67

ryum gnieźnieńskiego dodatku 1000 złt., na ekspensa rzymskie w sprawie kapituły naprzeciw kanonikom regularnym grobu Chrystusowego w Gnieźnie 2000 złotych. Nadto złożyli dla kościoła metropolitalnego z dyspozycyi nieboszczyka ornat biały lamowy z srebrnym galonem, kapę takąż i dwie dalmatyki, kapę i dwie dalmatyki fioletowe, albę z szeroką złotą koronką, bogatą tuwalnią w kwiaty z złotemi frendzlami, dywan aksamitny złotem przerabiany, złotym galonem obszyty i wielki kobierzec turecki przed ołtarz. Dziwna rzecz, że pomimo wyraźne zlecenie testamentowe ani wykonawcy testamentu, ani familia nie wystawili nieboszczykowi nagrobku w kolegiacie łowickiej. Natomiast kapituła metropolitalna wdzięczna prymasowi swemu za restauracyą kościoła gnieźnieńskiego wystawiła mu tam własnym nakładem pomnik składający się z portretu i płyty marmurowej w ornamentyce umieszczony na prawym filarze pod chórem muzycznym, w roku 1876 odnowiony, kazawszy na płycie następujący wyryć napis:

 Vladislaus Alexander Poraian a Łubna Łubieński, primo Archiepiscopus Leopoliensis, tandem Archiepiscopus Gne-snensis, Legatus Natus, Regni Poloniae et Magni Ducatus Li-thuaniae Primas, Primusque Princeps, Interrex ab obitu Augusti III Regis Poloniarum. Hic maiorum suorum vestigia secutus, par meritis, virtute ac religione, eorum famae et gloriae respondit, duplici porro Archipraesulea dignitate insignitus, iis honoris gradu praecelluit, posteris exemplo praeivit. Obiit XI Calendas Julii MDCCLXVII. Huic vero optime de hac Ecclesia merito, quam post conflagra-tionem magnis sumptibus reparavit, decorique pristino re-stituit, Senatus Metropolitanus Gnesnensis memor ejus be-neficiorum in perenne grati animi monumentum istud epi-taphe jussit apponi. Haec vota executus est Casimirus Łubieński, Canon. Metrop. Gnesnensis nepos ex fratre Vladislai Archiepiscopi Anno MDCCCI." (1801.) Prócz tego kazała kapituła na wyższym dachu miedzianym katedry od strony południowej umieścić wielką tablicę w ogniu złoconą z herbem prymasa Pomian i początkowemi głoskami imion i tytułów jego: V. Ł. D. G. A. P. R. (Vladislaus Łubieński, Dei gratia Archiepiscopus Gnesnensis Primas Regni), aby w długie lata przypominała głównego dobroczyńcę kościoła metropolitalnego.

 Z Łubieńskim poszedł do grobu jeden z najznakomitszych biskupów, ostatni niejako z wspaniałych prymasów polskich. Rzadko który z poprzedników wyrównał mu w świetnem spełnianiu obowiązków pasterskich, któremi jaśniał we wszystkich kierunkach pasterskiego iście zawodu. Zdobiła go przedewszystkiem gorąca wiara, nieskażoność obyczajów, pobożność głęboka, żarliwość o chwałę Bożą, czystość wiary, pomyślność kościoła wielka. Przez ośm lat rządów swych arcybiskupich dokazał wiele, pozostawił pamiątek zaszczytnych mnóstwo. Wymownem w tej mierze świadectwem dźwignięta z gruzów katedra

9*