, mając z nim przymierze, ligi nie radzę; od którego przymierza nas być securos upatruję, które nam jeśli non in toto, tum in parte zachowane było, jego nam tedy wzruszać nie potrzeba, abyśmy według wojenny sprawiedliwości nie przegrali. Lecz gdybyśmy tego pohańca gromić chcieli, dalekoby więcej internae nostrae vires quam externae nostram Rpcam iuvare possint. Przeto aby WKMć fidem suam tym, którzy są w religiej różni za­chować raczył, aby domowe porządki się stały, aby konfederacyej WKMć czynić dosyć raczył, uniżenie WKMci proszę, bo tą zgodą domową a dodzierzeniem przymierza przodkowie WKMci państwa i granice koronne rozszerzali. A tak w tę ligę nie wstępując, domowe zgody opatrzywszy, całość ojczyzny naszy bezpiecznie zostać może. Na obronę koronną rewizye dóbr królewskich starych, auctio kwarty może być druga, skarby kościelne, które są, non ut serventur, sed ut ad sublevanda Rpcae pericula exponantur. Tatarzynowi nie dać upominków, ale się z Moskiewskiem nań zmówić. Na insze zgodny okrom tego, że się za JMcią ks. Arcybiskupem nie przyczyniał. 1) Oczywiście ma to znaczyć Karola V. 2) W RP. niema.