ZASADA RESPUBLIKI KOOPERATYWNEJ. *) 1.       Zasada Respubliki kooperatywnej. 

Stowarzyszenia ludowe — organizacje nie terytorjalne, nie przymusowe, zespolenie się dobrowolne, na mocy wspólnych interesów ludzi mających równe prawa, rządzących i współwłaścicieli wspólnego dobra.

2.       Charakter (forma) Respubliki kooperatywnej.

Splot stowarzyszeń cząstkowych, z których każde bierze inną dziedzinę interesów. Wynika to z zasady łączenia się dobrowolnego, zatem na mocy wspólnego interesu; wszyscy ludzie nie mają jednakowych potrzeb, nie mogą więc zaspakajać wszystkich potrzeb w jednem stowarzyszeniu. Różnica z państwem, które ogarnia całość potrzeb człowieka i normuje je jednakowo dla wszystkich..

3.       Rządy w Respublice kooperatywnej.

Rządy większości tutaj — wskutek dobrowolności i cząstkowości stowarzyszeń nie mogą być nigdy pogwałceniem mniej szości i jednostki, jak w państwie. Własne istnienie stowa rzyszeń wymaga ciągłego przystosowywania się do potrzeby wszystkich. W razie konfliktu jest łatwość załatwienia sporu        

 przez nowe ugrupowanie się autonomiczne. Terytorjalność *) (Przyp. wyd.). Jeden z „programów społecznych", jakie Abra-mowski napisał. Prawdopodobna data napisania 1905-6. 255