nej, zwyczajowej. Uważa ona, że stworzenie nowego życia ludzkiego, życia, z którego wykluczoną jest zupełnie własność prywatna i państwo, nie jest sprawą oddalonej przyszłości po-re-wolucyjnej, lecz przeciwnie, możliwe jest teraz, jako akt dobrej woli i szczerości przekonań pewnej grupy jednostek. Zadaniem jej przeto nie jest przygotowanie się do rewolucji społecznej, lecz tworzenie tej rewolucji dziś jeszcze, pomimo istnienia ustroju burżuazyjno-policyjnego, każda bowiem grupa ludzka, która w swoim postępowaniu prywatnem i codziennem przyjęła tryb życia komunistycznego i bezpaństwowego, jest nietylko wyłomem w ustroju, lecz przedstawia sobą także urzeczywistnienie się świata przyszłości, świata człowieka nowego. II. Praktyka. Rewolucja dziejowa, którą komuna przeprowadza, wyraża się w następujący sposób. 1. Podstawą istnienia komuny jest braterstwo, pomoc wzajemna, którą ona przeciwstawia dobroczynności, jałmużnie i opiece rządowej. Komuna bierze w obronę dobrobyt jednostki i stara się ją ochronić przed wszelką krzywdą. W postępowaniu zasada ta wyraża się tem: a)      Jeżeli komuna jest robotniczą lub chłopską, i zachodzi wypadek skrzywdzenia człowieka przez fabrykanta, majstra, właściciela lub rządcę majątku i t. p., natenczas, zamiast wzywania pomocy inspektora lub sądu, za pokrzywdzonym ujmuje się komuna i żądaniem zbiorowem, strejkiem lub bojkotem wymaga naprawienia krzywdy. b)      Jeżeli kto z towarzyszy zostaje bez środków do życia z powodu utraty zarobku, kalectwa, choroby, starości lub jakiejkolwiek innej przyczyny, natenczas, zamiast korzystać z jałmużny lub instytucyj dobroczynnych, korzysta z pomocy i opieki komuny, c)      Jeżeli pozostają dzieci bez opieki, dzieci te nie są oddawane do domu podrzutków, lecz opiekuje się niemi komuna. Sposób przeprowadzenia sprawy w każdym wypadku może być rozmaity i nie daje się ująć w żadne ogólne normyr w każdej poszczególnej sprawie komuna decyduje, jak ma ją za 320