362      WOTUM ZJAZDÓW I ROKOSZU XX b.

Wotum zjazdów i rokoszu 1606, od domatora jednego napisane.

Z pokoju zdrzęda według przypowieści rośnie, Z pokoju i swawola mnoży się więc sprośnie; W pokoju o rząd trudno, a choć złotym zwany, W nim się przecie szkodliwej strzedz trzeba odmiany. Przeto Rzymianie kiedy już opanowali      5 Kartago, z1 którym przez lat wiele wojowali, Gdy radzili, jeśliże wywrócić go 2 z grontem, Czy tak całego niechać3 pod słusznym trybutem, Mądrze jeden — acz jego rady nie słuchano — Radzieł, aby przy daniej całego niechano   10 Ukazując, »gdy już tak mężny lud zgładzimy, »Przywykszy wojnie, pokój i w domu wzgardzimy«. Jakoż i k temu przyszło, bo pozbywszy wojny Z postronnymi, i doma mierział ich spokojny Byt; zaczem sami na się podnieśli swe bronie,      15 Prze co są dotąd cudzem jarzmem zniewoleni. Tolić onym nie żal dziś być pod posłuszeństwem Pomniąc. że nie[g]dyś beli światu przełożeństwem, Snadź i dziś mówią, że ten łacniej usługować Umie, kto też więc inszym umiał rozkazować.  20 XX 6. Rps Czar. Nr. 1368, str. 250.

O        dwóch zjazdach, stężyckim i lubelskim, wspomina autor jako o rzeczy przeszłej; liczny zjazd sandomierski już się rozpoczął. Autor oba wiając się, że »teraz w więtszej gęstwie nie będzie miał miejsca» (w. 203), {SPECIAL_CHAR: <}przez kartę to, co mu rozum każe, pisze», posyłając ten «obrok duchowny» obradującym już pod Sandomierzem rokoszanom. Utwór powstał więc około polowy sierpnia 1606 r.

 Przepisujący, widocznie żak jakiś czy bakałarz, patrząc na utwór z punktu widzenia retorycznego, nadał pismu niewłaściwy tytuł «Inwek-tywa I», dopisując jednak drugi, właściwy: »Wotum zjazdów i rokoszu» i t. d., który też zatrzymujemy; ten wzgląd retoryczny tłumaczy nam też szkolarskie dopiski na boku: Amplificatio a similibus comprobatis (w. 1); Exordium et invectio (w. 21); Minuit invidiam, cum ducet se iure scripsise, scriptum quoque a nobili esse (w. 39); A dubio (w. 85); Exclamatio cum in-terpretatione (w. 121); Ab inutili (w. 131); Digressio (w. 155); Exhortatio (w. 175); Gonclusio ab observato (w. 483).

1        ,w' rps. 2 ,ie' rps. 3 ,niechay' rps.