374

 dłożywszy bulle papieskie tajemnie zgromadzonej kapitule, domagał się installacyi mocodawcy swego. Kapituła złożona naówczas z kilku zaledwie członków, i to: Stanisława Lipskiego proboszcza, Stanisława Sierakowskiego, administratora archi-dyecezyi, Stanisława Wieszczyckiego, Mikołaja Żalińskiego, Sebastyana Korneckiego i Franciszka Mierzewskiego,. kanoników sprzyjających po części Leszczyńskiemu, okazała tyle czci i posłuszeństwa ku Stolicy apostolskiej, że Szembeka arcybiskupem swym uznała, lecz obawiając się słusznie srogiej zemsty Szwedów, z razu nie przychyliła się. do żądań Wysockiego, odkładając installacyą Szembeka i oddanie mu rządów archidyecezyi na czas pomyślniejszy, w osobnym dekrecie później dopiero do księgi kapitulnej wlepionym, a przedtem starannie przechowanym, aby nie wpadł w ręce Szwedów, powody swego postąpienia dokładnie wyłuszczywszy1). W osobnem piśmie, przez Wysockiego przesłanem, kapituła

 1) Acta decr. Capit. Gnesn. XVI, 186: „Die 29 Julii (1706) ...Constitutus personaliter Perillustris et Adm. Rndus Hieronymus Wysocki Canonicus Vladislaviensis lllustrissimi et Rndissimi Domini Stanislai Szembek, Archiepiscopi Gnesnensis, Legati Nati, Eegni Poloniae et M. D. Lithuaniae Primatis Primique Principis, Plenipotens et Mandatarius in medio Perillustrium et Rndmorum Dominorum capitulariter congregatorum Literas Ulustrissimi Domini suprascripti ac Bullam Brevis S. Bedis Apostolicae praesen-tavit, ac ea suscipi postulavit. Et Perillres ac Rndmi Domini suprascriptis Literis visis et lectis Brevique Apostolico summa cum reverentia recepto, ac diligenter lecto, Man-datisque S. Sedis Apostolieae uti filii obsequentissimi humiliter parere volentes. Sed cum dictus Mandatarius in ea temporis circumstantia cum negotio sibi commisso advenerit, qui nec ipse palam suam legationem exponere ausus fuerit, nec. Capitulum solita praxi et more consueto in talibus procedendi nisi cum evidenti periculo personarum, tum et integritatis Ecclesiae Nostrae Metropolitanae ad effectuandum hoc opus toti Archidioecesi desiderabile liberi accedendi facultatem in potestate habuerit, deliberationesque suas in tam causa ardua et periculi plena cum magna cautela et secreti vinculo expedierit, certa spe innititur, quod tam Sedes Apostolica vera et reali informatione edocta de praesenti calamitate et afflictione totius Regni Poloniae, quam Celsissimus Prineeps, Archiepiscopus Gnesnensis et Regni Primas modernus eam retardationem seu suspensionem receptionis suae reatui vel inobedientiae Venerabilis Capituli ad mandata apostolica non imputabunt; sed impedimenti legalibus ad exequendum actum hunc favorabiliter admissis, Capitulum Nostrum pro hac vice excusabile iudicabunt. Si enim S. Sedes Apostolica plene infor-maretur de augustiis et miserabili statu Ecclesiae Nostrae Gnesnensis, misericordiae viscera uti Mater communis ad ploratum et ululatum afflicti Cleri totius non clauderet. Circumdati enim sumus undequaque parata vindicta, et aliquid audendum in memorato negotio ruinas et exactiones inevitabiles per ordinarios Ablegatos intentatae et non minus momentum iusti metus addidit relatio certae personae Capitularis uti testis ocnlati et aliarum personarum fidedignarum, quomodo his diebus Torunii ordinaria Posta detenta et explorata, in eaque eorrespondeutiae Romanae revisae, in quibus patefacta Translatio ab Ecclesia Vladislaviensi ad secundam Metropolitanam, statimque avisatus lllrmus Gene-ralis Reinscheld cum exercitu suo non procul a Gnesna distans, qui a multo tempore eam intentionem declaravit, se sine dilatione vindicaturum in personis Capitularibus et bonis Ecclesiae Gnesnensis si quid attentaverint in acceptatione futuri Primatis contra Nominatum a Serenissimo Stanislao Rege Poloniae. Cum ergo tam evidentibus periculis expositum sit et in iis versetur Capitulum Nostrum, non potest imputari sano iudicio nota alicuius irreverentiae vel inobedientiae Apostolicis Literis, aut non observantiae debitae translato ad Ecclesiam Nostram Metrozolitanam Principi. Quapropter perpensis.