RYTM PO POGROMIENIU 321 Owszem, łaską poprzedzaj, a pozwalaj wiele: Na grzbiet postanowiony siada jeździec śmiele. Jeszcze zły język mówi: »Wojną państwa stoją;   160 Zła wojna, gdzie się pana poddani nie boją« 1. Nie tylko mocą albo wojski albo męstwem, Ale się więcej wojna wspiera posłuszeństwem, Do którego swobodne ludzie trudno chylić. Kto na mało pogląda, łatwo się omylić2.       165 Nie każde posłuszeństwo idzie z przymuszenia I gdziebyśmy się chcieli uciec do baczenia, Ledwo to posłuszeństwem nazywać się godzi, Co za poniewoleniem3 i z musu przychodzi. Iż każesz, noga* idzie, serce się opiera.   170 Próżno ostroga konia niechętnego zwiera. Próżno nauta ku górze wiosły5 usiłuje; Ale gdzie przyrodzona cnota6 rozkazuje. Tam serce chętne bieży; sercem wojny stoją, Męźniejszy są, co sławy, nie chłosty się boją.  175 Niewolnik w kąt się ciśnie; wolny jasne czoło Ukazuje i wszędy stawi się wesoło, I owszem, rad poprzedza wszelkie rozkazania. Aż więc niektórych słychać jawne narzekania, Ze nie są w dziele, że się doma oblegają,    180 A drudzy krwią ojczyzny cudze oblewają. Azaż niedawno oczy nasze nie widały, Jako gwałtowne wojska prędko się zbiegały Na jedno zawołanie hetmana dzielnego ? Owa wszędzie ochotę znać ludu wolnego.      185

1 ,Zła wojna, gdzie się pana poddani nie boją' Cz. Jag. Dz. Ak. Kr. Racz.; ,ZIa nowina, gdzie pana poddani się boją' pdr.

 2 ,Kto na mało pogląda, Zatwo się omylić' Kr. Ak. Jag. pdr.; ,Kto na to nie, Zacno może się omylić' Cz. Dz. Racz.

3        ,poniewoleniem' Cz. Jag. Ak.; ,niepozwoleniem' Dz. Kr. Racz. pdr.

4        ,Iż każesz, noga idzie' Cz. Jag. Ak. (w Dz. Kr. Racz. brak); ,Gdzie każesz, ono idzie' pdr.

 6 ,Próżno nauta ku górze'... Dz. Kr. Racz.; ,Trudno gwałtem ku górze wiosło usiłuje' Cz. Jag. Ak. pdr.

 6 ,przyrodzona cnota' Cz. Jag. Ak. Dz. Kr. Racz.; ,przyrodzenia siła' pdr.

Pisma rokoszowe. I.      21