ROZDZIAŁ XXIV. XXIV. Problemat życia. Wzór ogólny trzech systemów żywych. Zbliżamy się wielkiemi krokami do rozwiązania zagadnienia, które nas zajmuje. Człowiek, jako człowiek, okazuje się dziełem myśli ale i cząstką myśli społecznej, czyli psychicznej strony tej cywilizacyi, do której należy. Machina zbudowana przez ludzi jest również dziełem myśli społecznej. Psychicznej tedy stronie cywilizacyi musi odpowiadać realna sprawa w przyrodzie, i posiadać ciągłość w przestrzeni i czasie daleko rozleglejszą od ciągłości człowieka jako osobnika, jako organizmu. Najprościej te stosunki ujmiemy, powiadając, ie w człowieku działa cywilizacya, istność realna, znacznie obszerniejsza w przestrzeni i czasie od człowieka i dzieł jego. Lecz tę „istność" prawidłowiej określimy, nazywając ją „sprawą", i to „sprawą psychofizyczną" D, skutkiem czego okaże się, ie w człowieku działa sprawa psychofizycznacywilizacya. Sprawa ta iści się czyli trwa na gruncie, który stanowią wszyscy ludzie jednego języka i wszystkie ich dzieła. Zachodzi pytanie: czemże może być ta sprawa realna? Określiliśmy to już w XIXm i przedostatnim (XXIII) rozdziale, przynajmniej częściowo, gdy powiedzieliśmy, ie ludzka strona psy-