574 biskupami nie zbywało na mężach zasłużonych, którzy według odwiecznego zwyczaju mieli pierwszeństwo do arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. Zwykle biskup kujawski przeniesiony bywał na stolicę gnieźnieńską po jej osieroceniu. Na stolicy kujawskiej zasiadał naówczas Walenty Czapski, mający za sobą 14 lat biskupstwa, w Krakowie Załuski, w Poznaniu książe Teodor Czartoryski, w Płocku wielce względem rodziny Sasów zasłużony Antoni Sebastyan Dembowski, w Warmii Stanisław Grabowski, wielkiej powagi prałat zasiadali stolice biskupie; król dał przed nimi i przed resztą biskupów pierwszeństwo Komorowskiemu, który właśnie podczas śmierci prymasa Szembeka bawił w Warszawie w celu powitania królestwa co dopiero z Saksonii przybyłego. Król pragnąc uprzedzić wszystkich pretendentów do prymasostwa, w kilkanaście godzin po zgonie Szembeka udzielił nominacyą Komorowskiemu, dnia 8 lipca,1) a dnia 13 tegoż miesiąca wysłał list do kapituły metropolitalnej, aby go arcypasterzem swoim kanonicznie wybrała.3) Nominacya ta wywołała niemałe ździwienie w tejże kapitule zwyczajnej wybierać jednego z przedniejszych biskupów w kraju na stolicę gnieźnieńską. Cały stan duchowny powziął wielką urazę do króla, że pomiędzy 16 biskupami-senatorami nie znalazl ani jednego kandydata odpowiedniejszego na tęż stolicę. Komorowski sam najmniej się niezawodnie spodziewał tak nadzwyczajnego wyniesienia swego. Ze wszystkich stron podniosły się wrzaski naprzeciw nominacyi jego. „Ministrowie i senat świecki," pisze Bartoszewicz za Ja-kóbem Radlińskim jenerałem Miechowitów, który nam pozostawił cenne notaty dotyczące Komorowskiego w rękopisie, „nie mówimy już o duchownym, skarżyli się przed królem, przytaczali dawne dzieje i przykłady. Zapowiedziano 1) Kuryer Polski. — 2) Archiv. Capit. Gnesn., Liber instałlat. D, 337b: Augustus III Dei gTatia Rex Poloniae, Magnus Dux Lithuaniae etc. Reverendi tum Venerabiles sincere et fideliter Nobis Dilecti. Orbatae Ecclesiae Metropolitanae Since-ritatum et Fidelitatum Vestrarum succedentibus fatis dignissimi Archipraesulis et Prima-tis Regni Nostri, Reverendissimi olim in Christo Patris, Christophori Szembek prout paterne compatimur, ita ąiiantotius (proviso optimo Pastore) solatiae Sinceritatibus et Fidelitatibns Vestris restituere cupientes, singularium in Republica meritorum et solidi circa cultum Divinum zeli Reverendum Adamum Komorowski, Nominatum Coadjutorem Episcopatus Kijoviae ad eundem Archiepiscopatum Gnesnensem Sanctae Sedi Nos per nominationem Nostram pro jure quod Nobis competit, praesentasse, ac in Primatem Regni Nostri declarasse, denuntiamus. De quo ubi Sinceritates et Pidelitates Vestrae de more certiores facimus, simulque ab ipsis desideramus, quatenus, memoratum Adamum Komorowski a Nobis designatum Primatem et Nominatum Archipraesulem iuxta praes-criptum sacrorum Canonum in suum Pastorem postelent, suffragiaque et studia Concordia in eum conferant, non beneplacito tantum, voluntatique, sed iuri patronatus Nostri sese conformando, ac ex aequo respondendo, de reliquo caeteris eum in finem per Le-gatum Nostrum dicendis Sinceritates et Pidelitates Vestrae debitam fidem adhibeant. Quas interim bene valere cupimus. Dabantur Varsaviae die XIII mensis Julii Anno Domini MDCCXLVIII, Regni vero Nostri XV Anno. Augustus Rex.." — Sam król, mając na uwadze niezwykłą nominacyą swoję, przycisk kładzie w piśmie powyższem na prawo patronatu aby zapobiedz opozycyi w kapitule metropolitalnej, lubo tego nie było potrzeba.