nic nowego do jej jakościowej treści- Spełnienie się pewnego zadania dziejowego, jeżeli ma nastąpić, to nastąpić musi jako zdeterminowane i t. d... Str. 12 wiersz 4 od dołu. Bezmyślność filozoficzna Podstawy: Błędność filozoficzna. Str. 13-14. Odsyłacz opuszczony. Str. 13 ustęp: Niemożliwość... aż do § 6 brak w „Podstawach". Str. 14 wiersz 8. Ustęp: I musi to być punkt... aż do wielki ruch klasowy — opuszczono w Podstawach. Str. 14 wiersz 14. W zdaniu następnem: Punkt bowiem... — punkt zaś taki... Str. 16 § 7 w Podstawach zaczyna się II rozdział. Str. 20 § 8. Intuicja nasza... — intuicja własna... Str. 23 § 10 cały w Podstawach nie istnieje. Str. 25 § 11. Stąd zaczyna się w Podstawach rozdział III: brak tytuliku. W Podstawach pierwsze zdanie brzmi: Przejdźmy teraz do natury przedmiotu, który wydaje się, że tak ściśle jednoczy w swych głębiach zasadniczą sprzeczność determinizmu i dowolności. W następnym zdaniu zakończenie w Podstawach: wobec przedmotu t. j. wobec natury zjawisk społecznych. Str. 25 wiersz 9. Zdanie: Co prawda socjalizm... aż do metody w Podstawach opuszczone. Str. 34. Zamiast § 16 w Podstawach tytuł IV. Str. 40. Brak odsyłacza w Podstawach. Str. 42. Zamiast § 17 tytuł w Podstawach V. Str. 46 wiersz 26. Brak zdania w Podstawach: „Mówimy o tych, których przedstawicielami we Francji — są Durkheim i Tarde. Str. 55. Od § 21 zaczyna się rozdział IV w Podstawach. Str. 60. Odsyłacz. Podstawy: którakolwiek zamiast jakakolwiek. Rozdział III str. 63: Zagadnienia historyczne i djalektyka przewrotowa różni się od tekstu francuskiego (Le Materialisme historiąue etc.) jedynie brakiem na końcu ustępu poniższego: Cest ainsi que se presente le rapport de 1'idee et de la chose dans la transformation sociale, le role de la creation humaine consciente vis-a-vis du determinisme evolutionniste, si nous considerons les problemes de la dia-lectique historiąue dans le sens du principe phenomenaliste, qui cherche dans le cerveau humain la raison suffisante de la vie sociale. Pozatem tekst francuski oprócz §§ 14 posiada jeszcze podział na rozdzialiki I — §§ 2—8 i II 9—14. Ważniejsze krytyki książki: J. Trąbczyński (L. Kulczycki): Anarchizm pokojowy w szacie naukowego socjalizmu. Przedświt. Londyn Nr. 10 z r. 1899. B. Jasinowski, Z. R. Walczewski: Zagadnienia socjalizmu. Przegl, Filozof. Rocz. 1907, str. 358—365. Krytyka studjum francuskiego: „Les bases" w Przegl. Filoz. 1898, zesz. II, str. 92—96 przez J. K, Potockiego. Wzmianki w studjum: A. Krzyżanowski: Socjalizm i Anarchizm itd,, J. S. Bystroń: Rozwój problemu socjologicznego, Dr. Z. Daszyńska-Golińska: Przełom w socjalizmie. Lwów 1900, str. 69—74 i 220—222. Pierwiastki indywdualne w socjologji str. 145—238: Najważniejsze recenzje: Zygmunt Balicki: Pierwiastki indywidualne w fenomenalizmie socjologicznym. Przegl. Filoz. 1901, t. IV, zesz. I, str. 26—47. Ludwik Kulczycki: Współczesne prądy umysłowe i polityczne. Serja I. Kraków 1903. 204