546

 dzicielskim staranne wychowanie, wysłany został na akademią krakowską, a ztamtąd udał się do Rzymu, gdzie się z pilnością przykładał do nauk teologii, prawa i historyi. Obrawszy sobie po powrocie do kraju stan duchowny i wyświęciwszy się na kapłana roku 1692,1) zwrócił na siebie uwagę Stanisława Dąbskiego, biskupa kujawskiego, który polubiwszy go wielce, chciał go pozyskać dla dyecezyi swojej, dając mu kanonią kujawską, z której dwa razy wybierauy był deputatem na trybunał koronny. Do tej kanonii przybyła mu w marcu roku 1699 kanonia przemyska, z której był zrezygnował krewny jego, Ludwik Szembek. Czując w sobie zapał do pracy parafialnej, przyjął probostwo w miejscu rodzinnem Szczepanowie, który się wsławił jego pasterstwem. Był bowiem prawdziwym ojcem i opiekunem swoich owieczek, żyjąc z nimi jak z dziećmi. Sam wstępował do brudnych chat, z których nie wychodziła choroba, z pociechą, pomocą religijną i materyalną. Spowiadał gorliwie i nauczał, nie dając się wyręczyć wikaryu-szowi, aby uwagi i pieczy jego nie uszła żadna owieczka jego. Wzniósł przy kościele szpital dla niedołężnych starców, a do domu swego garnął ubogich

 rów w Łowiczu, o którym będzie niżej, umarł Szembek dnia 6 lipca roku 1748, licząc 81 lat wieku; urodził się zatem roku 1667. — 1) Okolski (Orbis Polonus t. III, 203 sqq.) początek domu Szembeków wyprowadza od Gerlaka. a Schonbey (Schoenbock) zaszczyconego szlachectwem przez cesarza Karóla W. w Akwisgranie i na poparcie tęgo przytacza przywilej cesarza Henryka VII z roku 1313 dany Henrykowi de Schoenbegk, w którym tenże cesarz odwołuje się na zasługi przodków jego od lat 500 głośne. Kwitnął potem Piotr Schoenbek dworzanin Maksymiliana cesarza, który tegoż monarchę polującego za dzikiemi kozami w hrabstwie tyrolskiem z góry Martinswand z niebezpieczeństwem wielkiem własuego życia szczęśliwie sprowadził, za co mu tenże z wdzięczności do trzech róż w herbie dwie kozy przydał. Tenże Piotr z Małgorzaty de Schleinitz spłodził czterech synów, z których najstarszy Piotr, przeniósłszy sie do Prus polskich około r. 1507 pojął w małżeństwo Annę Czapską i stanowi protoplastę znakomitej rodziny polskiej Szembeków, która wydała szereg ludzi zasłużonych Kościołowi i Rzeczypospolitej. Wzniosła się zaś w znaczeniu i godnościach szczególniej w XVII i XVIII wieku i jest jedyną w dziejach Kościoła i narodu polskiego, która w jednym wieku (XVIII) aż siedmiu wydała biskupów: Stanisława (f 1721) i Krysztofa ( 1748), prymasów, Józefa i Krysztofa Hilarego, biskupów płockich (f 1756 i 1797), Jana Krysztofa, biskupa warmińskiego (1740), Franciszka, biskupa margaretańskiego sufra-gana przemyskiego ( 1728 i Michała, biskupa papieńskiego, sufragana krakowskiego (1726). — Z małżeństwa Stanisława Szembeka i Krystyny Zaleskiej owdowiałej Tarnowskiej urodziły się dwie córki, z których pierwsza poszła za Stanisława Czernego, kasztelana sądeckiego, druga Teresa została zakonnicą, synów zaś sześciu. Najstarszy Franciszek został kasztelanem wiślickim, służył kilkanaście lat wojskowo, był posłem na sejmy i deputatem na trybunał koronny z województwa sieradzkiego kilkakrotnie, komisarzem na trybunał skarbowy w Radomiu, marszałkiem sądów kapturowych i umarł w Lublinie doszedłszy do 70 lat wieku. Drugi nasz Krysztof Antoni. Trzeci Stanisław, powracając w wołoskiej kampanii w r. 1691 umarł w młodym wieku, pochowany u 00. Reformatów w Krakowie. Czwarty Waleryan wstąpił do zakonu Franciszkanów i był ich prowincyałem, świątobliwem odznaczając się życiem. Piąty Józef został Jezuitą i był rektorem najprzód kolegium piotrkowskiego, a następnie łuckiego. Szósty Antoni, podkomorzy krakowski, z młodych lat rycerską traktował sztukę, potem zostawszy wojskim oświecimskim i podwojewodą krakowskim rozmaite sprawował funkcye publiczne. (Niesiecki l. c. IV, 275. 276. Danejkowicz Suada oratoria f, 203,