traktatów, dla których przez Pana naszego zmarłego posłom ich czas in Junio jest naznaczony. I namby od drugich ścian nie trzeba zbyt długo mieszkać póki zima stoi, bo na wiosnę niewiem co sobie o kim obiecować mamy. Nihilominus, wyprawiwszy posły, trzeba, żeby przecie straż na granicach była, a dla gwałtowniejszej, uchowaj Boże, impedicyey potrzeba nam mieć gotowy obyczaj obrony saltem do koronacyi. Trzecie praeparatorium wolnej elekcyi: namówić i postanowić jako się na nie zjachać, a zjachawszy, z jakim porządkiem w niej postępować mamy. Przeszłe elekcye więcej się szczęściem, niźli consilio odprawowały, takeśmy do nich na duchach przystępowali, ale strzeżmy tego, ne amplius tentemus dominum, niechaj wzdy nie będzie jako apud barbaros, ale jako w prawej R. P. między ludźmi bacznymi. Mamy obyczaj gotowy, w konstytucyach opisany, jako się mamy zjeżdżać na elekcyą, tenby się mógł ponowić, przyczyniwszy to, czegoby teraźniejszych czasów za obyczajmi ludzkimi R. P. potrzebowała. Czas i miejsce elekcyi IchM. Panowie Rady, którym tego prawo pospolite zwierzyło, złożyć będą raczyli. Ale jako do niej przystąpić, jako się tą powszechną swobodą w czci zarówno, a rzadnie na onym placu podzielać, jako varietatem judiciorum et voluntatum jednać i do zgody prowadzić mamy, abyśmy to za spólnem Zwoleniem opatrzyć mieli, gdy się o tych rzeczach za jakimsi nieszczęściem nic pewnego przedtem postanowić nie mogło, chociażbyśmy byli między inszemi kondycyami nieboszczyka Pana, aby się był o to starał, obowiązali. Miewały insze narody i po dziś dzień miewają jeszcze rozmaite sposoby electionum zwłaszcza ci, którzy się w jednem mieście zawierają. U nas tak wielki poczet ludzi nie z jednego miasta, ale z wielu prowincyj trudno podobno sposobić do inakszego obyczaju, jedno jakeśmy od starszych wzięli, to jest per aperta et libera suff-ragia, opatrzywszy to, aby nie stronami, albo jakiemi udzielnicami, nie osobkami, nie tumultem ani upornemi aklamacyami, ale spokojnie bez gwałtu i prywatnego affektu do tego aktu przystępowali, ostatek Panu Bogu po-ruczyć, a wierze i cnocie Polaków wrodzonej powierzyć, boć ja w Panu Bogu mam nadzieję, żeć w tem trudności nie będzie, kiedy wszyscy weźmiemy ab Jove principium, kiedy od Pana Boga tę sprawę poczniemy, przykładem onych świętych przodków naszych, którzy, gdy jaką ważną sprawę zacząć mieli, dawali się Panu Bogu grzechów swoich winni, sakramentu najświętszego używali, a Pan Bóg im dawał zgodę i szczęście. Toż kiedy my czynić będziem, a Panu Bogu się usprawiedliwszy i simultates na stronę odłożywszy, zgodne serca przyniesiemy do tego aktu, a nie pojedynkiem każdy sobie, ale wszyscy wszystkiej R. P. pożytecznego Pana szukać będziemy, zdarzy i pofortuni Pan Bóg wszystkie przedsięwzięcia nasze, bo nie siłą, nie radą, nie przemysły ludzkiemi królestwa stoją, Pan Bóg je w ręku swoich trzyma, i wedle woli swej świętej kieruje. Od niego królowie władzę swoję biorą, on je sam obiera i daje takie, jakie sobie ludzie