60 Script. rer. pol, Przypisy do dyaryusza sejmu krak. 1553. 61 mus et firmiter sub sacramento fidei nostrae Regiae, subditis nostris per nos in inauguratione nostra praestito observare, volumus ). Akta kapituły krakowskiej podają niektóre szczegóły co do początku tego przywileju. 30go października 1550 szle kapituła osieroconego podówczas przez śmierć Samuela Maciejowskiego ( 27 października). kościoła katedralnego kanoników Piotra Myszkowskiego, Mateusza Drzewickiego, Jakóba Kleparza, Piotra Porębskiego do króla, żądając rady i pomocy królewskiej przeciw świeżym świętokradzkim gwałtom Mikołaja Oleśnickiego z Pińczowa, Stanisława Lasockiego z Pełcznicy, Frykacza, dworzanina J. K. M., który dobra biskupie lipowieckie zbrojno naszedł i zrabował. Król oświadcza, że chce uczynić wszystko quae bonus et catholicus princeps facere debet et potest, gdy wszakże przybyć mają niebawem prawie wszyscy senatorowie państwa, odkłada rzecz dla zasiągnięcia dojrzałej ich rady. Gotuje więc kapituła spis faktów na zjazd senatorów, a Mikołaj Oleśnicki dostarcza jej niebawem nowego, bo w początkach listopada rozpędza klasztor i pali obrazy w kościele klasztornym. Dnia 21 listopada towarzyszy król konno pogrzebowi Samuela Maciejowskiego. Niebawem zjeżdża Mikołaj Dzierzgowski, prymas, Andrzej Zebrzydowski biskup kujawski, Andrzej Noskowski płocki, Jan Dziaduski przemyślski, Jan Drohojowski chełmski, Stanisław Hozyusz chełmiński, Leonard Słończewski kamieniecki. Administrator dyecezyi effecit una cum dedeputatis ex Capitulo, ut Rev. Dnus Nieolaus, Archiepiscopus gnesnensis fecit in curia hospicii sui Dominorum de Tęczyn, penes bursam Juristarum et prope ecclesiam S. Andreae posita, in qua nunc divertebat, convocari ad se wspomnianych powyżej biskupów, kanoników kapituły i doktorów  Collegii maiońs et alios Theologiae, z któremi się nad sposobami powstrzymania heretyckich błędów naradzano. Radzono do późnej nocy (27 listopada) i postanowiono wytoczyć nazajutrz rzecz przed senatem i królem 2). Z narad tych senatorskich wypadł przywilej, podpisany między innemi przez Piotra Kmitę i Marcina Zborowskiego, a wydany nie bez wiedzy Mikołaja Radziwiłła Czarnego, któremu kapituła jako zostającemu w przyjaznych z sobą stosunkach, kwaterę i stajnie dla koni w domu przy ulicy wiślnej przeznacza. Tymczasem 10 grudnia staje przed administratorem dyecezyi Przerębskim pozwany Mik. Oleśnicki w takiej ciżbie szlachty i dworzan J. K. M., że od natłoku cisnących się trzaskają ławy w sali sądu duchownego. Surowości rozporządzeń królewskich przeczy zachowanie się jego najbliższych. Podpisujący przywilej senatorowie pierwsi osłaniają heretyków swoją opieką, a niebawem stają na ich czele. Podjęcie jurysdykcyi o herezyę porusza nawet takich, którzy do końca życia pozostali katolikami. W Libri inseriptorum Castri cracoviensis znajdujemy pod rokiem 1551 dwa nieogłoszone dotąd edykta przeciw herezyi, które tutaj umieszczamy 3). Litterae Regiae Mtis contra haereticos. Petrus Kmita etc. Significamus etc. Quarum litterarum tenor est talis. Sigismundus Augustus etc. Magnifico Petro Kmita etc. nobis syncere dilecto gratiam nostram Eegiam in eius absentia vicecapitaneis suis signanter vero Cracoviensi. Magnifice sincere nobis dilecte. Quandoquidem nullum inter mortales firmius vinculum excogitari potest religione, sapienter maiores nostri Keges Poloniae regno huic prospeierunt, qui gravissimas in eos statuerunt poenas, quos novas religiones inyehere aut haeresi aliqua infectos cognitum esset. Fieri enim non posse existimaverunt, ut qui fidem semel in ecclesia deo professam mutare 1) Ancuta: Jus plenum religionis catholicae. Yilnae 1719. p. 58. — 2) Z aktów kapituły krak. — 3) Wyszukał je i odpisał p. M. Bobrzyński.