344 345 Cz mieją, ale jeśli co takiego jest, aby in specie powiedzieli, a oni chcą, jako to powinni, przestrzec, gdy do sądu przyjdzie, we wszystkiem prawa pospolitego. Ozwał się Czarnkowski 1) przypominając i tę o listy i drugą z księdzem arcybiskupem sprawę swą; na co przez P. Marszałka respons odniósł: strony pierwszej, co o listy, iż inaczej być nie mogło słusznie, racyi kilka przywiódłszy; a strony drugiej, tedy gdy do sądu przydzie, tego, co będzie przystało, przestrzec nie zaniecha się. Drudzy też, co się odzywali, P. Kanclerz do siebie ukazował chcąc 2) za pokazaniem niesłusznego wyzwania. wolne czynić. I tak odeszliśmy 3). II. (Przemówienia poselskie na sejmie r. 1582*). l. Cz że to powinność nasza po nas mieć chce, N. M. Królu, i prawie to wyciska na nas. abyśmy pilny o tym dozór mieli, jakoby się nic nikomu nie działo ukrzywdzeniu (I), co tym łacniej tym dogodzić się może, gdy się nic mimo opisanie prawa pospolitego nic (!) nie dzieje, a w jego opisaniu jako w jakim ogrodzeniu pewnym każdy się zachowa, jest tedy opisana dobrze powinność instygatora W. K. Mci, o co i jako kogo pozywać ma a pociągać za dworem W. K. Mci, a nad to nic więcej ani inaczej nie wykładając tego na inny żaden sposób ani dalej tego nie pociągając, w czym, iź się tak nie zachowywa a ludzie bywają tym barzo dociśnieni, inaczej się 1) Pierwotnie było : Marszałek, co zmazano palcem i na tem napisano: Czarnkowski. 2) Nad wierszem zamiast przekreślonego a. 3) Na tem urywa się ten fragment; reszta strony, 3/4 pusta, na następnej zaczyna się, inną ręką spółczesną, dyaryusz 1583 powyżej drukowany Cz II. *) Rkp. Muzeum XX. Czartoryskich Nr. 1621 zawiera prócz fragmentu dyaryusza także 7 przemówień poselskich na sejmie 1582, spisanych na 3 arkuszach folio, f. 93—103, na których ostatniej niezapisanej stronicy zanotowano ręka bardzo podobną, do ręki pisarza Dyaryusza: acta anni 85(!) sejmu. Z tych 7 przemów 4 (oraz 5-tą, której tu niema) ogłosił X. Polkowski, 1. c. p. 392—401 i dlatego nie powtarzamy ich tutaj, wydajemy zaś 3 dotąd nieznane przemówienia do Króla. W Rkp. 1621 spisano te 7 mów w następującym porządku: 1) nasz Nr. I zob. powyżej, nie ma nagłówka, 2) Wtóra mowa Panów Posłów do Rad Koronnych — u Polkowskiego: pierwsze postulatum etc, p. 392; 3) Trzecia mowa Panów Posłów itd. — u Polk. Wtóre postulatum itd., p. 393; 3) Miłościwi Panowie itd. — u Polk. Czwarte postulatum etc. p. 397; 5) Mowa do Króla, zob. niżej nasz Nr. 2 (w Rkp. 1621 złączona z poprzednią mową, w dalszym jej ciągu). 6) Sacra Regia Maiestas etc, zob. niżej nasz Nr. 3; 7) żegnanie trzy godziny w noc przez p. J. Niemojewskiego die 4 Novembris — u Polk. żegnanie etc. p. 400.