262

 chowieństwa, senatorów i Panów złożone zostały na wieczny spoczynek w kaplicy Sulimów odtąd kaplicą Olszowskich zwanej, przez siostrzeńca nieboszczyka Andrzeja Chryzostoma Załuskiego zrestaurowanej, posadzką z marmuru białego i czarnego i portalem z marmuru czarnego ozdobionej oraz posagiem 13000 złt. opatrzonej 1). Tenże siostrzeniec, zostawszy biskupem kijowskim, wystawił wujowi swemu w tejże kaplicy naprzeciw ołtarza ś. Andrzeja Apostoła wspaniały pomnik z czarnego marmuru, składający się z wysokiego postumentu osłoniętego czarną marmurową od strony ściany oponą, na którym klęczy postać arcybiskupa z zło-żonemi rękami z alabastru dobrem dłutem rzeźbiona, przed pulpitem księgę otwartą noszącym. Na przedniej stronie postumentu wyryty jest pomiędzy dwoma wyobrażeniami śmierci następujący napis:

D. O. M.  Piis manibus ac perenni memoriae Andreae Olszowski, Archi-Eppi Gnesn. L. N. R. P. M. D. L. Primatis primi-que Principis. Qui limatam peregrinationibus per Euro-pam indolem in Regiam ferens ac inter decora eminens ingenia, Referendariatum mox Culmensem meruit Episco-patum, annulum Regni ultro non ambienti delatum per octennium memorabili prudentia, dexteritate obvia comitante tantum gessit magistratum. Ad supremum in Regno honoris culmen tandem evasit, dum maiora pro Ecclesia, Re-publica meditatur, exuit Gedani mortalitatem 29 Augusti 1677 aetatis 56. Avunculo beneficentissimo tumulum hunc moerens erexit Andreas Załuski Episcopus Chijoviensis et Czernichov. Abbatiae Wąchocen. Administrator S. Reg. Mtis Cancellarius. Spadkobiercy nieboszczyka złożyli w myśl ostatniej woli jego kapitule metropolitalnej 12000 złt. ad montem pietatis i 10,000 złt. na położenie posadzki marmurowej w kościele metropolitalnym, która go do dziś dnia zdobi, tudzież na inne tegoż kościoła gwałtowne potrzeby2). Po zgonie prymasa Stefana Wydżgi ciż spadkobiercy przeznaczyli sumę 20,000 złt. przypadającą im ex anno gratiae po Olszowskim na kaplicę jego imienia w katedrze gnieźnieńskiej i to połowę na restauracyą jej a połowę na utrzymanie przy niej osobnego kapelana. Stało się to dnia 9 października roku 1685 3).

 1) Acta decr. Capit. Gnesn. XIII, 221. Załuski 1. c. I, 694. — 2) Acta decr. Capit. Gnesn. XIII, 229. — 3) Tamże XIV, 51b. 52: „Ordinatio summae ex anno gratiae post Celsissimum olim Principem Andream Olszowski, Archiepiscopum Gne-snensem za compositią o nię z Ichmościami Pany Successorami ś. p. Xięcia Imci Jana Stefana Wydżgy Arcybiskupa Gnieźnieńskiego świeżo zmarłego de unanimi consensu Ich Mciów Prałatów y Kanoników Gnieźnieńskich w Łowiczu na tenczas przytomnych medianie authoritate IchMciów Panów Executorów tak stanęła. Iź providendo ■ Ich Mość perennitati nominis ś. p. Xcia Imci circa executionem expeditae summae dwudziestu tysięcy złotych Polskich currentis monetae tu wyliczoną tak ordynuią. Aby dziesięć tysięcy złotych obróciły się pro ornamento Capellae ex antiquo Szemianotiianae, modo vero