„EXAMEN TESTIUM super vita et moribus Beguinarum per inquisitorem hereticae pranitatis in Sweydnitz anno 1332 factum". Jedna, z najciekawszych sekt, które pojawiły się w zachod­niej Europie, i bardzo szybko dotarły aż do Polski, była sekta Begardów i Beginek 1). Na Slązku 2) zwłaszcza rozszerzyła się ona dość znacznie i uległa w następstwie, podobnie jak w Niem­czech, dotkliwym prześladowaniom. Do dnia dzisiejszego nie zdołali historycy ani rozświecić powstania Beginek, ani z całą się przekonać dokładnością o przypisywanych im powszechnie 1) Litteratura dotycząca Begardów i Beginek podana jest wcale wy­czerpująco w artykule Bauera S. J., pomieszczonym w drugiem wydaniu Encyklopedyi kościelnej Wetzera i Welte go (II, szpalta 204—209). Posta­nowienia rozmaitych soborów i synodów, wydawane w tym kierunku po­cząwszy od XIIIgo wieku, streszczone są w Hefele go Conciliengeschichte Tom VI, passim. — Co do wprowadzenia Beginek do Polski, to nieco wiadomości znaleźć można w Bulińskiego Historyi kościoła Polskiego I p. 402 — 403. — Z ogłoszonych przez Theinera bull Papieskich, z których korzystał Buliński, najważniejszemi są bulle Jana XXIIgo z 11 Września 1319 (Vetera Mon. I p. 150) i 23 Stycznia 1321 (ibidem p. 163) donoszące nam, że już tak wcześnie prześladowano w Polsce Begardów i palono ich nawet na stosie. W Małopolsce znalazły Beginki skuteczną opiekę u żony Władysława Łokietka, księżnej Jadwigi. Dokumentem z 28 Stycznia r. 1315 (Kod. Dypl. Małop. II p. 230 Nr. DLXI) bierze Jadwiga Beginki Sando­mirskie «in curam et procuracionem ac defensionem» i zapewnia im dawniej już przyznane wolności. Wspomniane są one również w Statutach dyjece­zalnych biskupa Krakowskiego Floryjana Mokrskiego z r. 1373 (Starod. Prawa Polsk. Pomn. IV p. 48). 2) O Beginkach Śląskich wspominają z nowszych autorów: Heyne, Dokumentirte Gesch. des Bisthums Breslau I p. 405—411; Grunhagen, GeSchichte Schlesiens I p. 162. Archiv. kom. hist. t. V. 30