PANU ŻÓŁKIEWSKIEMU -NA POTOMNE CZASY 67 Cielę być głupiem wszyscy powiadają, Wołowi jeszcze więcej przyznawają;  50 Dajemyć imię: weź, które chcesz, sobie, Albo weź obie. Ewa, mać nasza, przez swą niestateczność Z raju wygnana i wzięta jej1 wieczność; Tyś, choć mężczyzna a nie białagłowa,  55 Chybiłeś2 słowa. XVII.

Marcin Jastrzębski:

Na potomne czasy z płaczem modlitwy abo piosnki nabożne.

Do Króla Je. M., Senatorów, ślachty i pospólstwa krótka przemowa. Małe książki, lecz w sobie rzeczy wielkie mają: Króla, senat z rokoszem, pospólstwo zgadzają. 1 ,jej' Łysk.; ,na' Cz. Dz. ,Chybiłem(a)' Łysk.; ,Straciłeś' Cz. Dz.

XVII. Druk współczesny: Na potomne czasy z płaczem modlitwy abo piosnki nabożne. Na cześć, na chwalę Bożą, na pociechę duszną, w trwogach Korony Polskiej, której życzę, syn jej w wierze starodawnej jedności, Królowi Jegomości, senatorom, rokoszom zgody, miłości. Marcina Jastrzębskiego. W Krakowie, w drukarni Jana Szeligi, roku Pańskiego 1606".

 Po «Przemowie» następuje Modlitwa abo pieśń nabożna do Jezusa miłego i zwolenników jego, a po niej sześć Piosnek nabożnych*. Z okropnej tej ramoty podajemy «przemowę» i dwie pierwsze «Piosnki», mające wyraźny związek z rokoszem. Tytuły następnych brzmią: «Piosnka za drapieżne żoł-nierstwo. Kozaki, nie czyńcie swoim krzywd, szkód z hajduki; «Piosnka nabożna o świętym Michale*; «Piosnka żebrakom. Nam nieborakom bądź szczodrym bogaty nędznym nagródź laty, coś z nich zdardł(s); Piosnka wdzięczna ubogim. Nędzo, ucz się piania, dojdziesz ratowania w ubóstwie*. Utwór kończy się odezwą «Do czytelników łaskawych*.

 Autor znany tylko z trzech utworów, wydanych w latach 1606—1609. Drugi utwór, unikat, Czasu wojny piosnki należne z modlitwami za Króla J. M., Rzeczpospolitę i rycerstwo jego 1608 przechowuje biblioteka uniwersytecka warszawska; trzeci, również unikat, «Na jubileusz i na czterdzieści godzin modlitwy. Kraków 1609 znajduje się w bibliotece Zakładu nar. im. Ossolińskich we Lwowie.

 Czas powstania «Piosnek nabożnych» określa zwrot w Przemowie: «Różnowierni też radzą na schadzkach rokoszu» (w. 5); utwór pochodzi więc z drugiej połowy sierpnia 1606, kiedy po zawiązaniu konfe-deracyi zgromadzona szlachta odbywa już rokoszowe obrady.

 6*